Trong chương trình nghị sự, các đại biểu thảo luận về việc hợp tác quốc phòng ASEAN trong phòng, chống dịch COVID-19, chia sẻ kinh nghiệm của quân đội các nước ASEAN trong phòng, chống dịch; thảo luận phương hướng hợp tác ứng phó với dịch bệnh trong tương lai; chia sẻ quan điểm về tình hình thế giới, khu vực trong bối cảnh dịch COVID-19 và thời kỳ hậu COVID-19; thảo luận định hướng hợp tác quốc phòng ASEAN trong thời gian tới.
Phát biểu tại hội nghị, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh ghi nhận kết quả Hội nghị trực tuyến Nhóm làm việc Quan chức Quốc phòng cấp cao ASEAN (ADSOM WG) dưới sự chủ trì của Trung tướng Vũ Chiến Thắng, Cục trưởng Cục Đối ngoại (Bộ Quốc phòng), Trưởng ADSOM WG Việt Nam, diễn ra vào ngày 12/5/2020 để chuẩn bị cho Hội nghị trực tuyến ADSOM, nhất là trong bối cảnh dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp.
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh đánh giá cao sự phản ứng nhanh chóng, kịp thời của Trung tâm Quân y ASEAN trong việc triển khai Diễn tập xử lý tình huống (TTX) trực tuyến trong phòng, chống COVID-19, đảm bảo tính thời sự và quan tâm của tất cả các quốc gia trong ASEAN; đồng thời khẳng định, đây là hoạt động thu hút được sự quan tâm rất lớn từ các nước Cộng, các nước đối tác.
Trưởng ADSOM Việt Nam đề xuất, thời gian tới, cần khuyến khích sự kết nối giữa ASEAN và các nước ASEAN+, các nước đối tác; tăng cường chia sẻ kinh nghiệm về hợp tác quân y trong ứng phó dịch bệnh; nghiên cứu nâng cấp trang web của Trung tâm Quân y ASEAN với vai trò như Cổng thông tin chung mà các nước có thể chia sẻ các kinh nghiệm và thực tiễn tốt.
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh đề xuất hai nước đồng chủ trì Nhóm chuyên gia ADMM+ về Quân y chu kỳ 2020-2023 là Brunei và Australia đưa hoạt động Diễn tập TTX quân y thành hoạt động thường niên do Nhóm chuyên gia cùng Trung tâm Quân y ASEAN chủ trì triển khai, bên cạnh việc vẫn duy trì Diễn tập Thực binh vào cuối chu kỳ như thông lệ. Việt Nam sẵn sàng tổ chức cuộc diễn tập TTX lần đầu tiên để kết nối nỗ lực chung giữa hai nước đồng chủ trì Nhóm chuyên gia ADMM+ và Trung tâm Quân y ASEAN.
Các đại biểu dự Hội nghị thống nhất cho rằng Hội nghị trực tuyến ADSOM là thời điểm phù hợp để ASEAN chia sẻ những kinh nghiệm mà Bộ Quốc phòng các nước ASEAN đã đóng góp vào nỗ lực của chính phủ mỗi nước trong việc ngăn chặn, đẩy lùi dịch bệnh, để cùng nhau phòng, chống dịch bệnh tốt hơn.
Trưởng ADSOM Việt Nam nhấn mạnh: Khi dịch COVID-19 bùng phát, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã tham gia tích cực vào nỗ lực chung của Chính phủ Việt Nam trong phòng, chống dịch như: sử dụng doanh trại, đơn vị quân đội làm địa điểm cách ly cho người dân; tham gia khử trùng, tẩy độc tại các khu vực được xác định là ổ dịch; nghiên cứu, sản xuất bộ kít xét nghiệm; quản lý, giám sát các khu vực cửa khẩu, biên giới. Bộ Quốc phòng Việt Nam cũng tích cực hợp tác song phương với Lào, Campuchia, Trung Quốc, Nga, Myanmar, Cuba... nhằm chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhau trong phòng, chống COVID-19.
Chia sẻ quan điểm về tình hình an ninh thế giới và khu vực trong bối cảnh dịch COVID-19, hậu COVID-19 và tăng cường hợp tác ASEAN nói chung, các đại biểu cho rằng thế giới đã và đang đứng trước thách thức nghiêm trọng chưa từng có trong lịch sử bởi dịch COVID-19. Đây không chỉ là cuộc khủng hoảng y tế đơn thuần mà đã trở thành cuộc khủng hoảng toàn diện đối với nhân loại, có nguy cơ dẫn đến những thay đổi địa chính trị trên thế giới cũng như quan hệ giữa các nước trên thế giới, đặc biệt là các nước lớn.
Dịch bệnh khiến quan hệ chính trị, ngoại giao giữa các nước và đối tác trên thế giới chịu ảnh hưởng lớn. Trong bối cảnh đó, Hội nghị Hẹp Quốc phòng các nước ASEAN năm 2020 (ADMM Hẹp) đã ra Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh, trong đó cam kết quyết tâm cùng nhau đoàn kết để vượt qua dịch COVID-19 vì lợi ích của người dân ASEAN. Đây là việc làm cần thiết, kịp thời để ASEAN có những kịch bản, phương án ứng phó với sự bùng nổ cũng như những diễn biến khó lường của dịch bệnh trong thời gian tới.
Theo Trưởng ADSOM Việt Nam, các vấn đề an ninh phi truyền thống như dịch bệnh, an ninh mạng, an ninh nguồn nước, an ninh lương thực... đang tiếp tục diễn biến phức tạp, đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe và sinh kế của hàng tỷ người dân trên toàn thế giới. Bất chấp mối đe dọa của đại dịch COVID-19, các điểm nóng an ninh trên thế giới đều tăng nhiệt trở lại, khiến nguy cơ xung đột nổi lên rõ hơn. Đặc biệt, tình hình Biển Đông thời gian gần đây có những diễn biến mới, phức tạp hơn. Nếu các bên không bình tĩnh, kiềm chế và tăng cường hợp tác để tháo gỡ những bất đồng thì căng thăng có thể leo thang và làm thay đổi hiện trạng tranh chấp, không có lợi cho hòa bình, ổn định ở khu vực.
Đánh giá cao các nỗ lực của kênh quốc phòng trong việc tham gia với các bộ, ngành khác nhằm tăng cường khả năng tập thể của ASEAN nhằm ứng phó với dịch COVID-19, Phó Tổng Thư ký ASEAN Hoàng Anh Tuấn bày tỏ sự vui mừng khi thấy rằng kênh quốc phòng ASEAN đang có những hoạt động hợp tác thiết thực nhằm hiện thực hóa Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh được thông qua tại Hội nghị Hẹp Quốc phòng các nước ASEAN diễn ra vào ngày 19/2/2020.
“Tôi tin tưởng rằng trên tinh thần hữu nghị và tăng cường phối hợp, ASEAN sẽ ứng phó hiệu quả, giữ cho khu vực được an toàn trước dịch COVID-19 cũng như sẽ tiếp tục tự cường trước các nhân tố gây mất ổn định”, Phó tổng thư ký ASEAN Hoàng Anh Tuấn nhấn mạnh.