Cùng dự có Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định; Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nguyễn Hải Ninh; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo các tỉnh, thành phố và đông đảo các tầng lớp nhân dân tỉnh Khánh Hòa.
Diễn văn kỷ niệm do Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nguyễn Hải Ninh cho biết, cách đây 370 năm, vào năm Quý Tỵ 1653, Cai cơ Hùng Lộc hầu vâng mệnh Chúa Nguyễn Phúc Tần tiến hành công cuộc mở mang, khai khẩn vùng đất từ đèo Cả đến sông Phan Rang và lập nên dinh Thái Khang với 2 phủ trực thuộc là Thái Khang và Diên Ninh. Sau đó, vùng đất này được đổi tên thành dinh Bình Khang, dinh Bình Hòa, trấn Bình Hòa. Vào năm 1832, dưới thời vua Minh Mạng được đổi tên thành tỉnh Khánh Hòa và địa danh này tồn tại đến ngày nay.
Khánh Hòa là vùng đất có bề dày lịch sử, văn hóa, giàu truyền thống yêu nước và cách mạng. Nơi đây lưu giữ nhiều giá trị di sản độc đáo như: đàn đá Khánh Sơn, Tháp bà Ponagar, Bia Võ Cạnh, Thành cổ Diên Khánh… Vùng đất này là nơi nuôi dưỡng những người con thuần hậu, hiền hòa, thân thiện, bao dung; cũng là nơi nhà bác học vĩ đại Alexandre Yersin chọn làm quê hương thứ hai để sống một cuộc đời đầy ý nghĩa, với những đóng góp to lớn trong nghiên cứu khoa học cho thế giới.
Khi thực dân Pháp xâm lược nước ta, nhân dân Khánh Hòa đã nhất tề tham gia phong trào Cần Vương dưới sự lãnh đạo của Bình Tây Đại tướng Trịnh Phong, làm nên những chiến công oanh liệt. Chưa đầy một tháng sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, ngày 24/2/1930, Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa chính thức được thành lập. Từ đây, dưới ngọn cờ quang vinh của Đảng và sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng bộ tỉnh, nhân dân Khánh Hòa tiếp tục viết nên những trang sử mới.
Trong suốt 9 năm kháng chiến chống Pháp, 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Đảng bộ, quân, dân trong tỉnh đã đoàn kết một lòng, đồng tâm hiệp lực, anh dũng chiến đấu, tiến tới giải phóng tỉnh Khánh Hòa vào ngày 2/4/1975.
Sau ngày giải phóng, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân tỉnh Phú Khánh (giai đoạn 1975 - 1989) và tỉnh Khánh Hòa sau này luôn phát huy truyền thống anh hùng cách mạng, năng động, sáng tạo, chung sức đồng lòng, đạt được nhiều thành tích quan trọng. Giai đoạn 2016 - 2020, quy mô GRDP của tỉnh xếp thứ 24/63 tỉnh, thành phố trong cả nước, là một trong 18 tỉnh có điều tiết ngân sách về Trung ương. Năm 2022, kinh tế của tỉnh đã phục hồi mạnh mẽ sau dịch COVID-19, GRDP tăng 20,7%, là mức tăng trưởng cao nhất cả nước.
Đặc biệt, năm 2022, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TW về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, xác định mục tiêu đến năm 2030, Khánh Hòa là thành phố trực thuộc Trung ương, là một cực tăng trưởng, trung tâm kết nối vùng, cửa ngõ chính ra Biển Đông của vùng Tây Nguyên và khu vực duyên hải Nam Trung Bộ.
Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh, trước những vận hội mới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Khánh Hòa nguyện đoàn kết một lòng, quyết tâm đổi mới, cầu thị, trách nhiệm để hiện thực hóa khát vọng phát triển, tri ân công lao của các thế hệ cha anh đã có công khai phá, xây dựng và phát triển Khánh Hòa.
Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ rõ, trong tiến trình ông cha ta khai sơn, phá thạch, mở đất, mở nước, với việc đặt dinh Thái Khang và phân chia các đơn vị hành chính ở vùng đất này vào năm 1653 được coi là mốc thời gian mở đầu cho sự hình thành, phát triển của Khánh Hòa ngày nay.
