Ngay từ những ngày đầu non trẻ, báo chí cách mạng đã thể hiện vai trò là kênh thông tin tuyên truyền đưa Chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam. Trong thời kỳ cách mạng, trải qua các cuộc kháng chiến trường kỳ cứu nước, báo chí ngày càng lớn mạnh, trở thành vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng. Sau gần 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới, báo chí vẫn tiếp tục là lực lượng xung kích trên mặt trận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kịp thời đấu tranh, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái, âm mưu "diễn biến hòa bình" của các thế lực phản động, thù địch, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ, góp phần củng cố lòng tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước.
Nâng cao ý thức trách nhiệm đối với công tác xây dựng Đảng
Trong những năm qua, Đảng ta luôn nhấn mạnh vị trí, vai trò của công tác đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, coi đó là một bộ phận quan trọng trong công tác tư tưởng, lý luận nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng, đường lối lãnh đạo của Đảng. Ngày 22/10/2018, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị "về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới". Nghị quyết nêu rõ: "Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng là bảo vệ Ðảng, bảo vệ Cương lĩnh chính trị, đường lối lãnh đạo của Ðảng; bảo vệ nhân dân, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước".
Thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW, các cơ quan báo chí truyền thông đã tích cực đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền về đường lối, chính sách, Nghị quyết của Trung ương, Chỉ thị và hướng dẫn của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, chính sách pháp luật của Nhà nước. Báo chí cũng có những đóng góp quan trọng trong công tác thông tin tuyên truyền về đối ngoại, về chủ quyền biển, đảo; tuyên truyền những thành tựu trong công cuộc xây dựng, phát triển đất nước; về các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc; đưa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam thân thiện, hòa bình, hữu nghị đến với các nước; thúc đẩy hội nhập quốc tế, nâng cao vị thế của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới. Cùng với nhận diện, kiên quyết đầu tranh chống lại các quan điểm sai trái, âm mưu, thủ đoạn phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng của các thế lực thù địch, nhiều cơ quan báo chí đã có các bài viết phân tích, bình luận, làm rõ những giá trị bền vững, tính đúng đắn, khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; tích cực tham gia tuyên truyền phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Thời gian qua, nhiều cơ quan báo chí Trung ương và địa phương đã tích cực tham gia Giải báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng (Giải Búa liềm vàng) do Ban Tổ chức Trung ương phối hợp với Báo Nhân Dân, Tạp chí Cộng sản, Đài Truyền hình Việt Nam và Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức, với các chủ đề phong phú, bám sát những vấn đề thời sự, phản ánh sinh động thực tiễn công tác xây dựng Đảng. Thông qua đó, Giải Búa liềm vàng đã góp phần khẳng định vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng; tuyên truyền sâu rộng, tạo sức lan tỏa, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, nhân dân về ý thức trách nhiệm đối với công tác xây dựng Đảng.
Ở từng cơ quan, tòa soạn báo chí cũng đã mở nhiều chuyên trang về "Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng", "Đấu tranh phản bác luận điệu sai trái, thù địch"; chuyên mục chống "diễn biến hòa bình", "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", đi sâu tìm hiểu, phản ánh các chủ đề "nóng", viết đúng, trúng vấn đề đông đảo bạn đọc quan tâm. Tiêu biểu như: Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, các báo: Nhân Dân, Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, Tạp chí Tuyên giáo, Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam và nhiều cơ quan báo chí ngành, địa phương… kịp thời tổ chức các chuyên mục, tuyến tin bài đấu tranh vạch rõ các âm mưu, luận điệu sai trái của thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị, giúp bạn đọc nhận diện hành vi đi ngược quá trình phát triển đất nước; vạch trần thủ đoạn đen tối của các tổ chức, cá nhân chống phá.
