Phóng viên TTXVN tại Lào phỏng vấn Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Lào Sounthon Xayachak.
Bà đánh giá thế nào về mối quan hệ hữu nghị truyền thống, tình đoàn kết đặc biệt và sự hợp tác toàn diện giữa hai nước Việt Nam-Lào, đặc biệt trước tình hình thế giới và khu vực có những diễn biến phức tạp như hiện nay?
Như chúng ta đã biết, trong suốt chiều dài lịch sử, nhân dân hai nước Lào-Việt Nam luôn có mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp với nhau, người dân hai nước đã cùng nhau chiến đấu để cùng giành độc lập dân tộc. Đặc biệt, kể từ khi Đảng Cộng sản Đông Dương được Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập năm 1930 và dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, nhân dân hai nước Lào-Việt Nam đã luôn kề vai sát cánh, cùng chung chiến hào và luôn giúp đỡ nhau trên tinh thần “hạt gạo bẻ đôi, cọng rau chia nửa”, cùng nhau lập nên không biết bao nhiêu chiến công hiển hách trong suốt sự nghiệp đấu tranh giải phóng đất nước, liên tiếp cùng nhau giành thắng lợi, cho tới thắng lợi cuối cùng năm 1975 và từ đó, nhân dân hai nước đã cùng xây dựng chế độ mới theo mục tiêu xã hội chủ nghĩa.
Trong sự nghiệp đấu tranh trường kỳ, nhân dân hai nước đã cùng nhau phát triển mối quan hệ truyền thống tốt đẹp. Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và Chủ tịch Kaysone Phomvihane, Chủ tịch Suphanuvong kính yêu đã gây dựng, gìn giữ và vun đắp mối quan hệ đặc biệt khó tìm, trong sáng, chấp nhận hy sinh vì nền độc lập dân tộc của hai nước. Mối quan hệ này đã trở thành di sản vô giá của hai nước, là quy luật của sự tồn tại và phát triển của cách mạng hai nước, là một trong những yếu tố quyết định thắng lợi của cách mạng mỗi nước.
Sau khi hai nước được hoàn toàn giải phóng, mối quan hệ của hai nước đã bước sang giai đoạn mới, giai đoạn gìn giữ, xây dựng và phát triển đất nước trong thời kỳ hòa bình. Khi nhìn lại truyền thống mối quan hệ giữa hai nước trong suốt hơn nửa thế kỷ qua, chúng ta rất tự hào khi thấy rằng mặc dù tình hình khu vực và thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, nhanh chóng và khó đoán định, tình hình ở trong nước của mỗi nước cũng còn nhiều khó khăn, thử thách, nhưng mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt và sự hợp tác toàn diện Lào-Việt Nam không những không phai nhạt mà lại càng không ngừng được tăng cường phát triển cả về chiều rộng và chiều sâu trong nhiều lĩnh vực, như:
- Hợp tác chính trị được phát triển đi vào chiều sâu và tạo dựng được sự tin tưởng lẫn nhau. Lãnh đạo cấp cao Đảng, Nhà nước, Quốc hội và các địa phương, các ban, ngành của hai nước thường xuyên trao đổi các chuyến thăm chính thức và nội bộ với nhau. Đặc biệt thời gian gần đây, lãnh đạo cao nhất của hai nước thường xuyên trao đổi các chuyến thăm. Trong cùng một năm 2016, hai bên đã ra 2 Tuyên bố chung nhân chuyến thăm hữu nghị chính thức của lãnh đạo cấp cao nhất của Đảng, hai Nhà nước Lào-Việt Nam. Năm 2017, hai bên đã cùng nhau kỷ niệm 2 ngày lễ lịch sử, lãnh đạo cấp cao cũng trao đổi các chuyến thăm và trong năm 2018 vừa qua, lãnh đạo cấp cao hai nước cũng đã gặp gỡ, thăm viếng lẫn nhau. Điều đó khẳng định tính chất đặc biệt của mối quan hệ giữa hai nước; hai bên đã coi trọng và thường xuyên trao đổi kinh nghiệm về lý luận, về xây dựng Đảng-đào tạo cán bộ, trao đổi thông tin, trao đổi ý kiến về các vấn đề mang tính chiến lược.
- Hợp tác kinh tế có những tiến bộ tích cực, Việt Nam vẫn là nước tốp đầu trong số các nước đầu tư tại Lào, kim ngạch trao đổi thương mại song phương tăng hằng năm.
