Vụ bê bối nghe lén điện thoại bị phanh phui tiếp tục gây ra cơn bão ngoại giao giữa Mỹ với các đồng minh. Thay vì tập trung vào vấn đề thúc đẩy việc làm và kinh tế trong thời đại kỹ thuật số, hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) tại Bỉ hầu như dành trọn ngày 25/10 để nói về vụ bê bối nghe lén của Mỹ.
|
Các nhà lãnh đạo EU tham dự hội nghị. Ảnh: AFP/TTXVN |
Các nhà lãnh đạo châu Âu cho biết muốn cùng Mỹ xem xét một thỏa thuận mới chấm dứt cuộc tranh cãi liên quan đến vấn đề trên để có thể tiếp tục duy trì được liên minh cần thiết trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố.
Thủ tướng nước chủ nhà Elio di Rupo nói rằng mục tiêu của thỏa thuận là tiếp tục hợp tác để chống chủ nghĩa khủng bố song vẫn phải bảo đảm các quyền riêng tư. Theo ông, điều cần thiết là các bên đi đến thống nhất các quy định về thu thập thông tin tình báo và tránh gây ra sự đối đầu vô ích. Ông nhấn mạnh tất cả cần nhận thức rằng phải có các biện pháp ngoại lệ nhằm đối phó với chủ nghĩa khủng bố, song điều này không có nghĩa là các đồng minh phải do thám lẫn nhau. Pháp và Đức dự kiến sẽ tìm kiếm một thỏa thuận với Mỹ vào cuối năm về hoạt động thu thập thông tin tình báo.
Tổng thống Pháp Francois Hollande đã đề nghị lập bộ mã điều hành mới. Ông cho biết sau khi xảy ra vụ rò rỉ thông tin do cựu nhân viên Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Edward Snowden, EU đã lập một đơn vị đặc biệt để xem xét vấn đề này. Theo ông, các chuyên gia trong đơn vị này cần phải thúc đẩy việc phối hợp với các đồng minh của Mỹ.
EU ra tuyên bố về vụ Mỹ nghe lén
Trước đó, một tuyên bố được toàn bộ 28 nhà lãnh đạo EU thông qua đã nhấn mạnh đến quan hệ chặt chẽ giữa Mỹ với châu Âu cũng như tầm quan trọng của mối quan hệ đối tác này, nói rõ mối quan hệ này phải dựa trên sự tôn trọng và tin tưởng lẫn nhau, thiếu những điều này sẽ làm tổn hại đến sự hợp tác cần thiết trong lĩnh vực thu thập thông tin tình báo.
Ngay cả Anh, nước vốn có quan hệ tình báo đặc biệt với Mỹ, cũng nhất trí hoàn toàn với tuyên bố này. Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Herman Van Rompuy thông báo Pháp và Đức đã đề xuất đối thoại với Mỹ để thống nhất về vấn đề thu thập thông tin tình báo, đồng thời mời toàn bộ các nước thành viên EU tham gia.
Ngoài ra, tuyên bố chung cũng đề cập đến việc các nghị sĩ châu Âu đòi EU từ chối cho Mỹ quyền tiếp cận cơ sở dữ liệu ngân hàng toàn cầu SWIF.
Vụ bê bối Mỹ nghe lén đồng minh châu Âu đã làm bùng lên sự giận dữ tại châu lục này, đến mức một số quan chức cấp cao EU còn cho rằng có thể ngừng đàm phán về hiệp định thương mại tự do EU - Mỹ.
Thùy Dương (tổng hợp)