92 câu hỏi của đại biểu Quốc hội trong 2 ngày đầu tiên chất vấn và trả lời chất vấn

Đúng 17 giờ, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tuyên bố kết thúc phiên chất vấn và trả lời chất vấn ngày 9/11.

Sau 2 ngày chất vấn, đã có 92 đại biểu chất vấn; 27 đại biểu chờ chất vấn và 6 đại biểu chờ tranh luận.

Sáng 10/11, phiên chất vấn, trả lời chất vấn và tranh luận sẽ tiếp tục. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc sẽ trả lời các câu hỏi chất vấn của đại biểu và các nội dung khác.

Về vấn đề ứng phó với thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, cơ quan phòng chống thiên tai chuyên trách, hiện Chính phủ đã có quyết định Thành lập Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai và giao cho 1 Phó Thủ tướng làm trưởng ban, một cơ quan thường trực là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; đồng thời thành lập Uỷ ban quốc gia về tìm kiếm cứu nạn cũng do một Phó Thủ tướng làm trưởng ban và Bộ quốc phòng là thường trực. Đây là 2 cơ quan rất quan trọng, phối hợp liên ngành vừa chỉ đạo trực tiếp vừa tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo các đại phương trong côgn tác phòng chống thiên tai.

Tại các địa phương cũng có các Ban chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các cấp. Về việc có cần một đạo luật giao cho một bộ chuyên trách về tình trạng khẩn cấp để chịu trách nhiệm phòng chống thiên tai dịch bệnh, theo thống kê văn phòng điều phối nhân đạo của Liên hợp quốc, hiện có nhiều mô hình khác nhau về phòng chống thiên tai.

Về vấn đề này, Chính phủ sẽ tiếp tục tổng kêt thực tiễn trong quá trình chỉ đạo chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ cứu nạn và các kinh nghiệm quốc tế để nghiên cứu mô hình phù hợp nhất, giải pháp huy động sức dân trong việc phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn, giúp đỡ nhau trong quá trình chịu thiệt hại do thiên tai để báo cáo Quốc hội và các cấp có thẩm quyền xem xét quyêt định.

Lực lượng ứng phó sự cố, tìm kiếm cứu nạn hiện nay, tuỳ tình huống sự cố thiên tai cụ thể, Uỷ ban Quốc gia và Ban chỉ huy ứng phó sự cố phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn huy động lực lượng tham gia ứng phó phù hợp. Trong đó, lực lượng quân đội và công an vẫn là nòng cốt, bên cạnh đó, có các lực lượng của Bộ giao thông, các cơ quan liên quan, nhất là lực lượng tại chỗ tại địa phương cũng có vai trò rất quan trọng.

Tuy nhiên, thời gian qua, công tác cứu hộ, cứu nạn còn hạn chế như một số đại biểu đã nêu do lực lượng của ta còn hạn chế, phương tiện, trang thiết bị chưa đáp ứng, còn thiếu nhiều. Vì vậy, sắp tới cần tập trung nghiên cứu, kiện toàn bộ máy cứu hộ, cứu nạn; yêu cầu có lực lượng chuyên nghiệp, trang thiết bị hiện đại ứng phó với mọi sự cố xảy ra; tập trung cũng cố lực lượng ở các cấp, xây dựng lực lượng xung kích ở cơ sở có tính chuyên nghiệp.

Đây là vấn đề quan trọng, thành công hay không có vai trò rất lớn nhờ lực lượng tại chỗ. Đồng thời, cần tiếp tục hiện đại hoá phương tiện cứu hộ, cứu nạn phù hợp với nhiệm vụ trong tình hình mới, đặc điểm thiên tai của từng vùng, từng địa phương như: Bổ sung thêm máy bay trực thăng, các tàu cứu hộ cứu nạn xa bơ, tàu lớn… đồng thời thường xuyên diễn tập ứng phó các loại hình thiên tai, sự cố khác nhau. Đặc biệt, chúng ta cần khẩn trương xây dựng trung tâm điều hành quốc gia về thiện tai.

 Về vấn đề giải pháp khắc phục tình trạng quy hoạch treo, Bộ trưởng Bộ tài nguyên đã trả lời rõ, tôi xin nói thêm: Các quy hoạch xây dựng nói chung trong đó có quy hoạch đô thị, quy hoạch hạ tầng… đều có giai đoạn quy hoạch khoảng 10 năm hoặc hơn 10 năm, phải có tầm nhìn từ 10-20 năm hoặc xa hơn; quy hoạch có vai trò đặc biệt quan trọng để định hướng và phân bổ không gian phát triển. Đây cũng là công cụ để quản lý quá trình phát triển bền vững.

Tuy nhiên, hiện tình trạng quy hoạch treo vẫn xảy ra làm ảnh hưởng đến quyền lợi cuả người dân, nhà nước, gây bức xúc trong xã hội. Nhiều nơi người dân không thể đầu tư xây dựng, phát triển kinh tế do vướng quy hoạch… Nguyên nhân là do chất lượng một số quy hoạch còn thấp, chưa phù hợp với tiềm năng, lợi thế của từng vùng, từng địa phương, không cân đối được nguồn lực. Chúng ta thực hiện quy hoạch theo phong trào, rất rộng nhưng không tính toán đến nguồn lực nên không có nguồn lực để đầu tư. Mặt khác, công tác lập quy hoạch chưa gắn với công tác xây dựng kế hoạch nhằm xác định rõ lộ trình, nguồn lực đầu tư phù hợp trong từng giai đoạn, từ đó cho phép người dân được đầu tư phát triển sản xuât, kinh doanh dịch vụ trong thời gian chưa thực hiện quy hoạch; nhưng ở đây cứ có quy hoạch là không cho người dân làm. Nguyên nhân tiếp theo là do nhà nước chưa chủ động được nguồn vốn để giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch, thực hiện tái định cư để đảm bảo ổn định cuộc sống cho người dân. Hiện nay trong Luật Đầu tư công chưa phân định rõ những dự án giải phóng mặt bằng để có thể tạo quỹ đất sạch đấu giá đất, chủ động đẩy nhanh tiến độ dự án để giải phóng mặt bằng mất rất nhiều công sức, thời gian…

Giải pháp khắc phục hiện nay là cần phải đẩy nhanh tiến độ quy hoạch, nâng cao chất lượng quy hoạch, quy hoạch phải thực sự là động lực phát triển bền vững, phải rà soát lại các quy hoạch để điều chỉnh lại cho phù hợp với điều kiện phat triển, cân đối lại các nguồn lực. Sau khi có quy hoạch, các ngành, các địa phương phải có kế hoạch xây dựng rõ lộ trình nguồn lực đầu tư, vốn ngân sách, vốn xã hội và các dự án ưu tiên để triển khai thực hiện. Phải gắn việc xây dựng quy hoạch với việc phát triển thị trường bất động sản, thị trường nhà ở, thị trường bất động sản công nghiệp, du lịch… đặc biệt là các chương trình nhà ở xã hội, nhà ở công nhân lao động, nhà cho người thu nhập thấp… Bên cạnh đó cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc thưc hiện pháp luật, phát hiện những bất cập, vi phạm để xử lý; tiếp tục hoàn thiện pháp luật về đầu tư xây dựng đặc biệt luật đầu tư công, trong đó phải coi dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư là những dự án độc lập để các ngành, các địa phương chủ động quỹ đất sạch…

 Việt Nam là nước chịu ảnh hưởng nặng nề của bến đổi khí hậu và nước biển dâng, vừa qua có sự gia tăng hạn mặn ở Đồng bằng Sông Cửu Long với hậu quả nặng nề. Do vậy, việc đảm bảo an ninh nguồn nước ngọt là nhiệm vụ rất cấp bách. Giải pháp hiện nay, trước hết cần tái cấu trúc nền kinh tế của mỗi vùng, miền, mỗi địa phương gắn với điều kiện thực tế cho phù hợp và các kịch bản biến đổi khí hậu. Trên cơ sở tái cấu trúc phải rà soát quy hoạch của khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long và các địa phương trong khu vực để điều chỉnh bổ sung, lập các quy hoạch mới; nhất là quy hoạch thuỷ lợi. Chúng ta phải cập nhật các quy hoạch này vào các quy hoạch vùng, tỉnh và các quy hoạch mới đang làm. Trong đó phải quy hoạch các hồ chứa nước ngọt phù hợp với từng địa phương, vừa cung cấp nước cho sản xuất, vừa cung cấp nước cho các nhà máy, giảm khai thác nước ngầm. Cần có kế hoạch dài hạn tới 10 năm, trung hạn khoảng 5 năm… trước mắt cần chọn các dự án ưu tiên, đặc biệt các dự án hồ chứa nước ngọt để đầu tư trong giai đoạn 2021-2025. Các địa phương cần phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư , Bộ Tài chính để xây dựng kế hoạch vốn ngân sách của giai đoạn tới; trong đó có các công trình dự trữ nước ngot trong 5 năm tới. Chính phủ sẽ ưu tiên phát triển vùng Đồng bằng Sông Cửu Long ứng phó với hạn mặn, nước biển dâng. Tất cả đều đúng theo trình tự, đúng theo đúng khoa học.

Trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội về chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình nói: “Tôi cảm ơn đại biểu đã đặt câu hỏi rất thời sự mà đồng bào, cử tri cả nước nói chung và vùng đồng bào dân tộc miền núi nói riêng đang rất quan tâm. Có thể nói chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm và đã có về Kết luận số 65 của Bộ Chính trị, Nghị quyết 24 của Ban Chấp hành Trung ương khóa 9 về công tác dân tộc trong tình hình mới”.

Tuy nhiên, trong thời gian qua mặc dù đã có nhiều sự đầu tư lớn, nguồn lực cho phát triển kinh tế xã hội đồng bào dân tộc và miền núi nhưng so với nguyện vọng của đồng bào cũng như so với yêu cầu thì chưa đáp ứng được. Cho nên đây là sự trăn trở rất lớn.

“Tiếp tục thực hiện kết luận của Bộ Chính trị cũng như Nghị quyết Trung ương, Chính phủ đã có dự kiến trình một dự án luật về đồng bào dân tộc và miền núi nhưng sau đó thấy sẽ rất lâu và khó khả thi. Sau đó chúng tôi cũng có xin ý kiến với Thường vụ Quốc hội và thống nhất là xây dựng một đề án. Và từ đề án này trình Quốc hội, Quốc hội đã thông qua bằng Nghị quyết số 88, đề án tổng thể về phát triển kinh tế xã hội dân tộc thiểu số và miền núi”, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nói.

Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình cho biết: Chính phủ cũng đã xây dựng Nghị quyết số 12 để triển khai và trên thực tế Chính phủ đã chỉ đạo hết sức quyết liệt để triển khai. Ủy ban Dân tộc của Chính phủ cũng đã triển khai việc này. Đây là nghị quyết mang dấu ấn lịch sử, có thể nói đây là một quyết sách “Ý Đảng, lòng dân” và chúng tôi xác định có 4 mục tiêu.

Thứ nhất là phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào, góp phần thực hiện mục tiêu không để ai bị bỏ lại phía sau.  

Thứ hai, giảm dần địa bàn đặc biệt khó khăn, thu hẹp khoảng cách so với cùng phát triển.

Thứ ba là khắc phục hạn chế, bất cập của các chính sách trước đây. Thứ tư là tăng cường niềm tin của đồng bào đối với Đảng, Nhà nước và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Mục tiêu là nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào. Làm thế nào để nâng cao dân trí, nâng cao khả năng tạo công ăn việc làm, tiếp cận với kỹ năng lao động sản xuất, ngành nghề, nhất là đào tạo lớp trẻ; xây dựng cơ sở hạ tầng, thiết chế…

Đây là một việc rất lớn và dự kiến đầu tư cho đề án này thực hiện Nghị quyết trên 1400 tỷ đồng và thời gian chia ra theo kế hoạch 5 năm: Giai đoạn 1 từ 2021 đến 2026 và gia đoạn hai từ 2026 đến 2030.  

Do thời gian dài nên cử tri rất băn khoăn về tính khả thi của nó là đúng, nhưng đây là một quyết tâm rất lớn, Chính phủ cũng đã đề ra nghị quyết thông qua là 8 giải pháp, trong đó giải pháp rất quan trọng là nghiên cứu xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030; xác định đây là một trong 3 chương trình mục tiêu. Chính phủ đã chuẩn bị tích cực, bố trí đủ nguồn vốn theo tiến độ, về cơ bản sẽ triển khai thực hiện ngay từ năm 2021.  

Trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết: Hiện nay có tình trạng các đối tượng giả mạo các trang web quảng bá các dịch vụ làm giấy tờ giả, chứng chỉ giả với nhiều mức giá đã diễn ra một cách công khai trên hệ thống mạng Internet.  

Vừa qua Bộ Công an đã chỉ đạo các lực lượng chức năng đã triệt phá nhiều tổ chức, những băng nhóm sản xuất, đường dây làm giấy tờ giả, chứng chỉ giả, thậm chí có những tổ chức quy mô rất lớn. Có những vụ, công an thu khoảng 1500 mẫu dấu, nhiều công cụ, máy móc phục vụ cho việc làm tài liệu giả, con dấu giả.

Qua đấu tranh, các đối tượng khai nhận có thể tự thực hiện được hầu hết tất cả các công đoạn của việc làm giả giấy tờ, chứng chỉ; từ việc chế tạo phôi bằng cho đến con dấu, tự ký, đóng dấu tài liệu và các đối tượng sẵn sàng nhận làm giả hầu hết các loại giấy tờ, chứng chỉ giả, kể cả bằng tốt nghiệp các trường đại học, ví dụ Đại học Y,  Đại học Dược và chứng chỉ hành nghề, bằng lái xe giả… để phục vụ cho việc đề bạt, tuyển dụng cán bộ. Những loại đối tượng này thường hai nhóm: Một là làm giấy tờ giả để hoạt động lừa đảo. Thứ hai nữa là để phục vụ cho tuyển dụng cán bộ, đánh giá cán bộ, năng lực cán bộ.  

“Như vậy ngay trong đội ngũ cán bộ cũng có những người đã sử dụng những giấy tờ giả”, Đại tướng Tô Lâm nói. Về giải pháp phòng ngừa loại tội phạm này, Đại tướng Tô Lâm cho biết: Trước hết là phải tăng cường tuyên truyền, khuyến cáo các cơ quan chức năng và người dân về những phương thức, thủ đoạn hoạt động của bọn tội phạm làm các giấy tờ giả cũng như quảng bá, mua bán các giấy tờ giả trên internet.  

Bộ Công an cũng đang đề xuất các cơ quan tiến hành rà soát, phát hiện việc sử dụng bằng văn bằng chứng chỉ giả để xử lý theo quy định của pháp luật. “Về việc này, trước đây đối với một số người sử dụng giấy tờ giả thì hầu như nặng nhiều về xử lý hành chính, ít khi xử lý về hình sự”, Đại tướng Tô Lâm nói.

Bộ trưởng Tô Lâm cho rằng đã đến lúc phải xử lý hình sự. Ví dục một người sử dụng bằng lái xe giả, tham gia giao thông gây tai nạn thì lúc đấy xử về tội gây tai nạn thôi, nhưng mà trước khi gây ra tai nạn đó thì anh đã sử dụng giấy tờ giả. Đây là việc làm rất nguy hiểm.  

Trong trường hợp chưa gây tai nạn cũng phải xử lý hoặc là trong cán bộ, công chức nặng nhiều về xử lý hành chính, thu thu hồi lại… Những việc đã liên quan đến giấy tờ giả thì cũng phải nghiên cứu, đề xuất có những biện pháp để xử lý hình sự.  

Tiếp theo, Bộ Công an cũng sẽ sử dụng các biện pháp tập trung đấu tranh triệt phá, bóc gỡ đường dây, ổ nhóm làm giấy tờ giả.

Trả lời trước Quốc hội về tình trạng tín dụng đen, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết: Trong những năm 2018-2019, Bộ Công an đã trấn áp rất mạnh tội phạm vi phạm pháp luật liên quan đến tín dụng đen và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

“Chúng tôi đánh giá, đến nay tội phạm liên quan đến tín dụng đen đã được kiềm chế và nhiều chỗ đối tượng không dám hoạt động, dừng hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng. Nhưng rõ ràng là chúng tôi thấy tình hình tiềm ẩn, nhất là cho vay qua mạng Internet và nhu cầu tín dụng đen vẫn còn nhiều. Do đó bọn tội phạm vẫn còn có những chỗ đất để hoạt động”, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết.

Về giải pháp xử lý loại tội phạm này, trong thời gian tới Bộ Công an tập trung:

Một là tiếp tục duy trì khí thế tấn công, trấn áp mạnh tội phạm tín dụng đen như vừa qua đã làm. Thực hiện đúng Chỉ thị 12 của Thủ tướng Chính phủ đã phân công rõ trách nhiệm cụ thể trong từng ngành để giải quyết tín dụng đen.  

Thứ hai nữa là về mặt pháp luật, cần khẩn trương có hướng dẫn để giải quyết những khó khăn, vướng mắc liên quan đến xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến tín dụng đen. Vì phạm vi giữa dân sự và hình sự ở đây khoảng cách rất mỏng manh, quan hệ vay tín dụng, mức lãi thông thường là quan hệ dân sự, đồng ý của cả bên vay và bên cho vay nhưng đi quá phạm vi đó hoặc có dấu hiệu lừa đảo, có hiệu phạm tội hình sự thì đấy mới là xử lý hình sự…

Thứ ba, chúng tôi cũng đề nghị về lĩnh vực ngân hàng thì tiếp tục cần đa dạng hóa các hình thức cho vay tiêu dung, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân, đồng thời siết chặt quản lý tín dụng, không để các đối tượng lợi dụng nguồn tiền từ ngân hàng để đưa ra hoạt động tín dụng đen hoặc là sẽ xây dựng hành lang pháp lý để quản lý hoạt động tín dụng, cho vay qua mạng Internet. Các loại đối tượng luôn tận dụng triệt để, trong khi chúng ta chưa tận dụng được vấn đề đó. 

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Thanh Xuân Cần Thơ:

Tôi thống nhất với 2 vấn đề đại biểu nêu lên, hai vấn đề này không chỉ riêng của Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) mà là vấn đề chung của cả nước chúng ta. Vấn đề về nước mặt, chúng tôi cho rằng ĐBSCL đang đứng trước ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và chúng ta cũng đã có chuẩn bị bài bản từ Nghị quyết 120 đến kế hoạch đồng bằng châu thổ và các dự án. ĐBSCL đang thực hiện những vấn đề trước mắt và lâu dài. Về trước mắt, tôi đồng tình với đại biểu là chúng ta cần phân ra 3 vùng, tức là chúng ta có các vấn đề về nước mặt đó là nước mặt quá thừa vào mùa lũ, nước mặt quá ô nhiễm do ô nhiễm môi trường và nước mặt quá thiếu do xâm nhập mặn vào mùa khô.

Chính vì vậy nên việc để chuẩn bị hồ chứa lớn ở các đoạn sông đặc biệt, theo chúng tôi những khu vực như Tứ giác Long Xuyên, Đồng Tháp Mười là nơi rất thích hợp để chúng ta tích trữ nước ngọt và quan điểm này tôi đồng tình.

Chúng ta cần xem xét thực hiện sớm việc có một hệ thống hạ tầng cấp nước xử lý nước thải tập trung với ĐBSCL thì chúng ta mới giải quyết được bài toán thuận thiên, tức là phát triển ở vùng thừa nước, có nước và vùng sẽ chấp nhận sản xuất kinh tế với nước mặt và chuyển đổi quy mô lớn, đặc biệt là nông nghiệp thích ứng với các điều kiện nước ở đây là hết sức quan trọng. Tôi đồng tình với ý kiến của đại biểu.

Vấn đề nước ngầm, hiện chúng ta có chưa nhiều, mới có 45% dữ liệu nghiên cứu về nước ngầm vùng này, trong đó bản đồ là 1/50.000 chưa đủ để nói lên điều gì nhiều nhưng chúng tôi cho rằng khai thác quá mức, ô nhiễm cả về chất lượng, hạ cấp nguồn nước ngầm, chúng tôi đồng tình.

Bài toán ở đây tôi cho rằng chúng ta cần có số liệu giám sát thường xuyên và cần có khai thác đảm bảo tính bền vững. Tức là đảm bảo cung cấp nước với mức khai thác nước. Nếu chúng ta không khai thác nước ngầm thì trên thực tế là lãng phí vì lượng nước vẫn được bổ sung. Nhưng nếu chúng ta khai thác quá mức thì có khả năng không bảo vệ môi trường thì có khả năng bị xâm nhập mặn, ô nhiễm nước mặt…

Vì vậy, tôi đồng tình chúng ta nên có giải pháp đồng thời với bảo vệ, điều tra chuẩn xác, quản lý thật tốt khai thác và bảo vệ chất lượng nước. Đồng thời, chúng ta cũng có các biện pháp lâu dài như là phát triển nguồn nước ngầm thông qua mùa lũ nghiên cứu các phương án cung cấp bổ sung cho các tầng nước ngầm, quan điểm này tôi cũng đồng tình.

Tôi cho rằng vấn đề này không chỉ là quan điểm cá nhân tôi mà đã được thể hiện trong Nghị quyết 120.

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về phát triển du lịch thời gian tới, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Ngọc Thiện cho biết:

Năm 2017, Bộ Chính trị có Nghị quyết 08 về phát triển du lịch để thành ngành kinh tế mũi nhọn vào năm 2020 với mục tiêu đón 17-20 triệu khách quốc tế; 82 triệu lượt khách nội địa; đóng góp GDP 10%, doanh thu 35 tỷ USD...

Năm 2019 đã đón 18 triệu lượt khách quốc tế; 85 triệu lượt khách nội địa và tổng thu 35 tỷ USD và đóng góp 9,2%... Như vậy là cơ bản đạt được mục tiêu. Tuy nhiên, năm 2020, du lịch cả thế giới lâm vào khủng hoảng do dịch COVID-19. 