- Hợp tác trong lĩnh vực đối ngoại, quốc phòng-an ninh, giáo dục-thể thao, văn hóa, y tế, giao thông-vận tải, kỹ thuật-khoa học, nông nghiệp và các lĩnh vực khác đang được tích cực tăng cường, phù hợp với thực tế và ngày càng hiệu quả hơn. Qua đó, góp phần quan trọng cho phát triển kinh tế-xã hội của Lào.
Bà đánh giá thế nào trước việc Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng chọn Lào là nước đầu tiên tới thăm sau khi đảm nhận cương vị Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam?
Đảng, Nhà nước Lào đánh giá cao và coi trọng chuyến thăm hữu nghị chính thức Lào của đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam cùng đoàn đại biểu cấp cao Đảng-Nhà nước và cảm thấy rất vinh dự, tự hào khi đồng chí Nguyễn Phú Trọng chọn Lào là nước đầu tiên đi thăm sau khi đảm nhận cương vị Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam. Điều đó cũng không ngạc nhiên, vì hai nước chúng ta vốn luôn có truyền thống hữu nghị vĩ đại, có mối quan hệ đặc biệt và hợp tác toàn diện, nhân dân hai nước luôn kề vai sát cánh bên nhau, tựa lưng vào dãy Trường Sơn hùng vĩ để cùng nhau chiến đấu giành độc lập dân tộc.
Mối quan hệ của hai nước chúng ta được thử thách bằng máu và mồ hôi của các chiến sĩ cách mạng của hai nước. Chúng tôi tin tưởng rằng chuyến thăm Lào lần này của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng sẽ thành công tốt đẹp; chuyến thăm sẽ là cơ hội tốt để lãnh đạo cấp cao nhất của hai Đảng, hai Nhà nước trao đổi hợp tác trên các lĩnh vực giữa hai Đảng, hai Nhà nước và các ban, ngành của hai bên, giúp đưa mối quan hệ đặc biệt khó kiếm tìm này bước lên tầm cao mới.
Theo bà, trong những năm tới, hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam-Lào cần phải làm gì để gìn giữ, vun đắp và phát triển truyền thống quan hệ hữu nghị, tình đoàn kết đặc biệt và sự hợp tác toàn diện giữa hai nước đi vào chiều sâu, ngày càng hiệu quả và thiết thực hơn?
Tình hình thế giới có những thay đổi nhanh chóng, phức tạp và khó đoán định, đang tác động tới sự phát triển của các nước trong khu vực cùng như trên thế giới, trong đó có hai nước chúng ta, cộng với âm mưu của các thế lực thù địch muốn phá hoại và bôi nhọ mối quan hệ đặc biệt Lào-Việt Nam, chúng tôi thấy rằng thời gian này, hơn bao giờ hết, hai Đảng, hai Nhà nước cần phải gắn trách nhiệm của mình trong việc giáo dục người dân hai nước, đặc biệt là thế hệ trẻ, để họ hiểu sâu sắc về truyền thống, lịch sử của mối quan hệ đặc biệt Lào-Việt Nam được gây dựng lên bằng máu và mồ hôi của các chiến sĩ cách mạng, của các cán bộ, chiến sĩ quân đội, cảnh sát và của nhân dân của hai nước, để họ thấy được trách nhiệm và coi đó là nhiệm vụ của mình trong việc tiếp tục duy trì di sản vô giá mà các thế hệ cha ông của hai nước gây dựng mãi trường tồn cùng với sự nghiệp cách mạng của cả hai nước; tiếp tục tăng cường hợp tác, phối hợp chặt chẽ về quốc phòng-an ninh, đối ngoại để đập tan những âm mưu muốn phá hoại mối quan hệ hữu nghị Lào-Việt Nam; thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, phát triển cơ sở hạ tầng, giáo dục, văn hóa và các lĩnh vực khác ngày càng hiệu quả, chất lượng và thiết thực, để cùng nhau phát triển đất nước của chúng ta ngày càng vững mạnh, góp phần giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế-xã hội bền vững ở mỗi nước trong điều kiện đất nước của chúng ta đang có sự hội nhập khu vực và quốc tế một cách rộng khắp như hiện nay.
Nhân đây, thay mặt Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào, tôi xin bảy tỏ lời cảm ơn chân thành và lòng biết ơn sâu sắc đối với Đảng, Chính phủ và nhân dân Việt Nam anh em đã luôn dành sự giúp đỡ to lớn, vô giá, hiệu quả và kịp thời cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân Lào chúng tôi. Xin chúc cho nhân dân Việt Nam anh em, dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam, gặt hái được thành công mới, to lớn hơn trong việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng Cộng sản Việt Nam, hoàn thành mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh.
Chúc cho mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt và sự hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước Lào-Việt Nam mãi mãi vững bền.
Xin trân trọng cảm ơn!