50 năm quan hệ Việt Nam - Bỉ: Thúc đẩy hợp tác trong điều trị ung thư bằng y học hạt nhân

Theo phóng viên TTXVN tại Vương quốc Bỉ, hội thảo có sự tham dự của Phó Thủ hiến, Bộ trưởng Kinh tế và Ngoại thương vùng Wallonia - ông Willy Borsus; Đại sứ Việt Nam tại Vương quốc Bỉ Nguyễn Văn Thảo. Tiến sĩ, bác sĩ Bùi Quang Biểu - Phó Viện trưởng kiêm Chủ nhiệm Khoa Xạ trị-Xạ phẫu, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 - tham gia hội thảo bằng hình thức trực tuyến.

Khi tỷ lệ ung thư và những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng gia tăng trên toàn thế giới, việc đầu tư và triển khai công nghệ y tế hiện đại, như liệu pháp xạ trị bằng proton, là cần thiết hơn bao giờ hết để cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe phù hợp và chất lượng cho bệnh nhân. Công ty IBA của Bỉ là công ty hàng đầu thế giới về công nghệ máy gia tốc hạt và là nhà cung cấp thiết bị và dịch vụ trong lĩnh vực xạ trị proton. Hiện IBA hoạt động tích cực trên thị trường chăm sóc sức khỏe ở Việt Nam.

Theo ông Claude Dupont - Trưởng bộ phận kinh doanh liệu pháp proton IBA tại Việt Nam, xạ trị proton được coi là công nghệ xạ trị hiện đại nhất để điều trị ung thư hiện nay, bởi với những đặc điểm độc đáo về cách các proton tương tác với các tế bào trong cơ thể con người, xạ trị proton sẽ tiếp cận “có mục tiêu” hơn, tập trung vào các tế bào ung thư và ít gây tổn thương các tế bào khỏe mạnh xung quanh so với phương pháp xạ trị thông thường.

Ung thư là bệnh không lây nhiễm, nhưng nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong hàng đầu thế giới. Việt Nam là nước có tỷ lệ gia tăng ung thư nhanh chóng, cả về số lượng bệnh nhân mắc mới và tử vong hàng năm. Tại hội thảo, bác sĩ Bùi Quang Biểu đã giới thiệu về lĩnh vực điều trị ung bướu tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cũng như quy trình xạ trị áp dụng hiện nay. Hiện bệnh viện có đội ngũ chuyên gia đầu ngành về y học hạt nhân với Trung tâm máy gia tốc-Cyclotron 30 MeV đầu tiên được xây dựng ở Việt Nam, nhờ sự hỗ trợ của Chính phủ Bỉ. Bác sĩ Bùi Quang Biểu bày tỏ hy vọng với thế mạnh trong phát hiện và điều trị ung thư, phía Bỉ sẽ tiếp tục hỗ trợ hiệu quả Việt Nam trong lĩnh vực này.

Phát biểu tại hội thảo, Đại sứ Nguyễn Văn Thảo đã đánh giá cao sự hợp tác, hỗ trợ quý báu mà vùng Wallonia dành cho Việt Nam. Đại sứ đã chia sẻ về tiềm năng hợp tác, thế mạnh và khó khăn của Việt Nam trong ngành y tế. Việt Nam vừa là một thị trường hấp dẫn với dân số đông, chi tiêu nhiều cho chăm sóc sức khỏe hơn các nước trong khu vực và có nhu cầu lớn về thuốc và thiết bị y tế; vừa là đối tác tiềm năng với đội ngũ bác sĩ chuyên môn tay nghề cao và hệ thống y tế có nhiều kinh nghiệm kiểm soát dịch bệnh. Với 15 hiệp định thương mại tự do (FTA) với 60 nước trên thế giới, Việt Nam có khả năng trở thành trung tâm khám chữa bệnh của khu vực Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và xuất khẩu dược phẩm, cùng các thiết bị y tế ra khu vực và thế giới.