Về giải pháp, Bộ sẽ thực hiện nâng cao nhận thức đa ngành đa lĩnh vực, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; phát triển hạ tầng, nhất là hạ tầng về hàng không, hạ tầng du lịch, sự bền vững môi trường, quảng bá xúc tiến, chính sách visa và chiến lược sản phẩm kết hợp tái cơ cấu ngành du lịch để phát triển sau dịch COVID-19.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trả lời chất vấn đại biểu Phan Thị Bình Thuận (TP.Hồ Chí Minh): 

 Về cổ phần hóa (CPH), thoái vốn chậm có nhiều nguyên nhân: Thứ nhất, do tình hình thế giới, sự căng thẳng trong quan hệ quốc tế, diễn biến khó lường của đại dịch COVID-19 ảnh hưởng nghiêm trọng tới thị trường tài chính trong nước và quốc tế khiến các doanh nghiệp phải cân nhắc thời điểm phê duyệt phương án và thời điểm đưa ra bán cổ phần.

Thứ 2, cơ chế chính sách CPH, thoái vốn đã được sửa đổi bổ sung theo hướng chặt chẽ, tăng cường công khai minh bạch hơn trong quá trình CPH; tính đúng, tính đủ giá trị doanh nghiệp khi CPH; hoàn thành việc xác lập hồ sơ quản lý về đất đai, tài sản trước khi CPH. Do đó việc rà soát phê duyệt phương án CPH phải thực hiện nhiều quy trình, thủ tục, đặc biệt vấn đề đất đai, lịch sử pháp lý phức tạp, ví dụ Tổng công ty lương thực miền Bắc có rất nhiều cơ sở nhà đất.

Thứ 3, việc thoái vốn, cơ cấu lại trong giai đoạn này hầu hết là những doanh nghiệp lớn có tình hình tài chính phức tạp, sở hữu nhiều đất đai; doanh nghiệp đang hoạt động công ích gắn liền hoạt động địa phương đóng góp quan trọng trong vấn đề an sinh xã hội của địa phương nên việc CPH, thoái vốn phải tiến hành thận trọng, đảm bảo tính đúng, tính đủ giá trị doanh nghiệp, không để thất thoát vốn của Nhà nước khi CPH.

Thứ 4, nguyên nhân chủ quan là: Cần nghiêm túc điều chỉnh để đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng về CPH. Trong tổ chức hiện một số Bộ, ngành, địa phương, tổng công ty Nhà nước chưa thực hiện nghiêm túc thoái vốn, CPH, cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước; công tác lập kế hoạch thoái vốn trình cơ quan có thẩm quyền ban hành danh mục CPH thoái vốn chưa sát thực tế; vai trò trách nhiệm của người đứng đầu chưa quyết liệt trong đổi mới; tính công khai minh bạch đúng quy định, chống lợi ích nhóm; đa số tập đoàn, tổng công ty không chủ động triển khai chính sách của Nhà nước, đến khi CPH mới sắp xếp lại, xử lý nhà đất nên ảnh hưởng tiến độ. Việc phối hợp giữa các cơ quan, đại diện chủ sở hữu, UBND tỉnh, thành phố, Bộ, ngành liên quan trong việc thực hiện, phê duyệt theo Nghị định 167 của Chính phủ còn chưa tốt, đặc biệt là các cơ sở nhà đất tại Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh.

Cũng còn nguyên nhân nữa: Doanh nghiệp không muốn thoái vốn ở những lĩnh vực ngành có tỷ suất lợi nhuận cao. Một số cơ quan đơn vị đang thoái vốn đang bị cơ quan pháp luật thanh tra, kiểm tra nên cũng bị ảnh hưởng tiến độ.

Về giải pháp:

-Tiếp tục quán triệt về sắp xếp đổi mới, nâng cao doanh nghiệp Nhà nước;

-Tiếp tục hoàn thiện thể chế khung pháp lý về tổ chức quản lý, về sắp xếp cổ phần hóa, thoái vốn cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước theo hướng đảm bảo công khai, minh bạch theo cơ chế thị trường;

-Xây dựng tiêu chí phân loại doanh nghiệp trong giai đoạn tới (2021- 2025);

-Đề án cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước (2021 - 2025), trọng tâm là Tập đoàn, Tổng công ty Nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả của doanh nghiệp Nhà nước; cơ quan quản lý Nhà nước kịp thời tháo gỡ những khó khăn về cơ chế chính sách trong quản lý sử dụng vốn tài sản của Nhà nước và doanh nghiệp CPH; tăng cường chấp hành kỷ cương nếu chậm tiến độ.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trả lời chất vấn:

Trước ngày 1/1/2015, theo đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT), để tháo gỡ khó khăn cho nông dân, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, trình Quốc hội điều chỉnh phân bón từ đối tượng chịu thuế suất giá trị gia tăng (GTGT) là 5% thành đối tượng không chịu thuế suất thuế GTGT và các hàng hóa mua vào hoặc nhập khẩu để tạo tài sản cố định của dự án đầu tư và sản xuất phân bón được khấu trừ hoặc hoàn thuế GTGT đầu vào.

Tuy nhiên Ủy ban Quốc hội đã không nhất trí cho phép khấu trừ hoàn thuế GTGT đầu vào. Do vậy, Quốc hội đã thông qua Luật số 71/2014/QH13 sửa đổi, bổ sung một số điều tại các Luật về thuế (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2015), quy định phân bón thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT.

Tuy nhiên việc quy định này đã gây bất lợi cho sản xuất phân bón trong nước do hoàn thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ mua vào không được khấu trừ và phải tính vào chi phí sản xuất, tính giá thành của phân bón cũng như giá bán. Trong khi phân bón nhập khẩu không chịu thuế GTGT, vì vậy ngành Công thương, Bộ NN-PTNT đã kiến nghị nhiều lần là đưa phân bón vào đối tượng chịu thuế GTGT.

Nay nếu chuyển mặt hàng phân bón từ đối tượng không chịu thuế GTGT sang đối tượng chịu thuế GTGT với mức thuế suất 5%, trong khi số thuế GTGT đầu vào của phân bón là 1.200 tỷ đồng/năm thì doanh nghiệp sản xuất phân bón sẽ được khấu trừ thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ mua vào, kể cả thuế GTGT của hàng hóa mua vào hoặc nhập khẩu để tạo tài sản cố định dùng cho sản xuất phân bón. Chính phủ sẽ chỉ đạo các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước giảm giá bán tương ứng để nông dân không bị ảnh hưởng mức thuế GTGT này. Do đó có thêm điều kiện để phân bón trong nước cạnh tranh phân bón nhập khẩu. Phân bón nhập khẩu chịu thuế 5%, còn phân bón sản xuất trong nước có cơ hội giảm giá thành, hạ giá bán theo cơ chế thị trường.

Theo Hiệp hội phân bón Việt Nam, phân bón trong nước đang chiếm thị phần 70%, trong năm 2019 và ước cả năm 2020, phân bón Supe Lân năm 2019 cũng như ước năm 2020, mới đạt 34% công suất; phân đạm Urê mới đạt 83%, DAP 69%, phân NPK 60%. Việc điều chỉnh thuế suất thuế GTGT sẽ tạo thêm doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước có thêm dư địa, tăng thị phần, cạnh tranh phân bón nhập khẩu.

Tuy nhiên cũng cần yêu cầu doanh nghiệp tăng cường quản trị, rà soát tiết giảm chi phí giảm giá thành, nâng cao sản xuất kinh danh, cạnh tranh bình đẳng với hàng hóa nhập khẩu. Theo đó, Bộ Tài chính đã hoàn thiện dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về chính sách thuế GTGT để hỗ trợ, phát triển doanh nghiệp sản xuất phân bón. Theo đó, đưa mặt hàng này vào đối tượng chịu thuế GTGT 5%.

Trong những năm qua, công tác quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng ngày càng được hoàn thiện, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn đặt ra. Tuy nhiên, về tổng thể, công tác xây dựng quy hoạch còn hạn chế, chất lượng quy hoạch thấp.

Nguyên nhân của tình trạng này là do: Tầm nhìn công tác dự báo của các cơ quan liên quan về quy mô phát triển dân số, đất đai, hạ tầng, kinh tế xã hội... thiếu tính khoa học, chưa khả thi, dẫn tới việc xác định không chính xác cấu trúc phát triển không gian, hạ tầng kỹ thuất và quy hoạch đô thị; chưa tính toán đầy đủ nguồn lực giải phóng mặt bằng các khu đô thị, khiến quy hoạch bị kéo dài thời gian; phương pháp xây dựng quy hoạch còn nhiều nội dung bất cập; trình độ, tư duy của cơ quan quản lý, cán bộ thẩm định, tư vấn, lập quy hoạch thiếu, yếu, hạn chế và việc lấy ý kiến của người dân về quy hoạch chưa được quan tâm đúng mức...

Để khắc phục thực tế này, Bộ Xây dựng đã và đang sửa đổi, bổ sung một số quy định pháp luật để nâng cao chất lượng công tác quy hoạch đô thị, nhất là đối với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng 2014, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất giữa các loại quy hoạch và bãi bỏ một số quy hoạch không còn phù hợp với thực tiễn hiện nay; đồng thời, bổ sung hàng loạt quy định về đấu thầu, bảo đảm lựa chọn được nhà thầu có năng lực, thực hiện tốt công tác quy hoạch, thẩm định, lập và duyệt quy hoạch.

Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất các lĩnh vực quy hoạch, phát triển đô thị và kiến trúc; bổ sung hoàn thiện lý luận, phương pháp luận về quy hoạch đô thị, đáp ứng được yêu cầu của phát triển đô thị trong dài hạn như: Phát triển đô thị xanh, đô thị thông minh, đô thị ứng phó với biến đổi khí hậu... để làm căn cứ xây dựng quy hoạch và áp dụng công nghệ thông tin trong duyệt quy hoạch.

Cảng Cát Lái là cảng lớn của TP Hồ Chí Minh, do doanh nghiệp Tân Cảng quân đội quản lý, do phát triển tốt, lưu lượng xe container ra vào cảng gia tăng hàng ngày, đang dẫn tới tình trạng ùn tắc ở khu phía Đông thành phố, nhất là trên tuyến đường dẫn xe container vào cảng. Để giải quyết căn cơ vấn đề này, trong thời gian vừa qua, Chính phủ đã có chủ trương di dời một số cảng.

Cụ thể, Bộ GTVT đã siết chặt công tác quản lý cảng, hạn chế cao nhất việc mở rộng quy mô cảng, nhằm giảm lưu lượng xe container ra vào hàng ngày; phối hợp với TP Hồ Chí Minh xây dựng cầu vượt kết nối vào cảng, phân luồng xe container hạn chế tập trung đi vào các nút giao cắt để giảm thiểu ùn tắc; tăng cường phát triển vận tải thủy để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vận tải container đi từ các tỉnh miền Tây, Bình Dương đến TP Hồ Chí Minh vận chuyển bằng đường thủy tới tận cầu cảng. 

Bên cạnh đó, Bộ GTVT cũng đang tập trung đầu tư xây dựng và phát triển thêm các cảng mới như Bình Điền, Cái Mép-Thị Vải... để tạo điều kiện cho các xe vận tải container đi từ Đồng Nai, Vũng Tàu về TP Hồ Chí Minh cập cảng, giảm thiểu cho cảng Cát Lái; đồng thời, sớm đưa vào khai thác cao các tuyến cao tốc Bến Lức-Long Thành, Đồng Nai-Vũng Tàu, đường vành đai 3 TP Hồ Chí Minh... để giảm lưu lượng xe container trên các tuyến đường độc đạo.

Sau giờ giải lao, phiên chất vấn và trả lời chất vấn chiều 9/11 tiếp tục. Các Bộ trưởng tiếp tục đăng đàn trả lời chất vấn của các đại biểu.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh trả lời chất vấn của đại biểu Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long) về các giải pháp đấu tranh với hàng gian, hàng giả, hàng lậu, hàng gian lận thương mại trong bối cảnh nước ta đang có sự hội nhập quốc tế sâu rộng.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh phát biểu:

"Tôi xin cảm ơn câu hỏi của đại biểu Phạm Tất Thắng vì đây là câu hỏi đi cùng với chúng ta trong suốt các kỳ họp của Quốc hội. Báo cáo với đại biểu và Quốc hội, trên thực tế, tính đến nay tròn 2 năm chúng ta có lực lượng Quản lý thị trường được bố trí, sắp xếp lại theo hệ thống ngành dọc xuyên suốt. Mặc dù chúng tôi nhìn nhận đã có tiến bộ và nỗ lực để ngăn chặn đấu tranh chống hàng lậu, hàng giả cũng như hàng kém phẩm chất trên địa bàn cả nước và trên cả môi trường thương mại điện tử, nhưng trên thực tế vẫn còn có những hình thức cũng như biến tướng rất phức tạp của buôn lậu, hàng giả, hàng gian lận thương mại.

Chúng ta đã biết đi cùng với kinh tế thị trường thì nhất là trong bối cảnh chúng ta đang mở cửa sâu rộng với thế giới thì lợi nhuận từ buôn lậu rất cao đã khuyến khích, tạo cơ hội cho những đối tượng, tổ chức tham gia rất sâu vào vấn đề này. Chính vì vậy, đấu tranh chống buôn lậu, chống hàng giả hàng kém phẩm chất trong bối cảnh chúng ta đang hội nhập sâu rộng là nhiệm vụ của hệ thống và đòi hỏi đồng bộ của cả chính quyền Trung ương tới địa phương.

Đối với hàng lậu, hàng giả trên môi trường trực tiếp thì trong năm 2019-202 chúng ta đã có nhiều nỗ lực và tiến bộ, đặc biệt là các lực lượng quản lý thị trường phối hợp với lực lượng 9 của các địa phương và Trung ương tập trung đánh mạnh vào hệ thống buôn lậu và được tổ chức tinh vi ở nhiều địa phương. Điển hình như mới đây nhất, lực lượng Quản lý thị trường đã bắt trung tâm hàng lậu rất lớn ở Lào Cai với quy mô hơn 10.000 m2 và hơn 200.000 chủng loại hàng hóa. Hay chúng ta đã đánh vào các trung tâm sản xuất hàng lậu hàng giả tại Ninh Hiệp, Hải Dương, các Trung tâm thương mại chuyên buôn hàng lậu, hàng giả ở Hà Nôi, TP Hồ Chí Minh, Quảng Ninh. Về thực tế số lượng, quy mô cũng như tổ chức đánh hàng lậu hàng giả thì chúng ta đã nâng cấp và nâng cao hiệu quả lên một bước. Đặc biệt có sự phối hợp dưới sự chỉ đạo của Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ, trưởng ban 9 thì lực lượng Quản lý thị trường cùng lực lượng 9 đã triển khai tốt và hoạt động tích cực trên các địa bàn ngay từ vùng biên giới.

Tuy nhiên, rõ ràng với nền kinh tế lớn như của Việt Nam thì còn nhiều vấn đề cần tăng cường hơn nữa vai trò của lực lượng chức năng 9 ngay từ biên giới để đảm bảo không có thẩm lậu hàng hóa giả vào trong nước. Trong đất liền, trên lãnh thổ thì lực lượng quản lý thị trường phải tập trung quyết liệt vào để đảm bảo đấu tranh với các trung tâm buôn lậu.

Về môi trường Thương mại điện tử thì là lĩnh vực phức tạp. Thương mại điện tử đang có tăng trưởng nhanh chóng do tính chất dễ dàng cũng như điều kiện cho tất cả các đối tượng đều có thể tham gia, nhất là trong môi trường xuyên biên giới. Chính vì vậy, với hệ thống quản ký và cơ sở pháp lý của chúng ta hiện nay thì chúng ta còn thiếu và chưa có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng. Trước hết là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công Thương, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính đều đang thiếu khung khổ pháp lý để quản lý hoạt động thương mại điện tử không chỉ trên các trang thương mại điện tử, website mà ngay cả những hoạt động bán hàng trên mạng xã hội cũng như trên Youtube.

Chính vì vậy, việc lừa đảo và gian lận thương mại phát triển nhanh trên môi trường mạng đang phát triển nhanh. Bộ Công Thương đang xây dựng lại Nghị định 52, trong đó xác định trách nhiệm của các cơ chế liên quan từ đấu tranh, ngăn chặn, đảm bảo thu thuế cũng như đấu tranh với gian lận thương mại điện tử gắn với các hoạt động quảng cáo cũng như giới thiệu hàng hóa trên môi trường mạng. Các Bộ ngành sẽ phối hợp triển khai trong thời gian tới.

Thứ 2, các chế tài đã ban hành đủ mạnh như Nghị định 98 và một số nghị định khác là công cụ đảm bảo tính răn đe, đảm bảo thực hiện tốt hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại trên môi trường điện tử.

Thứ 3, công việc không thể thiếu là tuyên truyền pháp luật vì tập quán thói quen của người tiêu dùng đối với hàng giả và hàng kém phẩm chất đã có định hình trong thời gian dài và chính vì vậy đây là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị. Chúng tôi hi vọng sẽ có sự đồng bộ trong các giải pháp chung của các lực lượng trong đó có lực lượng quản lý thị trường, Bộ Công Thương để làm tốt nhiệm vụ trong thời gian tới

Liên quan đến sự chồng chéo dữ liệu, gây lãng phí, Bộ trưởng TTTT Nguyễn Mạnh Hùng trả lời: Bộ ngành nào có dữ liệu đơn vị đó và dữ liệu không giống nhau. Dữ liệu không có sự chồng chéo nhưng có vấn đề về chất lượng dữ liệu và khả năng kế thừa. Vấn đề này đã được đề cấp rõ về cách làm và giải pháp tại Nghị định 47 về kết nối và chia sẻ dữ liệu. Trong đó có vấn đề về trường dùng chung và giải quyết thông quá 6 cơ sở dữ liệu quốc gia. Vì gọi là dữ liệu quốc gia vì có nhiều trường dùng chung với cơ sở dữ liệu khác. Chính phủ tập trung thúc đẩy 6 cơ sở dữ liệu này.

Một vấn đề nữa là về hạ tầng chứa dữ liệu, đó là data center (trung tâm dữ liệu). Hiện nay nhiều đơn vị xây dựng data center của riêng mình nhưng vốn thì ít và nhiều đơn vị không đạt chuẩn và gây lãng phí. Do đó, hướng xử lý là Chính phủ đầu tư trung tâm dữ liệu lớn mà cho cơ sở dữ liệu quan trọng và dùng chung. Các đơn vị có nhu cầu về data center thì theo hướng thuê thay vì tự đầu tư. Vì một data center đạt chuẩn khá tốn kém về đầu tư và khai thác.

Chiến lược dữ liệu quốc gia sắp được Thủ tướng phê duyệt có đề cập toàn diện về cả dữ liệu lẫn data center.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp):

Buổi sáng Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư trả lời và đã nhấn mạnh 4 nội dung sắp tới Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ để đầu tư hạ tầng giao thông cho đồng bằng sông Cửu Long. Bà con đồng bằng sông Cửu Long rất yên tâm và tôi cũng rất tin tưởng vào sự quyết liệt của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Đối với Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường thì buổi sáng tôi có hỏi và trước đó tôi đã chất vấn Bộ trưởng về vấn đề bờ biển đã bị xâm hại, xâm phạm cấp chủ quyền trái phép hoặc người dân sử dụng trái phép. Bộ trưởng chưa trả lời được nội dung này. Phải nói rằng câu hỏi này rất khó, có liên quan đến chính quyền địa phương. Bộ trưởng không phải trả lời tôi lần sau này. Nhưng với sự quyết tâm của Bộ trưởng thì mong rằng Bộ trưởng cùng với chính quyền địa phương sẽ kiểm tra lại, thanh ra lại trường hợp nào hợp lý thì cấp chủ quyền cho dân, cho doanh nghiệp. Còn trường hợp nào chiếm dụng bất hợp pháp là phải có đề xuất để thu hồi, không để hệ lụy. Sau này, nếu trường hợp này kéo dài mà chúng ta không thực hiện được thì tôi tin rằng kỳ họp của Quốc hội khóa XV sẽ có đại biểu chất vấn đối với Bộ trưởng.

Đại biểu Nguyễn Thị Xuân (Đắk Lắk) xin trao đổi lại với Bộ trường Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường:

 Sáng nay có một số cử tri điện cho tôi, cho rằng là phần trả lời của Bộ trưởng còn chung và cho rằng tương lai của cây mắc ca ở Tây Nguyên, Tây Bắc còn khá mờ nhạt. Tôi rất quan tâm đến phần trả lời của Bộ trưởng cho rằng phát triển cây mắc ca phải gắn với chế biến và nơi nào có chế biến thì chúng ta mới phát triển cây mắc ca. Tôi đồng tình với quan điểm này. Tuy nhiên, tại Hội nghị cây mắc ca ở Đắk Lắk cuối tháng 9/2020 vừa qua, các đại biểu đã đưa ra những bất cập trong thực trạng phát triển cây mắc ca hiện nay. Tôi thấy rằng với đặc thù của cây mắc ca rất khắt khe là phải có nhiệt độ từ 17-27 độ C mới trồng được và chỉ có Tây Bắc, Tây Nguyên là có độc quyền trồng cây mắc ca này.

Chúng ta thấy rằng có những thời gian chúng ta giới thiệu cây mắc ca là cây tỷ đô và với kỳ vọng là sẽ đổi đời cho người nông dân. Tuy nhiên tại Đắk Lắk chúng tôi hiện nay cả nước thì 16.500 hecta cây mắc ca, tại Đắk Lắk chúng tôi hiện nay có khoảng 1000 hecta trồng xen canh với cây cà phê và khoảng 100 hecta trồng chuyên canh. Phải nói có một thực tế là hời gian qua nhiều hộ nông dân ở Đắk Lắk chúng tôi dở khóc, dở cười về cây mắc ca này. Bởi vì có những cây trồng 6-7 năm nhưng không có quả, nhưng khi có quả rồi hoặc những vùng có quả lại không tiêu thụ được hết. Xin hỏi Bộ trưởng, trong 26 năm qua, cây mắc ca có mặt ở Việt Nam như vậy thì chúng ta chưa có một nhà máy chế biến sâu nào ở Tây Bắc, Tây Nguyên. Trong đề án chiến lược phát triển cây mắc ca đến năm 2025 tới đây mà Bộ trưởng tham mưu cho Thủ tướng thì Bộ trưởng có khẳng định được có khu chế biến sâu đối với 2 vùng Tây Bắc, Tây Nguyên này, về chiến lược cây mắc ca..