Cụ thể, một trong những chuyên mục của Ban Tin trong nước, Thông tấn xã Việt Nam là "Xây dựng Đảng - Đoàn thể" với nhiều tuyến thông tin: "Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị", "Tiến tới Đại hội XIII của Đảng", với hàng trăm tin, bài/tháng, phản ánh việc đổi mới nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; nêu những điển hình tốt, cách làm hay, sáng tạo tại nhiều địa phương đơn vị; phản ánh toàn diện mối tương quan giữa xây dựng Đảng với xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đài Truyền hình Việt Nam với chuyên mục "Đối diện" với góc nhìn thẳng thắn về các vấn đề thiết thực trên mọi lĩnh vực của đời sống để nhận diện, phân tích, đối mặt; đề xuất, gợi mở những giải pháp giải quyết vấn đề đặt ra. Báo Nhân dân điện tử có chuyên mục: "Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội lần thứ XIII của Đảng". Báo Quân đội nhân dân có chuyên mục "Chống Diễn biến hòa bình". Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam có các chuyên mục: "Xây dựng Đảng"; "Bảo vệ nền tảng tưởng của Đảng"; "Đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống"... Những bài viết đã góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của Đảng làm cho tổ chức Đảng thực sự trong sạch vững mạnh, xứng đáng với niềm tin của nhân dân...
Giữ vững vị thế dòng thông tin chính thống
Với vai trò là “ngân hàng tin quốc gia”, thực hiện chức năng thông tấn Nhà nước, 75 năm xây dựng và trưởng thành, Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) luôn giữ vững vị thế là dòng thông tin chính thống có vai trò định hướng thông tin, là trung tâm thông tin chiến lược, tin cậy của Đảng, Nhà nước, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng, phát triển, bảo vệ đất nước.
Thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị "về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới" và Hướng dẫn số 01-HD/BCĐ ngày 25/6/2019 của Ban Chỉ đạo 35 Trung ương, TTXVN đã khẩn trương thành lập Ban Chỉ đạo 35 do Bí thư Đảng ủy, Tổng Giám đốc Nguyễn Đức Lợi làm Trưởng ban; sớm ban hành Chương trình, Kế hoạch hành động cụ thể, nhằm tạo sự thống nhất trong toàn Đảng bộ, phát huy vai trò của cơ quan thông tấn nhà nước trong việc tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Trên cơ sở đó, các tổ chức đảng trực thuộc cùng lãnh đạo các đơn vị, căn cứ chức năng nhiệm vụ được giao, lựa chọn nội dung cụ thể, phù hợp để triển khai vào thực tế công tác của đơn vị.
Ban Chỉ đạo 35 TTXVN xác định công tác thông tin tuyên truyền là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, nhất quán, huy động tổng lực các đơn vị thông tin nguồn và các đơn vị báo chí xuất bản, mạng lưới 93 cơ quan thường trú trong và ngoài nước cùng vào cuộc, tăng cường thông tin trên cả hai mặt trận "xây" và "chống". Thông tin được thực hiện cả trên kênh báo cáo tham khảo nội bộ và thông tin phổ biến; bằng nhiều ngôn ngữ; các loại hình thông tin (văn bản, ảnh, truyền hình, đồ họa)…
Tùy theo từng giai đoạn, từng thời điểm, công tác thông tin tập trung vào các chủ đề cụ thể, gắn với tình hình thời sự đất nước, các sự kiện, vấn đề lớn, dư luận quan tâm. Nội dung thông tin khẳng định đường lối, chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước, những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trên các lĩnh vực; góp phần biểu dương, tôn vinh những tấm gương người tốt, việc tốt, những mô hình hay, cách làm hiệu quả cần nhân rộng. Thông tin của TTXVN cũng góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm minh những cán bộ, đảng viên sai phạm, những vụ án điểm gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng; phản hồi, định hướng dư luận trước những vụ việc "nóng", dư luận đặc biệt quan tâm; đấu tranh ngăn chặn những phần tử cực đoan, chống đối Đảng, Nhà nước; bảo vệ chủ quyền lãnh thổ; bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, quyền con người; đấu tranh chống tin giả, tin sai sự thật, định hướng dư luận xã hội, củng cố niềm tin trong nhân dân.
