Ngày 10/3, tại Hà Nội, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân đã chủ trì Hội nghị trực tuyến với 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sơ kết 3 năm thực hiện chương trình tín dụng đối với học sinh, sinh viên (thực hiện Quyết định số 157/2007/QĐ-TTg ngày 27/9/2007 của Thủ tướng Chính phủ).
Theo báo cáo, đến nay đã có hơn 2 triệu học sinh, sinh viên thuộc 1,8 triệu hộ gia đình đã được vay vốn với doanh số cho vay tín dụng học sinh sinh viên đạt 27.049 tỷ đồng. Đối tượng cho vay khá rộng, bao gồm: Học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn thuộc hộ gia đình nghèo, hộ cận nghèo, hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn tạm thời về tài chính do tai nạn, bệnh tật, thiên tai hỏa hoạn, dịch bệnh được vay vốn để theo học tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và tại các cơ sở đào tạo nghề, không phân biệt loại hình đào tạo (công lập hay dân lập) và thời gian đào tạo.
Trong 3 năm qua, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định điều chỉnh mức cho vay tối đa đối với học sinh sinh viên tăng từ mức 800.000 đồng/tháng lên 860.000 đồng/tháng và lên 900.000 đồng/tháng. Mức lãi suất cho vay học sinh sinh viên là 0,5%/tháng, thấp hơn so với mức lãi suất cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác (0,65%/tháng).
Từ khi triển khai chương trình đến nay, quy trình, thủ tục cho vay đối với học sinh sinh viên được Ngân hàng Chính sách xã hội cải tiến nhiều lần như: Chuyển từ cho vay trực tiếp học sinh, sinh viên sang cho vay qua hộ gia đình, giải ngân qua thẻ ATM, giải ngân hoặc thu nợ tại các điểm giao dịch xã, tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ gia đình cũng như học sinh, sinh viên trong quan hệ giao dịch với ngân hàng.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà nêu lên những tồn tại là đối tượng thụ hưởng trải rộng đã dẫn đến những khó khăn nhất định trong quá trình triển khai thực hiện như việc xác định hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn về tài chính của UBND địa phương. Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Trần Quang Quý nêu hiện trạng một số trường học sinh, sinh viên chưa nắm được đầy đủ nội dung, ý nghĩa của chương trình vay vốn; một số tổ trưởng tổ tiết kiệm vay vốn, hội đoàn thể nhận ủy thác còn chưa sát sao trong việc tổ chức thực hiện…
Tại các điểm cầu, đại diện lãnh đạo UBND tỉnh Thái Bình, Đại học Cần Thơ, Giám đốc chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Yên Bái cũng như đại diện tổ chức đoàn thể, tổ tiết kiệm vay vốn, hộ gia đình, sinh viên đã phát biểu nêu bật ý nghĩa xã hội to lớn của chương trình cũng nhưng những khó khăn, vướng mắc cần được tháo gỡ trong quá trình thực hiện để chương trình tiếp tục phát huy hiệu quả trong những năm tiếp theo.
Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân đánh giá đây là một chương trình có quy mô lớn, đối tượng thụ hưởng rộng. Qua 3 năm thực hiện, chương trình tín dụng đối với học sinh, sinh viên đã khẳng định ý nghĩa xã hội to lớn, tạo điều kiện để bất cứ học sinh, sinh viên nào nếu thi đỗ đều có điều kiện theo học.
Đây cũng chính là việc đầu tư cho phát triển nguồn nhân lực của đất nước trong thời gian tới. Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đánh giá, quá trình thực hiện đã triển khai tốt hệ thống tín dụng, tạo điều kiện thuận lợi để các hộ gia đình vay vốn. Phó Thủ tướng đề nghị các cơ quan hữu quan rà soát để biết có bao nhiêu hộ gia đình không thuộc diện nghèo hoặc cận nghèo nhưng có nhiều con cùng đi học, có nhu cầu vay vốn để có phương pháp xử lý hiệu quả.
Về mức vay để theo kịp lộ trình điều chỉnh học phí, giá cả thị trường, Phó Thủ tướng đề nghị các cơ quan liên quan cần họp bàn để xem xét, tăng mức vay cho phù hợp với thực tế; đồng thời điều chỉnh lãi suất cho phù hợp.
Qua thảo luận nổi lên đề nghị tạo điều kiện để học sinh sinh viên nghèo vay tiền mua máy tính giá rẻ, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cho rằng đây là nhu cầu chính đáng và đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Thông tin và Truyền thông rà soát, bàn bạc cùng các tập đoàn sớm công bố chương trình máy tính giá rẻ cho học sinh, sinh viên; đồng thời có kế hoạch vận động các cơ quan, doanh nghiệp cho lại máy tính cũ để tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên có điều kiện sử dụng máy tính hỗ trợ trong việc học tập.
Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đề nghị công tác kiểm tra giám sát cần tiếp tục được duy trì mỗi một học kỳ có một đoàn kiểm tra, giám sát. Bộ Giáo dục và Đào tạo cần chỉ đạo tất cả các trường THCS và THPT trên cả nước thông báo cụ thể về chương trình này, đảm bảo từ năm học này không một học sinh nào thuộc diện thụ hưởng mà không biết về chương trình.
Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đề nghị các địa phương cần có kế hoạch tạo việc làm cho các em thụ hưởng chương trình có việc làm; đồng thời đề nghị các cơ quan hữu quan bàn thảo xem xét để có kế hoạch sửa đổi Quyết định 157 cho phù hợp với điều kiện thực tế.
Quỳnh Hoa - TTXVN