Bà Bintou Keita – Đại diện đặc biệt của Tổng thư ký, kiêm Trưởng phái bộ Liên hợp quốc ở Cộng hòa dân chủ Congo (DRC) phát biểu trong phiên thảo luận. Ảnh: Hữu Thanh/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại New York, phiên họp có sự tham dự của bà Bintou Keita, Đại diện đặc biệt của Tổng Thư ký LHQ về CHDC Congo kiêm người đứng đầu MONUSCO và bà Sandrine Lusumba, Điều phối viên tổ chức Đoàn kết Phụ nữ vì Hòa bình và Phát triển (SOFEPADI).
Các báo cáo viên đã cung cấp thông tin cập nhật về tình hình chính trị, an ninh, nhân đạo tại CHDC Congo. Các báo cáo viên bày tỏ quan ngại về tình trạng bất ổn về an ninh ở miền Đông CHDC Congo với sự hiện diện của các nhóm vũ trang, sự gia tăng bạo lực giữa các cộng đồng. Do tác động của đại dịch COVID-19 và Ebola, tình hình kinh tế, xã hội và nhân đạo tại CHDC Congo tiếp tục đối mặt với các thách thức lớn. Trong khi đó, Chính phủ mới của CHDC Congo vẫn chưa được thành lập sau khi Chính phủ liên hiệp bị giải thể vào tháng 12/2020 đến nay.
Bà Keita cho biết MONUSCO đang tiếp tục tích cực bảo vệ thường dân và hỗ trợ thúc đẩy đối thoại giữa các bên ở CHDC Congo trong việc giải quyết các khác biệt để chính phủ mới sớm được thành lập, đồng thời cho biết Phái bộ đang chuẩn bị cho việc rút lực lượng tại Kasai và Tanganyika trong năm 2021 trong bối cảnh tình hình an ninh tại các tỉnh này đã được cải thiện. Bà Keita nhấn mạnh Phái bộ sẽ tiếp tục duy trì lực lượng và hoạt động ở 3 tỉnh miền Đông, gồm Bắc Kivu, Nam Kivu và Ituri.
Các nước thành viên HĐBA chia sẻ quan ngại về những diễn biến phức tạp của tình hình chính trị, an ninh và nhân đạo ở CHDC Congo, lên án vụ tấn công của một nhóm vũ trang ngày 22/2/2021 vào đoàn công tác của Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) khiến nhiều người thiệt mạng, trong đó có Đại sứ Italia tại CHDC Congo, ông Luca Attanasio. Các nước cũng hoan nghênh nỗ lực của MONUSCO, Đại diện đặc biệt, các nước và tổ chức khu vực trong hỗ trợ tiến trình hòa bình ở CHDC Congo. Một số nước nhấn mạnh việc cần thúc đẩy quá trình giải giáp vũ khí, giải ngũ và tái hoà nhập binh lính (DDR) cũng như cải tổ lĩnh vực an ninh (SSR), đồng thời bày tỏ quan ngại về việc đại dịch Ebola mới tái bùng phát tại quốc gia này.
Phát biểu tại cuộc họp, Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ chia sẻ quan tâm cùng các nước thành viên HĐBA về những thách thức an ninh và nhân đạo tại CHDC Congo, đặc biệt là tình trạng gia tăng bạo lực giữa các cộng đồng, diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19 và Ebola tại nước này. Đại sứ bày tỏ chia buồn với đối với chính phủ Italia, WFP và gia đình các nạn nhân của vụ tấn công ngày 22/2/2021. Đại sứ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết các vấn đề gốc rễ thông qua tăng cường vai trò nhà nước, cải tổ lĩnh vực an ninh và thúc đẩy phát triển kinh tế.
Đại diện Việt Nam đánh giá cao và mong muốn tăng cường hơn nữa hợp tác khu vực và hỗ trợ của LHQ và cộng đồng quốc tế nhằm bảo đảm ổn định tại CHDC Congo. Đại sứ ghi nhận việc Chính phủ CHDC Congo và MONUSCO đang phối hợp chặt chẽ trong quá trình rút quân của Phái bộ và nhấn mạnh quá trình này cần bảo đảm giữ gìn được những thành quả đạt được trong thời gian qua.
Sau khi Tổng thống Tshisedeki lên nắm quyền tháng 8/2019, tình hình CHDC Congo đã có một số tiến triển nhất định về chính trị, an ninh song vẫn còn gặp nhiều khó khăn do khác biệt giữa các thành phần chính trị và hoạt động phức tạp của các nhóm vũ trang, nhất là tại khu vực miền Đông. Tháng 12/2020, Tổng thống Tshisedeki đã quyết định giải tán Chính phủ liên hiệp giữa hai đảng CACH và FCC. Đến nay, Chính phủ mới vẫn chưa được thành lập.
Phái bộ LHQ tại CHDC Congo (MONUSCO) được thành lập từ năm 1999 để hỗ trợ CHDC Congo trong duy trì hoà bình và ổn định tại nước này. Bà Bintou Keita được Tổng Thư ký LHQ bổ nhiệm làm Đại diện đặc biệt của Tổng Thư ký kiêm người đứng đầu MONUSCO vào ngày 15/1/2021.