Từ tháng 10 âm lịch trở đi đến trước Tết Nguyên đán, đồng bào các dân tộc Mông, Dao, Hà Nhì trên các bản làng vùng cao tỉnh Lào Cai lại nhộn nhịp bước vào mùa trình tường nhà. Đây là thời điểm nông nhàn, vì những nương ngô, nương lúa đã được thu hoạch xong, bà con bán được nông sản có tiền làm ngôi nhà mới để đón Tết.
Nhà trình tường có kiến trúc khác nhau, nhưng đều có điểm chung là làm theo phương pháp trình tường. Sau khi chọn được vị trí đẹp để làm nhà, người ta dùng khuôn gỗ đổ đất vào nén thật chặt để làm tường nhà. Bức tường càng dày thì ngôi nhà càng vững trãi, kiên cố. Nhà trình tường của đồng bào dân tộc vùng cao Lào Cai có ưu điểm là chống được sương mù và cái rét cắt da cắt thịt vào mùa đông, nhưng vẫn mát mẻ vào mùa hè. Ngoài ra, làm nhà trình tường còn tiết kiệm được kinh phí, vì toàn bộ tường nhà được làm bằng đất sét. Có những ngôi nhà trình tường lợp mái cỏ, mái rơm dày, qua vài chục năm, mái nhà đã rêu xanh mà nhà vẫn chưa hỏng.
Đồng bào Dao đỏ xã A Lù (Bát Xát) làm ngôi nhà trình tường mới. |
Những cặp vợ chồng trẻ khi ra ở riêng cố gắng làm ngôi nhà mới đón Tết Nguyên đán.
|
Gỗ làm khung nhà trình tường ở Si Ma Cai thường là cây sa mộc to lấy trên rừng về. |
Ngôi nhà trình tường mới mọc lên trên sườn núi xã Lùng Phình (Bắc Hà). |
Nhà trình tường giúp đồng bào vùng cao chống lại mùa đông khắc nghiệt. |
Bài và ảnh: Tuấn Ngọc