Chính phủ Mỹ đã đóng cửa một số bộ phận được hơn một tuần nhưng vẫn không thấy dấu hiệu nhượng bộ giữa hai phe Dân chủ và Cộng hòa để tháo gỡ bế tắc. Cuộc tranh cãi hiện không xoay quanh đạo luật chăm sóc sức khỏe Obamacare, mà xoáy vào vấn đề nâng trần nợ công trong bối cảnh nước Mỹ đang tiến gần tới thời điểm “cạn túi” ngày 17/10 và có thể vỡ nợ nếu trần nợ công chưa được nâng lên.
Không đầu hàng vô điều kiện
Trong cuộc họp báo nhằm gây áp lực với đảng Cộng hòa ngày 8/10, Tổng thống Mỹ Barack Obama nhấn mạnh rằng quốc hội Mỹ có hai nhiệm vụ là thông qua ngân sách năm tài khóa mới và đảm bảo rằng Mỹ có thể trả được nợ. Ông tuyên bố sẽ không thay đổi yêu cầu của mình về trần nợ công một cách vô điều kiện.
|
Người dân biểu tình ở bang Illinois, Mỹ đòi chấm dứt đóng cửa chính phủ. Ảnh: AFP/TTXVN |
Nếu cần thiết, ông sẵn sàng đàm phán về ngân sách với phe Cộng hòa nếu phe này chấp nhận nâng trần nợ công và mở cửa trở lại chính phủ dù chỉ trong ngắn hạn. Tuy nhiên, ông sẽ không thỏa hiệp với phe Cộng hòa về những chủ trương nền tảng để được nâng trần nợ công.
Gần như ngay sau cuộc họp báo của ông Obama, Chủ tịch Hạ viện John Boehner đã xuất hiện trên truyền hình để nói sâu hơn về quan điểm của mình. Ông Bohner cũng tỏ ra “cứng đầu” không kém khi nói phe Cộng hòa sẽ không chấp nhận đầu hàng vô điều kiện. Ông nói thêm: “Chúng ta không thể nâng trần nợ công mà không làm một cái gì đó về điều đã đẩy chúng ta tới cảnh phải vay thêm tiền và tiêu xài quá mức”.
Trước đó, Tổng thống Obama và Chủ tịch Hạ viện Boehner thậm chí đã tranh luận qua điện thoại với nhau. Trong đó, ông Obama cho rằng nâng trần nợ công là vấn đề quan trọng sống còn đối với tài sản giá trị nhất của nước Mỹ là sự tín nhiệm về khả năng trả nợ - điều này không được mang ra làm nạn nhân của bất ổn chính trị. Phá sản sẽ là điều “điên rồ, thảm khốc, hỗn loạn”. Trong khi đó, ông Boehner cáo buộc Tổng thống Mỹ luôn tìm cách mặc cả về nâng trần nợ công mà không sẵn sàng từ bỏ điều gì cả.
Dân Mỹ chán ngấy
Bế tắc chính trị ở Washington khiến người dân Mỹ “ngán tận cổ” và ngày càng tức giận khi cuộc sống của họ bị đảo lộn do chính phủ đóng cửa. Theo một điều tra của Gallup, tỷ lệ ủng hộ quốc hội đã giảm xuống 11%, chỉ cần giảm một điểm phần trăm nữa là sẽ chạm mức thấp nhất mọi thời đại. Có tới 70% người Mỹ được điều tra cho rằng đóng cửa chính phủ là một cuộc khủng hoảng.
Trong khi đó, báo chí Mỹ tràn ngập những tin tức về việc cuộc sống của người dân bị trở ngại: Các cựu chiến binh Chiến tranh thế giới thứ hai không thể vào thăm đài tưởng niệm đồng đội cũ, những nơi vốn thường mở cửa bất kể ngày đêm; Bệnh nhi ốm yếu không được thử thuốc tại Viện y tế quốc gia; Rồi những cô dâu chán nản vì phải hủy đám cưới do các công viên quốc gia bị đóng cửa; Dân mê thể thao không thể vào rừng khi mùa săn bắn đã bắt đầu; Những ông bố bà mẹ nghèo khó phải vật lộn tìm miếng ăn cho con khi trung tâm cứu trợ của nhà nước đóng cửa...
Và trên hết, người dân bất bình với thông tin rằng trong khi phần lớn công chức phải nghỉ việc không lương, thì các nghị sĩ không chỉ được hưởng lương mà vẫn còn được tắm hơi trong một phòng tập thể thao tại quốc hội - nơi được coi là “đủ cần thiết” để không bị đóng cửa.
Thùy Dương