Đại biểu Võ Thị Như Hoa (TP Đà Nẵng):

Trong buổi chất vấn ngày mùng 6/11 vừa qua, tôi đã nêu về những bất cập, chồng chéo, mâu thuẫn, không phù hợp với thực tiễn trong một số quy định của pháp luật nói chung và về vấn đề này thì đã được Bộ trưởng Bộ Tư pháp trả lời. Tuy nhiên, 2 vấn đề cụ thể, đó là tham mưu xây dựng chính sách pháp luật liên quan đến gói 62.000 tỷ và mua sắm trang thiết bị y tế vẫn còn nhiều bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn của 2 bộ, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế thì chưa được trả lời. Ngoài ra, liên quan đến vấn đề tôi đã nêu, đặc biệt hôm nay là ngày pháp luật Việt Nam, tôi muốn đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho biết, thời gian gần đây, một loạt cán bộ ở nhiều cấp bị xử lý kỷ luật đảng, chính quyền, thậm chí xử lý hình sự do có liên quan đến việc ký ban hành văn bản cá biệt, văn bản hành chính không đúng quy định, gây thất thoát tài sản Nhà nước. Tuy nhiên, tôi chưa từng thấy vị cán bộ lãnh đạo nào bị xử lý kỷ luật do tham mưu sai, tham mưu chậm, tham mưu không phù hợp văn bản quy phạm pháp luật. Mặc dù pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức cũng như các văn bản của Đảng đều đã có quy định, mà nếu so sánh việc tham mưu ban hành hoặc là văn bản quy phạm pháp luật sai, chậm, không phù hợp thì mức độ gây hậu quả lớn hơn so với tham mưu ban hành sai văn bản hành chính, văn bản cá biệt. Vậy đây có phải là nguyên nhân dẫn đến tình trạng quy định pháp luật được đánh giá là còn nhiều bất cập? Mâu thuẫn chồng chéo, không phù hợp, làm cản trở phát triển kinh tế - xã hội, nhưng mãi năm này qua năm khác vẫn không được khắc phục hay không, thưa Thủ tướng?

Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Long An) xin tranh luận lại với Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông:

 Sáng nay, phần trả lời chất vấn đối với đại biểu Nguyễn Thanh Tùng, Hải Phòng thì Bộ trưởng có nêu rằng, đến nay đã ban hành chuẩn kỹ thuật để cho các cơ sở dữ liệu quốc gia có thể kết nối được với nhau. Đã xây dựng trục kết nối, chia sẻ dữ liệu này, đó là Bộ trưởng nói đến việc khi đã thực hiện trên cơ sở đã có sản phẩm đầu ra, tức là đã xây dựng xong các cơ sở dữ liệu. Nhưng trên thực tế, theo quy định của luật hoặc theo ban hành phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ thì các bộ, ngành đã, đang, sẽ xây dựng các cơ sở dữ liệu quốc gia cho từng lĩnh vực chuyên ngành riêng của mình, với đề án, cách thức, lộ trình khác nhau, trong đó có những cơ sở dữ liệu giống nhau khá lớn về các trường thông tin. Ví dụ, như dữ liệu thống kê về dân số, lao động, việc làm, bảo hiểm xã hội, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, về hộ tịch, đất đai và xây dựng, v.v. Do đó, vấn đề mà đại biểu quan tâm, cũng như đại biểu Bùi Văn Xuyền vừa phát biểu là có khai thác, kết nối, chia sẻ, sử dụng giữa các cơ sở dữ liệu với nhau hay không trong quá trình thực hiện để tiết kiệm về nhân lực, kinh phí, thời gian và để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống của các dữ liệu này. Nếu được thì thời gian tới Bộ trưởng tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo về việc này như thế nào. Vấn đề này tôi muốn có sự quan tâm thông tin từ Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) xin tranh luận với Bộ trưởng Bộ Nội vụ:

Sáng nay Bộ trưởng Bộ Nội vụ nói là cơ quan của Bộ Nội vụ cần làm gương trong việc tinh giản biên chế và đã dự định cắt giảm 21% số viên chức. Theo tôi được biết đây chủ yếu là cắt giảm cơ học, bằng cách giảm kế hoạch viên chức biên chế hàng năm. Điều này trái với tiêu chí của Đảng và Nhà nước là giảm những viên chức kém nhưng mà tăng cường các cán bộ, viên chức giỏi. Vậy xin hỏi bao nhiêu cán bộ, viên chức không hoàn thành nhiệm vụ trong năm qua được Bộ Nội vụ loại ra khỏi đội ngũ?

Chiều nay Bộ trưởng nói là nói nhiều đến việc sắp xếp, sáp nhập lại các tổ chức của các bộ, ngành khác rất tốt. Vậy theo Bộ trưởng, hiện nay có thể sát nhập Bộ Nội vụ vào một cơ quan khác nào không? Ví dụ như là Văn phòng Chính phủ hay là Thanh tra Chính phủ.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh) tranh luận với Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

Vừa rồi có cuộc tranh luận về rừng, tôi cho đề tài này là hết sức quan trọng để làm chính sách và luật pháp mới cho vấn đề bảo vệ rừng. Vì rõ ràng, tác động của nó rất khủng khiếp đến sinh mạng và nó cũng là vấn đề chiến lược lâu dài. Tôi nhận được một số ý kiến của cử tri, trong đó có những chuyên gia kỳ cựu mà nhiều Bộ trưởng ở đây cũng đã từng biết, có gửi cho tôi ý này: theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO) họ định nghĩa rừng trồng không coi là rừng, rừng phải là rừng tự nhiên và bao gồm các độ bao phủ. Do đó, việc chúng ta có hơn 10 triệu hecta chia làm 2 và tất cả gọi là rừng thì cũng cần phải xem lại. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có thể cho thêm thông tin về chuyện đó như thế nào và tức là từ đây tới đó chúng ta phải tính toán, sắp xếp lại các chỉ tiêu và các con số.

Đại biểu Phan Thị Bình Thuận (TP Hồ Chí Minh):

Tại kỳ họp thứ sáu, tôi có gửi phiếu chất vấn cho Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Công an về tình trạng giả mạo hiện tồn tại trong hầu hết các lĩnh vực của đời sống, đặc biệt là giả mạo giấy tờ, hồ sơ bệnh án, v.v.. Hiện nay, tình trạng này vẫn đang diễn biến phức tạp, gây nhức nhối trong xã hội. Đề nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết những giải pháp đang thực hiện như thế nào, có hiệu quả hay không và cần có những giải pháp nào khác không để ngăn chặn cũng như là hạn chế tình trạng này?

Một câu hỏi nữa, tôi hỏi Bộ trưởng Bộ Tài chính và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư về nguyên nhân của việc cổ phần hóa cũng như thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp còn chậm và giải pháp cho thời gian sắp tới như thế nào?

Đại biểu Trần Văn Cường ( Đồng Tháp)xin gửi đến Bộ trưởng Bộ Công an 2 câu hỏi:

Câu hỏi thứ nhất, tình trạng sử dụng, mua, bán, vận chuyển, tiêu thụ chất ma túy trên cả nước tuy có giảm nhưng quy mô, tính chất rất nghiêm trọng. Ma túy hoành hành ở cả thành thị lẫn nông thôn, gây xáo trộn cuộc sống bình thường của người dân. Nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng đã xảy ra, giết chết cả người thân của mình. Vậy Bộ trưởng có giải pháp nào để giảm số vụ mua, bán, vận chuyển ma túy?

Câu hỏi thứ hai, tín dụng đen đang hoành hành khắp cả thành thị lẫn nông thôn. Nạn nhân là những gia đình, cá nhân gặp khó khăn về kinh tế. Chúng đòi nợ theo kiểu xã hội đen, rất nguy hiểm cho con nợ, thậm chí người thân cũng bị chúng khủng bố, gây hoang mang, lo lắng cho người dân. Thời gian qua, công an đã vào cuộc rất quyết liệt nhưng chưa giảm mà hành vi xảo quyệt hơn. Vậy Bộ trưởng cho biết đâu là nguyên nhân và giải pháp ngăn chặn?

Tranh luận tại nghị trường, đại biểu Võ Thị Như Hoa nêu thực tế: Chưa có cán bộ nào bị kỷ luật vì tham mưu sai văn bản pháp luật, trong khi điều này có tác hại rất lớn.

Đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình):

Thứ nhất, đối với Bộ Thông tin và Truyền thông có ý kiến cho rằng hiện nay xây dựng cơ sở dữ liệu rất nhiều từ Trung ương tới địa phương, các cấp, các ngành và việc xây dựng cơ sở dữ liệu như vậy gây lãng phí rất lớn về nguồn lực và ngân sách nhà nước. Đặc biệt là, việc sử dụng thì hiệu quả lại rất thấp. Xin Bộ trưởng cho biết quan điểm của Bộ trưởng về vấn đề này như thế nào và giải pháp.

Thứ hai , xin gửi tới Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, đánh giá thêm về áp dụng công nghệ thông tin trong xây dựng Chính phủ điện tử có tác động như thế nào đối với tổ chức bộ máy và đặc biệt là biên chế. Cụ thể là tinh giản được bao nhiêu đầu mối về tổ chức bộ máy và bao nhiêu biên chế?

Đại biểu Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long):

Thưa Bộ trưởng Bộ Công Thương, Bộ trưởng đã trả lời chất vấn trước Quốc hội tại các kỳ họp thứ 2, thứ 6 và thứ 8, trong Báo cáo số 467, Bộ trưởng ký gửi Quốc hội kết quả công tác phòng, chống hàng gian, hàng giả, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vẫn còn hạn chế mà chủ yếu là nguyên nhân khách quan. Đây là vấn đề mà cử tri vẫn rất băn khoăn, lo lắng và phản ánh nhiều. Xin Bộ trưởng cho biết giải pháp hữu hiệu nào và đến bao giờ có thể thực hiện được hiệu quả phòng, chống hàng gian, hàng giả, bảo vệ người tiêu dùng, nhất là trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển như hiện nay?

Câu hai, kính thưa Thủ tướng Chính phủ, vừa qua chúng ta đã lập được một kỳ tích vừa chống đại dịch COVID-19 có hiệu quả, vừa phát triển kinh tế, tuy nhiên dịch bệnh còn diễn biến phức tạp và chắc còn kéo dài. Xin Thủ tướng cho biết trong chiến lược sắp tới cần điều chỉnh gì, xác định đường hướng như thế nào để có thể đạt được các mục tiêu đã đề ra. Xin cảm ơn Thủ tướng. Xin cảm ơn Quốc hội.

Đại biểu Nguyễn Minh Đức (TP Hồ Chí Minh):

Trân trọng gửi tới Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng và Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư câu hỏi. Theo Báo cáo số 1140 của Kiểm toán nhà nước về đầu tư công trung hạn thì trong giai đoạn 2016-2020, Chính phủ đã giao hơn 4.200 tỷ đồng cho 80 dự án chưa có trong danh mục, nhưng lại chưa ưu tiên bố trí vốn cho một số dự án thuộc diện cấp bách về quốc phòng, an ninh, giao thông, thủy lợi và hạ tầng thiết yếu. Xin Phó Thủ tướng và Bộ trưởng giải thích rõ thêm về vấn đề này theo tinh thần của Nghị quyết số 26/2016 và Nghị quyết số 84/2019 của Quốc hội.

Câu hỏi thứ hai, xin trân trọng gửi tới Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải. Trung bình 1 ngày đêm có khoảng gần 20.000 lượt xe container ra vào cảng Cát Lái của Thành phố Hồ Chí Minh, gây nên tình trạng ùn tắc giao thông và nguy cơ tai nạn giao thông hằng ngày ở một số tuyến đường nội đô của phía đông Thành phố Hồ Chí Minh. Cử tri Thành phố Hồ Chí Minh mong muốn Bộ trưởng cho biết là có giải pháp gì để tham mưu cho Chính phủ giải quyết hài hòa giữa phát triển kinh tế, logistics và vấn đề giao thông trên.

Đại biểu Nguyễn Công Hồng (Đồng Nai):

Câu hỏi thứ nhất, tôi xin được gửi đến đồng chí Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao và đồng chí Chánh án Tòa án nhân dân tối cao. Qua theo dõi, mặc dù theo quy định hiện hành thì thời hạn để giải quyết vụ án dân sự, kinh doanh thương mại nhanh nhất là 9 đến 10 tháng. Nhưng trên thực tế, vì nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan khác nhau, tiến độ không đạt được như vậy mà kéo dài hoặc có thể là rất dài. Đây thực sự là nút thắt ảnh hưởng rất lớn đến đời sống dân sự và sự phát triển của sản xuất, kinh doanh. Xin đồng chí Viện trưởng, đồng chí Chánh án cho biết, các đồng chí có đồng ý với nhận định như vậy không? Nếu có thì theo các đồng chí trong thời gian tới, chúng ta phải làm gì để được để cải thiện?

Đại biểu Trần Văn Mão (Nghệ An) gửi tới Bộ trưởng Bộ Xây dựng và Bộ trưởng Bộ Văn hóa hai câu hỏi

Một, thực hiện Nghị quyết của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Nghị quyết của Trung ương Đảng về chiến lược phát triển ngành du lịch và Luật Du lịch sửa đổi năm 2017, với mục tiêu đến năm 2020 phát triển ngành du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước.

Xin Bộ trưởng cho biết thực trạng kết quả, nguyên nhân và giải pháp mang tầm chiến lược, những quyết sách nhằm đạt mục tiêu mà Nghị quyết trung ương Đảng và Luật Du lịch đã đề ra.

Câu hỏi dành cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng: Báo cáo giải trình của Chính phủ nhấn mạnh việc cụ thể hóa thực hiện, định hướng, chủ trương quy hoạch xây dựng được phê duyệt chưa được, thực hiện nghiêm túc, công tác quy hoạch đô thị còn có nội dung chưa thống nhất, thiếu đồng bộ, thiếu ổn định. Xin Bộ trưởng cho biết nguyên nhân, trách nhiệm, giải pháp sắp tới cần phải thực hiện này như thế nào?

Đại biểu Nguyễn Thanh Xuân (TP Cần Thơ)

Cử tri thành phố Cần Thơ và đồng bằng sông Cửu Long có đặt vấn đề liên quan đến an toàn nguồn nước ngọt. Một là nghiên cứu xây dựng các hồ chứa nước ngọt lớn để trữ nước cho vùng nhằm điều tiết nước ngọt cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long thiếu nước trong mùa khô hạn.

Hai là, hạn chế khai thác nguồn nước ngầm, xem nước ngầm là tài nguyên cần gìn giữ cho tương lai. Vậy xin hỏi Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, quan điểm Bộ trưởng đối với 2 ý kiến nêu trên, nếu Bộ trưởng ủng hộ thì giải pháp để thực thi là gì? Trả lời của Bộ trưởng để cử tri yên tâm do ảnh hưởng từ thượng nguồn sông Mekong, tác động biến đổi khí hậu và tôi tự tin khi nhấn nút biểu quyết thông qua Luật Bảo vệ môi trường.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trả lời câu hỏi của đại biểuTriệu Thị Thu Phương:

"Thời gian qua, dù có rất nhiều cố gắng nhưng tình trạng xin lùi, xin rút xin bổ sung nhiều khi rất đột xuất các dự thảo văn bản là chưa được khắc phục và việc cải thiện chưa ổn định, không đáng kể. Vấn đề này, Chính phủ báo cáo Quốc hội rất nhiều lần, các con số cụ thể qua các năm thì các đại biểu được báo cáo rất kịp thời. Chúng tôi rà soát các quy định của pháp luật, đặc biệt là Luật ban hành văn bản pháp luật 2015 để thấy rằng liên quan đến đề xuất và thực hiện các chương trình thì không có bổ sung, trừ quy định là Hội đồng dân tộc và các Ủy ban Quốc hội sẽ chủ động thẩm tra các đề xuất xây dựng Luật để thông báo cho Ủy ban pháp luật để báo cáo Ban thường vụ Quốc hội, như vậy nguyên nhân còn lại chủ yếu là do chủ quan.

Về nhóm nguyên nhân cũng như cụm giải pháp thì tôi đã báo cáo đại biểu quốc hội trong kỳ chất vấn này, việc xử lý chương trình luật pháp lệnh và giải pháp đề ra chủ yếu nằm ở đó. Tôi xin báo cáo thêm 3 việc. Thứ nhất, về phía Bộ Tư pháp chúng tôi có thể tiếp tục thực hiện hơn nữa, đó là chủ động và sớm góp ý trực tiếp với cơ quan có liên quan trong việc lập các chương trình, thực hiện chương trình. Một khi chúng tôi tham gia sớm và trực tiếp thì nếu có vấn đề gì đó chưa khả thi, chúng tôi cũng dễ điều chỉnh hơn. Thứ 2, Bộ sẽ tiếp tục khuyến khích, động viên nhóm nhân lực làm xây dựng pháp luật dù điều kiện nguồn lực có hạn. Thứ 3, chúng tôi tiếp tục đề nghị các Bộ ngành, người đứng đầu Bộ ngành, cơ quan quan tâm đến công tác xây dựng thể chế.

Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao trả lời chất vấn:

Việc kéo dài thời gian giải quyết các vụ án, vụ việc dân sự đang khiến nhiều người bức xúc. Tuy nhiên điều có nguyên nhân khách quan, chủ quan khi cơ chế giải quyết các vụ án dân sự khác với các vụ án hình sự.

Khi đương sự khởi kiện thì đương sự phải cung cấp tài liệu chứng cứ khởi kiện, nếu có khó khăn có thể yêu cầu toà xác minh, thu thập tài liệu chứng cứ; các yêu cầu của các cơ quan yêu cầu thu thập tài liệu chứng cứ không phải lúc nào cũng đáp ứng được thời hạn yêu cầu. Mà theo luật định thì có thể xin thêm gia hạn 2 tháng nếu không đủ tài liệu, chứng cứ thì toà sẽ tạm đình chỉ.

Vì vậy, nguyên nhân chậm là do: Cơ quan tổ chức cung cấp tài liệu, chứng cứ có liên quan đến khởi kiện chậm, toà cũng không làm gì được; kiểm sát khi đã tạm đình chỉ cũng không tham gia tiếp, chỉ khi nào toà thụ lý tiếp, kiểm sát mới tham gia. Việc này phải xem lại chế tài, trách nhiệm với các trường hợp cung cấp tài liệu, chứng cứ phải đáp ứng thời hạn.

Trường hợp tài liệu, chứng cứ có rồi mà toà chậm thụ lý, phục hồi trở lại cũng phải có chế tài trách nhiệm. Chúng ta nên xem xét lại cơ chế trong quy định về thời hạn gắn liền với chế tài có liên quan đến các chủ thể có liên quan. Cứ nói kéo dài nhưng điều đó lại phụ thuộc vào người khác mà người khác mà không có chế tài với người khác là không được. Như trong các vụ án hình sự, yêu cầu về giám định có thời hạn nhưng cơ quan giám định không đáp ứng được thì điều tra sẽ có hạn, cái cuối cùng là người dân không được giải quyết đúng như yêu cầu của mình. Chúng ta cũng phải chia sẻ với những trường hợp muốn làm nhưng không làm được, nhưng khi có đủ điều kiện mà không làm được cũng phải kiểm soát.

Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về những giải pháp để nâng cao chất lượng các bản án Giám đốc thẩm.

Chánh án Toà án nhân dân Tối cao phát biểu trả lời:

 Vụ án dân sự khác vụ án hình sự. Ở vụ án hình sự, trách nhiệm thu thập chứng cứ là của cơ quan nhà nước, quy định tố tụng hình sự rất chặt chẽ; nhưng riêng với dân sự thì việc dân sự cốt ở đôi bên, các bên thu thập và cung cấp tài liệu cho toà, khi nào đủ thì toà thụ lý.

Thông thường 2 bên kiện nhau, nếu một bên cảm thấy thua thì một bên cũng tìm cách trì hoãn kéo dài, không xuất hiện tại toà làm kéo dài vụ án là một thực tế. Về ý kiến cho rằng việc xử lý án dân sự không bằng án hình sự, theo số liệu của năm 2020, chúng tôi giải quyết gần 650.000 vụ, trong đó 80.000 vụ hình sự và hơn 500.000 vụ là dân sự, kinh doanh thương mại. Số lượng vụ án dân sự lớn nên các vụ chậm nhiều là bình thường, không thể so sánh.

Đánh giá chất lượng vụ án không phải dựa vào số lượng đơn, chỉ tiêu đánh giá quyết định xét xử do quy định đặt ra có hiệu lực không, có chủ quan không… những điều này đã được báo cáo, các chỉ số này đạt yêu cầu của Quốc hội, không thể từ đây đánh giá chất lượng của nền tư pháp.

