Phiên đấu thầu bán vàng miếng đầu tiên diễn ra ngày 28/3 dù được phía Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đánh giá là thành công nhưng kết quả không như kỳ vọng.
Thắc mắc về giá sàn
Theo công bố chính thức của NHNN chiều 28/3, chỉ có 2/21 đơn vị tham gia mua với tổng khối lượng trúng thầu khiêm tốn là 2.000 lượng vàng (trong khi đó NHNN chào bán 26.000 lượng vàng). Nhiều ý kiến cho rằng: Giá trúng thầu lên tới 43,81 triệu đồng/lượng là cao hơn nhiều so với giá vàng trên thị trường trong cùng thời điểm. Không ít doanh nghiệp (DN) thắc mắc về giá sàn vì giá vàng thế giới hiện biến động không đáng kể, tỷ giá hối đoái “giậm chân tại chỗ”.
Bỏ phiếu đấu thầu tại phiên đấu thầu vàng miếng đầu tiên. Ảnh: TTXVN phát |
Trước 1 ngày phiên đấu thầu diễn ra, phía NHNN công bố sẽ chào bán 26.000 lượng vàng miếng SJC, tương đương gần một tấn với giá tham chiếu để tính giá trị đặt cọc là 43,6 triệu đồng/lượng. Như vậy, kết thúc phiên đấu thầu đã có 24.000 lượng vàng bị ế. Các đơn vị có mặt tại phiên đấu thầu đã không hào hứng tham gia. Trong tổng số 21 ngân hàng và DN đăng ký, chỉ 17 đơn vị chính thức tham gia và có tới 15 đơn vị đã bỏ phiếu trắng. Kết thúc phiên đấu thầu chỉ có 2 đơn vị đăng ký mua và trúng thầu là Ngân hàng Á Châu (ACB) và Công ty Vàng bạc đá quý Phú Quý, mỗi đơn vị là 1.000 lượng.
Theo khảo sát của phóng viên Tin tức, cùng thời điểm diễn ra phiên đấu thầu thì vào 8 giờ 30 phút sáng 28/3, giá vàng SJC tại Công ty vàng bạc đá quý SJC đã giảm 80.000 đồng/lượng so với cuối ngày 27/3. Giá vàng SJC Hà Nội: Mua vào ở mức 43,27 triệu đồng/lượng; bán ra 43,44 triệu đồng/lượng. Giá vàng SJC tại TP Hồ Chí Minh mua vào - bán ra ở mức 43,27 - 43,42 triệu đồng/lượng.
Như vậy dù ở cùng thời điểm, giá vàng giao dịch tại các công ty đều thấp hơn giá trúng thầu khoảng 400.000 đồng/lượng. Giá vàng thế giới đang trong chiều hướng giảm. Vì vậy, nhiều thành viên tham gia đấu thầu “rụt tay” vì giá đấu thầu quá cao, trong khi giá đặt cọc trước đó chỉ 43,6 triệu đồng/lượng.
Ngay sau khi phiên đấu thầu vàng miếng diễn ra, giá vàng niêm yết tại các DN đã nhanh chóng tăng thêm vài trăm nghìn đồng/lượng. Giá vàng SJC “nhảy múa” liên tục. Tính đến 15 giờ 30 phút ngày 28/3, giá vàng SJC tại TP Hồ Chí Minh mua vào - bán ra ở mức 43,61 - 43,76 triệu đồng/lượng, riêng giá tự do mức mua vào là 43,66 triệu đồng/lượng. Cùng giờ, giá vàng SJC ở Hà Nội giao dịch mua vào - bán ra ở mức 43,61 - 43,78 triệu đồng/lượng.
NHNN sẽ bám sát diễn biến để đấu thầu cho phù hợp
Nhiều ý kiến cho rằng: Phiên đấu thầu vàng chính thức đầu tiên đã diễn ra không như mong đợi khiến cho kỳ vọng về khả năng thu hẹp khoảng cách giá vàng trong nước và thế giới khó có thể thực hiện một sớm một chiều. Đại diện một DN tham gia phiên đấu thầu nói: “Với mức giá chào cao như vậy, không rõ mục tiêu bình ổn thị trường của NHNN sẽ đạt tới đâu?”
Trao đổi với phóng viên Tin tức, ông Nguyễn Thanh Toại - Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng ACB (đơn vị trúng thầu) cho biết: Với giá sàn trên, đơn vị kinh doanh thấy có lãi thì mua, còn việc bình ổn hay không là trách nhiệm của NHNN.
Cũng bình luận về phiên đấu thầu vàng đầu tiên, đại diện Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam cho rằng: Mục tiêu đấu thầu vàng miếng của NHNN là hướng tới việc ổn định thị trường vàng. Tuy nhiên, mức giá sàn 43,81 triệu đồng/lượng đưa ra sáng 28/3 lại cao hơn nhiều so với niêm yết của DN cùng thời điểm. Do đó, NHNN nên cân nhắc đưa ra mức đấu thầu dựa trên giá vàng thế giới. Ví dụ: Tại thời điểm cuối ngày 27/3, giá vàng trong nước cao hơn quốc tế gần 3 triệu đồng/lượng thì sáng 28/3, giá sàn đấu thầu nên đưa ra cao hơn quốc tế chỉ khoảng 1,5 - 2 triệu đồng. "Mức giá như vậy mới có thể dẫn dắt được thị trường, lại có thể thu hút được sự tham gia của các thành viên dự thầu", lãnh đạo Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam nói.
Tổng Giám đốc Công ty đầu tư vàng Việt Nam Trần Thanh Hải chia sẻ: Với một diễn biến khá phức tạp của thị trường vàng thế giới, giá biến động liên tục, nhưng NHNN lại đưa ra giá tham chiếu quá sớm (từ chiều ngày hôm trước), lại thêm quy định giá sàn khá cao, không bám theo diễn biến giá quốc tế, sẽ tạo ra nhiều rủi ro cho những thành viên dự thầu.
Theo thông tin công bố của NHNN về kết quả đấu thầu, quy trình đấu thầu được thực hiện thông suốt, đúng theo quy định. Thông qua việc đấu thầu bán vàng miếng, NHNN đã thực hiện tăng cung vàng miếng trên thị trường và tham gia thị trường với tư cách người mua bán cuối cùng.
Giải thích về mức giá sàn đấu thầu 43,81 triệu đồng quá cao, lãnh đạo NHNN cho rằng: Việc bình ổn thị trường vàng là một kế hoạch phức tạp, nhất là khi giá thế giới diễn biến khó lường. Mức giá NHNN bán ra đã được cân nhắc tới mục tiêu ổn định thị trường và bảo vệ dự trữ ngoại hối quốc gia. Đồng thời, cũng là nhằm loại trừ các hiện tượng bán khống, trục lợi. Mặt khác, theo NHNN, thị trường vàng đã thiếu cung một thời gian dài nên việc tăng cung là yếu tố quyết định để bình ổn thị trường, chứ không phải chỉ quan tâm đến bán giá thấp, giá rẻ để nhanh chóng thu hẹp chênh lệch. Khi cung cầu được dần cân đối, giá sẽ dần phản ánh hợp lý hơn.
Theo NHNN, để bình ổn thị trường vàng, thực hiện kéo gần khoảng cách giá vàng trong nước bám sát giá thế giới thì không thể chỉ qua một vài phiên đấu thầu. NHNN sẽ bám sát diễn biến phản ứng của thị trường để tổ chức đấu thầu cho phù hợp.
Minh Phương - Hải Yên