Ngay sau đó, từ ngày 21 đến ngày 24/9/2021, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc sẽ tham dự Phiên thảo luận chung cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 76 và thực hiện một số hoạt động song phương tại Hoa Kỳ. Nhân dịp này, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang đã trả lời phỏng vấn báo chí về mục đích, ý nghĩa chuyến đi này.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao - Đặng Hoàng Giang. Ảnh: TTXVN phát
Xin Thứ trưởng cho biết mục đích, ý nghĩa của chuyến đi thăm chính thức Cuba và tham dự Phiên thảo luận chung cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc (Đại hội đồng Liên hợp quốc) của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc?
Nhận lời mời của Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước Cuba Miguel Díaz-Canel, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc sẽ thăm chính thức Cuba từ ngày 18 đến này 20/9/2021. Ngay sau đó, từ ngày 21 đến ngày 24/9/2021, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc sẽ tham dự Phiên thảo luận chung cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 76 và thực hiện một số hoạt động song phương tại Hoa Kỳ.
Chuyến công tác lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc có mục tiêu bao trùm đó là triển khai ở cấp cao đường lối đối ngoại “độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại” được thông qua tại Đại hội Đảng XIII. Đây còn là chuyến thăm đa mục tiêu, với nhiều ý nghĩa hết sức quan trọng, đó là:
Thứ nhất, chuyến thăm chính thức Cuba thể hiện chủ trương thúc đẩy quan hệ của Việt Nam với các đối tác ưu tiên, các nước bạn bè truyền thống; là dịp để Việt Nam khẳng định tình đoàn kết, sự ủng hộ mạnh mẽ đối với Cuba trong giai đoạn nhiều thách thức; thể hiện rõ bản sắc ngoại giao chân tình, thủy chung của Việt Nam với các nước bạn bè, anh em.
Thứ hai, việc tham dự Phiên thảo luận chung cấp cao của Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 76 và trao đổi với các lãnh đạo cao nhất của Liên hợp quốc là dịp để ta gửi đi thông điệp mạnh mẽ với cộng đồng quốc tế về nước Việt Nam tự cường, có khát vọng và tầm nhìn phát triển, có đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ và rộng mở, đã, đang và tiếp tục đóng góp tích cực, có trách nhiệm vào công việc chung của cộng đồng quốc tế.
Thứ ba, với sự tham dự trực tiếp dự kiến của hơn 100 nguyên thủ, lãnh đạo cấp cao các nước, Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 76 sẽ là cơ hội tốt để tiến hành các cuộc tiếp xúc song phương, tiếp tục thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với các nước, nhất là các nước lớn, đối tác quan trọng và bạn bè truyền thống đi vào chiều sâu, hiệu quả. Điều này càng có ý nghĩa đặc biệt khi đại dịch COVID-19 đã làm gián đoạn, ảnh hưởng đáng kể đến các hoạt động trao đổi cấp cao trực tiếp gần hai năm qua.
Thứ tư, các hoạt động song phương tại Hoa Kỳ sẽ góp phần quan trọng tăng cường hợp tác của ta với chính quyền mới của Hoa Kỳ; thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện đang phát triển tốt đẹp; phù hợp với mục tiêu, lợi ích chung của hai nước Việt Nam – Hoa Kỳ. Bên lề chuyến đi, Chủ tịch nước dự kiến sẽ gặp gỡ cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ để thông tin về những nỗ lực của Việt Nam trong kiểm soát và đẩy lùi dịch bệnh, khôi phục sản xuất, qua đó củng cố niềm tin, thu hút thêm vốn đầu tư của các nhà đầu tư, doanh nghiệp Hoa Kỳ và các đối tác.
Thứ năm, chuyến đi còn nhằm triển khai mạnh mẽ chiến lược ngoại giao vaccine, vận động các nước, tổ chức quốc tế hỗ trợ về vaccine, trang thiết bị, vật tư y tế phòng, chống COVID-19 và hợp tác phục hồi sau đại dịch.
Thứ sáu, chuyến đi là cơ hội tốt để triển khai hiệu quả công tác đối ngoại đảng, đối ngoại nhân dân, thúc đẩy quan hệ hợp tác chặt chẽ với Đảng Cộng sản Cuba, Đảng Cộng sản các nước và bạn bè cánh tả tại Hoa Kỳ, trong đó có những bạn bè có đóng góp quan trọng trong nỗ lực khắc phục hậu quả chiến tranh, nhất là chất độc da cam nhân dịp kỷ niệm 60 năm thảm họa da cam (1961-2021).
Thứ bảy, thực hiện hiệu quả công tác người Việt Nam ở nước ngoài và triển khai kịp thời Kết luận 12 của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới; thể hiện sự tri ân đóng góp của bà con với công tác phòng, chống dịch COVID-19 trong nước.
Thứ trưởng đánh giá thế nào về mối quan hệ hai nước Việt Nam và Cuba cũng như bối cảnh chuyến thăm chính thức tới Cuba của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc lần này? Việc hai nước hỗ trợ nhau về vaccine và lương thực có ý nghĩa như thế nào trong tình hình đại dịch COVID-19 hiện nay?
Việt Nam và Cuba thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1960. Cuba luôn đi đầu trong việc ủng hộ cuộc kháng chiến giành độc lập và thống nhất đất nước của Việt Nam. Với tinh thần trong câu nói bất hủ của Chủ tịch Cuba Fidel Castro “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”, trong suốt 60 năm qua, hai nước luôn dành cho nhau tình cảm chân thành, trong sáng và những gì tốt đẹp, cần thiết nhất. Mối quan hệ như những người bạn bè, anh em, tối lửa tắt đèn có nhau này giữa Việt Nam và Cuba đã được kiểm chứng qua những thăng trầm của lịch sử, vượt qua mọi rào cản ngôn ngữ và địa lý.