Việc bồi thường kể cả hình sự và dân sự, nếu làm sai, ảnh hưởng của người dân thì cả dân sự và hình sự đều phải bồi thường đã được quy định rõ trong luật. Việc có dè dặt trong án hành chính hay không, tỷ lệ các vụ án thấp, kháng nghị nhiều, chủ tịch Uỷ ban ít tham gia… việc giải quyết phải bằng nhiều giải pháp, có những vụ toà muốn xử nhưng Uỷ ban không tham gia thì toà không xử được, điều này đã được nhiều địa phương kiến nghị, cần phải được xem xét để tổng kết và lắng nghe. Cũng có những địa phương có thẩm phán cũng dè dặt nhưng đây không phải là nguyên nhân chính.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của ngành thực hiện Nghị quyết 33/QH của Quốc hội về chất vấn và trả lời chất vất đã rà soát, nghiên cứu và tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Quốc hội nhóm chính sách hỗ trợ đào tạo và giải quyết việc làm cho học sinh, sinh viên là dân tộc thiểu số, gồm:

Bộ GD&ĐT đã tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật Giáo dục 2019, trong đó có riêng một điều 87 quy định về cử tuyển; tham mưu Chính phủ trình ban hành Nghị định về cử tuyển thay thế Nghị định 134; tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định 84, trong đó quy định những học sinh, sinh viên có học lực rèn luyện từ khá, giỏi trở lên thì được học bổng khuyến khích học tập; tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định 110 quy định học sinh, sinh viên người dân tộc thiểu số được tham gia các kỳ thi quốc gia, quốc tế đạt giải thì được mức thưởng từ gấp rưỡi đến gấp đôi so với quy định chung.

Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT phối hợp với Ủy ban Dân tộc rà soát tất cả các chính sách liên quan đến lĩnh vực này để xây dựng các chương trình, dự án mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế xã hội cho đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, trong đó nêu rõ các chính sách phát triển GD&ĐT; đồng thời, phối hợp với Bộ Nội vụ, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đang nghiên cứu xây dựng các chính sách sử dụng, tạo việc làm, hỗ trợ học sinh, sinh viên là dân tộc thiểu số phát triển nghề nghiệp.

Theo Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thể, dự án nâng cấp đường từ Hà Nội- Bắc Giang ngay từ đầu là dạng mở rộng quốc lộ để nâng cấp phục vụ tốt hơn. Dự án này hoàn thành năm 2016, thời điểm đó Bộ GTVT cùng các nhà đầu tư dự kiến chỉ lưu thông ô tô trên tuyến đường này còn xe 2 bánh sẽ đi các con đường hiện có.

Tuy nhiên khi tổ chức khánh thành và đưa vào sử dụng, nhu cầu của người dân đi trên tuyến đường này rất lớn, tuy nhiên đường gom chưa hoàn chỉnh.

Sau khi phản ánh của Đại biểu Quốc hội Lê Thị Lực, ngày 15/7/2019, chúng tôi đã tổ họp với các cơ quan, địa phương, nhà đầu tư để rà soát, xác định tuyến đường này không đảm bảo tiêu chuẩn đường cao tốc, không đảm an toàn nếu vận hành kiểu đường cao tốc. Chúng tôi đã đưa ra giải pháp đi kiểm tra toàn bộ các biển báo trên tuyến đường, thay thế toàn bộ biển báo có chữ đường cao tốc thành tuyến đường Hà Nội- Bắc Giang. Tuyến đường này hiện nay đang được quản lý như 1 quốc lộ.

Chúng tôi đã cùng các địa phương tập trung giải pháp mặt bằng, thi công các đường gom, sau khi khảo sát cho thấy cần phải nâng cấp 43km đường gom. Tuy nhiên, chúng tôi đã tận dụng một số tuyến đường đã có khoảng 21km, còn lại phải giải phóng mặt bằng và đầu tư.

Đến thời điểm này, chúng tôi đã được bàn giao 16km mặt bằng, nhà đầu tư đã hoàn chỉnh đường gom khoảng 14km, còn lại khoảng 7km Bộ GTVT cùng với nhà đầu tư và các địa phương đang tập trung làm với quan điểm đường gom làm để phục vụ xe 2 bánh.

Những đoạn hoàn chỉnh chúng tôi đã cắm biển báo dành cho xe 2 bánh, không cấm xe 2 bánh đi trên tuyến đường, xe 2 bánh chỉ đi được ở đường gom. Sau khi chúng tôi hoàn thành toàn bộ hệ thống đường gom, sẽ có điều chỉnh cách quản lý mới. Tuy nhiên, trên tuyến đường này còn 2 cây cầu lớn, chỉ có 2 làn xe trong khi tuyến đường có tới 4 làn xe. Chúng tôi đang thu xếp vốn ODA để nhiệm kỳ tới sẽ đầu tư nâng cấp. Khi đủ điều kiện, chúng ta sẽ công bố lại đường cao tốc Hà Nội- Bắc Giang.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân khẳng định: Sẽ phân loại 4 loại hình dịch vụ công để tiến hành xã hội hóa. Tuy nhiên, có những dịch vụ công sẽ không tiến hành xã hội hóa.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong thời gian qua đã tác động mạnh mẽ, mang lại hiệu quả kinh tế rất rõ, nhất là trong vấn đề tổ chức bộ máy và tinh giản biên chế. Nhờ đó đã giúp tháo gỡ cho doanh nghiệp, người dân. Tác động bên trong với Chính phủ là Chính phủ với cơ quan nhà nước thuộc 4 cấp và nội bộ Chính phủ đã có trục liên thông văn bản quốc gia để gửi văn bản điện tử, mỗi năm tiết kiệm được 1.200 tỷ, ứng dụng xử lý nội bộ Chính phủ về các cuộc họp, và xử lý các công việc mỗi năm tiết kiệm 169 tỷ.

Đặc biệt, ngày 19/8/2020 Hệ thống thông tin báo cáo quốc gia, Trung tâm Thông tin, chỉ đạo điều hành của Chính phủ đã được khai trương, mỗi năm tiết kiệm khoảng 460 tỷ. Riêng đối với cổng dịch vụ công quốc gia phục vụ cho người dân, doanh nghiệp mỗi năm có thể tiết kiệm 6.700 tỷ.

Như vậy, có thể thấy hiệu quả kinh tế rất rõ, trong khi không tăng bộ máy, biên chế nào. Khác với trước đây, hiện các vấn đề này không làm dự án nữa mà sẽ đưa đầu bài để thuê các doanh nghiệp thực hiện.

Về dữ liệu, việc thực hiện Chính phủ điện tử có thể thực hiện xử lý song song, vừa tập trung vừa phân tán. Ví dụ về cơ sở dữ liệu đất đai hiện đang nằm ở các địa phương, các dữ liệu này không cần phải đi đâu cả mà chỉ cần kết nối với các địa phương, các bộ chuyên ngành để xử lý. Vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định 47 về vấn đề kết nối chia sẻ, Nghị định 45 về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, đã đầy đủ vấn đề pháp lý. Nhờ đó có thể tận dụng những dữ liệu đã có, không phải đầu tư mới. Việc cải cách ứng dụng công nghệ thông tin đã giúp thay đổi rất nhiều về lề lối làm việc, có sự giám sát chặt chẽ của người dân, cơ quan báo chí. Nếu ở bộ phận nào, cán bộ nào không xử lý theo thời gian quy định thì đều có sự công khai và đánh giá, xem xét.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân khẳng định khi trả lời chất vấn: Bộ Nội vụ sẽ sửa đổi quy định về nâng ngạch công chức. 

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân trả lời về Luật công chức, viên chức:

Về tuyển dụng: Nghị định của Chính phủ đã quy định: Đối với trường hợp thi tốt nghiệp các bằng chuyên môn đã chuẩn về đầu ra ngoại ngữ, tin học theo quy định Bộ Giáo dục và Đào tạo thì không cần phải có chứng chỉ ngoại ngữ. Tức là trường đại học đào tạo chuẩn rồi thì không cần nữa. Tương ứng như vậy, trong tuyển sinh đại học và thi nâng ngạch, nếu những đối tượng được miễn thi tin học, ngoại ngữ thì không phải có văn bản chứng chỉ này nữa. Nghị định cũng giao các Bộ quản lý chuyên ngành về cán bộ công chức, viên chức sẽ ban hành các Thông tư hướng dẫn về tiêu chuẩn của ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức, trong đó có quy định ngoại ngữ, tin học theo từng vị trí việc làm, có vị trí không cần.

Để tiến tới bỏ các quy định về chứng chỉ tin học, ngoại ngữ trong tuyển dụng, nâng ngạch, thăng hạng viên chức, Bộ Nội vụ đang sửa đổi, theo đó sẽ không yêu cầu chứng chỉ tin học, ngoại ngữ mà chỉ quy định năng lực sử dụng ngoại ngữ, tin học, thể hiện làm trên máy. Thời gian qua, Bộ đã phối hợp Bộ Giáo dục Đào tạo về ban hành các Thông sửa đổi về chuẩn, chức danh nghề nghiệp của giáo viên mầm non, phổ thông công lập, theo đó không yêu cầu chứng chỉ tin học, ngoại ngữ trong tiêu chuẩn đào tạo và bồi dưỡng.

Về bổ nhiệm, phải có 7 văn bản chứng chỉ, giờ tập trung chủ yếu đó là trình độ chuyên môn, lý luận chính trị, trình độ quản lý Nhà nước để đề bạt.

Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân trả lời thêm về sắp xếp bộ máy hành chính nhà nước:

Để thực hiện chủ trương sắp xếp bộ máy hành chính Nhà nước, thời gian qua thực hiện Nghị quyết 18, qua 2 năm thực hiện, việc tổ chức sắp xếp cơ quan Trung ương, cấp Vụ  đã giảm 12 tổ chức, cấp cục tăng 7 tổ chức, cấp tổng cục giảm 4 tổ chức, trong đó riêng Bộ Công an giảm 6 tổng cục nhưng thành lập 2 tổng cục mới. Ở địa phương, cơ quan chuyên môn cấp tỉnh giảm 5 và tổ chức hành chính giảm 12 đơn vị; ở cấp phòng giảm 973 tổ chức; các chi cục giảm 127; cấp huyện giảm 294 tổ chức hành chính. Đến giờ, chỉ tiêu thực hiện sắp xếp tổ chức, tinh giản biên chế đến năm 2021 chúng ta đảm bảo hoàn thành tinh giản 12,01%, giảm biên chế với đơn vị sự nghiệp: giảm 11,98%. Thời gian qua, chúng ta có thực hiện 2 Nghị quyết, là Nghị quyết 180 của Ủy ban thường vụ Quốc hội trong việc sắp xếp hợp nhất 3 cơ quan văn phòng. Chính phủ đã có Báo cáo tổng kết 316, trong đó Chính phủ đề nghị giữ nguyên Văn phòng Hội đồng nhân dân và thống nhất sáp nhập Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và văn phòng Hội đồng nhân dân.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Thảo (Nghệ An) về thực trạng còn 0,4% dân số chưa được hưởng điện lưới quốc gia, và trình bày các giải pháp để đảm bảo đến 2025, toàn bộ người dân cả nước, trong đó có các vùng miền nùi, vùng sâu vùng xa được sử dụng điện lưới quốc gia/

Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, hiện nay 100% xã và trong đó 99,6% hộ dân đã được cấp điện từ lưới quốc gia thì đây là con số thấy được niềm vui cũng như trách nhiệm đối với công việc còn lại. Báo cáo với Quốc hội và đại biểu Quốc hội, thực tế nhiệm vụ cung cấp điện lưới quốc gia cho tất cả hộ người dân được coi là nhiệm vụ rất ưu tiên của Chính phủ và Quốc hội. Chính vì vậy, Chương trình 1740 căn cứ theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ ký 1740 ngày 13/12/2018 xác định trong chương trình giai đoạn 2016-2020 sẽ đảm bảo mục tiêu 100% người dân, nhất là người dân ở vùng núi, vùng khó khăn, hải đảo xa xôi sẽ được hưởng điện lưới quốc gia.

Trong chương trình này căn cứ theo nội dung đã được phê duyệt thì có 17 xã phải đạt được mục tiêu có điện lưới quốc gia, tổng số là 1.055 hộ dân ở trên tất cả 9.890 thôn, bản cũng phải được cung cấp điện lưới. Trong các hợp phần dự án này bao gồm cung cấp điện lưới quốc gia đồng thời bao gồm cả cấp điện từ năng lượng tái tạo ở những vùng khó khăn, không có điều kiện đưa đường lưới điện đến để cung cấp cho người dân, cũng như cung cấp điện cho 2 huyện đảo, 3 xã đảo và bên cạnh đó cung cấp điện cho các trạm bơm ở vùng đồng bằng Tây Nam Bộ rất cần thiết cho thủy lợi.

Đúng ra chúng ta đã có thể thực hiện được mục tiêu này vì ngay từ đầu Bộ Công Thương cũng như Chính phủ đã có dự trù trong kế hoạch phân bổ nguồn vốn đầu tư công trung hạn cũng như các nguồn lực quốc gia cũng như nguồn vốn ODA của các nhà tài trợ nước ngoài để triển khai thực hiện.

Cụ thể, trong giai đoạn đầu từ năm 2016-2018, chúng ta thực hiện được cấp vốn 4.743 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương là hơn 2.200 tỷ đồng, vốn ODA không hoàn lại của Liên minh Châu Âu là hơn 2.500 tỷ đồng. Như vậy chúng ta đạt được tỷ lệ 18,55%, đạt được cấp điện cho 100% xã nhưng còn số bản và thôn không đạt vì năm 2018 do điều kiện khó khăn trần nợ công của cả nước ở mức cao nên sau khi Bộ Công Thương có báo cáo Chính phủ để xin phép được sử dụng vốn vay của ngân hàng phát triển Châu Á và Ngân hàng thế giới thì Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát tổng thể trong tất cả vốn vay của quốc gia và thống nhất báo cáo Thủ tướng tạm thời chưa thực hiện chương trình này.

Chính vì vậy để đảm bảo an toàn trần nợ công quốc gia và tình hình tài chính quốc gia nên chương trình tạm thời chưa được thực hiện. Đến nay, căn cứ trên thực tế, trần nợ công đến nay đã về ngưỡng an toàn thì Bộ Công Thương đã chủ động làm việc và tiếp tục làm việc với các nhà tài trợ và báo cáo Chính phủ và Chính phủ đã đồng ý sẽ báo cáo với Quốc hội đưa vào chương trình thực hiện giai đoạn 2021 – 2025 với 3 hợp phần chính: Vốn vay từ ngân hàng thế giới và Ngân hàng phát triển Châu Á, Vốn viện trợ không hoàn lại của Liên minh Châu Âu.

Như vậy về cơ bản 3 nguồn này cộng lại cùng với nguồn vốn của Chính phủ bố trí sẽ đảm bảo được mục tiêu, huy động được hơn 21.000 tỷ đồng và như vậy, thực hiện theo đúng kế hoạch thì đến năm 2025 sẽ hoàn thành mục tiêu cấp điện cho tất cả các hộ dân ở vùng núi, vùng sâu xa và hải đảo.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam thừa nhận: Có thực trạng đạo đức xã hội xuống cấp. Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, câu chuyện của đạo đức xã hội là vấn đề dài hơi, và cũng phải đánh giá về những điểm tích cực, nổi bật trong đạo đức dân tộc Việt Nam: Yêu nước; yêu thương đồng loại; sự hòa ái, thân thiện của người dân; tinh thần yêu lao động, chịu thương chịu khó; tinh thần vươn lên và đức hiếu học....

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, cũng trả lời về chất vấn của đại biểu Quốc hội về tự chủ đại học, đồng thời đưa ra các quan điểm về tự chủ đại học.

Trả lời câu hỏi của các đại biểu Quốc hội về tự chủ đại học, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng: Chúng ta đã tự chủ đại học nhưng mới được một số bước còn phải thực hiện tiếp tục, đây là một quá trình, vừa qua đã có kết quả rất tốt.

Theo Phó Thủ tướng có 5 điểm có tính nguyên tắc toàn thế giới và một điểm cũng có tính nguyên tắc cho Việt Nam phải quán triệt thông suốt, phải luật hóa trong chỉ đạo điều hành.

Thứ nhất là đại học không chỉ là nơi phải làm ra tri thức mà là nơi làm việc và sinh hoạt của trí thức, có mặt bằng nhận thức cao hơn xã hội bình thường. Cho nên cả thế giới coi đại học là phải xây dựng một mô hình quản trị tiên tiến để từ đó lan tỏa ra toàn xã hội, đảm bảo tính dân chủ, sáng tạo, tính khoa học.

Thứ hai là đã tự chủ thì luôn luôn gắn liền với trách nhiệm giải trình. Mọi hoạt động của cơ sở giáo dục đại học phải được thực hiện theo pháp luật, phải theo quy chế công khai để toàn xã hội giám sát.  

Thứ ba là tự chủ đại học không có nghĩa là nhà nước không đầu tư tiền nữa. Tất cả các nước, các trường đại học tự chủ, nhà nước vẫn tiếp tục đầu tư không chỉ là đặt hàng đào tạo, cấp học bổng mà còn cả xây dựng cơ sở vật chất.

Thứ tư là tự chủ đại học không có nghĩa là không có quản lý mà phải quản lý theo pháp luật và không chỉ pháp luật về giáo dục mà pháp luật nói chung về tất cả các mặt.

Thứ năm là xã hội và nhà trường thực hiện tự chủ nhưng vẫn phải có cơ chế để đảm bảo cho các đối tượng như con nhà nghèo, người khuyết tật hay một số đối tượng đặc thù không bị giảm bớt. Họ vẫn có cơ hội tiếp cận với giáo dục đại học, nhất là đại học chất lượng cao. Việc này chúng ta làm hơn các nước.

Còn một điểm thứ 6 không phải toàn thế giới, nhưng đối với những nước có nền kinh tế chuyển đổi, trong đó có Việt Nam có mang tính nguyên tắc đó là khái niệm chủ sở hữu của đại học cũng thay đổi. Vì đóng góp vào trường đại học không chỉ là tiền, không chỉ là nhà cửa, máy móc mà còn là trí tuệ, là học phí của người dân. Và vì thế, về lâu dài khái niệm chủ sở hữu vào đây không đơn thuần chỉ là của một cơ quan nào, một tổ chức nào mà của toàn xã hội.  

Vậy có nên bỏ chủ quản không? Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng: Thực ra trong luật pháp nước ta hiện nay không còn bộ chủ quản mà chỉ còn khái niệm là cơ quan quản lý và cơ quan chủ sở hữu.

“Chủ sở hữu thì như tôi nói ở trên là quản lý nhà nước, quản lý về các mặt, hiện nay những cơ quan quản lý trực tiếp sẽ tiến tới chỉ quản lý cơ bản về công tác cán bộ theo các quy định của Đảng”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng chúng ta phải sửa luật. Hiện nay vẫn còn vướng mắc, ví dụ về kinh tế vẫn còn vướng mắc rất nhiều liên quan đến việc thu tiền tài trợ, học phí, thủ tục… Hay trong công tác cán bộ, có câu chuyện tuổi giữ chức của cán bộ. Khi nghỉ hưu, tri thức được kéo dài thêm tuổi giữ chức vụ. Đây cũng là quy định của Đảng hay thậm chí về mặt quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo vẫn còn những câu chuyện liên quan đến mở ngành mới có ràng buộc, điều kiện, tỷ lệ giáo viên, tiến sĩ, giáo sư thì dần dần chúng ta phải điều chỉnh.

Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, đây là vấn đề quan trọng để thực hiện tự chủ theo đúng hướng, đúng quy luật.

Thứ nhất, tất cả các trường đại học đều phải kiện toàn hoặc thành lập mới theo đúng quy định của pháp luật. Hội đồng trường với tư cách là một cơ quan thực quyền chứ không phải là Hội đồng có tính hình thức.

Thứ hai, tất cả các trường đều phải xây dựng một quy chế điều hành tổ chức hoạt động nội bộ, tài chính nội bộ tỉ mỉ, chi tiết theo quy định của pháp luật phải công khai cho toàn dân biết và giám sát. Đấy là hai việc rất quan trọng. Còn điểm cuối cùng đây là một quá trình trong quá trình chuyển đổi thì có nhiều điểm mà chúng ta chưa quy định rõ hay chưa có tiền lệ khi xử lý.

Cho nên chúng ta hết sức bình tĩnh và xu hướng ủng hộ theo tự chủ. 

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng khẳng định có thực tế "kê thuốc hưởng hoa hồng" và đưa ra giải pháp nhằm giải quyết tận gốc vấn đề này.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Ngọc Bé (Kiên Giang) phản ánh rằng các bệnh nhân chữa bệnh bằng thẻ bảo hiểm xã hội nhưng vẫn phải ra hiệu thuốc mua bằng tiền túi của mình theo đơn của bác sĩ điều trị, nguyên nhân thế nào, khắc phục triệt để thế nào?

Theo Phó Thủ tướng, có nhiều ý kiến (kể cả bác sỹ cũng nói) là do chính sách thanh toán của bảo hiểm y tế thuộc bảo hiểm xã hội là không phù hợp. Điều này như đại biểu và Quốc hội đã nghe Bộ Y tế trả lời nhiều lần, điều đó là đúng sự thật nhưng nó có căn nguyên của nó. “Hiện trung bình một người đóng bảo hiểm y tế có tăng lên nhưng so với các nước trong khu vực, nhưng so với Phillipines thì Việt Nam chưa bằng 1/3, và so với Thái Lan thì chưa bằng ¼. Trong khi đó chúng ta phải nhập đến hơn 90% nguyên liệu từ nước ngoài nên giá thuốc ta đã cố gắng rẻ hơn các nước trong ASEAN nhưng cũng chỉ rẻ hơn 10-15% mà thôi”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói.  

Vì vậy thì bảo hiểm xã hội không thể thanh toán được tất cả các loại thuốc mà xu thế là chỉ thanh toán những loại thuốc tạm gọi là thuốc thông thường. Những loại thuốc rất đắt tiền, như thuốc biệt dược thì người bệnh phải bỏ tiền túi. Trong khi hằng năm chúng ta phải chi khoảng 120.000 tỷ đồng thì thuốc bảo hiểm y tế thanh toán khoảng 36-37%, tỷ lệ này vẫn còn cao so với các nước trên thế giới.

