Đoàn viên thanh niên quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) thăm quan triển lãm "Chủ tịch Hồ Chí Minh - Lãnh tụ vĩ đại của Đảng Cộng sản Việt Nam và nhân dân Việt Nam; Đại sứ hòa bình và hữu nghị của nhân dân thế gới".
Thưa Đại tá, công tác bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh có ý nghĩa quan trọng, nhất là việc pha chế thành công dung dịch và từng bước làm chủ công nghệ bảo quản thi hài của Người. Xin đồng chí chia sẻ về thành tựu nổi bật này?
Trước đây Liên Xô (nay là Liên bang Nga) đã giúp chúng ta giữ gìn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhưng cũng giữ bí mật nghiêm ngặt về công nghệ, trong đó có thể nói dung dịch bảo quản là một bí quyết then chốt.
Sau khi Liên Xô tan rã, chúng ta đã hợp tác trực tiếp với phía chủ sở hữu công nghệ từ năm 1992 để được cung cấp dung dịch hàng năm. Đến năm 2004, bạn chính thức chuyển giao cho ta việc pha chế dung dịch đặc biệt, và đến năm 2006 bạn công nhận thẩm quyền phân tích kiểm tra chất lượng dung dịch là Viện 69.
Từ đó đến nay, Viện 69 đã 17 năm liên tục pha chế thành công dung dịch đạt yêu cầu sử dụng cho giữ gìn thi hài Bác. Chuyển giao dung dịch cho ta, bạn mất một phần bí quyết và theo đó là quyền lợi. Vì vậy, việc chuyển giao đó chỉ xảy ra khi bạn thấy ta đã hiểu biết rõ, có đủ khả năng tự pha chế, phân tích kiểm tra dung dịch. Thậm chí ta đã công bố với bạn việc tự ướp bảo quản thực nghiệm thành công thi thể người theo công nghệ của họ. Đây là kết quả của quá trình nghiên cứu, thực nghiệm suốt 35 năm qua ở Viện 69.
Tuy vậy, trong việc này không thể phủ nhận tình cảm của bạn với Bác, với sự nghiệp giữ gìn thi hài của Người, và một phần với các đồng nghiệp Việt Nam.
Việc tăng cường hợp tác để tranh thủ sự giúp đỡ của bạn, vừa tích cực học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ được Viện tiến hành ra sao, thưa Đại tá?
Giữ gìn lâu dài thi hài Bác là nhiệm vụ khoa học - thực hành với những yêu cầu tương đối nghiêm ngặt. Cơ sở lý luận ở trong nước hầu như không có, ở nước ngoài thì được bảo mật.
Nếu chúng ta tự tìm hiểu toàn bộ thì hiệu quả sẽ rất thấp. Do vậy Viện 69 xác định vừa tích cực tự nghiên cứu, học tập đồng thời tăng cường hợp tác để tranh thủ sự giúp đỡ về kiến thức, kinh nghiệm của chủ sở hữu công nghệ là vấn đề chiến lược. Từ năm 1992, Viện 69 đã tham mưu với Bộ Tư lệnh Lăng và Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh ký các thỏa thuận hợp tác trực tiếp với Trung tâm nghiên cứu y sinh Moskva - trước đây là Viện nghiên cứu khoa học thuộc Lăng Lenin.
Theo đó, hàng năm Viện 69 và Trung tâm trao đổi các đoàn chuyên gia cùng thực hiện các đề tài khoa học, bạn tổ chức đào tạo theo chuyên đề cho ta cả ở Nga và Việt Nam. Các vấn đề hợp tác với bạn được Viện 69 nghiên cứu đề xuất cho từng giai đoạn, theo lộ trình tiến tới làm chủ hoàn toàn nhiệm vụ.
Ở trong nước, Viện 69 cũng tích cực tổ chức bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ cán bộ đảm bảo đủ tin cậy về mọi mặt cho thực hiện nhiệm vụ. Việc học tập, đào tạo được tiến hành ở tại các nhà trường trong và ngoài nước và cả tại chỗ. Bồi dưỡng đào tạo tại chỗ được tiến hành bằng nhiều hình thức kết hợp, trong đó quan trọng nhất là thông qua các hoạt động khoa học công nghệ và thực nghiệm.
Phát huy tính tự lực, tự cường, kết hợp tranh thủ sự giúp đỡ của bạn, đã giúp Viện 69 đạt được nhiều thành tựu, trong đó nổi bật là đã làm chủ hoàn toàn việc thực hành nhiệm vụ, bao gồm cả tự chủ các vật tư đặc biệt.
Đại tá Nguyễn Quốc Chiến, Viện trưởng Viện 69 trả lời phỏng vấn phóng viên báo Tin tức.
Phương hướng trong thời gian tới là xây dựng đơn vị phát triển theo hướng Viện nghiên cứu chuyên ngành, chính quy, khoa học, hiện đại, có đủ năng lực đế hoàn thành nhiệm vụ trong tình hình mới, được triển khai ra sao, thưa đồng chí?
Phương hướng này được xác định theo Nghị quyết số 122 của Quân ủy Trung ương, Nghị quyết chuyên đề của Đảng ủy Đoàn 969. Để xây dựng Viện 69 theo phương hướng đó, chúng tôi còn rất nhiều việc phải triển khai trong thời gian dài. Từ năm 2018, chúng tôi đã lập kế hoạch xây dựng Viện 69 theo định hướng trên đến năm 2020 và những năm tiếp theo.
Theo kế hoạch đó, Viện 69 đã tiến hành đồng bộ các nội dung biện pháp. Các hoạt động chính đang thực hiện là củng cố, bổ sung hệ thống tài liệu chuyên ngành. Xây dựng định hướng nghiên cứu, đào tạo trong giai đoạn trước mắt và lâu dài. Tham mưu đề xuất đảm bảo hệ thống phòng thí nghiệm và trang bị kỹ thuật. Mở rộng và tăng cường hợp tác khoa học. Rà soát và bổ sung các quy chế, quy định về mọi mặt hoạt động, đổi mới phương pháp, tác phong công tác.
Trong tất cả các hoạt động xây dựng Viện 69, chúng tôi cũng xác định trọng tâm là xây dựng, rèn luyện đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chủ chốt.
Xin trân trọng cảm ơn Đại tá!