Nhân dịp này, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với Đại sứ Argentina tại Việt Nam Luis Pablo Maria Beltramino.
Năm 2023 đánh dấu cột mốc đặc biệt trong quan hệ Việt Nam - Argentina khi hai nước kỷ niệm 50 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao. Nhân dịp này, xin Đại sứ cho biết những bước tiến trong quan hệ hai nước thời gian qua?
Cá nhân tôi cảm thấy rất hạnh phúc, tự hào khi được là Đại sứ Argentina tại Việt Nam, nhất là vào thời điểm hai bên kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Cách đây 50 năm, Argentina là một trong những quốc gia đầu tiên ở Mỹ Latinh thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, sau khi Hiệp định Paris được ký kết vào năm 1973.
Có lẽ, chúng ta phải nên nhắc tới cuộc gặp lịch sử năm 1973 giữa bà Nguyễn Thị Bình và ông Juan Peron, một chính trị gia mà sau đó vài tháng, ông trở thành Tổng thống của chúng tôi. Chỉ sau 1 tuần khi ông Juan Peron trở thành Tổng thống của Argentina, quan hệ ngoại giao giữa hai nước đã chính thức được thiết lập (25/10/1973).
Trong những thập niên sau đó, Việt Nam đã trở thành đối tác quan trọng của Argentina tại khu vực Đông Nam Á nhờ tính chất bổ sung cho nhau của hai nền kinh tế, quan hệ chính trị tốt đẹp, giao lưu nhân dân và trao đổi văn hóa. Đây là một ví dụ khác về tầm nhìn xa của Tổng thống Juan Peron - người luôn tìm cách liên kết các dân tộc anh em trên khắp thế giới.
Việc hai nước mở Đại sứ quán tại hai thủ đô giữa những năm 90 của thế kỷ 20 và tiếp theo đó là các chuyến thăm thường xuyên của Lãnh đạo cấp cao hai nước đã tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy các mối quan hệ chính trị, kinh tế, văn hóa giữa Việt Nam - Argentina. Đặc biệt, sau khi hai nước nâng tầm quan hệ lên Đối tác toàn diện vào năm 2010, mối quan hệ giữa hai nước đã có những bước phát triển mới rất tích cực trên tất cả các lĩnh vực.
Quần chúng nhân dân Argentina đoàn kết ủng hộ nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cho đến khi thiết lập quan hệ ngoại giao và cho đến tận bây giờ, chúng ta vẫn gìn giữ mối quan hệ tốt đẹp đó trên cả ba lĩnh vực trụ cột: đối thoại chính trị, thương mại và hợp tác kỹ thuật.
Tôi nhấn mạnh cơ chế Đối thoại chính trị, thể hiện qua trao đổi đoàn các cấp, đặc biệt là cấp cao. Phía Argentina đã 3 lần có đoàn Tổng thống thăm chính thức Việt Nam: Tổng thống Carlos Menem (tháng 2/1997), Tổng thống Cristina Fernandez (tháng 1/2013), Tổng thống Mauricio Macri (tháng 2/2019) cùng nhiều đoàn Lãnh đạo của Bộ Ngoại giao (gần đây nhất, Bộ trưởng Ngoại giao S. Cafiero thăm chính thức Việt Nam tháng 7/2022).
Về phía Việt Nam thăm Argentina, nổi bật có đoàn Chủ tịch nước Trần Đức Lương (tháng 11/2004), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An (tháng 3/2006), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng (tháng 4/2014), Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu (tháng 7/2012), Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân (tháng 7/2014), Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ (tháng 7/2018). Gần đây nhất, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam thăm chính thức Cộng hòa Argentina theo lời mời của Chủ tịch Hạ viện Cộng hòa Argentina Cecilia Moreau vào tháng 4/2023.
Trải qua chặng đường nửa thế kỷ, quan hệ Việt Nam - Argentina đã ngày càng phát triển mạnh mẽ và gặt hái được nhiều thành quả đáng khích lệ. Hai nước đã thiết lập một số cơ chế và hợp tác/tham vấn, ký kết nhiều Hiệp định/thỏa thuận làm cơ sở thúc đẩy quan hệ hợp tác toàn diện Việt Nam - Argentina.
Thương mại song phương đã tăng trưởng tới 700% trong vòng 10 năm qua. Các Bộ, ngành hai bên đã xác định tiềm năng và thế mạnh bổ trợ cho nhau, đẩy mạnh hợp tác trên các lĩnh vực sẵn có theo hướng thực chất và mở rộng thêm lĩnh vực hợp tác mới như năng lượng, khai khoáng...
Chúng ta có được những hiệu quả hợp tác kỹ thuật trong suốt hai thập kỷ qua, với việc triển khai 15 dự án hợp tác trên nhiều lĩnh vực, bao gồm công nông nghiệp, thế mạnh của cả Argentina và Việt Nam. Argentina tích cực hỗ trợ Việt Nam trong cải tiến kỹ thuật trồng đậu nành, lúa gạo, tiêm phòng bệnh lở mồm long móng và dịch bệnh cho gia súc...
Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 6 của Argentina.Tuy nhiên, trên thực tế, vị trí này còn khiêm tốn so với tiềm năng của hai nước. Ông có thể chia sẻ thêm về nỗ lực của Chính phủ Argentina trong việc tăng cường hợp tác thương mại và đầu tư?
Như tôi đã trao đổi, kinh tế thương mại là trụ cột thứ 2 trong mối quan hệ song phương giữa hai nước. Năm 2022, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 6, thị trường xuất khẩu lớn thứ 5 của Argentina trên thế giới và là đối tác chủ chốt trong hợp tác Nam - Nam của Argentina tại Đông Nam Á, trong khi Argentina là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam tại Mỹ Latinh.
Các mặt hàng chính Argentina nhập khẩu từ Việt Nam gồm dệt may, giày dép, cao su, linh kiện điện tử, dụng cụ cơ khí, đồ gỗ, phụ tùng xe, hàng thủ công mỹ nghệ; trong khi các mặt hàng thế mạnh mà quốc gia Mỹ Latinh xuất khẩu sang Việt Nam có đậu tương, lúa mì, phụ phẩm gia súc, dược phẩm, hóa chất, máy móc, linh kiện ô tô, sữa, gỗ, thép, rượu vang…
Cần phải nói rằng, cơ cấu kinh tế hai nước mang tính bổ trợ. Argentina sẵn sàng đa dạng hóa sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của Việt Nam và ngược lại, Việt Nam có nhiều mặt hàng chất lượng cao, như công nghệ, dệt may và da giày, đều là những sản phẩm quen thuộc tại thị trường quốc gia Nam Mỹ.
Quan hệ thương mại hai nước đã có những dấu ấn đáng kể nhưng tôi cho rằng giữa hai bên còn nhiều dư địa để thúc đẩy hợp tác hơn nữa trong tương lai, vì sự phát triển bền vững của cả hai nước.
Trong một thế giới đầy biến động như hiện nay, ông đánh giá như nào về tầm quan trọng, vai trò của quan hệ hợp tác giữa Việt Nam - Argentina cùng các nước trên thế giới giải quyết những thách thức?
Trước các thách thức hiện nay, tôi đánh giá cao sự hỗ trợ lẫn nhau trong nhiều năm qua giữa hai quốc gia, cũng như việc chia sẻ quan điểm trong việc giải quyết các thách thức toàn cầu, như thích ứng với biến đổi khí hậu, hỗ trợ nhân đạo, tham gia lực lượng giữ gìn hòa bình và việc tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc, cũng như hỗ trợ lẫn nhau trước tác động của đại dịch COVID-19. Argentina và Việt Nam tiếp tục tăng cường hợp tác để vượt qua thách thức vì lợi ích của người dân hai nước, khu vực và trên thế giới.
Nói một cách ngắn gọn, tôi kỳ vọng quan hệ hai nước đã tốt đẹp, sẽ ngày càng phát triển tốt đẹp hơn nữa. Chúng ta cùng nhau tìm ra được phương hướng giải quyết các thách thức toàn cầu trong tương lai.
Đại sứ có thể chia sẻ những hoạt động ý nghĩa được tổ chức để kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao - một dấu mốc rất có ý nghĩa với hai bên?
Trong cả năm nay, nhiều hoạt động ý nghĩa được tổ chức. Về chính trị, cần phải nhắc tới sự kiện Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam thăm chính thức Cộng hòa Argentina theo lời mời của Chủ tịch Hạ viện Cộng hòa Argentina Cecilia Moreau vào tháng 4 vừa rồi.
Về văn hóa, gần đây nhất là sự kiện quảng bá ẩm thực, thịt bò và rượu vang do Đại sứ quán Argentina tại Việt Nam tổ chức. Trước đó, Đại sứ quán Argentina tại Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Nhà hát Lớn Hà Nội đồng tổ chức một buổi hòa nhạc với sự tham gia của nghệ sĩ piano cổ điển nổi tiếng người Argentina, bà Mirian Conti. Đáng chú ý, đồng thời vào tối cùng ngày, cầu Nhật Tân được thắp sáng với màu Quốc kỳ Argentina để kỷ niệm Ngày Quốc khánh Cộng hòa Argentina, thể hiện tình hữu nghị lâu dài giữa Argentina - Việt Nam.
Và còn rất nhiều hoạt động ý nghĩa khác nữa sẽ được tổ chức. Tôi muốn gửi lời cảm ơn tới đất nước Việt Nam, tới Chính phủ và người dân Việt Nam đã hỗ trợ, đồng hành cùng với chúng tôi trong hành trình nhiều năm qua để thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển ngày một tốt đẹp hơn!
Trân trọng cảm ơn những chia sẻ của Đại sứ!