Hàng năm, trên thế giới có khoảng 6 triệu người chết vì các bệnh liên quan đến thuốc lá. Tuy nhiên, tình hình này có thể sẽ được cải thiện, nếu như các nước quyết tâm theo đuổi việc luật hóa một quy định mới về vỏ bao, đồng thời cảnh báo về sự nguy hại của thuốc lá cả trên từng điếu thuốc.
Biện pháp mới
Sau khi tiến hành một nghiên cứu khảo nghiệm ở Canada, Giáo sư Paul McDonald thuộc Đại học Y khoa Massey ở New Zealand, cho biết những cảnh báo được in trực tiếp trên điếu thuốc lá sẽ là một giải pháp hiệu quả trong cuộc chiến kiểm soát thuốc lá. Ông McDonald cũng chính là người đầu tiên đưa ra khái niệm cần phải có cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh trên vỏ bao thuốc lá trong những năm 1980 - 1990.
|
Hình ảnh cảnh báo sức khỏe trên điếu thuốc lá thử nghiệm. |
Sử dụng các loại thuốc lá với cảnh báo được in trên từng điếu thuốc, có đánh số từ 1 đến 6 tương ứng với số phút tuổi thọ bị giảm đi, McDonald đã khảo sát trong nhiều tuần hồi năm 2011trên 10 người nghiện thuốc lá. Kết quả đạt được là khá tích cực và vượt ngoài mong đợi. Những người tham gia khảo sát cho rằng, cách cảnh báo mới thực sự khiến việc hút thuốc trở nên ít “quyến rũ” hơn.
Đây có thể được xem là một bước tiến tiếp theo, sau khi những quy định về cảnh báo sức khỏe trên vỏ bao thuốc lá theo hướng khắt khe hơn đang được một số nước theo đuổi. Australia là nước đi tiên phong trong nỗ lực giảm tỉ lệ người hút thuốc. Vào tháng 12/2012, bất chấp những phản đối từ các tập đoàn thuốc lá lớn, Australia trở thành quốc gia đầu tiên áp dụng quy định vỏ bao thuốc lá trơn khi đóng gói. “Vỏ bao trơn” được mô tả là “theo chuẩn màu nâu xám tẻ nhạt”, không in biểu tượng ngành công nghiệp thuốc lá, không có hình ảnh thương hiệu, màu sắc hoặc lời quảng cáo trên bao bì. Nhãn hiệu và tên sản phẩm được in cùng phông chữ cỡ nhỏ đặt dưới hình ảnh cảnh báo sức khỏe của việc hút thuốc lá.
Sau Australia, New Zealand và Ireland cũng tỏ rõ quyết tâm trong cuộc chiến chống thuốc lá. Bộ trưởng Y tế New Zealand Tariana Turia cho biết sẽ trình quốc hội thông qua dự luật cảnh báo về vỏ bao thuốc lá trơn vào cuối năm nay, khi mà những cảnh báo thông thường hiện thời không hiệu quả trong việc làm giảm tỉ lệ người hút thuốc. Quyết tâm trở thành nước thứ hai trên thế giới luật hóa việc vỏ bao thuốc lá trơn, New Zealand đang nỗ lực hiện thực hóa ý tưởng trở thành quốc gia không khói thuốc lá vào năm 2025.
Thách thức với ngành công nghiệp thuốc lá
Trước khi luật bao bì thuốc lá trơn một màu có hiệu lực, bốn công ty thuốc lá hàng đầu thế giới, đứng đầu là British American Tobacco, đã đâm đơn kiện lên tòa án Tối cao Australia, cho rằng chính phủ nước này đã có những vi phạm về thương mại quốc tế và sở hữu trí tuệ. Nhưng cuối cùng tháng 8/2012, Tòa án Tối cao Australia đã bác bỏ những yêu cầu của các công ty thuốc lá, ra phán quyết ủng hộ việc cho thi hành vỏ bao thuốc lá trơn.
Mc Donald tin rằng, việc áp dụng cả hai quy định về vỏ bao thuốc lá trơn và cảnh báo sức khỏe trên điếu thuốc lá sẽ mang lại hiệu quả tổng hợp tốt hơn so với áp dụng riêng biệt. Tuy nhiên, cuộc chiến kiểm soát thuốc lá sẽ cần nhiều nỗ lực hơn nữa từ ngành công nghiệp thuốc lá. Bởi nếu đề xuất cảnh báo sức khỏe trên vỏ điếu thuốc cùng với cảnh báo trơn trên vỏ bao được thực hiện rộng rãi, chắc chắn các công ty sản xuất thuốc lá sẽ phản đối, quyết tâm theo đuổi các cáo buộc pháp lý vì lo sợ mức độ tiêu thụ thuốc lá ngày một suy giảm.
Hoài Thanh (Tổng hợp)