Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trả lời chất vấn. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN
Tham gia trả lời chất vấn về việc rà soát những kết quả tiếp nhận, giải quyết đơn tố cáo sai phạm trong hoạt động quyên góp từ thiện, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, đã giao Cục Cảnh sát hình sự tiến hành thụ lý, kiểm tra, xác minh các nguồn tin phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng về hoạt động quyên góp, tiền từ thiện, cứu trợ của một số nghệ sĩ trong đợt bão lũ xảy ra tại miền Trung năm 2020 để làm rõ theo quy định của pháp luật. Hiện Cục Cảnh sát hình sự đang phối hợp với các ngân hàng để tiến hành rà soát, xác định những tài khoản đã huy động từ thiện; phối hợp với UBND và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp của các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi xác minh, làm rõ số tiền mà nghệ sĩ đã tiến hành cứu trợ từ thiện tại các địa phương; làm việc với một số cá nhân, tổ chức để cung cấp thông tin có liên quan nhằm sớm kết luận vụ việc theo quy định của pháp luật.
Cục Cảnh sát hình sự cũng đã chỉ đạo lực lượng công an toàn quốc rà soát, nắm tình hình hoạt động từ thiện diễn ra trên địa bàn, kịp thời phát hiện các trường hợp cá nhân, tổ chức lợi dụng hoạt động kêu gọi từ thiện để thực hiện các hành vi chiếm đoạt tài sản.
Qua rà soát, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hồ Chí Minh đã tiếp nhận 6 tố giác về tội phạm của công dân có liên quan đến việc huy động tiền từ thiện của các nghệ sĩ và đã tổ chức tiếp nhận, phân loại theo đúng quy trình của pháp luật tố tụng hình sự - Bộ trưởng Tô Lâm cho biết.
Liên quan đến vấn đề này, đại biểu Quốc hội Dương Văn Phước (Quảng Nam) nêu câu hỏi về quan điểm, trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trước hệ lụy từ sự tùy tiện trong việc đứng ra quyên góp làm từ thiện của một số tổ chức, cá nhân, cũng như công tác quản lý chưa chặt chẽ dẫn đến việc sử dụng tiền quyên góp chưa đúng mục đích. Những “lùm xùm” trên mạng vì tiền từ thiện làm mất ý nghĩa nhân văn của những tấm lòng thơm thảo, mất đi niềm tin của các nhà hảo tâm và của người dân.
Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, Nghị định 64/2008/NĐ-CP của Chính phủ có đưa ra một nguyên tắc là khuyến khích các tổ chức, cá nhân và mọi người dân tham gia làm việc từ thiện, tham gia cứu trợ, giúp đỡ người dân bị thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh. Bộ Tài chính có trách nhiệm thay mặt Nhà nước đứng ra thu các nguồn ủng hộ và tổ chức việc triển khai cấp phát; kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chính sách huy động và giải quyết chính sách đối với người trong dịch bệnh và thiên tai, lũ bão. Trong Nghị định cũng quy định rất rõ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội Chữ thập đỏ Việt Nam là cơ quan, tổ chức đứng ra để huy động, tổ chức các hoạt động thiện nguyện.
Tuy nhiên, trong nghị định và quy định của pháp luật có khuyến khích các tổ chức, cá nhân khác tiến hành kêu gọi quyên góp, ủng hộ, nhưng chưa quy định cụ thể cách thức huy động của cá nhân thế nào, các tổ chức khác huy động ra sao. Do đó, về cơ bản, các tổ chức, cá nhân đã thực hiện việc chuyển hàng, tiếp nhận ủng hộ bão lũ, dịch bệnh đến với người dân, tuy nhiên, cũng còn tồn tại một số vấn đề tại một số nơi.
Nêu quan điểm cá nhân là khuyến khích các tổ chức, cá nhân kêu gọi, huy động làm từ thiện nhưng Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh, việc làm từ thiện phải dựa trên các nguyên tắc và phải được quy định bằng pháp luật. Chính vì vậy, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi Nghị định 64/2008/NĐ-CP và ngày 27/10/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định 93/2021/NĐ-CP, trong đó quy định rõ nguyên tắc, tiêu chí cách làm từ thiện.
“Chúng tôi tin rằng, sau ngày 1/12 này, khi Nghị định 93 có hiệu lực thì việc tổ chức các hoạt động thiện nguyện sẽ đi vào nề nếp. Trong quá trình thực hiện quyên góp vừa qua, nếu cá nhân, tổ chức nào sai thì phải xử lý. Hình thức xử lý sẽ dựa trên các quy định của pháp luật”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.