Với vùng Wallonia, Đại sứ nhấn mạnh hai bên có nhiều tiềm năng thúc đẩy hơn nữa hợp tác nhiều mặt, đặc biệt là trong lĩnh vực y tế, giáo dục, năng lượng, nông nghiệp, cảng biển… Đại sứ hy vọng với những thế mạnh của mình, quan hệ hợp tác giữa vùng Wallonia và Việt Nam sẽ tiếp tục được tăng cường trong thời gian tới.

Về phần mình, Phó Thủ hiến - Bộ trưởng Willy Borsus đánh giá Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA) sẽ thúc đẩy hơn nữa trao đổi thương mại song phương giữa Bỉ và Việt Nam trong thời gian tới. Ông cũng bày tỏ mong muốn chào đón các khoản đầu tư của Việt Nam vào Wallonia. Việt Nam hiện là đối tác thương mại quan trọng của Wallonia. Năm 2022, Việt Nam xếp thứ 4 về trao đổi thương mại với Wallonia ở châu Á, sau Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ. Ông Willy Borsus cho biết vùng Wallonnia cũng đang chú ý đến việc phê chuẩn Hiệp định bảo hộ đầu tư EU - Việt Nam (EVIPA).

Ông Willy Borsus nhấn mạnh dược phẩm và thiết bị y tế là lĩnh vực thế mạnh của vùng Wallonie, nhờ chính sách ưu đãi của chính quyền vùng và đầu tư mạnh cho nghiên cứu và phát triển (R&D). Sự phát triển của các công ty như IBA, cũng như những tên tuổi lớn khác được thành lập tại Wallonia, là kết quả của những chính sách này. Những thế mạnh về khoa học đời sống, công viên khoa học chuyên ngành, hỗ trợ nghiên cứu... đã thúc đẩy sự phát triển của một hệ sinh thái độc đáo, hiệu suất cao ở vùng Wallonia và được công nhận trên toàn thế giới. Vai trò của ngành dược phẩm sinh học ở Bỉ càng được nhấn mạnh trong cuộc khủng hoảng COVID-19, trong toàn bộ chuỗi giá trị, từ nghiên cứu phát triển, đến thử nghiệm lâm sàng, sản xuất, với vai trò quan trọng của sinh học. 

Trong trao đổi thương mại với Việt Nam, sản phẩm dược phẩm và công nghệ sinh học chiếm phần lớn kim ngạch xuất khẩu của Wallonia (hơn 80%). Ông Willy Borsus bày tỏ vui mừng với quyết định gần đây của Chính phủ Việt Nam về việc gia hạn giấy phép lưu hành vaccine, điều này sẽ cho phép người dân Việt Nam được hưởng lợi từ vaccine của GSK, công ty hiện có 3 cơ sở sản xuất ở Wallonia và chuyên nghiên cứu các loại vaccine mới vì lợi ích của sức khỏe toàn cầu.

Trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN tại Brussels, Phó Thủ hiến - Bộ trưởng Willy Borsus nhấn mạnh quan hệ hợp tác y tế giữa vùng Wallonia và Việt Nam phát triển tốt đẹp trong thời gian qua với nhiều dự án hợp tác hiệu quả. Ngoài lĩnh vực y tế, các công ty của vùng mong muốn thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trong sản xuất và phân phối thuốc, vaccine, nông nghiệp, thực phẩm nông nghiệp, năng lượng và giáo dục đại học. Ông tin tưởng mạnh mẽ rằng các giải pháp sáng tạo của IBA trong chẩn đoán và điều trị ung thư mang lại giải pháp toàn diện cho các bệnh viện Việt Nam.

IBA vốn là công ty khởi nghiệp công nghệ (spin-off) từ trường Đại học Louvain (UC Louvain) nổi tiếng của Bỉ. Trong 30 năm qua, IBA đã trở thành công ty hàng đầu thế giới về liệu pháp proton để điều trị ung thư thông qua công nghệ gia tốc hạt, chủ yếu áp dụng cho y học hạt nhân. IBA hiện cung cấp thiết bị cho 53% các bệnh viện điều trị ung thư bằng liệu pháp proton tại hơn 40 nước, như Mỹ, Trung Quốc, Tây Ban Nha.

IBA hiện vận hành 3 máy gia tốc Cyclotron ở Việt Nam với các dự án được triển khai tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và Bệnh viện Ung bướu Trung ương (Bệnh viện K).