Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Minh Khôi nhấn mạnh, hội thảo là diễn đàn chia sẻ và trao đổi trực tiếp giữa các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là doanh nghiệp Việt Nam với các chuyên gia hàng đầu trong nước và quốc tế, góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng quan trọng về thúc đẩy và nâng cao hiệu quả hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và các quốc gia châu Phi.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Minh Khôi cho biết, đối với Việt Nam, quan hệ với các quốc gia châu Phi là quan hệ có bề dày truyền thống, thủy chung và luôn được quan tâm đặc biệt. Vượt lên sự xa cách về địa lý, Việt Nam và các quốc gia châu Phi đã xích lại gần nhau nhờ sự ủng hộ chí tình dành cho nhau trong những năm tháng đấu tranh chính nghĩa giành độc lập từ thập kỷ 50 của thế kỷ 20 và sự đồng lòng, quyết tâm phát huy di sản quan hệ quý báu để mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác nhiều mặt, đóng góp tích cực vào sự phát triển của mỗi nước, đồng thời bảo vệ những lợi ích chung của các quốc gia đang phát triển.
Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao với hầu hết các quốc gia châu Phi. Trao đổi thương mại hai chiều tăng hơn 250% từ 2,52 tỷ USD lên 6,6 tỷ USD giai đoạn 2010-2018. Châu Phi trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư Việt Nam, trong đó phải kể đến các dự án viễn thông với tổng trị giá trên 1 tỷ USD của Tập đoàn Viettel tại đây. Hợp tác lao động, giáo dục, y tế… cũng đạt được những bước tiến tích cực. Mô hình hợp tác, nhất là nông nghiệp, của Việt Nam với một số nước châu Phi đã từng được coi là hình mẫu cho hợp tác Nam-Nam. Trên bình diện đa phương, những binh sỹ, bác sỹ quân y Việt Nam tự hào tham gia các nỗ lực duy trì hòa bình của Liên hợp quốc tại những điểm nóng của Cộng hòa Trung Phi và Nam Sudan.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Minh Khôi cho rằng tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và các nước châu Phi còn rất lớn và đa dạng. Cùng với sự tương đồng về trình độ phát triển và tính bổ trợ cao của nền kinh tế, phát huy những thành tựu to lớn về tăng trưởng kinh tế-xã hội cùng triển vọng ứng dụng các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư trên toàn cầu, Việt Nam và các nước châu Phi đang đứng trước những cơ hội hợp tác to lớn để dùng hướng tới thực hiện các mục tiêu của Chương trình nghị sự 2030 về phát triển bền vững của Liên hợp quốc.
Chỉ ra những thách thức, khó khăn trên hành trình chinh phục địa bàn châu Phi rộng lớn, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Minh Khôi nêu rõ, đó là do sự thiếu thông tin và hiểu biết giữa các doanh nghiệp Việt Nam và châu Phi về môi trường, tập quán kinh doanh, pháp lý, hệ thống chính sách và cơ chế thương mại, sự đồng hành mà các doanh nghiệp có thể nhận được từ các cơ quan, tổ chức trong nước và khu vực để vượt qua thách thức, rủi ro.
Nhấn mạnh hội thảo lần này góp phần thúc đẩy cơ hội, hợp tác giữa Việt Nam và các nước châu Phi, bà Louise Mushikiwabo, Tổng Thư ký Tổ chức quốc tế Pháp ngữ, cho biết, châu Phi là thị trường rộng lớn, giàu tiềm năng với khoảng 1,2 tỷ dân, chủ yếu là lực lượng lao động trẻ, môi trường hợp tác ngày càng được cải thiện nhờ xu thế hòa bình, liên kết khu vực và quốc tế, tập hợp đông đảo các nền kinh tế năng động, châu Phi vươn lên trở thành một trong những trung tâm tăng trưởng quan trọng của thế giới. Hiệp định Thương mại tự do toàn châu Phi (AfCFTA) ký tháng 3/2018, có hiệu lực tháng 5/2019 hướng tới mục tiêu xây dựng khu vực mậu dịch tự do lớn nhất thế giới về số lượng nước tham gia. Đây chính là động lực hứa hẹn giúp kinh tế châu Phi tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong nhiều năm tới.
Để thúc đẩy hợp tác đầu tư giữa Việt Nam và các nước châu Phi, Tổng Thư ký Tổ chức quốc tế Pháp ngữ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cung cấp đầy đủ thông tin về các lĩnh vực tiềm năng, cơ hội đầu tư giữa hai bên. Các quốc gia châu Phi cần thông tin đầy đủ về những ưu đãi để thu hút các nhà đầu tư vào thị trường châu Phi. Vấn đề hạ tầng, kết nối giao thông về logistic, đi lại giữa Việt Nam với châu Phi và ngược lại phải thuận lợi. Ở Việt Nam và châu Phi, hệ sinh thái hỗ trợ khởi nghiệp đang rất phát triển trong nhiều lĩnh vực. Đây chính là một hình mẫu để khuyến khích tinh thần khởi nghiệp và thúc đẩy việc kết nối hợp tác với nhau.
Tổng Thư ký Tổ chức quốc tế Pháp ngữ chia sẻ, với dân số trẻ, năng động, nguồn tài nguyên dồi dào, đa dạng về văn hóa, châu Phi thực sự có rất nhiều tiềm năng về phát triển kinh tế. Vì vậy hãy coi châu Phi là đối tác thực sự và được lựa chọn hàng đầu và châu Phi không nên được coi là nơi làm từ thiện, có nguy cơ rủi ro.
Tổng Thư ký Tổ chức quốc tế Pháp ngữ bày tỏ, năm 2020, Việt Nam đảm nhận cương vị Chủ tịch ASEAN, Tổ chức quốc tế Pháp ngữ mong chờ và tin tưởng vai trò của Việt Nam và sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam.
Nhân dịp này, các đại biểu đã tập trung thảo luận về: nhận diện rủi ro trong hợp tác kinh tế với các quốc gia châu Phi; kinh nghiệm xử lý rủi ro trong hợp tác kinh tế với các quốc gia châu Phi; phương pháp và cơ chế quốc tế quản lý rủi ro trong hợp tác kinh tế với các quốc gia châu Phi.