Từ những nguyên nhân trên, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng: Để khắc phục vấn đề này chúng ta phải duy trì và tăng tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế. Hiện nay chúng ta đã có 90,7% tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế và thời gian tới tiếp tục phải cố gắng tăng lên. Nhưng quan trọng là thu nhập của người dân phải cao thì mới đóng được, phần ngân sách của nhà nước chỉ mang tính hỗ trợ. Cho nên câu chuyện này còn dài, mà chúng ta phải tiếp tục cố gắng.  

Nhiều bệnh nhân phản ánh và cho rằng đây là do có tiêu cực, có sự móc nối giữa bác sĩ điều trị và các trình dược viên của các công ty thuốc và các nhà thuốc kê đơn để ăn hoa hồng.  

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, trong nhiều năm ngành y tế đã chỉ đạo rất quyết liệt và có thể nói rằng có hiện tượng đó nhưng không phải tất cả. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết: Để khắc phục tình trạng này chỉ có một cách là công khai, minh bạch bằng công nghệ thông tin, vì có đến 20.000 loại thuốc và dịch vụ, có hàng triệu lượt khám trong 1 năm thì không thể nào kiểm soát được nếu không tin học hóa. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế đẩy mạnh tin học hóa và chúng ta thấy những năm vừa qua đã làm rất tốt.  

“Báo cáo với Quốc hội trong thời gian tôi được phân công trực tiếp điều hành Bộ Y tế, cùng với việc chỉ đạo chống dịch COVID-19, ngành y tế đã tập trung quyết liệt để tin học hóa và đẩy nhanh hơn và đã hoàn thành một số công đoạn như cung cấp dịch vụ công hay nền tảng số trong khám, chữa bệnh từ xa mà Thủ tướng đã dự khai trương. Vừa rồi công bố tất cả những thông tin liên quan đến quản lý ngành y tế. Tới đây sẽ kết nối toàn bộ tất cả hệ thống quản lý của các cơ sở y tế, các nhà thuốc làm hóa đơn điện tử, bệnh án điện tử thì mới kiểm soát tốt cái này”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói.

Cũng theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, câu chuyện liên thông xét nghiệm cần tiếp tục đẩy mạnh để giảm lãng phí và tất cả phải bằng công nghệ thông tin. 

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm về lương hưu cho những người nghỉ hưu trước năm 1993, đại biểu có hỏi về quyết tâm, ý chí chính trị của Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội và của Phó Thủ tướng?  

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam hết sức đồng cảm về mặt tình cảm và cũng rất quyết tâm như đại biểu. Do công tác, cho nên tôi không tham gia Ban chỉ đạo về lương, bảo hiểm xã hội và chính sách người có công, nhưng được theo dõi ngành lao động từ nhiều năm; vấn đề này đã được nhiều đại biểu Quốc hội, nhân dân và các cụ lão thành nêu lên, cho nên chúng tôi đã nhiều lần trao đổi.

Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, tháng 2/2020 vừa rồi có sự thay đổi về phân công trong Thường trực Chính phủ, tôi được Thủ tướng Chính phủ cho tham gia vào Ban chỉ đạo và được Thủ tướng giao cho nhiệm vụ làm Phó trưởng ban thường trực giúp Thủ tướng. Ngay sau một tháng tại phiên họp đầu tiên chúng tôi đã đưa ra nhiều nội dung, trong đó có nội dung này và Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã tính toán phương án.

“Báo cáo với đại biểu, nói số tròn là chúng ta có khoảng 600.000 người nghỉ hưu trước năm 1993. Nhưng theo đó nữa thì còn có 400.000 người nghỉ hưu vào các thời điểm khác nhau nhưng lương hưu rất thấp, dưới 3.000.000 đồng/tháng, trong đó có những trường hợp như công nhân cao su thậm chí chỉ khoảng 1.000.000 đồng/tháng”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói.  

Cho nên đã tính phương án, là sao để có một khoản bù thêm. Khoản này theo quy định là do ngân sách nhà nước đảm bảo chứ không phải do bảo hiểm xã hội. Tính ra trong khoảng 400.000 đối tượng với mức bù là 500.000 đồng/người/tháng thì tính ra mất khoảng 2.400 tỷ đồng trong 1 năm.  

Theo Phó Thủ tướng Vũ Dức Đam, tuy nhiên, việc này phải tính đồng bộ, sau đó do ảnh hưởng của dịch COVID-19,  ảnh hưởng đến nguồn thu, cho nên các cơ quan có thẩm quyền cấp trên đã quyết định lùi thời điểm mà thực hiện chính sách cải cách lương đi kèm với nó là bảo hiểm xã hội và chính sách người có công và kể cả áp dụng tiêu chuẩn nghèo mới đa chiều thay vì đầu năm 2021 thì sẽ lùi sang ngày 1/7/2022.  

Riêng đối với những người nghỉ hưu trước năm 1993 có thu nhập thấp, tôi tin rằng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cũng sẽ báo cáo với Thủ tướng và Thủ tướng chắc chắn sẽ biết và sẽ bàn.

Bắt đầu phiên chất vấn chiều 9/11, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam trả lời 5 câu hỏi của đại biểu Quốc hội về lương hưu, bảo hiểm y tế, tự chủ đại học, đạo đức xã hội...

Trước giờ nghỉ trưa, một loạt các câu chất vấn được đặt ra với các Bộ trưởng, về các nội dung: Quy hoạch treo, thực chất tỷ lệ "gia đình văn hóa", việc giải quyết việc làm cho sinh viên, lộ trình thực hiện hiệu quả hơn trong việc xã hội hóa các dịch vụ công nhà nước để thực hiện tinh giản biên chế...

Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp,  hiện nay có nhiều loại văn bản quy phạm Nhà nước được ban hành chưa phù hợp, thiếu hiệu quả trong thực tế, nhất là các thông tư hướng dẫn thực hiện những văn bản của Nhà nước ban hành, thuộc phạm vi quản lý của một ngành nhất định. Qua rà soát của Bộ Tư pháp những năm qua các bộ, ngành, địa phương, năm 2016, trong số 124 văn bản kiểm tra có sai sót thẩm quyền về nội dung là 36; năm 2019 là 13/165 văn bản; 10 tháng năm 2020 là 5/59. Như vậy là có sự giảm dần về sai sót văn bản ban hành qua các năm.

Qua kiểm tra, nguyên nhân của việc sai sót trong ban hành văn bản dưới luật của các bộ, ngành, địa phương là do chủ thể ban hành chưa rà soát kỹ lưỡng các công văn, chưa thực sự phát huy vai trò pháp chế tại đơn vị; nhiều văn bản ban hành khi đi vào thực tế mới phát hiện sai sót, khó thực hiện, gây bức xúc cho người dân...

Vì vậy, Bộ Tư pháp đề nghị các cơ quan có thẩm quyền khi ban hành các văn bản quy phạm dưới luật nên hạn chế tối đa việc ban hành các thông tư hướng dẫn thực hiện các văn bản của Nhà nước ban hành, mà nên đưa cụ thể các nội dung văn bản mà Quốc hội, Chính phủ đã thông qua vào văn bản hướng dẫn thi hành và tổ chức thi hành ngày là tốt nhất. Thực tế, đa số các Thông tư hiện nay có cơ chế kiểm soát không chặt chẽ như các văn bản quy phạm pháp luật khác, tùy thuộc vào người đứng đầu các bộ, ngành trên cơ sở thẩm định của cơ quan tư pháp trực thuộc, nên khó phát hiện sai sót. 

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường trả lời chất vấn về quy hoạch cây ăn quả trong đó nhấn mạnh cây có múi:

Đến nay diện tích cây ăn quả Việt Nam có 1,1 triệu ha với sản lượng từ 13 - 15 triệu tấn. Trong đó có 15 loại cây ăn quả chính, có cây có múi mà Hà Tĩnh là có giống cam. Diện tích 2.000 ha với sản lượng là 2,5 triệu tấn. Riêng về cây có múi là đang có những tồn tại chung, vì hầu hết hiện nay là “ăn tươi”, việc chế biến rất kém.

Vì vậy, trong thời gian tới phải ra soát các vấn đề sau: Công tác giống phải rà soát lại để có bộ giống tốt, chống chịu được bệnh, đảm bảo thâm canh; Quy trình canh tác cũng phải thay đổi theo hướng hữu cơ. Vì hầu hết diện tích cây có múi sau một thời gian canh tác là bị bệnh do chăm sóc, quy trình; Tăng cường khâu chế biến, vì chỉ “chờ ăn tươi” là khó, hiệu quả thấp. Nếu thêm diện tích là bão hoà. Trong tái cơ cấu chung của nhóm cây ăn quả, đặc biệt là cây ăn quả có múi xin ghi nhận.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trả lời chất vấn:

Liên quan điến Nghị quyết 97, đại biểu có nói là bố trí 2% chi cho Khoa học công nghệ nhưng thực tế chi không đạt và nhiều địa phương chi thấp. Chúng tôi xin trả lời: Thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Khoa học công nghệ những năm vừa qua ngân sách nhà nước đã ưu tiên, bố trí cho lĩnh vực khoa học công nghệ cơ bản đảm bảo 2%, bao gồm ngân sách nhà nước, Trung ương và địa phương, cả chi thường xuyên và đầu tư.

Cũng như các lĩnh vực khác, việc phê duyệt triển khai nhiệm vụ các đề án Khoa học công nghệ của Bộ, ngành địa phương thường chậm, kéo dài dẫn đến việc phân bổ kinh phí trong năm chậm. Đối với một số dịa phương có điều kiện ngân sách khó khăn, nhu cầu dành nguồn cho khoa học nghệ cũng lớn, khó. Trong thời gian tới, Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Khoa học công nghệ là đơn vị được giao chủ trì sẽ phân bổ kinh phí sẽ triển khai nguồn kinh phí này hiệu quả hơn, đảm bảo tiến độ theo yêu cầu.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội về Quy hoạch điện 8.

Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Việt Thắng (Bến tre), Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh phát biểu: Quy hoạch điện VII đã được xây dựng và triển khai thực hiện năm 2016. Bản thân trong giai đoạn 2016 - 2020, đất nước trong quá trình phát triển có nhiều biến động, tình huống mới. Cụ thể: Ví dụ, ngay từ đầu trong nửa đầu nhiệm kỳ Quốc hội có Nghị quyết Quốc hội cho dừng Dự án điện hạt nhân của Ninh Thuận; trong quá trình triển khai quy hoạch điện VII điều chỉnh thì có một loạt dự án điện than do những nhu cầu và yêu cầu khác nhau trong giai đoạn phát triển, rất nhiều địa phương đề nghị không tiếp tục thực hiện các dự án điện than. Một số dự án điện than khác, nhiệt điện bị chậm tiến độ do đặc thù của phát triển kinh tế xã hội khi hàng loạt dự án không còn được hưởng các cơ chế đặc thù như: Bảo lãnh Chính phủ, cơ chế ưu đãi và cơ chế đặc biệt khác để triển khai nên bị chậm tiến độ, thậm chí có dự án do có nhiều sai phạm trong quá trình triển khai…ảnh hưởng lớn đến cơ cấu nguồn điện, cân đối cung cầu điện.

Trong bối cảnh đó, công nghệ mới của điện tái tạo như: Điện mặt trời, điện gió phát triển nhanh. Bản thân giá thành, công nghệ cho phép các hệ thống điện mới được bổ sung kịp thời đảm bảo yêu cầu phát triển của đất nước. Thủ tướng đã có quyết định phê duyệt kế hoạch phát triển đáp ứng; đồng thời phục vụ yêu cầu phát triển bền vững. Thời gian qua, căn cứ trên Nghị Quyết của Quốc hội, Chính phủ đã có các biện pháp bổ sung các quy hoạch điều chỉnh năng lượng, trong đó phát triển năng lực tái tạo cũng như hướng tới Nghị quyết 55 của Bộ Chính trị về phát triển năng lượng. Thời gian tới, những nguồn năng lực mới, năng lượng có tiềm năng, năng lượng sạch sẽ được quan tâm, xây dựng bài bản để đảm bảo mục tiêu xây dựng hệ thống năng lượng, đảm bảo cân đối công suất phát với các vùng phụ tải để giảm bớt tiêu hao năng lực, giảm bớt phụ thuộc của Việt Nam vào nhập khẩu, nhất là năng lượng sơ cấp đang cạn kiệt.

Trả lời về vấn đề quy hoạch điện, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, sơ đồ điện VIII về cơ bản đã hoàn thành, đang được thẩm định ở cấp Bộ. Theo kế hoạch, đầu tháng 12, Bộ sẽ có văn bản thẩm định, báo cáo Thủ tướng xem xét phê duyệt. Dự kiến sơ đồ điện VIII được triển khai thực hiện từ đầu năm tới.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân trả lời chất vấn về sắp xếp đơn vị hành chính:

Nghị quyết 653 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội khoá XIV, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 32, trong vòng 8 tháng chúng ta đã vừa tổ chức xây dựng Đề án trình Uỷ ban thường vụ Quốc hội và ban hành được 43/35 tỉnh thông qua qua sắp xếp; còn 2 tỉnh Kiên Giang và TP. Hồ Chí Minh trong tháng này Uỷ ban Thường vụ sẽ sắp xếp nốt.

Như vậy đến giờ này chúng ta đã cơ bản thực hiện theo tinh thần Nghị quyết 653 sắp xếp đơn vị hành chính từ năm 2019- 2021 là kết thúc. Bộ Nội vụ sẽ tham mưu Chính phủ có tổng kết trong thời gian tới có tiếp tục sắp xếp nữa hay không.

Nghị quyết 653 chỉ quy định sắp xếp đối với những đơn vị hành chính của cấp huyện, cấp xã có dưới 50% về diện tích tự nhiên và quy mô dân số mới sắp xếp đợt này; còn lại Nghị quyết chưa đặt ra vấn đề này.

Trong nghị quyết 18 của Hội nghị trung ương 6 cũng chưa đặt vấn đề sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Tuy nhiên thời gian qua, việc sắp xếp có một số khó khăn với các địa phương trong triển khai thực hiện như: Về chế độ chính sách, lúc đầu các địa phương nghĩ thuận lợi, nên hầu hết các địa phương đều đề nghị sắp xếp cán bộ công chức đến 31/12/2022 là kết thúc, nhưng thực tế Nghị quyết 653 cho phép không quá 5 năm; do đó tôi đề nghị Uỷ ban thường vụ Quốc cho phép áp dụng thời gian cao nhất tại Nghị quyết để các địa phương sắp xếp, tổ chức biên chế chứ không thực hiện theo đề nghị chủ quan của các địa phương ban đầu.

Bộ Nội vụ đã có công văn số 2605 hướng dẫn sắp xếp, giải quyết chế độ chính sách đối với các trường hợp dôi dư; thực hiện giải quyết theo Nghị định 26 của Thủ tướng Chính phủ đối với các trường hợp không tái cử; thực hiện tinh giản biên chế theo Nghị định 113, 108; thực hiện chế độ thôi việc 1 lần theo luật Công chức, viên chức… Đồng thời có thể xem xét các trường hợp đủ điều kiện chuyển từ công xã lên công chức huyện, điều chuyển giữa xã thiếu với xã thừa…

Về cơ sở vật chất, hiện đa số phương án của các đơn vị địa phương sử dụng 1 trong 2 đơn vị sáp nhập làm trụ sở. Đây là vấn đề mà các địa phương cần nghiên cứu, xem xét điều kiện thuận lợi nhất để phục vụ người dân. Nếu có đầu tư về cơ sở vật chất mới phải đưa vào kế hoạch 5 năm mới có thể có cơ sở vật chất, bố trí cơ sở vật chất cho phù hợp trong thời gian tới.

Liên quan đến kết nối cơ sở dữ liệu chậm, Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết: Về cơ sở dữ liệu số có 2 loại: Cơ sở dữ liệu quốc gia là nền tảng cho toàn quốc dùng và cơ sở dữ liệu của từng tổ chức, bộ ngành, địa phương.

Chính phủ tập trung thúc đẩy 6 cơ sở dữ liệu quốc gia và đã xong 4 cơ sở dữ liệu gồm: doanh nghiệp, bảo hiểm xã hội; dân số và tài chính. Còn hai cơ sở dữ liệu quốc gia nữa là dân cư vào tháng 2/2021 và thoàn thiện vào tháng 7/2021. Về dữ liệu đất đai thì trong năm nay trong nền tảng và nhập liệu từ năm 2021.

Đối với, cơ sở dữ liệu khác của bộ ngành và địa phương thì Bộ TTTT đã ban hành chuẩn kỹ thuật để cơ sở dữ liệu này kết nối được với nhau. Đối với xây dựng trục kết nối chia sẻ dữ liệu, hiện nay 90% các bộ ngành, địa phương đã xong trục này đến hết năm nay đạt 100%. Năm 2019, trục kết nối này năm 2019 mới đạt có 27%.

Bộ TTTT cũng đã ra mắt cổng dữ liệu quốc gia Data.gov.vn để mở dữ liệu và cơ sở dữ liệu. Đến nay đã có 10.000 bộ dữ liệu trên cổng cơ sở dữ liệu.

Sắp tới Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành lộ trình để địa phương, bộ ngành mở dữ liệu trên cổng này.

Về thể chế, năm 2020, Chính phủ đã ban hành Nghị định 47 về kết nối chia sẻ dữ liệu. Năm 2020, Thủ tướng cũng đã giao Bộ TTTT xây dựng chiến lược quốc gia về dữ liệu và đã soạn thảo xong và sớm trình Chính phủ.

Như vậy, năm 2020, Việt Nam đã xong về chiến lược, thể chế, nền tảng. Từ năm 2021, tiến độ về cơ sở dữ liệu số quốc gia và bộ ngành địa phương sẽ triển khai nhanh hơn trước nhiều.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường trả lời chất vấn về đô thị Cần Giờ, khẳng định nguyên tắc giữ cân bằng  môi trường sinh thái.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, thực hiện Luật Tài nguyên Môi trường biển 2015, Bộ đã ban hành các văn bản trong đó là Nghị định 51 quy định về hành lang bảo vệ bờ biển. Chúng ta đã công bố đường triều kiện để bảo vệ hành lang biển. Đến nay đã có 10 tỉnh phê duyệt đường hành lang bảo vệ bờ biển; 6 tỉnh đang thực hiện; 12 tỉnh đang trình lên Trung ương lấy ý kiến.

Việc triển khai mới có 10 địa phương triển khai là chậm. Nhiều dự án trước đây triển khai khi chưa có luật nên chiếm đường hành lang biển. Nhiều địa phương đã thu hồi dự án chậm và thỏa thuận với chủ đầu tư để người dân tiếp cận với biển.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng thấy nhiều vấn đề lưu ý trong đó có hoạt động lấn biển.

Với câu hỏi về đô thị Cần Giờ, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, nếu để phát triển đô thị Cần Giờ đặt mục tiêu giữ được biểu tượng “lá phổi” và phát triển gắn với bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên. Vì vậy khi xem xét lại dự án này với diện tích lấn biển 600 ha nay điều chỉnh lên hơn 2800 (gồm cả diện tích trên bờ).

Khi phê duyệt dự án này thì phần dự án kết nối với bán lân cận và tính toán kỹ lưỡng. Chủ đầu tư sử dụng chuyên gia nước ngoài đánh giá tác động môi trường với dự án.

Chúng tôi cũng tham vấn với tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới và chủ đầu tư công khai minh bạch tất cả tác động nếu có để các tổ chức môi trường giám sát.

Trả lời đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) Nguyễn Chí Dũng nói:

Bộ KHĐT được giao 4 nhiệm vụ: Rà soát cơ chế điều phối vùng; lập quy hoạch cho vùng Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL) đến năm 2030 và tầm nhìn 2050; Xây dựng danh mục dự án đầu tư quan trọng cho vùng ĐBSCL; huy động bố trí nguồn lực.

Mục tiêu thứ nhất, chúng tôi đã hoàn thành. Nhiệm vụ thứ hai: Danh mục đã được lập, lựa chọn xong Thứ ba: Vấn đề quy hoạch: Tư vấn đang làm, đến tháng 12/2020 sẽ trình Chính phủ và Hội đồng thẩm định Nhà nước sẽ xem xét thông qua vào đầu năm 2021.Đây là quy hoạch rất quan trọng đang lấy ý kiến được 2 vòng.

Về nguồn lực: Có 4 nguồn lực: Thứ nhất, Bộ Giao thông Vận tải sẽ tính toán và thống nhất lo tuyến đường quốc lộ, đặc biệt cao tốc từ Cà Mau đến Bạc Liệu và Bạc Liêu đến Cần Thơ.

Thứ 2, từ nguồn lực của địa phương, lấy từ nguồn hỗ trợ của TW cộng ngân sách địa phương.

Thứ 3 là nguồn lực Trung ương: Trung ương có 2 nguồn, Thủ tướng đã đồng ý tăng thêm vùng ĐBSCL lên 2 tỷ USD trong giai đoạn tới, riêng từ giai đoạn 2021- 2025, chúng tôi xây dựng dự án hỗ trợ ngân sách của các nhà tài trợ, thông qua ngân sách khoảng 1,5 tỷ USD để tập trung làm toàn bộ đường ven biển cho ĐBSCL, một số hồ như ở An Giang, một số giao thông quan trọng đối với tỉnh không có đường ven biển.

Nguồn lực từ hỗ trợ các dự án trọng điểm có tính chất liên vùng, chúng tôi đã thống nhất các địa phương và sẽ thông qua Hội đồng thẩm định và trình Chính phủ. Mỗi địa phương sẽ được hỗ trợ 1 dự án động lực quan trọng nhất của tỉnh có tính liên vùng để có điều kiện phát triển.

Thứ 4, ngoài ra nguồn lực huy động từ hợp tác đối tác công tư, hợp tác xã hội, tập trung nhiều nguồn lực để thực hiện hạ tầng cho ĐBSCL để phát triển nhanh bền vững trong thời gian tới.