Vì vậy, chuyến thăm chính thức Cuba lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc có ý nghĩa hết sức đặc biệt, là chuyến thăm của lịch sử và nghĩa tình. Lịch sử bởi đây là chuyến thăm đầu tiên tới Cuba sau khi chúng ta tổ chức thành công Đại hội Đảng lần thứ XIII và Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng là nguyên thủ nước ngoài đầu tiên thăm Cuba sau khi Bạn tổ chức thành công Đại hội Đảng lần thứ VIII. Nghĩa tình là bởi chuyến thăm thể hiện mạnh mẽ tình đoàn kết, sự ủng hộ chặt chẽ của Việt Nam dành cho Cuba trong bối cảnh cả hai nước đang gặp những khó khăn nhất định trong bối cảnh đại dịch toàn cầu.
Với tầm vóc quan hệ và những ý nghĩa đó, sự ủng hộ lẫn nhau về vaccine, y tế, lương thực hay bất kỳ mặt hàng nào, lĩnh vực nào giữa Việt Nam và Cuba đều có ý nghĩa lớn. Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trong những năm qua đã tích cực hỗ trợ Cuba trong vấn đề lương thực khi đây là lĩnh vực Cuba còn gặp khó khăn. Ngược lại, trong khi Việt Nam đang phải đối mặt với làn sóng mới của đại dịch COVID-19, ngay khi Việt Nam đề xuất, lãnh đạo cấp cao nhất của Cuba đã trực tiếp chỉ đạo việc sớm cung ứng vaccine cũng như chuyển giao công nghệ liên quan tới vaccine cho Việt Nam. Trong chuyến thăm chính thức của Chủ tịch nước tới Cuba, Lãnh đạo hai nước sẽ trao đổi để tiếp tục phối hợp chặt chẽ, cụ thể hóa các lĩnh vực hợp tác quan trọng này; làm sâu sắc hơn nữa tinh thần đoàn kết Việt Nam-Cuba trong giai đoạn mới.
Xin Thứ trưởng cho biết đôi nét về Phiên thảo luận chung cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 76? Được biết một trong những trọng tâm của chuyến đi lần này của Chủ tịch nước là hợp tác về y tế, vaccine. Trong bối cảnh Việt Nam và các nước đang phải đối phó với dịch COVID-19, Thứ trưởng có thể nói rõ hơn về nội dung này?
Có thể nói Phiên thảo luận cấp cao của Đại hội đồng Liên hợp quốc hàng năm là sự kiện đa phương lớn nhất hành tinh. Sự kiện này quy tụ nhiều lãnh đạo, nguyên thủ các nước tham dự để cùng chia sẻ quan điểm, thể hiện nỗ lực chung giải quyết các vấn đề toàn cầu, từ các vấn đề an ninh đến phát triển, từ thách thức an ninh truyền thống như xung đột, phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, chạy đua vũ trang đến các thách thức phi truyền thống hoặc đang nổi lên gay gắt như phòng, chống dịch bệnh, khủng bố, biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, an ninh mạng… Phiên thảo luận chung cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc năm nay cũng sẽ thu hút sự tham gia của đông đảo Lãnh đạo cấp cao các nước, lãnh đạo các tổ chức quốc tế, các thể chế tài chính quốc tế, các tổ chức phi chính phủ… để cùng trao đổi, tìm ra giải pháp với những vấn đề kể trên và nhất là những giải pháp phòng, chống, vượt qua đại dịch COVID-19.
Như đã đề cập, tại diễn đàn Liên hợp quốc, chúng ta sẽ gửi đi thông điệp mạnh mẽ tới bạn bè quốc tế về hình ảnh đất nước Việt Nam năng động, đổi mới, khát vọng phát triển, yêu chuộng hòa bình, đóng góp tích cực và trách nhiệm vào công việc chung của Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế. Ngoài ra, đây cũng là dịp để chúng ta cảm ơn sự tin tưởng, tín nhiệm cao của các nước thành viên đối với Việt Nam trên cương vị Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021; đồng thời khẳng định các cam kết, nỗ lực của Việt Nam để đạt được thêm nhiều kết quả tích cực tại Liên hợp quốc, Hội đồng bảo an và các cơ chế, tổ chức của Liên hợp quốc trong thời gian tới, trong đó có việc ứng cử vào Hội đồng nhân quyền 2023-2025.
Đặc biệt, chúng ta sẽ thể hiện rõ mong muốn cùng các nước giải quyết các vấn đề cấp bách hiện nay, nhất là vấn đề phòng, chống đại dịch COVID-19. Với mục tiêu đó, ngoài tham dự Phiên thảo luận cấp cao của Đại hội đồng Liên hợp quốc, Chủ tịch nước sẽ gặp gỡ nhiều nguyên thủ quốc gia, các đối tác tại Mỹ để trao đổi các biện pháp phòng, chống COVID-19 và phục hồi sau đại dịch; đồng thời thúc đẩy việc hỗ trợ, chuyển giao vaccine phòng COVID-19; gặp các doanh nghiệp sản xuất vaccine hàng đầu của Hoa Kỳ để có được những cam kết chuyển giao sớm nhất, nhanh nhất, nhiều nhất vaccine có thể cho Việt Nam cũng như thuốc chữa bệnh, trang thiết bị, vật tư y tế phòng, chống COVID-19.
Tôi tin tưởng chắc chắn rằng, chuyến đi của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tới New York tham dự Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 76 cũng như thăm chính thức Cuba trước đó sẽ đem lại được những kết quả tích cực và thực chất.
Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!