Khánh Hòa là vùng đất có bề dày truyền thống lịch sử, văn hoá lâu đời và vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng cả về kinh tế, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của đất nước ta. Là một cửa ngõ ra Biển Đông ở khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, Khánh Hoà vừa có biển, đồng bằng, miền núi.
Khánh Hoà - vùng đất của “xứ Trầm, biển Yến” - nơi các thế hệ cư dân bằng lao động cần cù, tài hoa, khéo léo, sáng tạo, đã tạo ra các công trình đền, chùa, tháp, miếu với kiến trúc và nghệ thuật độc đáo, như đàn đá Khánh Sơn, bia Võ Cạnh, thành cổ Diên Khánh, tháp Bà Ponagar… Nơi đây cũng là quê hương của nhiều danh nhân, của “Khánh Hòa Tam Kiệt” với Trịnh Phong, Trần Đường, Nguyễn Khanh và là nơi nhà bác học nổi tiếng Alexandre Yersin coi là quê hương thứ hai.
Khánh Hòa là mảnh đất giàu truyền thống yêu nước và cách mạng, nơi đây ngay từ năm 1925 đồng chí Hà Huy Tập, Ngô Đức Diễn đã đến và truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng cách mạng của Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc. Ngày 24/2/1930, chưa đầy một tháng sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa chính thức được thành lập. Từ đó, nhân dân Khánh Hòa luôn anh dũng đấu tranh, không ngừng nỗ lực vươn lên dưới sự lãnh đạo của Đảng, đóng góp quan trọng cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng, bảo vệ tổ quốc.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao và nhiệt liệt chúc mừng, biểu dương sự nỗ lực và những thành tựu của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Khánh Hòa đã đạt được trong thời gian qua, đóng góp quan trọng cho thành quả chung của đất nước.
Theo Thủ tướng, thế giới ngày nay không ngừng thay đổi, biến động rất nhanh; đất nước ta đang chuyển mình mạnh mẽ. Giai đoạn phát triển mới mở ra tương lai xán lạn với vận hội lớn để Khánh Hòa bứt phá với tầm nhìn trở thành một thành phố giàu đẹp, văn minh, hiện đại, người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc; trở thành một hình mẫu về kinh tế phát triển xanh, sinh thái và đa lĩnh vực như công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp sáng tạo, nông nghiệp hữu cơ, kinh tế biển, dịch vụ, logistics chất lượng cao gắn với phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đào tạo nguồn nhân lực và nhất là các loại hình du lịch cao cấp.
Thủ tướng cho rằng, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Khánh Hòa cần tiếp tục gìn giữ, vun đắp cho khối đại đoàn kết toàn dân tộc; không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên; củng cố sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng bộ và cả hệ thống chính trị, tạo được sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân theo tinh thần “Tiền hô hậu ủng; nhất hô bá ứng; trên dưới đồng lòng; dọc ngang thông suốt”, như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiều lần nhấn mạnh.
Người đứng đầu Chính phủ đề nghị tỉnh Khánh Hòa cần quán triệt, cụ thể hóa và thực hiện hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đưa Khánh Hoà trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trên cơ sở phát huy cao độ tiềm năng và lợi thế về biển; là một cực tăng trưởng, trung tâm của khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và cả nước về kinh tế biển, công nghiệp công nghệ cao, khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, đào tạo nguồn nhân lực và chăm sóc sức khoẻ chất lượng cao.
Theo đó, Khánh Hòa cần phát huy tiềm năng, thế mạnh, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, đẩy mạnh cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng phát triển xanh, sinh thái và sáng tạo; tập trung xây dựng, quản lý và tổ chức thực hiện các quy hoạch bảo đảm tiến độ, chất lượng với tầm nhìn chiến lược; đa dạng hóa, huy động tối đa, hiệu quả các nguồn lực xã hội và quyết liệt hơn nữa trong đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hợp lý, hiệu quả, mở ra không gian phát triển mới, để Khánh Hòa trở thành một động lực phát triển quan trọng của vùng, của đất nước, một điểm kết nối với khu vực và thế giới.
