Chính quyền Hong Kong bị chỉ trích dữ dội về thảm họa chìm phà Lamma IV

Một năm rưỡi sau khi xảy ra vụ chìm phà Lamma, một thảm họa hàng hải tồi tệ nhất trong lịch sử Đặc khu Hành chính Hong Kong, người thân của 39 nạn nhân thiệt mạng đã đồng loạt cáo buộc chính quyền thành phố đang can thiệp quá sâu vào việc tìm ra ai là người phải chịu trách nhiệm trong vụ này. Gia đình các nạn nhân thậm chí còn tuyên bố rằng họ sẽ viện dẫn quyền lực đặc biệt của Hội đồng Lập pháp Hong Kong để tìm kiếm sự thật.

Vài ngày sau khi nhà chức trách Hong Kong công bố một phần bản báo cáo điều tra nội bộ dài 430 trang với kết luận rằng các nhà điều tra đã phát hiện “những nghi vấn phạm tội” và 17 cán bộ không nêu tên của Cục Hải sự Hong Kong “quản lý yếu kém”, người thân các nạn nhân thiệt mạng trong thảm họa chìm phà tại vùng biển gần đảo Lamma hôm 1/10/2012 đã giận dữ bỏ về trong sự thất vọng giữa buổi họp với các quan chức chính quyền Hong Kong.

phà xấu số Lamma Iv bị đắm tối 1/10/2012. (Nguồn: Scmp)

Gia đình các nạn nhân muốn được đọc toàn bộ bản báo cáo đầy đủ, song yêu cầu này đã bị từ chối, khiến họ buộc phải nói rằng sẽ sử dụng giải phải cuối cùng là ủng hộ một đề nghị viện dẫn các quyền lực đặc biệt của Hội đồng Lập pháp Hong Kong để tìm kiếm sự thật.

Một phụ nữ họ Trần nói: “Tôi không muốn rằng mình vẫn không thể nói với những người đã khuất nguyên nhân tại sao con tàu lại đắm nhanh như vậy khi tôi đến thăm mộ của họ trong 10 năm tới”.

Người thân các nạn nhân tại cuộc họp với đại diện chính quyền Hong Kong.

Bà Trần nói rằng bà sẽ chấp nhận chờ đợi cho đến sau khi kết thúc cuộc điều tra hình sự về thảm họa chìm phà Lamma để được đọc bản báo cáo đầy đủ. Tuy nhiên, bà không hiểu tại những gia đình nạn nhân lại cần phải chờ cho đến khi kết thúc các phiên xét xử.

Trong khi đó, nhà chức trách Hong Kong vẫn đang biện minh cho hành động bị coi là ém nhẹm thông tin về vụ điều tra thảm họa năm 2012. Sở Tư pháp Hong Kong quan ngại rằng những thông tin trong bản báo cáo có thể gây tổn hại đến việc truy tố hình sự các thuyền trưởng của hai chiếc phà cũng như là những vụ án hình sự trong tương lai.

Ông Dương Gia Hùng.

Trong lời giải thích công khai đầu tiên về việc tóm tắt 430 trang báo cáo và 339 trang phụ lục thành một bản tổng kết 30 trang, Trưởng Cơ quan Công tố Hong Kong Dương Gia Hùng đã nói rằng việc công bố toàn bộ vụ việc có thể gây ra một “nguy cơ nghiêm trọng” đối với hoạt động tư pháp hình sự. Ông Dương Gia Hùng nói rằng có thể công bố toàn bộ bản báo cáo 430 trang sau khi toàn bộ quy trình hình sự của vụ án này kết thúc.

Lời giải thích này được đưa ra sau khi xuất hiện nhiều tiếng nói kêu gọi chính quyền Hong Kong minh bạch hơn trong thảm họa chìm phà Lamma. Trong số những người kêu gọi chính quyền Hong Kong minh bạch vụ việc này có ông William Waung Sik-ying, một thẩm phán đã về hưu của Tòa án Cấp cao Hong Kong. Vị thẩm phán này đã yêu cầu chính quyền thành phố đưa ra một bản báo cáo đầy đủ, với lý do là “vì lợi ích của công chúng.” Ông cũng để ngỏ khả năng các gia đình có thân nhân bị nạn đòi bồi thường theo pháp luật.

Tuy nhiên, ông Dương Gia Hùng nói rằng quyết định của nhà chức trách là “hoàn toàn dựa trên cơ sở pháp luật,” chứ không tính đến những vụ kiện dân sự nhằm vào chính quyền có thể xảy ra do việc công bố toàn bộ bản báo cáo. Trước sự chất vấn của các nhà lập pháp, ông Dương Gia Hùng đã từ chối đưa ra kết luận liệu hành động này có bất công đối với gia đình những người bị nạn hay không. Theo quy định của luật pháp Hong Kong, quyền đòi bồi thường của các gia đình này sẽ kéo dài đến tháng 9/2015.

Tại cuộc họp nói trên, Cục trưởng Cục Nhà ở và Vận tải Hong Kong, Giáo sư Trương Bính Lương nói rằng ông sẽ thảo luận về khả năng cho các gia đình những người bị nạn đọc toàn bộ bản báo cáo nhưng phải đảm bảo việc không được tiết lộ. Mặc dù vậy, ông Dương Gia Hùng nhấn mạnh, bản báo cáo chưa chắc sẽ được giao nộp cho các tòa án làm bằng chứng, do những quy định nghiêm ngặt về việc công nhận chứng cứ. Vì vậy, việc xét xử sẽ không công bằng nếu như bồi thẩm đoàn có thể xem xét những điều mà các bị cáo đã khai trong bản báo cáo.

Báo cáo về thảm họa đắm phá Lamma được tập hợp bởi Cục Nhà ở và Vận tải Hong Kong. Tài liệu này đã được chuyển cho cảnh sát để điều tra thêm.

Tiến Trung (Phóng viên TTXVN tại Hong Kong)