Chỉ sau 6 tháng kể từ khi Ban Chỉ đạo 35 TTXVN đi vào hoạt động, các đơn vị thông tin của TTXVN đã thực hiện hơn 5.000 tin, bài, ảnh, đồ họa, phóng sự/chương trình truyền hình về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch. Tuyến thông tin bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ngày càng đi vào nền nếp; hiệu quả rõ nét. Nhiều sản phẩm thông tin được hệ thống báo chí sử dụng với tần suất cao và công chúng đón nhận, chia sẻ trên nhiều nền tảng, được Ban Chỉ đạo 35 Trung ương đánh giá cao.
Là một trong các Ban tin nguồn của TTXVN, Ban biên tập tin Trong nước - với chức năng thông tin về các vấn đề thời sự chính trị xã hội, luôn chú trọng tổ chức thực hiện tốt tuyến thông tin bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Một trong những tuyến tin nổi bật là "Tiến tới Đại hội XIII của Đảng" với hàng trăm tin, bài mỗi tháng, đã phản ánh kịp thời, phong phú về đại hội đảng bộ các cấp, công tác chuẩn bị về nhân sự và văn kiện, góp ý xây dựng văn kiện Đại hội Đảng bộ cấp trên.
Bên cạnh đó, Ban biên tập tin Trong nước tổ chức nhiều loạt bài sâu tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm qua đợt đại hội đảng bộ cơ sở; góp phần để toàn Đảng, toàn dân hiểu rõ hơn tầm quan trọng của đại hội đảng bộ các cấp – đợt sinh hoạt chính trị quan trọng của Đảng, của đất nước. Các bài viết về công tác nhân sự đại hội đã nêu bật những yêu cầu đặt ra, tiêu chuẩn, điều kiện cần và đủ, tinh thần sáng suốt lựa chọn những người thực sự có đức, có tài vào cấp ủy các cấp… Việc khởi tố, xét xử các vụ án tham nhũng, tiêu cực, xử lý kỷ luật những cán bộ, đảng viên có sai phạm được thông tin chuẩn xác, kịp thời, đúng mức, đồng thời với các bài viết phân tích, làm rõ những hành vi sai phạm, bài học kinh nghiệm đối với cán bộ, đảng viên, những người được giao trọng trách trong hệ thống chính trị. Thông tin về các vụ việc "nóng", dư luận đặc biệt quan tâm góp phần phê phán trực diện các hành vi sai phạm, lệch chuẩn trong ứng xử của cán bộ, đảng viên, định hướng dư luận, củng cố niềm tin của nhân dân với chính quyền địa phương, với Đảng, Nhà nước.
Bên cạnh đó, các đơn vị báo chí của TTXVN cũng xây dựng các chuyên mục, tuyến tin bài bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Có thể kể đến báo Tin tức có các chuyên mục: "Góc nhìn", "Xây dựng Đảng"; Truyền hình Thông tấn với chuyên mục: "Góc nhìn", "Tiến tới Đại hội XIII của Đảng"..., góp phần cung cấp thông tin chính xác, giúp công chúng nhận biết rõ để đấu tranh với những quan điểm sai trái, thù địch và ủng hộ đường lối, chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước.
Lan tỏa những giá trị tốt đẹp và năng lượng tích cực
Tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII cũng là thời điểm các thế lực thù địch ra sức chống phá với các chiêu trò, biện pháp tinh vi, quyết liệt. Chúng tập trung sử dụng các phương thức gồm: tuyên truyền xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kích động tụ tập biểu tình gây rối an ninh trật tự; củng cố, phát triển lực lượng, thành lập tổ chức phản động núp dưới danh nghĩa “xã hội dân sự” và tranh thủ sự hậu thuẫn của bên ngoài cả về tinh thần lẫn vật chất. Thực tế đó đòi hỏi các cơ quan báo chí cần tiếp tục giữ vững lập trường, tư tưởng, có biện pháp đấu tranh phù hợp, hiệu quả, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và công cuộc bảo vệ, xây dựng, phát triển đất nước.