Quốc lộ 6 nối Hòa Lạc đi Hòa Bình và các tỉnh Tây Bắc đã có chủ trương nghiên cứu đầu tư từ năm 2010. Tuy nhiên, năm 2011, trước tình hình kinh tế khủng hoảng, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 11 dừng các dự án, công trình đang triển khai, riêng quốc lộ 6 thời điểm đó mới nghiên cứu, nên nằm trong danh mục các dự án dừng hoãn triển khai. Bên cạnh đó, giai đoạn 2011-2015, cả nước chỉ tập trung cho các dự án đang triển khai để kết thúc và giảm nợ công. Giai đoạn 2016-2020, ngành GTVT tập trung đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc Nam phía đông và các công trình trọng điểm, nên vốn đầu tư cho việc nâng cấp, mở rộng các tuyến quốc lộ hạn chế.

Bộ GTVT khẳng định, quốc lộ 6 có vai trò quan trọng kết nối khu vực Tây Bắc với Hà Nội, nên cần thiết phải nâng cấp. Giai đoạn 2016-2020 cũng đã có tuyến quốc lộ Hòa Lạc-Hòa Bình đưa vào khai thác, chạy song song với quốc lộ 6. Vì vậy, chủ trương vốn tập trung cho các dự án trọng điểm quốc gia có ý nghĩa quan trọng hơn, nhất là hệ thống đường cao tốc. Bộ GTVT sẽ nghiên cứu nâng cấp, mở rộng quốc lộ 6 trong thời gian tới nếu cần thiết và báo cáo Quốc hội. Song, không thể nâng cấp, mở rộng toàn tuyến, trong điều kiện vốn ngân sách Nhà nước hạn hẹp như hiện nay.

Khai thác hải sản hiện nay có công suất hàng năm là 3,5 triệu tấn. Chúng ta có đội ngũ tàu 99.999 tàu các loại, trong đó 31.500 tàu có công suất lớn với chiều dài từ 15 m trở lên. Để đảm bảo phục vụ cho nghề cá thì chúng ta quy hoạch theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ: Quy hoạch hệ thống khu neo đậu và cảng cá.

Cho đến nay theo quyết định của Thủ tướng thì phải thực hiện sau 2015 cố gắng với tổng giá trị là 36.500 tỷ đồng. Nhưng do khó khăn về ngân sách, 5 năm vừa qua làm đầu tư công mới đảm bảo được 28% quy định đó, dẫn đến thiết chế hạ tầng để đảm bảo cho các tàu neo đậu, các cảng cá theo hướng hiện đại chưa đáp ứng được. Ý kiến của đại biểu hoàn toàn đúng, nhất là trước tác động của biến đổi khí hậu. Chúng tôi rất bức xúc điều này.

Tới đây trong kế hoạch đầu tư trung hạn từ 2021 - 2025, một trong những nhiệm vụ ưu tiên của nông nghiệp mà chúng tôi đã đề xuất tập trung giai đoạn tới là 2/3 của 36.500 tỷ đồng, còn 1/3 là đầu tư trung kỳ tới. Tôi rất mong các Bộ Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cố gắng ưu tiên nhiệm vụ hoàn thiện hạ tàng này để có nghề cá phát triển bền vững.

Việc tập trung biện pháp gì để phát triển nhanh hơn hợp tác xã, giải quyết 9 hợp tác xã không còn hoạt động?. Như chúng ta biết dạng hình kinh tế hợp tác xã rất phù hợp kinh tế phát triển của Việt Nam không chỉ trước mắt mà còn lâu dài. Chính vì vậy Quốc hội đã ban hành năm 2012.

Theo đó một loạt chủ chương chính sách của Chính phủ, các tỉnh, các thành phần kinh tế, đến nay phát triển xấp xỉ 17.000 hợp tác xã. Theo Nghị quyết của Quốc hội đến năm 2020 là 15.000. Như vậy về số lượng có mức cố gắng. Để thúc đẩy phát triển nhanh hơn, chúng ta có các biện pháp như giải quyết tồn đọng những hợp tác xã không còn hoạt động nữa như đại biểu dẫn chứng là 9 hợp tác xã. Đây là một trong những biện pháp thúc đẩy nhanh hơn những hợp tác xã nảy sinh sau khi giải thể xong. Việc thanh toán các tài sản của những hợp tác xã sau khi dừng hoạt động đang bị vướng mắc.

Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đề nghị: Nguồn tài sản bắt đầu từ nhiều nguồn, nhiều thời kỳ; Cổ phần góp của từng thành viên là vướng mắc. Tuy nhiên, nhiều tỉnh giải quyết xong các vấn đề này. Còn 9 hợp tác xã của địa phương nào thì cần giải quyết nhanh để thúc đẩy hợp tác xã mới ra đời. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách, vì các dạng hình kinh tế này xuất phát điểm thấp có cạnh tranh với doanh nghiệp thì phải ưu tiên. Tiếp tục nhân mở mô hình.

Ví dụ Sơn La trong 3 năm phát triển có 5 hợp tác xã nông nghiệp, thì phải nhân mở những mô hình đó ở những khu vực tốt để thúc đẩy nhanh không chỉ 15.000 hợp tác xã mà nhiều hơn nữa để phấn đấu có một cơ cấu kinh tế giữa hộ hợp tác xã với các doanh nghiệp hình thành nền nông nghiệp theo hướng hội nhập, phát triển bền vững, hiệu quả.

Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh (Hà Nội) tranh luận:

Tôi xin trân trọng cảm ơn Quốc hội lần đầu tiên đưa Đại biểu Quốc hội vào quá trình xây dựng Luật hành chính công, góp phần tạo nên sự đổi mới trong công tác lập pháp ở nhiệm kỳ này. Đây là điều chưa bao giờ có ở nhiệm kỳ trước. Tuy nhiên, vì nhiều lý do nên dự án Luật chưa được trình ra Quốc hội.

Thực tế hệ thống pháp luật của chúng ta hiện còn nhiều bất cập, nhất là vấn đề hành chính công, dịch vụ công chưa có quy định ở tầm luật để thể chế hoá các Nghị quyết của Đảng về vấn đề này; thiếu các quy định ở tầm luật về cụ thể hoá nội dung dịch vụ công, kết nối liên thông, xã hội hoá, tự chủ của các đơn vị trong tự chủ dịch vụ công khiến nhiều đơn vị sự nghiệp công lập còn rất lúng túng.

Tôi mong muốn vấn đề hành chính công, dịch vụ công cần được luật hoá như các nước có nền kinh tế thị trường đã làm, tránh tình trạng những người làm doanh nghiệp vào quản lý vi phạm nhiều… Chúng tôi tha thiết mong muốn Quốc hội, Chính phủ quan tâm thể chế hoá lĩnh vực hành chính công, dịch vụ công để góp phần hoàn thiện thể chế pháp luật kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa theo đúng Nghị quyết của Đảng.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thuý (Đà Nẵng) tranh luận:

Bộ Tư pháp với vai trò thẩm định các Nghị định của Chính phủ cần hết sức quan tâm trong lĩnh vực thực hiện quyền trong thẩm định Nghị định. Với Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, tôi xin ghi nhận những cố gắng trong cải cách thủ tục hành chính nhưng vấn đề này phải theo hướng đơn giản, thuận lợi, minh bạch để nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp, ngăn chặn sự phát sinh những quy định không cần thiết, không hợp lý, không hợp pháp gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp; ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước, tránh tình trạng người dân muốn thực hiện quyền của mình lại phải nộp loại giấy tờ trong đó có nhiều loại không cần thiết, phải đi lại nhiều nơi.

Vì vậy, cải cách hành chính phải hạn chế tối đa việc dỡ bỏ thủ tục này nhưng lại sinh ra các thủ tục khác, rườm rà hơn, phức tạp hơn. Tránh việc nắm trong tay thủ tục là có thể vô hiệu hoá mọi sự cố gắng của người khác một cách dễ dàng.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến chia buồn với đồng bào chịu ảnh hưởng của lũ lụt và trả lời chất vấn về nơi ở , đất sản xuất cho đồng bào. 

Trả lời câu hỏi của đại biểu Hồ Thị Minh (Quảng Trị) về trách nhiệm của Ủy ban Dân tộc và Bộ trưởng bổ nhiệm làm thế nào để giúp đỡ bà con dân tộc vùng mưa lũ miền Trung ổn định đời sống; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến cho biết:

Về trách nhiệm chung thì Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo sử dụng dự phòng ngân sách quốc gia để hỗ trợ, giúp đỡ các tỉnh và đồng bào thiệt hại như Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đã báo cáo trước Quốc hội. Đối với các đối tượng đúng đối tượng được thụ hưởng thì mỗi khẩu sẽ là 15 kg gạo, lương thực trong một tháng và thời gian hỗ trợ là 3 tháng. Điều chỉnh hỗ trợ đối với những nhà bị mất nhà, thiệt hại lớn từ 20.000.000 đồng/nhà đến 40.000.000đồng/nhà, đúng đối tượng thụ hưởng. Những đối tượng do địa phương xác định và phê duyệt.  

Về trách nhiệm của Ủy ban Dân tộc và trách nhiệm Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, Bộ trưởng Đỗ Văn Chiến cho biết: Ngay sau khi mưa lũ xảy ra, Ủy ban Dân tộc đã cập nhật những gia đình bị mất nhà, mất đất của bà con vùng lũ.  

Trong dự án 1, Ủy ban Dân tộc sẽ thu xếp, trong chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi sẽ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính trình Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ quyết định thu xếp 1.000 tỷ đồng để đưa vào dự án giải quyết đất sản xuất, nước sinh hoạt.

Dự án 2 sẽ sắp xếp ổn định dân cư. “Tuy nhiên sẽ có độ trễ nhất định do phải thực hiện các thủ tục hành chính. So với những thiệt hại chung của bà con trong đợt bão lũ vừa qua thì số lượng này chắc còn rất khiêm tốn. Nhưng cùng với quỹ dự phòng ngân sách địa phương cùng với sự trợ giúp của Mặt trận Tổ quốc, của toàn xã hội, với sự nỗ lực của bà con thì chúng tôi tin tưởng chắc chắn chúng ta sẽ vượt qua được giai đoạn khó khăn này”, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến nói. 

Nghị định 120 Thủ tướng Chính phủ tổ chức triển khai Nghị quyết 19 của Trung ương và Nghị quyết 08 của Chính phủ về tổ chức sắp xếp đối với các đơn vị sự nghiệp công lập, quy định rõ: Đối với đơn vị sự nghiệp công lập, tự chủ chi thường xuyên chỉ được quyết định 2 vấn đề: Vị trí việc làm và số lượng người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập.

Đối với đơn vị sự nghiệp công lập, mỗi một phần từ ngân sách Nhà nước đảm bảo 100% vẫn thực hiện theo quy định pháp luật. Tức là không tự chủ về vấn đề việc làm, biên chế, đầu tư. Đối với đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ hoàn toàn, bao gồm tự chủ chi thường xuyên và chi đầu tư được quyết định tổ chức cả bộ máy.

Những đơn vị khác thì quy định số lượng tối thiểu phòng để giảm đầu mối. Nếu không đủ số lượng đó thì thành lập một đơn vị, giảm đầu mối biên chế. Đối với đơn vị chi thường xuyên chưa quyết định được về mặt tổ chức mà có ảnh hưởng đến vấn đề khác. Do đó, chi thường xuyên quyết định 2 vấn đề: Vị trí việc làm và số người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập.

Bộ trưởng trả lời câu hỏi của đại biểu Quách Thế Tản:

Thực hiện theo Nghị quyết 19, Nghị quyết 08 về sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập phải thực hiện 3 mục tiêu. Đó là, từ khi ban hành Nghị quyết 19 đến năm 2020, chúng ta thực hiện giảm 10% đầu mối các đơn vị sự nghiệp công lập. Thứ hai là giảm 10% những người hưởng lương từ ngân sách nhà nước. Thứ 3 là giảm 10% đối với các đơn vị tự chủ chi thường xuyên và chi đầu tư.

Trong những lần chất vấn trước, tôi có đề nghị với Bộ trưởng Bộ GD&ĐT có phương án bố trí sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập cho phù hợp trong từng vùng miền khác nhau. Tôi cũng làm việc với Bộ trưởng Bộ GD&ĐT trước tiên rà soát lại toàn bộ hiện trạng giáo dục từ mầm non cho tới địa phương, có kế hoạch sắp xếp cho phù hợp, theo đúng tinh thần Nghị quyết 19 là giảm 10% về vấn đề đầu mối.

Nghiên cứu xây dựng lại các định mức phù hợp từng cấp học, từng vùng miền. Như tình trạng các Khu công nghiệp tập trung số lượng học sinh trên lớp học quá đông nhưng đối với vùng nông thôn miền núi lại thấp. Vì vậy định mức không thể tính bình quân, cào bằng cho cả nước. Cần xây dựng định mức này cho phù hợp để xác định biên chế.

Tiếp theo là giải quyết vấn đề thừa thiếu cục bộ của ngành Giáo dục, Y tế, không phải mỗi năm giải quyết được, cần giải quyết căn cơ. Đề nghị Bộ GD&ĐT sớm có sự phối hợp với địa phương để giải quyết vấn đề nêu trên.

Chủ trương hướng đến nền Nông nghiệp sản xuất xanh, sạch đang được các địa phương thực hiện đồng bộ. Riêng 4 năm qua, Quốc hội đã thông qua 4 bộ luật về nông nghiệp liên quan đến: Trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp, trong đó đều định hướng tập trung giảm đầu vào hàm lượng các loại thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trong sản xuất và tiêu thụ nông sản, góp phần nâng cao nhận thức cho nông dân. Riêng các loại thuốc BVTV giảm nhanh đầu vào, từ năm 2017 là 129.000 tấn thuốc BVTV nhập khẩu, năm 2018 còn 82.000 tấn, năm 2019 còn 80.000 tấn, 9 tháng đầu năm còn 37.000 tấn. Thực tế này cho thấy nhu cầu của nông dân đã giảm mạnh việc lạm dụng các loại thuốc BVTV, hóa chất không tốt vào sản xuất nông nghiệp.

Để hướng đến nền Nông nghiệp xanh, sạch hoàn toàn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thời gian tới sẽ tiếp tục tăng cường quản lý Nhà nước, siết chặt đầu vào các loại thuốc BVTV và hóa chất không tốt cho sản xuất nông nghiệp; đồng thời, tập trung tập huấn cho nông dân các địa phương sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Đặc biệt, đến thời điểm hiện tại, danh mục các loại thuốc BVTV đang lưu hành ở các địa phương hiện nay chưa có loại thuốc nào chứa chất đi ô xin đưa vào sản xuất nông nghiệp.

Về vấn đề trồng và sản xuất cây Mắc ca, loài cây này du nhập vào Việt Nam từ năm 1994, đến nay đã và đang phát triển tốt tại các tỉnh Tây Nguyên, Tây Bắc, với tổng diện tích hiện có khoảng 16.500 ha, do phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu. Tuy nhiên, do hiệu quả kinh tế cao, nên tại nhiều địa phương khác đang phát triển mạnh loài cây này, nhưng cho kết quả không khả quan, dẫn đến tình trạng phá bỏ hàng loạt, gây thiệt hại kinh tế lớn cho người nông dân.

Trước thực tế này, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang phải tập trung kiểm soát nguồn giống đầu vào tại các địa phương, khuyến cáo nông dân tuân thủ các quy trình gieo trồng, bảo quản sau thu hoạch, gắn chế biến với phát triển thị trường, nhất là đảm bảo địa phương nào có điều kiện đất đai, thổ nhưỡng như có mùa đông lạnh, độ ẩm không khí thấp và phải trồng xen canh với các cây trồng khác... thì mới nên phát triển loài cây này.

Trả lời đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (Hà Nội), Tổng thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái phát biểu: Thời gian qua, dưới sự chỉ đạo tập trung toàn diện của Trung ương (TW) Đảng, Ban Chỉ đạo TW Phòng chống tham nhũng, sự chỉ đạo quyết liệt của Quốc hội và Chính phủ; sự vào cuộc của các ngành, các cấp, doanh nghiệp, nhân dân và báo chí, công tác chống tham nhũng tại Việt Nam đã đạt kết quả tích cực, góp phần ổn định chính trị phục vụ phát triển kinh tế xã hội, tạo niềm tin cho nhân dân. Tuy nhiên vẫn còn tình trạng cán bộ công chức, viên chức trong cơ quan Nhà nước còn nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân. Đây là vấn đề được dư luận rất quan tâm, kể cả ngành Thanh tra.

Thứ nhất, trách nhiệm thuộc về ai? Đó là thuộc về người đứng đầu của các cơ quan, lĩnh vực mà để xảy ra tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân. Còn ở lĩnh vực nào? trong Chỉ thị 10 của Thủ tướng Chính phủ đã nêu rất rõ về lĩnh vực. Có thể nói lĩnh vực thường xuyên tiếp xúc người dân, những lĩnh vực mà cán bộ, công thức thiếu rèn luyện thì dễ xảy ra nhũng nhiễu, tham nhũng ví dụ khu vực phục vụ dịch vụ công cho người dân.

Giải pháp của Thanh tra Chính phủ: Trước tình hình này, Tổng Thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã đề xuất ban hành Chỉ thị về chống gây phiền hà, nhũng nhiễu cho người dân. Tháng 4/2019, Thủ tướng đã ra Chỉ thị này. Sau đó, Thanh tra Chính phủ đã báo cáo Chính phủ và tổ chức Hội nghị trực tuyến quán triệt tinh thần của Chỉ thị. Sau khi Chỉ thị tra đời, Thanh tra đã tham mưu Chính phủ có công điện số 724 năm 2019 của Thủ tướng Chính phủ về phòng ngừa tham nhũng trong hoạt động công vụ. Sau 1 năm thực hiện, Thanh tra Chính phủ đã có báo cáo sơ kết 1 năm thực hiện Chỉ thị 10, trong đó có đánh giá kỹ về tình trạng và nêu một só giải pháp.

Căn cứ nào nói đánh giá tình trạng tham nhũng năm 2020 đã được kiềm chế, có chiều hướng giảm? Việc đánh giá hết sức khó khăn vì mang tính chất trừu tượng. Thanh tra Chính phủ cố gắng bám sát nội dung, một số căn cứ bám sát như: Ý kiến đánh giá người dân, cảm nhận tình hình tham nhũng của đất nước (qua phương tiện báo chí); chỉ số đánh giá công tác phòng chống tham nhũng PACA có tăng lên; Liên minh quốc tế cũng đã có những xếp hạng Việt Nam làm tốt công tác phòng chống tham nhũng; căn cứ đánh giá chỉ đạo Ban Chỉ đạo TW phòng chống tham nhũng trong cuối năm qua.

Đại biểu Nguyễn Thanh Phương chất vấn:

Nghị quyết 100 năm 2019 về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 8 và ý kiến kiến nghị của nhiều cử tri tại đồng bằng Sông Cửu Long. Kính thưa Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Và Phát Triển Nông Thôn: Việt Nam có nhiều mặt hàng nông sản có giá trị cao và được xuất khẩu trong đó có mặt hàng cá tra rất nổi tiếng và gần như độc quyền xuất khẩu trên thị trường thế giới trong thời gian qua. Kim ngạch xuất khẩu năm 2019 đạt 2,2 tỷ đô la. Tuy nhiên giá trị xuất khẩu trong hai thập niên qua gần như không tăng. Đặc biệt giá thành sản xuất lại tăng, giá bán của người sản xuất lại thấp. Cho nên họ lỗ rất nặng. Trong đó các quốc gia quanh ta như Ấn Độ, Indonesia, Bangladesh cũng đang sản xuất được lượng cá tra tương tự nhiên Việt Nam và họ cũng có định hướng xuất khẩu nên sự cạnh tranh trong thị trường sẽ có xu hướng tăng lên. Xin hỏi Bộ trưởng có giải pháp gì để cải thiện giá trị và khắc phục những khó khăn của ngành hàng này đồng thời điểm ngành hàng có thể cạnh tranh được với các quốc gia xung quanh trong thời gian tới?

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện trả lời chất vấn của đại biểu quốc hội về các giải pháp xây dựng, củng cố đạo đức xã hội.

Đại biểu Cầm Thị Mẫn (Thanh Hoá) hỏi: Hiện nay, vấn đề xuống cấp đạo đức xã hội là thực trạng đáng báo động. Chức năng quản lý nhà nước của Bộ và Bộ tham mưu Chính phủ để khắc phục tình trạng này?

Theo Bộ trưởng Bộ Văn hoá- Thể thao và Du lịch, Nghị quyết 33 của Ban chấp hành Trung ương Đảng có nêu phát triển văn hoá, con người Việt Nam là sự nghiệp toàn dân, do Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý và nhân dân là chủ thể. Đây là việc rất lớn, không phải riêng một cấp, ngành, một bộ nào có thể làm được mà là nhiệm vụ của tất cả các Bộ, ngành, các cấp.

Bộ Văn hoá được giao nhiệm vụ quản lý nhà nước, tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội, Bộ đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện kết luận 76 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 33, phát triển văn hoá, xây dựng con người Việt Nam đáp ứng nhu cầu phát triển; tham mưu sửa đổi các luật như: Luật Phòng chống bạo lực gia đình, Luật Điện ảnh, một số bộ luật khác. Chúng tôi đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định 110 về quản lý lễ hội; Nghị định 122 liên quan đến phong trào toàn dân đoàn kết, xây dựng văn hoá; ban hành các Nghi định về xử phạt vi phạm hành chính…

Cụ thể, với gia đình, con người, giáo dục con người bắt đầu từ gia đình, chúng tôi đã tham mưu ban hành các văn bản liên quan đến gia đình trong đó có Bộ tiêu chí ứng xử gia đình; cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo tham mưu ban hành Đề án liên quan đến giáo dục đạo đức lối sống trong trường học giai đoạn 2018- 2025; tham mưu để có nhiều tác phẩm có giá trị tư tưởng, nghệ thuật, thấm nhuần tư tưởng nhân văn, dân chủm tiến bộ; phê phán đẩy đùi cái xấu, ác, lạc hậu, nhân rộng cái tốt; tham mưu Chính phủ ban hành 2 nghị định xử phạt trong đó có lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn.

