Trao đổi với phóng viên TTXVN tại La Habana, ông Lê Quang Long cho biết chuyến thăm của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang diễn ra trong bối cảnh quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác tốt đẹp giữa Việt Nam và Cuba tiếp tục được tăng cường, củng cố, ngày càng đi vào chiều sâu và thực chất. Quan hệ anh em, hợp tác toàn diện và tin cậy lẫn nhau giữa Việt Nam và Cuba thời gian qua tiếp tục được tăng cường phát triển và ngày càng mở rộng trên tất cả các lĩnh vực, thể hiện qua kết quả đạt được trong những chuyến thăm lẫn nhau thường xuyên giữa lãnh đạo cấp cao, cũng như ở các cấp ban, bộ/ngành, tổ chức chính trị - xã hội và địa phương hai nước trong thời gian qua, nổi bật là chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (tháng 3/2018), các chuyến thăm của Chủ tịch nước khi đó Nguyễn Xuân Phúc (tháng 9/2021), Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ (tháng 4/2023). Về phía Cuba, có chuyến thăm của Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Miguel Diaz-Canel (tháng 11/2018), Thủ tướng Manuel Marrero Cruz (tháng 9/2022), Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernandez (tháng 9/2023).
Theo ông Lê Quang Long, Việt Nam và Cuba duy trì quan hệ hợp tác chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương, nhất là tại Liên hợp quốc. Việt Nam tiếp tục hỗ trợ tích cực Cuba về an ninh lương thực, triển khai các dự án hợp tác nông nghiệp, thủy hải sản và sản xuất thức ăn chăn nuôi tại Cuba. Việt Nam kiên định lập trường kêu gọi Mỹ chấm dứt bao vây, cấm vận và đưa Cuba ra khỏi danh sách các quốc gia tài trợ khủng bố.
Trong chuyến thăm Cuba lần này của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, hai bên sẽ tập trung thúc đẩy hợp tác hiệu quả trong nông nghiệp, trong đó có sản xuất lúa gạo, nuôi trồng thủy sản, góp phần đảm bảo an ninh lương thực cho Cuba theo hướng thực chất và lâu dài. Bên cạnh đó, các bộ/ngành liên quan sẽ phối hợp rà soát tình hình hợp tác chủ đạo giữa hai nước; trao đổi, thống nhất các biện pháp tăng cường quan hệ hợp tác song phương, nhất là về chính trị-ngoại giao, kinh tế-thương mại, đầu tư, nông nghiệp, khoa học-công nghệ; tiếp tục thúc đẩy triển khai các cơ chế hợp tác Ủy ban liên Chính phủ hai nước và tiếp tục thúc đẩy hành lang pháp lý cần thiết tạo thuận lợi cho hợp tác song phương và tăng cường ngoại giao nhân dân.
Trong chương trình nghị sự lần này, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang sẽ tới chào xã giao Bí thư thứ Nhất Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước Miguel Diaz-Canel và Thủ tướng Chính phủ Manuel Marrero Cruz; hội kiến với Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba, Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Bruno Rodriguez Parrilla; hội đàm với Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại thương và Đầu tư nước ngoài Ricardo Cabrisas Ruiz; tham dự phiên bế mạc kỳ họp 41 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Cuba. Lãnh đạo hai nước dự kiến thông tin vắn tắt về tình hình mỗi nước; các vấn đề quốc tế, khu vực cùng quan tâm, trong đó tập trung trao đổi biện pháp tăng cường quan hệ đoàn kết và hợp tác toàn diện Việt Nam - Cuba.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang sẽ thăm Đặc khu phát triển Mariel (ZED Mariel), thăm một số dự án đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam tại đặc khu, thăm Trường Tiểu học Võ Thị Thắng và gặp gỡ cộng đồng người Việt cùng cán bộ, nhân viên Đại sứ quán tại Cuba.
Chuyến thăm của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang tới Cuba lần này khẳng định chính sách nhất quán của Đảng và Chính phủ Việt Nam tiếp tục làm sâu sắc hơn quan hệ hữu nghi đặc biệt, đoàn kết gắn bó và hợp tác toàn diện với Đảng, Chính phủ và nhân dân Cuba anh em; thể hiện tình đoàn kết, chia sẻ với những thách thức, khó khăn gay gắt về kinh tế; tương trợ Cuba bằng các biện pháp cụ thể thông qua hợp tác nông nghiệp và thế mạnh xuất khẩu gạo, góp phần ổn định tình hình kinh tế - xã hội và an ninh lương thực tại Cuba.
