Bắt đầu từ ngày 1/8, Ủy ban Dân tộc đã tổ chức cuộc điều tra thu thập thông tin kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số (DTTS) ở 51 tỉnh, thành phố trong cả nước. Cuộc điều tra nhằm thu thập những thông tin chính xác, hữu ích, phục vụ xây dựng và hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội ở vùng DTTS.
Bảo Ái, huyện Yên Bình (Yên Bái) là xã đầu tiên được chọn để điều tra thu thập thông tin. Xã có 8.000 hộ dân, với 5 dân tộc cùng sinh sống, trong đó đồng bào DTTS chiếm 60% dân số của xã. Đồng bào DTTS ở Bảo Ái rất cần cù, tham gia hầu hết các hoạt động sản xuất trên địa bàn xã, từ làm nông nghiệp, trồng trọt chăn nuôi; nuôi thả cá trên lòng hồ Thác Bà, trồng keo, bồ đề, sản xuất ván bóc… Tuy nhiên, đến nay Bảo Ái vẫn còn tới 16% hộ nghèo, đời sống của đồng bào DTTS còn nhiều khó khăn, vất vả.
Cần tạo sinh kế cho đồng bào để thoát nghèo bền vững. |
Khi được chọn là xã đầu tiên tổ chức điều tra, người dân ở Bảo Ái rất phấn khởi. Bà Triệu Thị Lai, thôn Ngòi Khang, chia sẻ: “Lần đầu tiên có một cuộc điều tra quy mô về đồng bào DTTS, nên chúng tôi rất mong đợi. Với những thông tin mà cuộc điều tra thu thập được, chúng tôi hi vọng thời gian tới, Nhà nước sẽ có nhiều chính sách thiết thực hơn cho chúng tôi”.
Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chính sách, chương trình hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng, kinh tế - xã hội, qua đó làm đổi thay đáng kể vùng đồng bào DTTS và miền núi; đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào được nâng lên. Đồng bào được tiếp cận nhiều hơn với các dịch vụ cũng như các vấn đề an sinh xã hội; tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân từ 4 - 5% ở các huyện nghèo. Tuy nhiên, nhìn chung vùng đồng bào DTTS và miền núi vẫn còn rất khó khăn; nhiều xã chưa có đường cho xe ô tô vào đến trung tâm; chưa tạo được nhiều khả năng sinh kế bền vững cho đồng bào; tỷ lệ hộ nghèo là đồng bào DTTS còn cao, có xã còn trên 90%.
Theo Phó Chủ tịch xã Bảo Ái, ông Nguyễn Trung Sơn: “Xã có 30 km đường, nhưng mới có 5 km được đổ bê tông, còn lại là đường đất, đá. Trời nắng thì bụi mù, trời mưa thì lầy lội. Việc đi lại bình thường đã khó, nói gì đến thông thương, mà để xóa đói, giảm nghèo phải phát triển kinh tế hàng hóa. Chính vì vậy, bà con rất mong Nhà nước sẽ có chính sách, cơ chế để chuyển dịch cơ cấu cây trồng, tập trung vào phát triển các loại cây, con có thể tạo ra sản phẩm hàng hóa cho bà con”.
Nhiều vùng đồng bào DTTS còn rất nghèo. |
Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS diễn ra tại 30.600 địa bàn tại 51 tỉnh, thành phố và huy động khoảng gần 23.000 người làm công tác lập bảng kê, gần 9.000 điều tra viên và tổ trưởng, gần 2.000 giám sát viên các cấp. Dự kiến, tháng 12/2015 sẽ công bố kết quả điều tra.
Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm UBDT, Phan Văn Hùng chia sẻ: Cuộc điều tra lần này khá quy mô, cụ thể với từng dân tộc khác nhau, nhằm hiểu rõ hơn về thực trạng đời sống kinh tế - xã hội của đồng bào, từ đó góp phần quan trọng vào việc hoạch định chính sách dân tộc, đảm bảo quan điểm, nguyên tắc các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển.
Để đạt được mục tiêu cũng như kỳ vọng đặt ra của cuộc điều tra, ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê mong muốn UBDT sẽ phối hợp chặt chẽ với Tổng cục Thống kê trong việc triển khai hoạt động điều tra, thu thập. Bên cạnh đó, ông Lâm cũng lưu ý: Với đặc thù đối tượng điều tra là người DTTS, nên tại những địa bàn đối tượng điều tra không nói được tiếng phổ thông, việc thuê phiên dịch cần phải đảm bảo lựa chọn được những người thông thạo tiếng phổ thông và tiếng địa phương nhưng cũng phải nắm chắc kiến thức về điều tra thống kê để đảm bảo những nội dung trong phiếu điều tra thu thập được chính xác.