Thời gian qua, chúng ta từng nghe, chứng kiến nhiều tấm gương người tốt, việc tốt, nghĩa cử cao đẹp…trong bão lũ. Đó là những tấm gương sống động trong việc giáo dục đạo đức lối sống.

Trả lời về kế hoạch chuyển đổi số, Bộ trưởng Bộ TTTT Nguyễn Mạnh Hùng cho biết:

Về xây dựng kế hoạch chuyển đổi số, từ tháng 6/2020, Bộ TTTT đã ban hành Khung về chuyển đổi số. Từ khung này, các bộ ngành, địa phương sẽ ban hành đề án chuyển đổi số. Đến nay có 20 bộ ngành, địa phương trình chuyển đổi số của mình. Có những địa phương nhanh như TP Hồ Chí Minh, Thừa Thiên – Huế, có tỉnh ra nghị quyết chuyên đề.

Về nâng cao nhận thức, Bộ đề nghị các cơ quan báo chí thành lập chuyên mục chuyển đổi số và cho xuất bản cẩm nang về chuyển đổi số bản giấy và điện tử bằng những câu hỏi và trả lời đơn giản, dễ hiểu. Để nâng cao nhận thức là làm mô hình thí điểm một số chỗ, một số tỉnh, một số xã. Khi làm thành công thì với người châu Á ưa trực quan thì trên cơ sở đó sẽ nhân rộng nhanh. Bộ TTTT đã thực hiện tại 10 xã và tập trung tại các xã miền núi. Điển hình như xã Vi Hương (Bắc Kạn) ứng dụng công nghệ số quảng bá sản phẩm trên sàn thương mại thì thu nhập tăng từ 1,5 triệu đồng lên 3-3,35 triệu đồng. Tại xã Yên Mô (Ninh Bình) khám tư vấn chăm sóc sức khỏe thì có thể tiếp cận bác sĩ trên toàn quốc.

Một trong những giải pháp nền tảng chuyển đổi số nhanh, giảm chi phí, tăng hiệu quả là phát triển nền tảng số Việt Nam. Một nền tảng số ra đời thì hàng ngàn doanh nghiệp và nhiều người dân có thể chuyển đổi số được. Bộ TTTT đã thúc đẩy doanh nghiệp công nghệ thông tin Việt Nam triển khai xây dựng làm chủ nền tảng số làm chủ chuyển đổi số đất nước. Gần đây, mỗi thứ 6 hàng tuần ra mắt nền tảng Make in Vietnam để thực hiện mục tiêu kép vừa chuyển đổi số vừa phát triển doanh nghiệp số Việt Nam. Đến nay đã cho ra mắt trên 30 nền tảng số Việt Nam.

Để biết mình có đi đúng hướng không và đang ở đâu, Bộ TTTT đã ban hành bộ tiêu chí đánh giá chuyển đổi số và Bộ sẽ đo đạc, công bố xếp hạng các địa phương và các Bộ. Những gì đo được thì quản lý và thúc đẩy được.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (Hà Nội) chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ: Theo báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Tư pháp, trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội vẫn còn tình trạng nhiều cán bộ công chức, viên chức gây nhũng nhiễu, phiền hà trong giải quyết công việc của người dân, doanh nghiệp. Đề nghị Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, tình trạng này xảy ra nhiều nhất ở lĩnh vực nào. Ai phải chịu trách nhiệm? Tổng Thanh tra có trách nhiệm, giải pháp gì để tránh tình trạng nêu trên?

Cử tri rất vui mừng khi nghe Chính phủ báo cáo tình hình tham nhũng ở nước ta trong thời gian qua từng bước được kiềm chế, có chiều hướng thuyên giảm. Xin Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết căn cứ vào đâu có được kết luận như đã nêu trên?

Đại biểu Cầm Thị Mẫn (Thanh Hoá) chất vấn:

Gửi tới Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông: Tháng 6/2020, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình chuyển đổi số Quốc gia để phát triển đất nước trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Xin Bộ trưởng cho biết, trách nhiệm quản lý nhà nước và hành động của Bộ để triển khai chương trình hiệu quả, nhanh chóng. Đưa chương trình chuyển đổi số vào cuộc sống.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trả lời câu hỏi của Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh:

Tất cả đại biểu khoá 13, 14 đều nhận biết sự kiên trì của Đại biểu trong sáng kiến xây dựng Pháp luật đó là Luật hành chính công, sau này chuyển thành dịch vụ công. Sau nhiều lần Uỷ ban thường vụ Quốc hội và Chính phủ đã thống nhất thấy rằng chưa thể ban hành Luật này vì các lý do sau đây: Thứ nhất, các quy định về hành chính công đều đã được quy định trong từng dự án luật. Trong hệ thống pháp luật của chúng ta đều có quy định. Trong dự thảo luật mà đại biểu trình bày đã chuẩn bị chưa rõ đối tượng, phạm vi và nội hàm, vì thế chưa ban hành được.

Tuy nhiên, Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ đánh giá cao sự kiên trì của Đại biểu. Lúc đầu chúng tôi đã tổ chức, bố trí đầy đủ điều kiện để ban soạn thảo nghiên cứu làm việc nhưng vì lý do trên nên chưa trình Quốc hội được.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà trả lời chất vấn về việc giải quyết vấn đề ô  nhiễm môi trường lưu vực sông Nhuệ- sông Đáy.

Theo Bộ trưởng, Bộ và các địa phương đã có nhiều giải pháp, song tình trang này vẫn đang còn tiếp tục phải xử lý.

Sắp tới, Bộ trưởng đề nghị điều tiết trạm bơm xử lý nước thải xử lý sông Tô Lịch, và vận hành trạm bơm Yên Sở. Về lâu dài vẫn là thực hiện Luật Môi trường, cấm các doanh nghiệp  xả thải ra môi trường.

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về vấn đề quy hoạch các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trong 3 năm thực hiện quy hoạch cơ sở giáo dục nghề nghiệp, Bộ LĐTBXH đã hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật; Các địa phương và một số bộ ngành sắp xếp mạng lưới này và đến nay đã giảm từ 1996 xuống 1909 cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giảm 77 trường công lập và hoàn thành mục tiêu trước năm 2021.

Trong 3 năm đều đạt từ 103 -107% kế hoạch đào tạo. Diễn đàn kinh tế thế giới từ chỗ không xếp hạng thì này đã xếp hạng dưới mức 90/158 quốc gia. Chỉ số xếp hạng nâng 10 hạng so với năm 2019.

Về thời gian tới, theo kế hoạch, nhiệm vụ được Chính phủ giao, Bộ LĐTBXH sẽ trình Chính phủ quy hoạch cơ sở giáo dục giai đoạn tiếp theo vào tháng 4/2021 sau khi các địa phương xong quy hoạch theo hướng tập trung sắp xếp lại các trung tâm theo hướng 3 trong 1 hoặc 2 trong 1. Đó là những giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên, giáo dục tổng hợp. Các trung tâm này ngoài đào tạo bồi dưỡng, đây sẽ là cánh tay nối dài của các cơ sở đào tạo.

Giải thể giáo dục nghề nghiệp yếu kém 3 năm liền không hoạt động hiệu quả; sáp nhật cơ sở giáo dục nghề nghiệp lại nếu trùng chức năng, nhiệm vụ đào tạo. Ngoài trung tâm đào tạo nhân lực, các địa phương, thành phố thì tại các tỉnh thành chỉ còn 1-2 trường cao đẳng. Các trường này đào tạo đa lĩnh vực, đa ngành, đa hệ cung cấp trình độ cao đẳng, trung cấp và sơ cấp.

Khuyến khích thành lập cơ sở giáo dục nghề nghiệp tư thục theo bộ luật lao động sửa đổi 2019.

Hình thành cơ sở giáo dục nghề nghiệp chất lượng cao, ngành nghề trọng điểm đã được quy hoạch theo cấp độ; Công bố khung trình độ quốc gia theo khung tham chiếu trình độ Asean để triển khai; đẩy mạnh hợp tác quốc tế; công nhận văn bằng, chứng chỉ với các nước asean và một số nước đào tạo nghề chất lượng cao như Ốtxtrâylia, Nhật, Đức.

Áp dụng đào tạo mới phù hợp xã hội số thông qua hình thức trực tuyến vừa học vừa đào tạo từ xa, vừa học vừa làm nghê… đồng thời đặt mục tiêu đạt mục tiêu đến năm 2030 có 100 trường chất lượng cao, 50 trường đạt chuẩn Asean 4; 15 trường đạt chuẩn G20… quy mô đạt gấp 3 lần hiện nay

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã trả lời các đại biểu về kế hoạch xây dựng tuyến kè biên giới và hệ thống đê xung yếu.

Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch đầu tư Nguyễn Chí Dũng: "Về kè biên giới, hiện nay trên toàn tuyến có nhiều kè phải đầu tư trong giai đoạn vừa qua cũng như giai đoạn tới. Tuy nhiên, chương trình tổng thể kè biên giới chưa xây dựng được. Mới chỉ là công trình nào cấp bách và cần xử lý không ảnh hưởng đến an ninh chủ quyền biên giới thì chúng tôi tập trung xử lý. Trong thời gian tới, chúng tôi cùng bộ ngành xây dựng chương trình tổng thể đưa thành chương trình để báo cáo Chính phủ, Quốc hội để đầu tư căn cơ, bài bản, lâu dài để khắc phục tình trạng vừa qua chưa xử lý kịp thời.

Về Nghị quyết 71 và sử dụng tiền điều chỉnh giảm từ các chương trình trọng điểm Quốc gia đối với các tuyến đê sông yếu là nội dung hết sức quan trọng. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hết sức quan tâm. Thời gian qua, chúng tôi đã xây dựng chương trình lâu dài để xử lý từ Quảng Ninh cho đến Quảng Nam. Chương trình đầu tư khắc phục các tuyến đê sông yếu trong hàng năm sử dụng từ các nguồn dự phòng tăng thu vượt thu, kết dư để xử lý từng dự án một. Vừa qua thực hiện Nghị quyết 797 của Quốc hội đã giao tổng cộng 4.800 tỷ đồng khắc phục các tuyến đê sông yếu, cả đê sông và đê biển. Các địa phương đang triển khai.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trả lời câu hỏi của đại biểu Quốc hội Mai Sỹ Diến (Thanh Hóa): Một số lĩnh vực ưu tiên ngân sách bố trí theo chủ trương của Đảng và Nhà nước như: Giáo dục đào tạo trên 20% ngân sách hàng năm, khoa học công nghệ là 2%, tốc độ tăng chi y tế cao hơn tốc độ tăng chi của bình quân ngân sách, của sự nghiệp môi trường trên 1%. Thực tế đã bố trí đúng yêu cầu, tuy nhiên, đúng như đại biểu nêu, hàng năm chi không hết của sự nghiệp môi trường trong giai đoạn 2016 – 2020, theo dự toán là 2.416 tỷ đồng.

Có 3 nguyên nhân của tình trạng này: Theo quy định tại tháng 10/2020 hàng năm, khi Chính phủ báo cáo Quốc hội về dự toán ngân sách Nhà nước, các Bộ, ngành địa phương phải phê duyệt nhiệm vụ sự nghiệp môi trường để làm cơ sở phân bổ dự toán, nhưng thực tế việc phê duyệt nhiệm vụ này bị chậm. Đến tháng 10/2020 chúng ta còn 50 - 60%, số còn lại phải thực hiện phân bổ trong năm, có trường hợp cuối năm không phân bổ hết. Nguyên nhân thứ 2: Chi sự nghiệp môi trường có tính chất đầu tư theo Luật Bảo vệ môi trường (BVMT) không cho phép, nên trong dự toán năm 2020, Chính phủ đã báo cáo Quốc hội cho phép sử dụng kinh phí BVMT để chi các hoạt động cải tạo, sửa chữa mua sắm trang thiết bị. Quốc hội đã cho phép. Theo Quy định là về hỗ trợ địa phương, xử lý điểm gây ô nhiễm nghiêm trọng, quy định kênh mương hỗ trợ 50%, địa phương bỏ ra còn lại nhưng thực tế nhiều địa phương khó, có điểm ô nhiễm không bố trí kinh phí đối ứng.

Có 3 giải pháp với tình trạng này: Yêu cầu Bộ, ngalhf địa phương, các đơn vị sử dự toán tăng tiến dodojo phê duyệt nhiệ vụ sự nghiệp môi trường. Đảm bảo 30/10 có quyết định phê duyệt. Đề nghị nghiên cứu sửa đổi Luật BVMT cho phù hợp Bảo vệ môi trường; Bộ Tài nguyên Môi trường có thể báo cáo thêm theo quy định Luật BVMT, Bộ là đơn vị phân bổ chi tiết dự toán, Bộ Tài chính tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Về câu hỏi của đại biểu Lê Công Nhường (Bình Định), Bộ trưởng Bộ Tài chính trả lời: Năm 2020 không đạt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế. Kế hoạch thực hiện năm nay tăng trưởng kinh tế là 6,8%, thực tế chỉ đạt 2 - 3%, theo đánh giá. '

Năm 2021, các giải pháp mà Bộ Tài chính tập trung là: Cùng Bộ ngành địa phương tăng cường tháo gỡ khó khăn, đặc biệt thúc đẩy giải ngân đầu tư công cũng như kích cầu trong nước để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Về tài chính: Tăng cường công tác quản lý thuế, thanh tra chống chuyển giá, trốn thuế để thu hồi nợ đọng thuế. Bám sát dự toán năm 2020, phấn đấu đạt dự toán. Trường hợp có biến động thì bám nguyên tắc quy định Luật ngân sách để báo cáo Quốc hội theo thẩm quyền.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đã trả lời chất vấn của đại biểu về chiến lược giống - cây trồng phù hợp, thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu tại đồng bằng sông Cửu Long.

Về chiến lược giống cây trồng thích ứng với biến đổi khí hậu, hiện Đồng bằng sông Cửu Long đang bị tác động bởi biến đổi khí hậu; yếu tốt thượng nguồn và các hoạt động tại địa bàn chưa đảm bảo bền vững. Để đảm bảo khai thác tiềm năng, lợi thế nông nghiệp, ngoài xoay trục theo hướng: Khai thác tốt tính thích ứng bằng các sản phẩm, dựa vào quy luật thị trường… thúc đấy thuỷ sản, trái cây, cơ cấu lại ngành hàng lúa gạo; trong đó có giải pháp giống cây trồng. Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn đã đề xuất và Chính phủ đã thông qua: Về thuỷ sản có 2 giống lớn là cá tra và tôm là 2 ngành hàng chính, đã có chương trình Quốc gia về 2 giống lớn này, đã có chương trình phát triển giống cá tra 3 cấp, đến năm 2025- 2030 chúng ta có thể hoàn toàn chủ động được con giống tốt.

Với con tôm đã có chương trình giống với tôm sú và tôm thẻ nhưng cần chủ động hoàn toàn con giống này. Về trái cây đã lựa chọn 10 trái cây điển hình, hướng tới bộ giống 10 trái cây này sẽ là bộ giống tiên tiến đảm phục vụ sản xuất cạnh tranh.

Về nhánh lúa gạo, chúng ta cần cơ cấu lại theo 2 hướng: Tăng cường giông chất lượng cao, thích ứng với thị trường thế giới; tăng cường nhóm giống thích ứng chịu hạn, chịu mặn đưa vào sản xuất.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường trả lời chất vấn về các giải pháp đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, sản xuất vắc - xin chống dich tả lợn Châu Phi và các giải pháp nâng cao sức đề kháng của đàn lợn và các vật nuôi.

Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, về chỉ đạo nghiên cứu sản xuất vắc xin dịch tả lợn châu Phi, khi dịch xảy ra với sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã cùng với các địa phương luôn chỉ đạo sát sao, kịp thời ứng phó với tình hình diễn biến khó lường của dịch bệnh.

Bộ đã nhanh chóng xây dựng các kịch bản, nhóm giải pháp phòng chống khẩn cấp ngắn hạn và dài hạn. Một trong các giải pháp có tính chiến lược, bền vững, lâu dài là nghiên cứu sản xuất vắc xin phòng bệnh. Bộ đã huy động lực lượng các nhà khoa học của các trường, viện , các cơ quan trong và ngoài ngành, cùng Bộ KHCN chỉ đạo triển khai ngay các hoạt động nghiên cứu. Các đơn vị, các nhà khoa học đã tập trung mọi điều kiện cho nghiên cứu, huy động sự giúp đỡ của các tổ chức quốc tế, các cơ quan nông nghiệp của nước ngoài để tập trung triển khai nhiệm vụ. Bộ cũng phân công một đồng chí Thứ trưởng phụ trách đôn đốc triển khai, thành lập Hội đồng khoa học gôm 13 nhà khoa học là các giáo sư đầu ngành về lĩnh vực này.

Đến nay, nhánh nghiên cứu trong nước đã đạt được những kết quả bước đầu tích cực như: Phân lập, lựa chọn được, thành lập ngân hàng virus gây dịch lợn tả ở Việt Nam làm cơ sở cho các hoạt động nghiên cứu tiếp theo; tập trung giải trình tự gen của các virus để phục vụ nghiên cứu chuyên sâu, sản xuất vắc xin và chế phẩm sinh học phục vụ cho công tác xét nghiệm; nghiên cứu dịch tễ làm cơ sở cho việc xây dựng cơ sở cho việc xây dựng quy trình chăn nuôi an toàn sinh học và các giải pháp phòng chống bệnh; sản xuất được một số chế phẩm sinh học dùng trong chăn nuôi lợn để nâng cao sức đề kháng, kìm hãm sự phát triển của dịch bệnh, đảm bảo an toàn sinh học và xử lý môi trường; sản xuất được một số lô vắc xin các loại khác nhau bước đầu đã thử nghiệm thành công ở quy mô hẹp cho kết quả khả quan, các nhà khoa học đang hoàn thiện để tiến hành thử nghiệm ở quy mô lớn hơn trong thời gian tới.

Chúng ta cũng đã nghiên cứu chọn tạo dòng lợn kháng dịch tả lợn châu Phí, đã chọn 85 lợn nái sống sót ở các ổ dịch lớn, có kháng thể hiện còn sống, sinh sản vừa qua tốt, thế hệ lợn con sinh ra cũng đã có kháng thể… đây là tiền đề có hướng chọn tạo trong thời gian tới.

Ngay sau khi Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ công bố kết quả nghiên cứu được vắc xin phòng dịch tả lợn châu Phi (9/2019), Bộ đã chủ động hợp tác, mời các nhà khoa học của Hoa Kỳ phối hợp cùng các nhà khoa học, các đơn vị trong nước tập trung triển khai nghiên cứu.

Hiện Việt Nam đã tiếp nhận được chủng virus tả lợn châu Phi mà nước bạn chuyển giao, đã bước đầu sản xuất được các lô vắc xin bước đầu thử nghiệm thành công với kết quả khả quan. Nếu thuận lợi khoảng quý 3 năm 2021, Việt Nam sẽ có vắc xin sử dụng. Bộ cũng đã tổng kết nhân rộng mô hình ứng dụng chăn nuôi lợn ứng dụng các chế phẩm sinh học cho kết quả tốt. Hiện đã có 2 doanh nghiệp thực hiện có 351 cơ sở chăn nuôi lợn của 36 tỉnh áp dụng, đàn lợn sinh trưởng tốt, không có dịch bệnh xảy ra. Bộ cũng đã tổng kết thành quy trình tại các địa phương, hướng dẫn bà con áp dụng trong khi chưa có vắc xin phòng bệnh.

Về việc xây dựng cơ sở vùng an toàn dịch bệnh, đến 10/2020, cả nước đã có 2500 cơ sở an toàn, chuỗi chăn nuôi khép kín, an toàn xuất khẩu… Nhiều doanh nghiệp quy mô lớn đã xây dựng được các vùng chă nuôi khép kín, an toàn dịch bệnh đáp ứng yêu cầu xuất khẩu.

Từ nay đến năm 2025, Việt Nam phấn đấu có 50 vùng an toàn cấp huyện, liên huyện; trên 10.000 cơ sở riêng biệt đảm bảo an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm phục vụ cho sản xuất, tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

Trả lời các ý kiến chất vấn của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết:

Về các chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc thiểu số, Chính phủ không ban hành nghị định riêng mà được lồng ghép vào các nghị định có liên quan đến việc tuyển dụng, sử dụng, nâng ngạch công chức, thăng hạng. Do đó, về các chính sách tuyển dụng hiện nay đối với người dân tộc thiểu số là thành công, đối tượng sau khi tốt nghiệp THPT được cử tuyển đi học đại học, áp dụng theo hình thức xét tuyển, không qua thi tuyển.

Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân, việc thực hiện này áp dụng chính sách đối với người dân tộc thiểu số; những người tình nguyện về công tác ở vùng khó khăn trên 5 năm; đối với những người tốt nghiệp xuất sắc ở nước ngoài và chính sách thu hút tài năng trẻ về công tác ở vùng dân tộc thiểu số.

Chính phủ cũng quy định đối với tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc trong tổng số biên chế được giao, nằm trong tỷ lệ lao động là từ 15% đến 70%. Đối với những người làm việc ở vùng dân tộc thì phải có tỷ lệ nhất định là người dân tộc trong cơ cấu của cán bộ, công chức và viên chức. Các quy định rất rõ ràng. Người dân tộc khi được tuyển dụng thì được miễn thi ngoại ngữ và tin học.  

Nếu người dân tộc mà công tác ở các vùng miền khác, không phải là địa bàn đặc biệt khó khăn khó khăn thì thi tuyển như nhưng các dân tộc khác. Khi thi tuyển, người dân tộc được cộng thêm điểm ưu tiên. Đối với cán bộ, công chức, viên chức thi nâng ngạch hoặc thăng hạng viên chức, người dân tộc sẽ được miễn thi ngoại ngữ. Đây là chính sách rất rõ ràng.

