Ước tính đã có khoảng nửa triệu người dân sống ở thành phố Mosul, thủ phủ tỉnh Nineveh ở miền bắc Iraq đã phải rời bỏ nhà cửa sau khi phiến quân Hồi giáo thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo Iraq và Cận Đông (ISIL) chiếm được toàn bộ tỉnh này.
|
Người dân Iraq đi lánh nạn rời khỏi tỉnh Nineveh ngày 10/6. |
Trong khi đó, Thủ tướng Iraq Nuri al-Makiki đã đề nghị quốc hội tuyên bố tình trạng khẩn cấp và thông báo rằng người dân sẽ được vũ trang để chống lại phiến quân.
Trong ngày 11/6, phiến quân Hồi giáo đã chiếm tòa lãnh sự quán Thổ Nhĩ Kỳ ở Mosul và bắt cóc lãnh sự cùng 24 nhân viên của cơ quan ngoại giao này. Nguồn tin an ninh Iraq khẳng định những phiến quân này là các thành viên của ISIL. Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã họp khẩn với lãnh đạo Cơ quan Tình báo quốc gia kiêm Phó Thủ tướng Besir Atalay để thảo luận về diễn biến tình hình.
Trong một diễn biến khác cùng ngày, phiến quân ISIL đã hành quyết 15 nhân viên an ninh Iraq ở các khu vực thuộc tỉnh Kirkuk sau khi bắt giữ họ một ngày trước đó.
Không chỉ Nineveh, nhiều khu vực ở hai tỉnh Kirkuk và Salaheddin (trong đó có thành phố thủ phủ Tikrit) đã rơi vào tay ISIL. Trong ngày 11/6, phiến quân tìm cách chiếm thành phố Baiji ở tỉnh Salaheddin nhưng đã rút đi sau khi quân đội và cảnh sát tăng cường lực lượng.
Được coi là nhóm phiến quân mạnh nhất ở Iraq, ISIL không chỉ gây ra các vụ bạo lực đẫm máu tại quốc gia vùng Vịnh này mà còn tìm cách mở rộng hoạt động sang nước láng giềng Syria. Hồi tháng 4 vừa qua, ISIL đã gia tăng hoạt động chống phá tại tỉnh Deir Ezzor của Syria giáp tỉnh Nineveh của Iraq, nhằm thực hiện ý đồ thành lập một nhà nước Hồi giáo dọc khu vực biên giới hai nước.
Sức mạnh bất ngờ của phiến quân đặt ra một thách thức lớn đối với chính quyền Iraq. Các nhà phân tích cho rằng phiến quân sẽ được tăng cường sức mạnh nhờ tiền bạc lấy trong các ngân hàng ở Mosul, trang thiết bị quân sự tại các căn cứ quân sự và hàng trăm tù nhân mà chúng phóng thích.
|
Trước tình trạng bất ổn leo thang tại Iraq, Mỹ ngày 10/6 đã bày tỏ hết sức lo ngại về tình hình "đặc biệt nghiêm trọng" đồng thời cam kết hỗ trợ và phối hợp với Iraq đẩy lùi ISIL. Mỹ đã bàn giao 300 tên lửa Hellfire cùng một số lượng lớn súng máy, rốckét phòng không và đạn dược các loại cho lực lượng an ninh Iraq nhằm hỗ trợ chính phủ nước này trong cuộc chiến chống phiến quân. Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cùng ngày cũng bày tỏ quan ngại đặc biệt trước tình hình an ninh đang xấu đi tại Iraq. |
Nhật Huy (tổng hợp)