Ngày 21/11, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao (TANDTC) Trương Hòa Bình đã trả lời chất vấn tại Quốc hội tập trung vào hai vấn đề: Trách nhiệm của TANDTC trong việc hướng dẫn các tòa án áp dụng thống nhất pháp luật, tổng kết kinh nghiệm xét xử, giám đốc việc xét xử của tòa án các cấp; các giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động ngành tòa án, tránh xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm.
Nâng cao chất lượng xét xử
Chánh án khẳng định, cái gốc của vấn đề nâng cao chất lượng xét xử là công tác cán bộ. Ngành tòa án đã có chiến lược về công tác cán bộ đến năm 2020 trong đó mục đích là đào tạo được đội ngũ cán bộ có trình độ, có năng lực, có phẩm chất đạo đức, có bản lĩnh, tinh thông nghiệp vụ. Bên cạnh đó, ngành tòa án cũng đã tăng cường kỷ luật kỷ cương công vụ, thực hiện quy tắc ứng xử trong toàn ngành và các quy định khác của ngành về kỷ luật đối với công chức, cán bộ thẩm phán. Đồng thời ngành phối hợp với Bộ Nội vụ để đẩy mạnh công tác thi đua khen thưởng, kịp thời biểu dương những cán bộ ngành tòa án có nhiều thành tích. Tòa án tối cao cũng tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
|
Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Bình trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN |
Về kết quả đạt được, hàng năm án bị hủy sửa đều giảm, ngành đã cố gắng giảm án bị hủy sửa còn hơn 1,7% và sẽ cố gắng kéo giảm đến mức tối đa; án quá hạn cũng đã giảm rất nhiều.
Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng), Chánh án Trương Hòa Bình cũng cho biết, năm 2013 ngành tòa án đã giải quyết được 63,3% đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, cao nhất so với những năm trước đây. Những đơn còn lại đều là những đơn còn trong thời hạn luật định, chủ yếu là số đơn mới nhận. Tuy nhiên, Chánh án cũng thừa nhận với thực trạng hiện nay thì gần như tòa án cấp giám đốc thẩm lại trở thành cấp xét xử thứ ba, mặc dù số đơn hàng năm tòa án nhận khoảng 5.000 đơn/tổng số 370.000, tỷ lệ không phải là nhiều so với các nước. Tuy nhiên do đặc thù quy trình tố tụng Việt Nam nên số lượng đơn này không có nghĩa là người dân mất lòng tin vào tòa án và công lý.
Về các án tham nhũng cho hưởng án treo không đúng pháp luật, Chánh án khẳng định gần như đã được khắc phục trong năm qua. Còn xảy ra một số vụ như Ủy ban Tư pháp đã thẩm định báo cáo thì là của nhiều năm chứ không phải một năm. TANDTC đang tiến hành kiểm điểm thẩm phán và xử lý cả trách nhiệm của người quản lý, người đứng đầu.
Trong năm qua, ngành tòa án cũng đã xử lý 71 trường hợp có tiêu cực, cao nhất trong khối ngành tư pháp theo nhận xét của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng.
Lắp camera chống bức cung
Trả lời về vụ án oan của ông Nguyễn Thanh Chấn ở Bắc Giang, Chánh án Trương Hòa Bình cho biết, mỗi năm các cơ quan tiến hành tố tụng thụ lý giải quyết trên 100.000 vụ án hình sự. Việc điều tra, đấu tranh, vạch trần tội phạm là một công việc hết sức khó khăn, vất vả, thậm chí có trường hợp cán bộ chiến sỹ ngành công an phải hy sinh, hao tổn xương máu để hoàn thành nhiệm vụ; công tố viên, thẩm phán cũng phải chịu áp lực rất lớn, kể cả việc bị khủng bố đe dọa... Trong khi đó bất cứ một nền tư pháp của đất nước nào, kể cả những nước có nền pháp luật tiên tiến thì cũng không tránh khỏi có tình trạng oan sai. Tuy nhiên, việc để xảy ra oan sai, nhất là oan đối với những người bị buộc tội ở mức án cao nhất như 20 năm, chung thân, tử hình là không thể chấp nhận được. Nhưng xác định có oan sai hay không thì phải theo quy định của pháp luật rất chặt chẽ.
Theo Chánh án, việc ép cung, dùng nhục hình là điều không thể chấp nhận được, nhưng nếu có cũng phải được chứng minh chặt chẽ, chính xác, khách quan. Hiện nay Bộ Công an đang cho tiến hành kiểm điểm lại vụ việc này. Nếu có dấu hiệu xâm phạm hoạt động tư pháp thì phải được xem xét theo trách nhiệm hình sự.
Liên quan đến đề nghị lắp camera theo dõi khi lấy cung của Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga, Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang cho biết, một số cơ quan điều tra trọng điểm đã tiến hành lắp camera, tuy nhiên do kinh phí có hạn nên chưa thể tiến hành ở tất cả các điểm lấy cung.
Ngọc Tú