Triển khai kết quả các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao hai nước, Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Cuba đã khẩn trương phối hợp chuẩn bị nội dung, tiến hành Phiên họp thường kỳ lần thứ 41 diễn ra từ ngày 9-15/4. Hai bên tập trung trao đổi, thống nhất các chương trình, kế hoạch và các biện pháp nhằm cụ thể hóa Chương trình nghị sự kinh tế song phương giai đoạn 2023 - 2025, bao trùm gần 20 lĩnh vực, trong đó có hợp tác kinh tế - thương mại- đầu tư, sản xuất nông nghiệp và lương thực, thực phẩm, xây dựng, năng lượng tái tạo, y tế, công nghệ sinh - dược, khách sạn, khoa học - công nghệ, tài chính, ngân hàng, xây dựng, giao thông, văn hóa, thể thao, du lịch… Một trong những nội dung chính của kỳ họp lần này là tổ chức họp Tổ công tác đầu tư chung nhằm đánh giá hiện trạng các dự án đầu tư và trao đổi, thống nhất các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Phía Cuba cũng sẽ thông báo một số ưu đãi về khuyến khích trong đầu tư nhằm thu hút các nhà đầu tư mới thực hiện đầu tư vào đảo quốc Caribe này.
Theo kế hoạch, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang sẽ làm việc với Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại thương và Đầu tư nước ngoài Cuba Ricardo Cabrisas Ruiz và chứng kiến Lễ ký kết Biên bản kỳ họp lần thứ 41 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Cuba.
Đại sứ được bổ nhiệm Lê Quang Long nhận định Việt Nam và Cuba có nhiều dư địa và tiềm năng hợp tác kinh tế - thương mại và đầu tư. Lãnh đạo Đảng và Nhà nước luôn quan tâm định hướng, chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi nhằm từng bước nâng cao quan hệ hợp tác trong các lĩnh vực này lên xứng tầm với mối quan hệ chính trị gắn bó, tin cậy giữa hai nước.
Thông qua cơ chế Ủy ban liên Chính phủ, hai nước tiếp tục triển khai dự án sản xuất lúa gạo (giai đoạn mở rộng 2023 - 2025), hoàn tất các thủ tục để triển khai các dự án hợp tác nuôi trồng thủy sản, sản xuất ngô tại Cuba trong giai đoạn tới; hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hai nước tiếp cận, tìm kiếm cơ hội hợp tác, đầu tư ở thị trường mỗi nước; quan tâm tạo thuận lợi, tháo gỡ khó khăn cho các dự án đầu tư, liên doanh của doanh nghiệp Việt Nam tại Cuba.
Bất chấp những khó khăn, thách thức lớn của thị trường nước bạn do bị bao vây cấm vận ngặt nghèo, sự khác biệt về cơ chế giữa hai nước và tác động tiêu cực của kinh tế thế giới, các dự án đầu tư/liên doanh của Tổng công ty Viglacera và Công ty Thái Bình tại ZED Mariel vẫn duy trì sản xuất, kinh doanh có hiệu quả. Hiện nay, có 6 dự án do doanh nghiệp Việt Nam đầu tư tại ZED Mariel, trong đó có 5 dự án đã vận hành tốt, cung cấp hàng hóa cho thị trường Cuba và tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương.
Chính phủ Cuba cũng tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam tìm hiểu và nghiên cứu tiền khả thi cho một số dự án khác trong lĩnh vực du lịch khách sạn, sản xuất giấy ăn, năng lượng mặt trời, nông nghiệp công nghệ cao. Cuba đang kêu gọi các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào các dự án liên doanh nhằm mục đích tăng cường sản xuất, đảm bảo an ninh lương thực và hướng đến xuất khẩu, nhất là các dự án trong lĩnh vực nông nghiệp và chăn nuôi.
Theo ông Lê Quang Long, trong các cuộc trao đổi, lãnh đạo cấp cao của Cuba bày tỏ sẵn sàng tạo mọi điều kiện thuận lợi, cơ chế chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp của Việt Nam sang đầu tư tại Cuba. Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez nhấn mạnh mong muốn có thêm nhiều doanh nghiệp Việt Nam đầu tư tại ZED Mariel trong thời gian tới.
Đại sứ Việt Nam được bổ nhiệm tại Cuba tin tưởng rằng trên cơ sở quan hệ đoàn kết truyền thống, hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện, hai nước có thể đạt những kết quả thực chất, nhằm triển khai các nôi dụng thỏa thuận đạt được nhân các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao; trao đổi phương hướng, biện pháp cụ thể nhằm thúc đẩy, nâng cao hiệu quả quan hệ song phương, đặc biệt về kinh tế, thương mại và đầu tư, nhất là các dự án đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam trên cơ sở điều kiện, khả năng và cơ chế đặc thù của mỗi nước.
Ông Lê Quang Long mong muốn có thêm nhiều doanh nghiệp Việt Nam sang tìm hiểu cơ hội và đầu tư tại Cuba, từng bước tìm ra cơ chế, cách thức hợp tác thật sự hiệu quả trong các lĩnh vực mà hai bên có thế mạnh như nông nghiệp, y tế, công nghệ sinh học, thể thao,….; đồng thời thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa các địa phương hai nước, nhằm đưa quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư song phương phát triển xứng tầm với quan hệ chính trị, hữu nghị đặc biệt vốn có giữa Việt Nam – Cuba.
Đại diện ngoại giao cao nhất của Việt Nam tại Cuba tin tưởng quan hệ song phương sẽ ngày càng phát triển tốt đẹp, đi vào chiều sâu, thực chất và trên cơ sở hoàn toàn tin cậy.