Đại tá Trần Đại Thắng, Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Giang cho biết: Công tác tìm kiếm hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ là một trong những nhiệm vụ quan trọng, trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân; thể hiện sâu sắc đạo lý, truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc đối với công lao to lớn của các Anh hùng Liệt sỹ.
Thực hiện Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ và Đề án xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin giai đoạn 2013-2020, tỉnh Hà Giang đã triển khai có hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ. Mặc dù địa bàn tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ là đồi núi hiểm trở, nhiều nơi bị thay đổi do thời tiết và tác động của con người nên rất khó xác định vị trí mộ liệt sỹ. Khó khăn càng nhiều, quyết tâm càng lớn, chỉ tính từ năm 2013 đến nay, cán bộ, chiến sỹ thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Giang đã tổ chức tìm kiếm được 155 hài cốt liệt sỹ (trong đó có một ngôi mộ tập thể).
Cùng đó, công tác rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sỹ; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sỹ, mộ liệt sỹ, nghĩa trang liệt sỹ; xây dựng quy trình xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin… đã được triển khai có hiệu quả, qua đó góp phần ổn định tình hình chính trị - xã hội ở địa phương, làm tăng thêm niềm tin của nhân dân vào đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước.
Hà Giang là tỉnh biên giới vùng cao phía Bắc của Tổ quốc, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính liệt sỹ còn thiếu thông tin hiện nay còn gặp nhiều khó khăn. Do chiến tranh kéo dài, ác liệt nên nhiều liệt sỹ khi hy sinh không lấy được thi hài; nhiều nghĩa trang liệt sỹ bị pháo bắn phá, cày xới làm mất dấu tích các phần mộ. Mặt khác trên dọc tuyến biên giới Việt - Trung, nhiều diện tích, khu vực biên giới chưa được rà phá bom mìn do đó đã ảnh hưởng lớn đến việc khảo sát, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang Trần Đức Quý đề nghị để tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính liệt sỹ còn thiếu thông tin, năm 2021 và những năm tiếp theo, tỉnh Hà Giang tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước đối với công tác tìm kiếm hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính liệt sỹ. Tỉnh cũng cần rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sỹ, chuẩn hóa thông tin; tích hợp, hoàn thiện bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sỹ, thân nhân liệt sỹ, mộ liệt sỹ và nghĩa trang liệt sỹ.
Việc tìm kiếm hài cốt, xác định danh tính liệt sỹ thực hiện theo phương châm: Làm dứt điểm, rõ thông tin làm trước, phát hiện đến đâu, làm ngay đến đó; từng bước kết luận địa bàn, khoanh vùng các khu vực trọng tâm, trọng điểm cần ưu tiên tìm kiếm, quy tập. Bên cạnh đó, tỉnh tổ chức khảo sát tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ dứt điểm tại địa bàn các xã biên giới huyện Vị Xuyên, đặc biệt là 1.720 ha đã được rà phá bom mìn; xây dựng kế hoạch khảo sát, tìm kiếm tại các xã biên giới huyện Xín Mần, Yên Minh; chủ động phối hợp với các cơ quan chuyên môn trong giám định ADN nhằm xác định danh tính các liệt sỹ còn thiếu thông tin. Thông qua đó, khơi dậy tinh thần, trách nhiệm của mọi tổ chức, cá nhân, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong các hoạt động tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ.