Giới phân tích cho rằng những diễn biến trong tương lai của cuộc xung đột ở Dải Gaza - chiến tranh tiêu hao sinh lực, tấn công vào địa bàn hay ngừng bắn - tất cả đều phụ thuộc vào những diễn biến đang xảy ra, thực trạng lực lượng của hai phía và các động lực bên trong.
Thực trạng cân bằng sức mạnh trong cuộc xung đột này hiện nay là gì?
Theo phát ngôn viên quân sự Israel, Trung tá Peter Lerner, Israel đã giáng một đòn nặng vào Hamas khi tiêu diệt ba trong số các chỉ huy quân sự cấp cao của phong trào này, song chưa rõ nỗ lực của Israel muốn ám sát thủ lĩnh quân sự của Hamas Mohammad Deif có đạt kết quả hay không. Israel cũng đã phá hủy được khoảng 2/3 trong số 10.000 quả đạn rốckét được cho là Hamas đang có trong tay, giết khoảng 900 "tên khủng bố" và đập tan được mạng lưới đường hầm tấn công dưới lòng đất.
Căn nhà bị phá hủy sau vụ oanh tạc của máy bay Israel tại trung tâm Dải Gaza ngày 22/8. Ảnh: AFP/TTXVN |
Mukhaimer Abu Saada, Giáo sư khoa học chính trị của trường Đại học Al-Azhar ở Gaza, cho biết: "Hamas không còn nhiều khả năng như trước nữa, có sự khác biệt lớn giữa thực tế với các tuyên bố chính trị và quân sự". Sự phong tỏa của Israel có thể khiến cho việc Hamas tăng cường kho vũ khí của mình gần như trở thành một nhiệm vụ bất khả thi. Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo rằng phong trào Hồi giáo này có thể vẫn có những vũ khí bất ngờ trong kho.
Cuộc chiến này đã cướp đi sinh mạng của 64 binh sĩ Israel, tổn thất lớn nhất kể từ sau cuộc chiến tranh ở Liban năm 2006. Bốn dân thường cũng bị chết, trong đó có một trẻ em. Theo các quan chức quốc phòng được báo "Haaretz" dẫn lời cho biết, sau 41 ngày, Israel bị thiệt hại 2,5 tỷ USD.
Israel đã thay đổi kế hoạch ám sát các mục tiêu của mình hay chưa?
Theo Nathan Thrall, chuyên gia phân tích thuộc Nhóm Khủng hoảng Quốc tế có trụ sở tại Brussels (Bỉ), câu trả lời là chưa. Ông nói: "Họ sẽ tiêu diệt các nhân vật cấp cao của Hamas trong cuộc chiến này". Trong khi đó, Uzi Dayan - cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Israel - cho rằng mặc dù các vụ ám sát mà Israel tiến hành nhằm vào giới lãnh đạo Hamas được coi là "cú đấm" về mặt tinh thần đối với phong trào này, song không hẳn nó đã gây ảnh hưởng lớn tới Hamas. Ông nói: "Tôi không cho rằng nó có ảnh hưởng lớn tới khả năng hành động (của Hamas)", đồng thời cảnh báo rằng nếu Hamas tiếp tục bắn rốckét, Israel sẽ tấn công mạnh hơn nữa.
Liệu Israel có hướng tới một cuộc chiến tiêu hao sinh lực?
Câu trả lời là Israel sẽ không cân nhắc tới một cuộc chiến tiêu hao sinh lực. Chuyên gia Thrall nói: "Một cuộc chiến tiêu hao sinh lực nghĩa là nó sẽ kéo dài trong nhiều tháng, và tôi không cho rằng nó có khả năng xảy ra, không bên nào có thể để cho nó xảy ra bởi nó quá tốn kém về mặt tài chính và khó khăn về mặt chính trị". Tuy nhiên, chuyên gia Thrall cho rằng dù Hamas không thể bắn rốckét mãi, song "họ có thể kéo dài điều đó đủ để khiến Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cảm thấy khó chịu".
Khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh tổng lực, bao gồm cả tấn công vào địa bàn, là gì?
Chuyên gia Thrall trả lời: "Việc khởi động một cuộc chiến tổng lực ít có khả năng xảy ra". Ông Netanyahu cương quyết "không để cuộc chiến này gây ra cho ông những kết quả như cuộc chiến tranh Liban đã gây ra cho những người tiền nhiệm của ông". Còn theo cựu Cố vấn An ninh Dayan, việc quân đội Israel trở lại Dải Gaza là "có khả năng xảy ra trên thực tế", bởi "ông Netanyahu sẽ không chấp nhận việc giao tranh kéo dài". Ông Dayan cho rằng "vấn đề tiến thoái lưỡng nan của Isarel là có nên tiếp tục gây thêm áp lực hay không, hay sẽ khởi động một cuộc tấn công vào địa bàn", nhưng nói thêm rằng quyết định sẽ không thể được đưa ra trong "ngày một ngày hai".
Liệu có cơ hội để các bên trở lại đàm phán không?
Với câu hỏi này, câu trả lời của Hamas là "không thể". Tuy nhiên, các chuyên gia lại khẳng định nó có khả năng trên thực tế. Giáo sư Abu Saada cho rằng có những người Palestine như chỉ huy Khaled al-Batsh của nhóm Hồi giáo Thánh chiến "không đóng cửa đối với việc đàm phán".
Tuy nhiên, chuyên gia Thrall cảnh báo rằng mặc dù hai bên có thể sẵn lòng "đi đến một thỏa thuận", song không nhất thiết đó sẽ là một thỏa thuận mà bên kia chấp nhận.
TTK