Thủ tướng đề nghị, tỉnh Khánh Hòa phải tận dụng các tiềm năng và lợi thế, đầu tư phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn có thương hiệu đối với thế giới, gắn với giữ gìn, phát triển và phát huy truyền thống cách mạng, lịch sử, văn hóa, con người tỉnh Khánh Hòa. Đặc biệt, cần lưu ý đầu tư nguồn lực, phát triển các cơ sở nghiên cứu, giáo dục về biển, đại dương, sinh vật biển.
Khánh Hòa phải phát triển kinh tế - xã hội lấy người dân làm trung tâm; người dân vừa là mục tiêu, vừa là chủ thể, vừa là động lực, vừa là người được hưởng lợi từ thành quả phát triển; không ngừng chăm lo phát triển y tế, giáo dục, đào tạo; thực hiện tốt chính sách người có công, gia đình chính sách, bảo đảm an sinh xã hội, không để ai bị bỏ lại phía sau; thực hiện chính sách dân tộc bình đẳng, giúp đỡ, tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc thiểu số cùng phát triển, cùng tiến bộ, nhất là ở hai huyện miền núi Khánh Sơn, Khánh Vĩnh.
Thủ tướng đặc biệt lưu ý, Khánh Hòa có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh, do đó phát triển kinh tế - xã hội cần đặt trong sự củng cố vững chắc, tăng cường quốc phòng, an ninh và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Đẩy mạnh xây dựng và phát triển huyện đảo Trường Sa thành trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội trên biển; là pháo đài vững chắc bảo vệ chủ quyền của Tổ quốc. Cùng với đó tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và đẩy mạnh hội nhập quốc tế, góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện, thực chất, hiệu quả.
Cũng theo Thủ tướng, Khánh Hòa cần chú trọng hơn nữa công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; thực hiện tốt công tác dân vận, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể nhân dân trên địa bàn; không ngừng củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy sức mạnh tổng hợp của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân trên toàn tỉnh, đưa Khánh Hoà vững bước trên con đường phát triển nhanh và bền vững.
Thủ tướng tin tưởng, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Khánh Hòa với khát vọng, quyết tâm cao, bản lĩnh và nghị lực mạnh mẽ, sẽ phát huy hơn nữa truyền thống tốt đẹp và những giá trị lịch sử, văn hóa, con người nơi đây; khơi dậy sức mạnh của tinh thần đoàn kết, chung sức đồng lòng và sự năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm; khơi thông và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, tiềm năng, thế mạnh; nỗ lực phấn đấu vượt qua mọi khó khăn, thách thức; thực hiện thành công các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra; tiếp tục đạt được những bước chuyển biến vượt bậc về mọi mặt, phát triển nhanh, bền vững, để các thế hệ hôm nay và mai sau luôn tự hào về vùng đất địa linh, nhân kiệt “xứ Trầm, biển Yến”.
Sau phần lễ, diễn ra chương trình nghệ thuật chào mừng 370 năm xây dựng và phát triển, 48 năm ngày giải phóng tỉnh Khánh Hòa, với chủ đề “Khánh Hòa – xứ trầm tỏa hương”. Chương trình nghệ thuật gồm 3 chương: Linh thiêng và huyền thoại; bất khuất-kiên cường; khát vọng bừng sáng – vững bước tương lai.
Chương trình với các làn điệu dân ca, các ca khúc nổi tiếng về tỉnh Khánh Hòa, về quê hương, đất nước; kết hợp diễn xướng ca, múa, nhạc, xiếc, kịch hình thể, sân khấu truyền thống, hoạt cảnh… tái hiện sinh động lịch sử xuyên suốt quá trình xây dựng, phát triển vùng đất và con người Khánh Hòa. Qua đó tạo không khí vui tươi, phấn khởi, tự hào; đồng thời quảng bá tiềm năng kinh tế, du lịch, thu hút đầu tư phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và giữ vững chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.