Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn:
Đại sứ đánh giá thế nào về thành tựu quan hệ hữu nghị hợp tác giữa Việt Nam và Ai Cập trong 60 năm qua? Đâu là những thế mạnh mà hai bên cần phát huy?
Việt Nam và Ai Cập có mối quan hệ truyền thống và hữu nghị. Quan hệ song phương được xây dựng trên nền tảng vững chắc là khát vọng chung giành độc lập, tự do và không ngừng được các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước vun đắp. Trong suốt 60 năm qua, mối quan hệ Việt Nam - Ai Cập tiếp tục phát triển vượt bậc trên nhiều lĩnh vực.
Hai bên tích cực trao đổi đoàn cấp cao và thường xuyên ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn khu vực và quốc tế như Liên hợp quốc (LHQ), Phong trào Không liên kết, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Liên minh châu Phi (AU)...
Ai Cập hiện là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam ở khu vực Bắc Phi. Giao lưu và hợp tác văn hóa, giáo dục giữa hai nền văn hóa có bề dày lịch sử, giàu bản sắc đã và đang góp phần đưa người dân Việt Nam và Ai Cập xích lại gần nhau hơn. Đặc biệt, nhiều sinh viên và cán bộ ngoại giao Việt Nam đã được đào tạo tiếng Arab tại Ai Cập đang cùng cộng đồng người Việt Nam sinh sống tại Ai Cập đóng vai trò là cầu nối hữu nghị giữa hai nước. Trong những năm gần đây, lãnh đạo các cấp của hai nước duy trì các chuyến thăm lẫn nhau. Nổi bật là chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi hồi năm 2017 và chuyến thăm Ai Cập của cố Chủ tịch nước Trần Đại Quang hồi năm 2018. Thông qua những chuyến thăm này, hai nước đã ký kết hàng loạt thỏa thuận hợp tác giữa các bộ, ngành và địa phương. Gần đây nhất, vào tháng 7/2023, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã có chuyến thăm chính thức Ai Cập và tham dự Lễ kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước tại thủ đô Cairo. Có thể nói, quan hệ chính trị tốt đẹp và lâu đời giữa hai nhà nước cũng như tình cảm sâu đậm mà nhân dân hai nước dành cho nhau là thế mạnh và nền tảng vững chắc cho sự phát triển quan hệ hợp tác kinh tế trong thời gian tới. Ngược lại, sự phát triển của quan hệ kinh tế - thương mại - đầu tư song phương sẽ trở thành cơ sở vững chắc để thúc đẩy hơn nữa quan hệ chính trị - ngoại giao và giao lưu nhân dân giữa hai nước.
Đại sứ đánh giá như thế nào về những tiềm năng hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới cả trong quan hệ song phương cũng như trên trường quốc tế và tại các diễn đàn đa phương?
Thứ nhất, về mặt chính trị - ngoại giao, hai nước chia sẻ nhiều quan điểm tương đồng trong các vấn đề khu vực và quốc tế. Do đó, hai nước đã và đang phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn đa phương như LHQ, Phong trào Không liên kết... Đều là những quốc gia đang phát triển, rất cần có môi trường quốc tế hòa bình, ổn định để hợp tác và phát triển, Việt Nam và Ai Cập có nhiều dư địa để hợp tác, cả song phương và đa phương. Sự hợp tác này góp phần thúc đẩy môi trường hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực cũng như ứng phó với những thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống, tăng trưởng xanh và bền vững, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu… trên bình diện toàn cầu.
Thứ hai, về kinh tế, Việt Nam và Ai Cập có nhiều thế mạnh bổ trợ cho nhau để cùng phát triển. Cả hai đều là những thị trường lớn với hơn 100 triệu dân, có vị trí địa chiến lược quan trọng trên bản đồ thế giới và có thể hỗ trợ nhau để xâm nhập vào những thị trường khu vực lớn hơn. Với lợi thế là thành viên của nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) ở cấp độ khu vực, Việt Nam có thể là cầu nối cho hàng hóa và dịch vụ của Ai Cập. Ngược lại, với vị trí đắc địa ở nơi giao nhau của ba châu lục là châu Á, châu Âu và châu Phi, đồng thời là thành viên Hiệp định Thương mại Tự do lục địa châu Phi (AfCFTA), Ai Cập có thể hỗ trợ hàng hóa và dịch vụ của Việt Nam tiếp cận các thị trường rộng lớn này một cách hiệu quả.