Trong thư gửi tới những người làm báo nhân dịp kỷ niệm 95 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2020), Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã kêu gọi báo chí cách mạng Việt Nam cần bám sát quan điểm chính trị, sự lãnh đạo của Đảng, pháp luật của Nhà nước, diễn biến tình hình trong nước và quốc tế để phản ánh một cách đầy đủ, chính xác, kịp thời về đời sống xã hội của đất nước, phục vụ cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân. Báo chí và các nhà báo phải thể hiện được chính nghĩa, phản ánh được "dòng chảy chính" của xã hội, của đất nước, phải "phò chính, diệt tà". Mỗi bài viết, bản tin, hình ảnh đều phải lan tỏa những giá trị tốt đẹp và năng lượng tích cực, tạo niềm tin, sự đồng thuận trong xã hội, góp phần khơi dậy và nuôi dưỡng khát vọng về một đất nước Việt Nam hùng cường, giàu mạnh.
Để phát huy, làm tốt vai trò, trách nhiệm của báo chí trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, trong bài viết "Vai trò của báo chí trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch", ông Trần Thanh Lâm, Vụ trưởng Vụ Báo chí - Xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng báo chí cần tiếp tục nhất quán nguyên tắc hoạt động báo chí đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và hoạt động trong khuôn khổ pháp luật, luôn luôn đi đầu trong việc bảo vệ chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước.
Theo đó, báo chí phải bảo đảm tính tư tưởng, tính chân thật, tính nhân dân, tính chiến đấu, tính đa dạng, có trách nhiệm hình thành dư luận xã hội lành mạnh; kiên quyết đấu tranh, phê phán các quan điểm sai trái, thù địch, khắc phục các biểu hiện thương mại hóa, xa rời tôn chỉ, mục đích, các biểu hiện tiêu cực, lệch lạc khác; tham gia đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, mê tín dị đoan, các tệ nạn xã hội, góp phần làm lành mạnh xã hội, giữ gìn, phát huy các giá trị truyền thống tốt đẹp bản sắc, tinh hoa văn hóa dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Thông tin truyên truyền trên báo chí phải kết hợp tốt giữa xây và chống; lấy cái đẹp để dẹp cái xấu, lấy tích cực để đẩy lùi tiêu cực...
Bên cạnh đó, các cơ quan báo chí cần triển khai đồng bộ các giải pháp, cả về tổ chức, lực lượng, nội dung, hình thức, phương tiện để nâng cao hiệu quả đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch, coi đây nhiệm vụ chính trị cần đặc biệt coi trọng; chủ động tìm tòi, nghiên cứu để đa dạng hóa hình thức thông tin tuyên truyền, tạo sức mạnh tổng hợp trong tuyên truyền gương điển hình tiên tiến, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; huy động sự tham gia thống nhất, hiệp đồng tác chiến của các loại hình báo chí; quan tâm đến việc tuyên truyền nhằm xây dựng nền tảng tinh thần của con người và xã hội; ngăn chặn xu hướng lai căng, pha tạp về văn hóa, coi thường các giá trị nhân văn; phê phán lối sống buông thả, qua đó nâng cao khả năng đề kháng, phản bác của người dân trước những thông tin sai trái, thù địch.
Cũng theo ông Trần Thanh Lâm, các cơ quan báo chí cũng cần chú trọng xây dựng, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ người làm báo bản lĩnh chính trị vững vàng, có trình độ lý luận cao, khả năng diễn đạt, thuyết phục, có nhiệt huyết, dũng khí đấu tranh bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa; quan tâm đầu tư trang thiết bị phương tiện để những người làm báo tiếp cận công nghệ hiện đại, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ chính trị đặt ra trong tình hình mới.