Thủ tướng Australia Anthony Albanese sẽ thăm chính thức Việt Nam từ ngày 3/6 - 4/6/2023. Ảnh: TTXVN phát
Nhân dịp này, Đại sứ Australia tại Việt Nam Andrew Goledzinowski đã có cuộc trao đổi với báo chí về mục đích, ý nghĩa chuyến thăm và triển vọng hợp tác trên nhiều lĩnh vực của hai nước thời gian tới.
Trong bối cảnh Việt Nam - Australia đang kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, xin Đại sứ cho biết mục đích, ý nghĩa chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Australia Anthony Albanese lần này?
2023 là năm hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Australia là một trong những quốc gia đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam sau khi Hiệp định Paris được ký kết vào năm 1973. Chuyến thăm này không chỉ là cơ hội để hai nước cùng nhìn lại những thành tựu hợp tác 50 năm qua, hướng tới 50 năm hợp tác tiếp theo; đây cũng là chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Anthony Albanese tới Việt Nam.
Chính phủ của ông Albanese mới được bầu cách đây một năm đã đưa ra cam kết hợp tác mạnh mẽ hơn đối với khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam. Vì vậy, tôi cho rằng, trong khuôn khổ chuyến thăm, các Nhà Lãnh đạo sẽ đánh giá lại tất cả lĩnh vực hợp tác giữa Việt Nam - Australia; thảo luận về cơ hội nâng cấp mối quan hệ hai nước lên một tầm cao mới.
Theo Đại sứ, chuyến thăm sẽ đóng góp gì vào mối quan hệ hai nước, đặc biệt là với lộ trình thúc đẩy nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện đã được lãnh đạo hai nước đề ra?
Việt Nam và Australia hiện là đối tác chiến lược trên ba trụ cột: Hợp tác kinh tế, trong đó có thương mại và đầu tư; tri thức và đổi mới sáng tạo, giáo dục và hệ thống các trường đại học; quốc phòng và hợp tác chiến lược. Tôi cho rằng, Lãnh đạo hai bên sẽ thảo luận những lĩnh vực này để thúc đẩy hợp tác phát triển hơn nữa trong từng lĩnh vực đó. Việt Nam muốn bổ sung trụ cột thứ tư khi hai nước tiến tới quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện. Đó là hợp tác chuyển đổi năng lượng và ứng phó với biến đổi khí hậu. Tôi mong rằng, trụ cột thứ tư này sẽ được thảo luận trong tất cả các cuộc tiếp xúc giữa Thủ tướng Albanese với các nhà lãnh đạo hàng đầu Việt Nam trong khuôn khổ chuyến thăm.
Việt Nam là đối tác kinh tế và hợp tác chiến lược ngày càng quan trọng của Australia tại Đông Nam Á, khu vực được Chính phủ Thủ tướng Albanese chú trọng. Vậy, trong thời gian tới Australia sẽ triển khai những hướng đi nào để tăng cường hơn nữa quan hệ hai nước, thưa Đại sứ?
Việt Nam là một đối tác kinh tế rất quan trọng đối với Australia. Năm 2023, Việt Nam trở thành quốc gia có dân số lớn thứ 15 trên thế giới, là nền kinh tế phát triển nhanh nhất ở châu Á. Quan hệ hợp tác kinh tế giữa Australia và Việt Nam phát triển khá nhanh chóng. Trong vài năm gần đây, Australia đã vươn lên là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam.
Từ trước đó, Australia đã là một trong những nhà đầu tư đầu tiên tại Việt Nam. Theo đó, ngân hàng nước ngoài đầu tiên, công ty luật quốc tế đầu tiên, trường đại học quốc tế đầu tiên đều là của Australia. Chúng tôi giúp Việt Nam xây dựng hệ thống đường dây 500KV Bắc - Nam, tuyến cáp quang đầu tiên từ Việt Nam đi quốc tế. Đây cũng chính là những lĩnh vực Australia có thể phát huy hơn nữa trong hợp tác song phương.
Một lĩnh vực tôi đặc biệt muốn thấy sự phát triển hơn nữa, đó là giáo dục. Tôi đã có cuộc thảo luận với Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và nêu quan điểm, trong 23 năm qua, chỉ có một trường đại học của Australia mở phân hiệu tại Việt Nam - Đại học RMIT là quá ít. Tôi hy vọng có thể hợp tác chặt chẽ hơn nữa với các nhà quản lý giáo dục Việt Nam để xây dựng một khuôn khổ hợp tác tạo điều kiện cho nhiều trường đại học quốc tế khác của Australia được thành lập tại Việt Nam.
Theo Đại sứ, đâu là điểm nhấn trong quan hệ hợp tác quốc phòng Việt Nam - Australia? Những định hướng hợp tác thời gian tới trong lĩnh vực này nhằm bảo đảm an ninh hàng hải, tăng cường chia sẻ thông tin, nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển giữa hai nước?
Việt Nam - Australia hiện đã hợp tác trong một số lĩnh vực, nổi bật là hoạt động gìn giữ hòa bình. Sắp tới, lực lượng gìn giữ hòa bình của Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ tại châu Phi. Australia đã tích cực tham gia hỗ trợ phía Việt Nam trong quá trình này. Lực lượng quân đội hai bên đã hỗ trợ đào tạo kỹ năng trong một số lĩnh vực chuyên môn, chia sẻ kinh nghiệm. Quan trọng hơn cả, hai bên cùng đối thoại hiệu quả trên nhiều vấn đề như Biển Đông, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, luật pháp. Hai nước chúng ta đều ủng hộ mạnh mẽ Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982.
Trước khi đến Việt Nam, Thủ tướng Albanese đến Singapore và có bài phát biểu quan trọng tại Đối thoại Shangri La - Diễn đàn chiến lược quan trọng nhất ở châu Á. Tôi hy vọng, Chính phủ Việt Nam quan tâm, lắng nghe những thông điệp của Australia và hai bên sẽ có được sự đồng thuận mạnh mẽ. Bởi như tôi đã nói, chúng ta chia sẻ nhiều quan điểm chung về những vấn đề này.
Đại sứ vừa đề cập về lĩnh vực ứng phó biến đổi khí hậu và chuyển đổi năng lượng - một trong những trụ cột tiếp theo trong quan hệ hai nước. Vậy chúng ta có thể kỳ vọng những bước hợp tác mới nào trong chuyến thăm của Thủ tướng Anthony Albanese?
Việt Nam và Australia có một số điểm tương đồng. Dù có đặc điểm địa lý khác nhau nhưng hai nước đều đang chú trọng tới vấn đề khí thải carbon. Cả hai đều đã đưa ra những cam kết đầy tham vọng để khử khí thải carbon trong mục tiêu phát triển kinh tế. Vì vậy, mục tiêu này sẽ được thực hiện như thế nào là điều rất quan trọng nhằm đảm bảo nền kinh tế hai nước tiếp tục phát triển.
Hiện tại, Australia đang đầu tư vào lĩnh vực điện gió ở Việt Nam. Chúng tôi đang làm việc với Tập đoàn Vinfast để hỗ trợ phân phối mạng lưới trạm sạc điện trên cả nước. Những chiếc xe buýt xanh mà các bạn thấy ở Hà Nội là dự án mà Australia đồng hợp tác đầu tư. Vì vậy, có thể nói, hai nước đã và đang hợp tác hiệu quả nhưng có thể làm được nhiều hơn nữa. Tôi dự đoán Thủ tướng Albanese sẽ có một số thông báo quan trọng về những lĩnh vực trên ngay trong chuyến thăm Việt Nam lần này.
Trân trọng cảm ơn Đại sứ.!