Tăng cường vai trò của đối ngoại đa phương trong ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống

Cùng dự và tham gia trao đổi có các nhà ngoại giao đa phương kỳ cựu; các Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại New York (Mỹ), Geneva (Thụy Sĩ), Jakarta (Indonesia), Bangkok (Thái Lan) cùng gần 50 cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài (dự trực tuyến); đại diện các bộ, ngành tham gia công tác đối ngoại đa phương như: Ban Đối ngoại Trung ương Đảng, Văn phòng Quốc hội, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công Thương, Bộ Y tế, Bộ Thông tin và Truyền thông, các đơn vị chuyên môn của Bộ Ngoại giao.

Trên tinh thần quán triệt Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII về “Tiếp tục phát huy vai trò tiên phong của đối ngoại” và triển khai Chỉ thị 25 của Ban Bí thư về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030, Phiên họp là dịp để Bộ Ngoại giao và các cơ quan, bộ, ngành cùng nhìn nhận, đánh giá công tác đối ngoại đa phương của Việt Nam trong thời gian qua; đề xuất định hướng triển khai trong thời gian tới, đặc biệt là trong lĩnh vực an ninh phi truyền thống.

Phiên họp được chia thành 2 phiên thảo luận chuyên đề có nội dung toàn diện và thực chất. Theo đó, phiên 1 tập trung nhận diện thực trạng và tác động của các thách thức an ninh phi truyền thống hiện nay trên bình diện quốc tế, khu vực và quốc gia; phiên 2 tập trung thảo luận các chính sách, biện pháp để nâng cao vai trò, đóng góp của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương trong ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống.

Phát biểu định hướng và kết luận tại cuộc họp, Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang đánh giá, thời gian qua, công tác đối ngoại đa phương đã đạt được nhiều kết quả tích cực trên cả 3 trụ cột: Đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân. Nổi bật là việc Việt Nam đã đảm nhiệm xuất sắc vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021, chủ trì thành công Đại hội đồng Liên nghị viện các quốc gia Đông Nam Á (AIPA) lần thứ 41, có nhiều đóng góp chủ động, tích cực tại các diễn đàn quốc tế và khu vực lớn như Phong trào Không liên kết, tổ chức Pháp ngữ, APEC, ASEM,  Ủy hội sông Mekong…, ứng cử thành công vào nhiều cơ quan quan trọng của Liên hợp quốc, đồng thời hiện đang tích cực ứng cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025.

Thứ trưởng khẳng định, những kết quả đó đạt được là nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự quan tâm chỉ đạo sát sao và tham gia trực tiếp của các đồng chí Lãnh đạo Cấp cao cũng như nỗ lực triển khai, đóng góp hiệu quả và tích cực của các bộ, ngành, địa phương liên quan.

Đánh giá về những thách thức an ninh phi truyền thống hiện nay, Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang cho rằng, các vấn đề như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, an ninh lương thực, an ninh năng lượng, an ninh nguồn nước, an ninh mạng, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia… đang ngày càng nổi lên gay gắt trên toàn cầu, tác động sâu sắc đến môi trường phát triển, an ninh của đất nước, đặt ra yêu cầu và đòi hỏi khách quan phải nâng cao hơn nữa hiệu quả của công tác đối ngoại đa phương nhằm góp phần thực hiện tầm nhìn, khát vọng phát triển đất nước trong giai đoạn mới, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

Sau hơn 3 giờ thảo luận sôi nổi, cuộc họp đã thống nhất một số biện pháp lớn để thúc đẩy công tác đối ngoại đa phương nói chung và trong ứng phó với các vấn đề an ninh phi truyền thống nói riêng, bao gồm đẩy mạnh công tác nghiên cứu, dự báo chiến lược, tích cực đề xuất các sáng kiến, ý tưởng tại các diễn đàn đa phương, từng bước vươn lên đóng vai trò “nòng cốt, dẫn dắt”, “định hình luật chơi” khi điều kiện cho phép. Về cơ chế trong nước, cần đẩy mạnh “phân vai” hợp lý, phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ, ban, ngành, từ Trung ương đến địa phương để tận dụng sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị. Bên cạnh đó, cần phát huy tốt hơn nữa vai trò của các cơ quan đại diện ở nước ngoài, nhất là tại các diễn đàn đa phương trong theo dõi các thảo luận, tranh thủ nguồn lực quốc tế và thúc đẩy hợp tác về an ninh phi truyền thống.