Mới đây Chính phủ đã sửa đổi Nghị định 53 thành Nghị định 104 ngày 4/9/2020 đối với nữ Ủy viên Thường vụ của cấp tỉnh thì được kéo dài tuổi công tác đến 60. Để triển khai Quyết định 240, Bộ Nội vụ đã trình Chính phủ để ban hành Quyết định số 771 ngày 26/6/2018 Đề án bồi dưỡng kiến thức về dân tộc thiểu số đối với những vùng có tỷ lệ dân trí thấp.

Trả lời ý kiến của đại biểu Nguyễn Sơn (Hà Tĩnh) về vấn đề bồi dưỡng những người không chuyên trách, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết: Hà Tĩnh là một địa phương có tổ chức, sắp xếp lại thôn, tổ dân phố và sử dụng người hoạt động không chuyên trách là một điểm sáng của cả nước. Đối với người hoạt động không chuyên trách, hiện nay theo quy định của Nghị định 101 về bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức thì chưa có đối tượng này.

“Tôi xin cảm ơn đại biểu Nguyễn Sơn và ghi nhận ý kiến của đại biểu Nguyễn Sơn. Bộ Nội vụ sẽ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương và Học viên Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh nghiên cứu phải có chương trình bồi dưỡng cho những người hoạt động chuyên trách. Bởi vì đây cũng là người thực thi pháp luật tới địa phương và theo phân cấp quản lý thuộc trách nhiệm của các trường chính trị của cấp tỉnh. Chúng tôi sẽ có hướng dẫn để làm vấn đề này”, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân nói.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Mai Thị Kim Nhung, đề nghị Bộ trưởng cho biết “Quét rác nhà mình trước, rồi mới quét rác nhà gười khác như thế nào?”, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết: Ban cán sự Đảng của Bộ Nội vụ đã ban hành Nghị quyết số 280 giải quyết những vấn đề về trật tự, kỷ cương, kỷ luật hành chính trong cơ quan, đơn vị và thực hiện vấn đề chính trị nội bộ. Đã thành lập tổ công tác của Ban cán sự Đảng để giải quyết vấn đề này.

“Trong thời gian qua chúng tôi đã rà soát tất cả những đơn vị trực thuộc Bộ có những vấn đề liên quan đến việc phải điều chỉnh theo Nghị quyết số 280 này. Tất cả những trường hợp này đều được xem xét xử lý cách công khai, minh bạch và đã tiến hành kỷ luật một số cán bộ, công chức đã vi phạm. Điều chuyển, bố trí lại vị trí không phù hợp, đảm bảo củng cố, xây dựng nội bộ của từng đơn vị đoàn kết”, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân nói.

Theo Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân, năm 2017 Ban cán sự Đảng Bộ Nội vụ được Ban Bí thư gợi ý kiểm điểm 8 đơn vị có liên quan về vấn đề này và đến giờ này Bộ Nội vụ cơ bản đã xử lý, giải quyết cả 8 đơn vị này.

Trả lời chuyển đổi số cho bà con dân tộc miền núi, trả lời câu hỏi của đại biểu Quốc hội Lưu Văn Đức (Đắc Lắc), theo Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông, việc chuyển đổi số cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa được đặc biệt quan tâm. Thanh toán thẻ, giáo dục, y tế, thương mại điện tử (để bán nông sản địa phương) là những mục tiêu đầu tiên trong chương trình này.

Trong Đề án mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt, chuyển đổi số cho bà con vùng sâu vùng xa được coi ưu tiên. Với chuyển đổi số, chỗ nào càng khó khăn thì chuyển đổi số càng phát huy hiệu quả. Về hạ tầng viễn thông, Bộ đang chỉ đạo phủ sóng để tất cả bà con vùng miền núi có sóng 3G, 4G, 5G để có thể truy cập được Internet.

Về hạ tầng thanh toán điện tử, trong năm nay, Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước sẽ cho thí điểm Mobile Money để bà con vùng sâu. vùng xa không có thẻ ngân hàng vẫn có thể thanh toán điện tử được. Về khó khăn, bà con không có điện thoại thông minh, đã có hợp tác giữa nhà sản xuất Việt Nam và nhà mạng Việt Nam để bán hỗ trợ có giá 600.000 – 700.000 đồng/máy điện thoại để hỗ trợ bà con.

Trong chuyển đổi số cho bà con vùng miền núi sẽ ưu tiên đầu tiên giáo dục, đặc biệt giáo dục trực tuyến để con em có thể tiếp cận được.

Về y tế: Bà con vùng sâu vùng xa ít bác sỹ nên hệ thống khám chữa bệnh từ xa có thể triển khai cho bà con. Về thương mại điện tử, Sàn giao dịch đã sẵn sàng để bà con có thể bán được nải chuối quả cam với giá cao. Vừa qua, Bộ TT-TT đã thí điểm một số xã thông minh ở vùng sâu, vùng xa với nội dung như tôi đã trình bày ở trên. Cuối năm 2020 sẽ sơ kết sau đó sẽ nhân rộng.

Trả lời đại biểu Quốc hội Trinh (Nghệ An), Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) Nguyễn Mạnh Hùng cho biết:

Tháng 4/2020, Bộ TT-TT đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét ban hành Bộ quy tắc ứng xử trên không gian mạng. Chính phủ đã họp, đồng ý nội dung và đề nghị Bộ 4T cân nhắc thẩm quyền ban hành. Trong tuần này, Bộ TT-TT sẽ đề xuất Chính phủ về thẩm quyền ban hành. Năm 2020 Bộ quy tắc này sẽ được ký.

Về vấn đề bảo vệ trẻ em trong môi trường mạng, đã được Bộ TT-TT quan tâm, lồng ghép vào trong Bộ quy tắc ứng xử, cụ thể: Đề xuất người sử dụng, nhà cung cấp tuân thủ pháp luật Việt Nam, trong đó quyền trẻ em, cụ thể, yêu cầu nhà cung cấp dịch vụ mạng phải hướng dẫn giáo dục trẻ em, trẻ vị thành niên sử sử dụng mạng xã hội an toàn lành mạnh.

Ngoài ra, Bộ TT-TT được giao xây dựng chủ trì Đề án bảo vệ hỗ trợ trẻ em tương tác sáng tạo và lành mạnh trên môi trường mạng, giai đoạn 2020 - 2025, Đề án đã đưa ra giải pháp cơ bản như: Tạo đầu mối duy nhất trên không gian mạng mạng để tiếp nhận các nội dung phản ánh xâm hại trẻ em; ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để phát hiện sớm và chủ động ngăn chặn, gỡ bỏ các nội dung xâm hại trẻ em trên môi trường mạng; đồng thời trang bị kỹ năng số cơ bản để trẻ em bao gồm giáo dục nhận thức trên môi trường mạng; kỹ năng trẻ em có thể tự bảo vệ mình, tự nhận diện các nguy cơ trên môi trường mạng để có hành động thích hợp. Hiện đã được trình Thủ tướng Chính phủ và chắc chắn năm nay sẽ được ký trong năm 2020.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà đã chỉ rõ các giải pháp nhằm nhanh chóng hoàn thành các thủ tục cấp quyền sử dụng đất và sở hữu nhà ở cho người dân.

Thực tế, theo quy định của pháp luật, các chủ đầu tư sau 50 ngày bàn giao dự án phải cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và nhà ở cho người mua và vấn đề này cũng đã có các chế tài xử phạt nghiêm thậm chí lên tới 1 tỷ đồng. Tuy nhiên, không ít chủ đầu tư hiện nay cố tình "chây ì" cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người mua hoặc chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Để khắc phục tình trạng này hiện nay, Bộ Xây dựng đang phối hợp với Bộ Tài Nguyên và Môi trường thống nhất: Đối với các dự án đã hoàn thành các thủ tục đầu tư, nhưng chủ đầu tư cố tình chây ì thì đề nghị các địa phương tập trung xử lý nghiêm khắc theo các quy định pháp luật hiện hành; nếu tiếp tục chây ì sẽ chuyển thủ tục sang cơ quan điều tra xử lý hình sự. Đối với những dự án còn thiếu thủ tục pháp lý để cấp giấy chứng  nhận quyền sử dụng đất và nhà ở, Bộ Xây dựng sẽ giải quyết song song việc cấp kịp thời, bổ sung các thủ tục pháp lý mà chủ đầu tư chưa thực hiện; đồng thời, thực hiện ngay việc cấp giấy chứng  nhận quyền sử dụng đất và nhà ở cho người mua. Ngoài ra, đề nghị các địa phương khẩn trương rà soát, lập báo cáo cụ thể các dự án để xảy ra tình trạng này, để Bộ Xây dựng có căn cứ xử lý theo quy định.

Quy hoạch treo là quy hoạch đã được lập và phê duyệt, nhưng không thực hiện được toàn bộ nội dung dự án hoặc chậm thực hiện, nhất là các dự án hạ tầng đô thị. Thực tế này ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống người dân về việc làm, sinh kế, gây lãng phí tài nguyên đất đai và gây búc xúc dư luận kéo dài. Nguyên nhân của thực tế này là do chất lượng quy hoạch thấp, thiếu tầm nhìn dài hạn, không lập đầy đủ các loại quy hoạch hạ tầng kỹ thuật đô thị, không các định đủ nguồn lực thực hiện, việc tổ chức thực hiện quy hoạch sau khi công bố chưa nghiêm túc...

Khắc phục thực tế này, Bộ Xây dựng đang tập trung thực hiện Chỉ thị 05/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường chấn chỉnh công tác quy hoạch xây dựng, quản lý phát triển đô thị tho quy hoạch được duyệt; đồng thời, hoàn thiện cổng thông tin Bộ Xây dựng để tiếp nhận, xử lý thông tin về các dự án quy hoạch treo.

Đặc biệt, Bộ Xây dựng đang khẩn trương xây dựng Luật Quản lý phát triển đô thị, Luật Kiến trúc trong Chương trình xây dựng pháp luật đã được Quốc hội, Chính phủ quyết định. Đề xuất việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật Xây dựng, Quy hoạch đô thị, Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở và các Nghị định, Thông tư liên quan bảo đảm tính minh bạch, thống nhất, loại bỏ các mâu thuẫn, chồng chéo, đáp ứng được yêu cầu phát triển của thực tiễn và hội nhập, hoàn thành trong năm 2019.

Bên cạnh đó, rà soát, điều chỉnh, bổ sung sửa đổi các nghị định liên quan về xây dựng, quy hoạch đô thị phù hợp với Luật Quy hoạch đã được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIV và các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn Luật Quy hoạch của cơ quan có thẩm quyền, hoàn thành trong năm 2019; sửa đổi, bổ sung hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn liên quan tới phát triển đô thị, nhà ở bảo đảm yêu cầu sử dụng đất hiệu quả, phù hợp với thực tiễn phát triển, hoàn thành trước năm 2020; nghiên cứu đổi mới phương pháp quy hoạch đô thị, quản lý phát triển đô thị nhằm nâng cao chất lượng công tác quy hoạch xây dựng, quản lý phát triển đô thị, đảm bảo tính khoa học, hội nhập, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội.

Ngoài ra, Bộ xây dựng tập trung hoàn thành việc lập cổng thông tin điện tử quốc gia về quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị; chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan và các địa phương để lập kế hoạch kiểm tra, thanh tra hàng năm về công tác lập, quản lý quy hoạch, quản lý hoạt động xây dựng...

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Nhung hỏi: Tình trang biến đổi khí hậu và nước biển dâng ở Việt Nam đã có. Chiến lược đưa giống cây trồng và vật nuôi thích ứng với biến đổi khí hậu vào sản xuất Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã làm đến đâu để người nông dân có tâm thế chuẩn bị tránh làm ô nhiễm môi trường và tăng khả năng chống chịu, thích ứng của người nông dân với biến đổi khí hậu ở từng vùng miền? Đây là vấn đề quan trọng đã được đề cập trong nghị quyết số 32 đã được thông qua tại kỳ họp thứ 2 Quốc hội khoá 14.

Đại biểu Lưu Văn Đức (Đắk Lăk): Câu hỏi 1: Đề nghị Chính phủ,Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành liên quan cho biết giải pháp sắp tới để thực hiện nghiêm các nghị quyết 12/13 của Quốc hội về việc tiếp tục rà soát thu hồi đất sử dụng không hiệu quả không đúng mục đích đã giao lại cho địa phương để giao cho người dân nhất là hộ đồng bào dân tộc thiểu số hoặc thiếu hoặc không có đất ở đất sản xuất. Thế nhưng hiện nay các công từ nông lâm nghiệp đang quản lý sử dụng đất với diện tích lớn sử dụng không có hiệu quả, trong khi tình trạng thiếu đất ở đất sản xuất đang là vấn đề lớn bức xúc của đồng bào dân tộc thiểu số.

Câu hỏi 2:. Đề nghị Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông cho biết Bộ có giải pháp gì trong thời gian tới để đồng bào dân tộc thiểu số được tiếp cận sử dụng hưởng lợi từ công cụ chuyển đổi số quốc gia. Bộ trưởng sẽ làm gì để đồng bào không bị bỏ lại phía sau trong công cuộc cách mạng này?

Đại biểu Nguyễn Sơn (Hà Tĩnh):

Câu hỏi 1 gửi Thủ tướng Chính phủ: Đã nhiều lần tại nghị trường này đoàn đại biểu tỉnh Hà Tĩnh đã đề nghị Chính Phủ có quyết định cho dừng khai thác mỏ sắt Thạch Khê, thực tế đã tạm dừng 10 năm nay. Xin Thủ tướng cho biết lúc nào có quyết định chính thức dừng khai thác mỏ sắt Thạch Khê.

Câu hỏi 2 gửi Bộ Nội Vụ: Tại kỳ họp thứ 8 đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh đã đề nghị sửa đổi khoản 1 điều 14A nghị định 34 của chính phủ về quy định chế độ bồi dưỡng cho cán bộ hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố từ đoàn phí hội phí là không thực tiễn. Bộ trưởng đã hứa để điều chỉnh, xin hỏi bộ trưởng có nghiên cứu tham mưu sửa đổi vấn đề này không và lúc nào được sửa đổi để giải quyết chế độ phụ cấp cho cán bộ cấp cơ sở?

Đại biểu Mai Thị Kim Nhung chất vấn Bộ trưởng Nội Vụ: Bộ trưởng đã từng nói “Quét nhà thì phải quét nhà mình trước rồi mới quét nhà người khác” thời gian qua bộ có tổ chức quản lý thanh tra kiểm tra công chức, viên chức các bộ ngành trung ương và địa phương rất nhiều. Xin Bộ trưởng cho biết trong nhiệm kỳ Bộ trưởng đã kiểm tra xử lý được bao nhiêu trường hợp vi phạm tại Bộ Nội vụ và các bộ ngành trung ương và địa phương. Giải pháp của bộ trong thời gian tới để nâng cao chất lượng cán bộ công tác viên chức, công chức như thế nào?

Xin hỏi Chủ nhiệm văn phòng Chính phủ: Năm 2018 phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hoà Bình đã ký ban hành quyết định số 10 ngày 18/10 năm 2018 phê duyệt đề án liên thông các thủ tục hành chính, đăng ký khai tử, xoá đăng ký thường trú, hưởng chế độ trợ cấp tết, chế độ mai táng, chi phí mai táng, hưởng mai táng phí. Đến thời điểm hiện tại đề án đã được triển khai thực hiện và phát huy có hiệu quả như thế nào?

Đại biểu Trần Tất Thế (Hà Nội) chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường: Ô nhiễm môi trường sông Đáy sông Nhuệ ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, sức khỏe cửa hàng triệu người dân trong đó có người dân Hà Nam, đây là lần thứ 3 trong nhiệm kỳ tôi chất vấn Bộ trưởng, xin Bộ trưởng cho biết quan điểm về giải pháp giải quyết tình trạng ô nhiễm của các dòng sông trên?

Xin hỏi Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư: nghị quyết số 71 năm 2018 Quốc hội thứ 14 ưu tiên sử dụng kinh phí 10 ngàn tỉ vào việc điều chỉnh vốn cho các dự án quan trọng quốc gia để bố trí kinh phí cho các dự án gia cố đê sung yếu, Thủ tướng đã có chủ trương xử lý cấp bách đê xung yếu và công trình dưới đê, xin Bộ trưởngcho biết đã triển khai việc này đến đâu?

Đúng 8 giờ sáng 9/11, ngày thứ 2 của phiên chất vấn trong kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIV bắt đầu. 

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu: Phiên chất vấn và trả lời chất vấn ngày 6/11, có 48 đại biểu đặt câu hỏi chất vấn; 43 câu hỏi đã được các thành viên Chính phủ và các cơ quan liên quan trả lời; 5 đại biểu đặt câu hỏi cuối giờ chờ được trà lời trong phiên chất vấn sáng 9/11; 17 ý kiến tham gia tranh luận.

Nội dung chất vấn và trả lời chất vấn xoay quanh các vấn đề về tư pháp, nội vụ, tài nguyên môi trường, nông nghiệp và phát triển nông thôn, giáo dục... Những  nội dung này đã được các Phó Thủ tướng Chính phủ, đại diện Viện Kiểm sát, Tòa án Nhân dân tối cao.... và 12 bộ trưởng trả lời.

Bắt đầu phiên chất vấn sáng 9/11, có 5 đại biểu tiếp tục chất vấn.

Là địa phương thường xuyên phải gánh chịu hậu quả của lũ lụt nên cử tri Phú Yên rất quan tâm đến phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi Trường Trần Hồng Hà về vấn đề bảo vệ rừng để phòng tránh thiên tai.  

Ông Huỳnh Kim Hùng, Bí thư Chi bộ kiêm Khu phố trưởng Khu phố Nguyễn Du, thành phố Tuy Hòa cho rằng: Phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi Trường rất sát thực, ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề được đại biểu Quốc hội chất vấn. Việc rà soát, trồng bổ sung rừng có ý nghĩa lớn trong việc bảo vệ môi trường.  

Nhiều nơi rừng cần sớm được phục hồi và vấn đề này cần sự chủ động từ các địa phương. Quốc hội cần có chuyên đề giám sát trên diện rộng đối với vấn đề bảo vệ, phát triển rừng. Cần phải đánh giá một cách khoa học, chi tiết ảnh hưởng của việc xây dựng thủy điện đối với phát triển rừng. Các dự án khi triển khai thực hiện nếu có liên quan đến rừng cần phải có đánh giá tác động môi trường cụ thể. Bên cạnh đó, vấn đề trồng rừng thay thế cũng nên giám sát chặt chẽ.

Theo ông Huỳnh Kim Hùng, phần trả lời chất vấn của đại biểu, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã dành thời gian phân tích những nguyên nhân chủ quan do con người, chất lượng rừng còn thấp do thời gian dài rừng tự nhiên bị phá trong chiến tranh, trong quá trình khôi phục để phát triển kinh tế, chất lượng rừng trồng chưa đạt như rừng tự nhiên,...  

Tình trạng phá rừng làm nương rẫy, trồng cây công nghiệp, phát triển kinh tế vẫn chưa được ngăn chặn triệt để, đặc biệt là tình trạng phá rừng lấy gỗ, xây nhà. Công tác trồng rừng thay thế tại các dự án lấy đất rừng cũng chưa được kiểm soát chặt chẽ, ảnh hưởng đến bảo vệ môi trường, giữ nước ngọt và cũng là nhân tố gây sạt lở đất khi có mưa lũ.  

Cử tri tâm đắc với phân tích của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng và cho rằng cần quan tâm đầu tư nâng cao diện tích rừng và trả lại cho rừng màu xanh thực sự với những cây rừng bản địa có tầm vóc cao lớn như chính những đại biểu Quốc hội và đông đảo người dân mong đợi.

Đánh giá về phiên chất vấn và trả lời chất vấn ngày 6/11, tại Hà Nội, cử tri Đàm Trọng Quỳnh (trú tại đường Lê Hồng Phong, phường Điện Biên, quận Ba Đình) cho rằng, phiên chất vấn trong kỳ họp Quốc hội lần này rất có chất lượng. Cử tri cũng bày tỏ mong muốn tăng thời lượng  các phiên chất vấn. Việc tăng thời lượng chất vấn sẽ giúp các đại biểu trình bày và hỏi được hết ý kiến của mình, vì ý kiến đại biểu là nguyện vọng của nhân dân. Bên cạnh đó, việc tăng thời lượng trong các phiên chất vấn cũng sẽ giúp cho ý kiến trả lời của các thành viên Chính phủ có thời gian giải đáp cụ thể hơn, rõ ràng hơn những thắc mắc của đại biểu.

Đồng tình với quan điểm đó, cử tri Trần Duy Hoạt (nguyên cán bộ văn phòng Bộ Tổng Tham mưu, Bộ Quốc phòng) cũng cho rằng khi tăng thêm thời gian chất vấn thì những vấn đề các đại biểu Quốc hội đặt ra trong từng lĩnh vực được trả lời thấu đáo.

Video clip nguyện vọng tăng thêm thời lượng phiên chất vấn:

Sáng nay, 9/11, dưới sự điều hành, chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và các Phó Chủ tịch Quốc hội, phiên chất vấn và trả lời chất vấn trong Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV sẽ tiếp tục, thu hút sự quan tâm của cử tri và nhân dân cả nước.

Trong phiên chất vấn ngày 6/11, các bộ trưởng, trưởng thành và các thành viên Chính phủ đã trả lời nhiều vấn đề thời sự như việc phát triển các dư án thủy điện, tình hình mưa lũ và biến đổi khí hậu, vấn đề an sinh xã hội, phát triển kinh tế - xã hội trong thời điểm dịch COVID-19 bùng phát... Đây là những vấn đề “nóng” được đại biểu Quốc hội chất vấn và tranh luận tại nghị trường. Chất lượng của nội dung chất vấn, và tranh luận được dư luận đánh giá cao.

Mời xem lại phiên chất vấn và trả lời chất vấn ngày thứ nhất (ngày 6/11) tại đây.