Việt Nam và Ai Cập ký thỏa thuận hợp tác thương mại lần đầu tiên vào năm 1994 tại Cairo và Phiên họp lần thứ nhất Ủy ban hỗn hợp liên chính phủ giữa hai nước được tổ chức sau đó tại Hà Nội vào năm 1997. Từ đó đến nay, mặc dù trải qua một số giai đoạn khó khăn, nhưng hai nước vẫn duy trì cơ chế hợp tác chặt chẽ thông qua các kỳ họp Ủy ban hỗn hợp liên chính phủ định kỳ. Kỳ họp lần thứ 5 của Ủy ban hỗn hợp liên chính phủ gần đây nhất đã diễn ra tại Hà Nội vào năm 2017. Hai nước đang tích cực chuẩn bị mọi mặt cho kỳ họp lần thứ 6 vào thời gian sớm nhất để kiểm điểm, triển khai các thỏa thuận đã ký một cách hiệu quả và thực chất.
Thưa Đại sứ, trong năm nay, Việt Nam và Ai Cập đã phối hợp như thế nào để tổ chức các hoạt động kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao tại mỗi nước?
Cách đây 60 năm, vào ngày 1/9/1963, hai nước đã long trọng tuyên bố thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức. Năm 2023 có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong lịch sử quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Ai Cập. Các Đại sứ đã có sự phối hợp chặt chẽ nhằm tạo hiệu ứng đồng thời ở cả hai nước. Tại Ai Cập, Đại sứ Việt Nam đã trả lời phỏng vấn của các kênh truyền hình như Nile TV, Sada el-Balad… và một số cơ quan báo chí sở tại về quan hệ hai nước. Ngày 22/7 vừa qua, Đại sứ quán Ai Cập tại Hà Nội đã tổ chức lễ kỷ niệm 60 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Đến ngày 26/7, Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập cũng long trọng tổ chức lễ kỷ niệm với sự tham dự của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Bộ trưởng Công Thương Ai Cập Ahmed Samir và đông đảo đại diện các bộ, ngành, địa phương của Ai Cập, Đoàn Ngoại giao Việt Nam tại Cairo, cộng đồng người Việt Nam tại Ai Cập… Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập sẽ tiếp tục tổ chức các sự kiện kỷ niệm cho tới cuối năm 2023 với việc giới thiệu ẩm thực, tiềm năng hợp tác kinh tế - thương mại, du lịch và đầu tư song phương không chỉ ở thủ đô Cairo mà cả ở một số địa phương ở Ai Cập.
Theo Đại sứ, Việt Nam và Ai Cập cần làm gì để quan hệ song phương tiếp tục phát triển trong thời gian tới?
Để tiếp tục thúc đẩy đà phát triển của mối quan hệ song phương trong thời gian tới, điều quan trọng nhất là các bộ, ngành, địa phương của Việt Nam và Ai Cập cần hướng tới quan hệ thực chất, đồng thời xây dựng mối quan hệ cụ thể, chân thành và thẳng thắn. Trong các cuộc tiếp xúc ở cấp cao gần đây, lãnh đạo hai nước đều khẳng định quyết tâm chính trị đưa quan hệ song phương lên tầm cao mới về mọi mặt.
Đại sứ có thể cho biết trọng tâm hợp tác giữa Việt Nam và Ai Cập trong những năm tiếp theo?
Trong những năm tới, trọng tâm hợp tác giữa hai nước cần đặt vào việc phát triển hơn nữa quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư, du lịch; phát huy các thế mạnh của mỗi nền kinh tế; tăng cường giao lưu nhân dân; thúc đẩy quan hệ hợp tác nghị viện, chính đảng; chia sẻ với nhau về kinh nghiệm phát triển do Việt Nam và Ai Cập đều trải qua những giai đoạn phát triển khá tương đồng… Tôi hoàn toàn tin tưởng vào tương lai phát triển tốt đẹp của mối quan hệ truyền thống Việt Nam - Ai Cập trong những thập kỷ tới.
Trân trọng cảm ơn Đại sứ!