Ngày 23/9, Huyện ủy, UBND huyện Tư Nghĩa, lãnh đạo xã Nghĩa An, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng một số ngành liên quan của tỉnh Quảng Ngãi có cuộc đối thoại trực tiếp với khoảng 2.000 người dân về việc UBND tỉnh cho phép Công ty cổ phần Trường Phát Lộc và Công ty TNHH sản xuất thương mại - dịch vụ Ngọc Việt thực hiện dự án nạo vét thông luồng, tận thu cát nhiễm mặn để xuất khẩu tại cửa Đại sông Trà Khúc.
Tại buổi đối thoại, người dân phản đối việc khai thác cát gây sạt lở nặng làm cho tàu thuyền không ra vào được để đánh cá; đồng thời kiến nghị làm bờ kè chống sạt lở, chấm dứt việc lấy cát tại cửa Đại, bồi thường những thiệt hại cho người dân, yêu cầu đơn vị khai thác khẩn trương khắc phục sạt lở…
Năm 2009, được sự chấp thuận của các bộ, ngành Trung ương, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty cổ phần Trường Phát Lộc và Công ty TNHH sản xuất thương mại - dịch vụ Ngọc Việt (Công ty Ngọc Việt) thực hiện dự án nạo vét thông luồng, tận thu cát nhiễm mặn để xuất khẩu tại cửa Đại sông Trà Khúc với tổng trữ lượng 50 triệu m3, trong đó trong luồng là 5.500 m3 và ngoài biển là 44.500 m3, thời gian thực hiện từ tháng 8/2009 đến 8/2013. Ngày 30/6/2010, dự án trên phải dừng thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ.
Từ ngày 7/2/2013 đến ngày 7/8/2013, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có 5 công văn số 504, 632, 2095, 2626 và 3015/UBND-NNTN về việc cho phép hai công ty này tiếp tục triển khai thực hiện dự án với tổng trữ lượng hơn 40,4 triệu m3, thời gian thực hiện từ năm 2013 đến năm 2017. Đến ngày 25/8/2013, Công ty cổ phần Trường Phát Lộc đã khai thác gần 1,9 triệu m3; Công ty Ngọc Việt đã khai thác gần 600.000 m3.
Tuy nhiên, chỉ có Công ty cổ phần Trường Phát Lộc họp công bố với nhân dân và chính quyền địa phương xã Tịnh Khê, huyện Sơn Tịnh (phía bắc cửa Đại) còn Công ty Ngọc Việt chưa họp công bố với nhân dân và chính quyền xã Nghĩa An, huyện Tư Nghĩa (phía nam cửa Đại). Hai công ty đã cắm cát phao tiêu, biển báo theo qui định để hướng dẫn tàu thuyền ra vào hợp lý nhưng chưa đầy đủ. Nội dung báo cáo tiến độ của hai công ty quá sơ sài, chưa đáp ứng theo yêu cầu. Ngày 16/9, Công ty Ngọc Việt mới gửi hồ sơ về thuê Công ty cổ phần tư vấn và xây dựng giao thông công chính Hải Phòng là đơn vị tư vấn giám sát. Còn Công ty cổ phần Trường Phát Lộc chưa thuê đơn vị tư vấn giám sát chuyên ngành để thực hiện giám sát dự án theo qui định hiện hành. Các đơn vị chưa có Quyết định phê duyệt phương án phòng chống bão lụt năm 2013; chưa lập, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ ngư dân bị ảnh hưởng bởi dự án...
Cơn bão số 8 vừa qua đã gây sạt lở nghiêm trọng, gây thiệt hại đến hồ tôm, luồng ra vào cửa Đại bị sạt lở nên tàu cá của ngư dân ra vào cửa khó khăn, gây bất bình lớn cho nhân dân địa phương.
Trước đó, chiều 22/9, lãnh đạo UBND huyện Tư Nghĩa cùng xã Nghĩa An và các ngành chức năng của tỉnh đã họp khẩn cấp với hai công ty, có đại điện thôn và người dân cùng dự để nghe ý kiến các bên, xác định việc sạt lở nghiêm trọng. Cuộc họp đã thống nhất kiến nghị: Hai công ty trên tạm dừng thi công để kiểm tra đánh giá toàn diện tình trạng sạt lở cũng như xem xét lại phạm vi khai thác của dự án làm cơ sở cho việc triển khai các bước tiếp theo. UBND tỉnh yêu cầu Công ty Ngọc Việt phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng UBND huyện Tư Nghĩa, xã Nghĩa An xem xét khắc phục khẩn cấp, ngăn chặn tình trạng sạt lở tiếp theo tại khu vực cửa Đại.
Nguyễn Đăng Lâm