Biện pháp hỗ trợ nào hiệu quả và phù hợp cho các đối tượng mại dâm đã hoàn lương là điều trăn trở của các nhà quản lý cũng như toàn xã hội.
Bỏ quy định đưa người bán dâm vào trung tâm
Luật Xử lý vi phạm hành chính được Quốc hội thông qua ngày 20/6/2012 có nhiều quy định mới, một trong số đó là bỏ quy định đưa người bán dâm đã bị phát hiện, bắt giữ vào các trung tâm Giáo dục- Lao động và Xã hội (gọi tắt là Trung tâm 05, 06) để giáo dục, chữa trị.
Từ thời điểm luật được công bố, không có thêm đối tượng hoạt động mại dâm bị phát hiện, bắt giữ nào vào các Trung tâm 05, 06. Số liệu thống kê của Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội cho thấy, hiện nay có 862 học viên là người bán dâm đang được chữa trị, giáo dục tại các trung tâm. Từ ngày 1/7/2013, những đối tượng này sẽ được trả về cộng đồng.
Theo Phó Cục trưởng Cục Phòng chống Tệ nạn xã hội (Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội) Lê Thị Hà, sau khi nội dung này được thông qua, có nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề này. Có người cho rằng, việc không áp dụng biện pháp đưa người bán dâm vào cơ sở chữa bệnh là một trong những thay đổi lớn về quan điểm trong việc xử lý vấn đề phòng, chống tệ nạn mại dâm. Sự thay đổi này đã tạo điều kiện cho việc triển khai các biện pháp can thiệp giảm tác hại đối với nhóm người bán dâm; đồng thời giúp nhóm người bán dâm có điều kiện được tiếp cận với các dịch vụ xã hội ở cộng đồng.
Lãnh đạo Cục Phòng chống tệ nạn xã hội khẳng định, quy định trên không phải là hợp pháp hóa, thả nổi hoạt động mại dâm mà công tác phòng chống tệ nạn này vẫn tiếp tục. Cục sẽ chỉ đạo các địa phương nắm tình hình, số lượng để có cách quản lý và hỗ trợ các đối tượng bán dâm về các dịch vụ y tế, việc làm. Người có hành vi mua dâm, bán dâm có thể bị xử phạt hành chính với hình thức cảnh cáo, phạt tiền tùy theo tính chất, mức độ vi phạm. “Chúng ta phải khẳng định một lần nữa, mại dâm là một vấn đề xã hội”- lãnh đạo Cục cho biết.
Tuy nhiên, cơ quan chức năng vẫn gặp không ít khó khăn trong việc kiểm soát, quản lý nhóm đối tượng này. Việc cấp phép quản lý hoạt động của các cơ sở kinh doanh dịch vụ, kiểm soát việc sản xuất lưu hành văn hóa phẩm xấu còn quá nhiều bất cập. Trong khi chính sách, chế độ hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng cho người bán dâm hoàn lương đang rất thấp, không có hỗ trợ đặc thù; xã hội vẫn còn kỳ thị, coi thường người từng bán dâm.
Tăng cường quản lý
Để “đón đầu” việc Luật Xử phạt vi phạm hành chính có hiệu lực từ 1/7/2013, bà Lê Thị Hà, Phó Cục trưởng Cục Phòng chống tệ nạn xã hội, cho biết: “Chúng tôi vẫn tiếp tục công tác nghiên cứu để làm sao có những biện pháp phù hợp giúp đỡ chị em trong giai đoạn tới. Các biện pháp cần phù hợp với thuần phong mỹ tục của Việt Nam, truyền thống văn hóa, ý thức tuân thủ pháp luật của người dân nước ta”. Ngành Lao động - Thương binh và Xã hội đặt mục tiêu trong năm tới sẽ sửa một số nội dung trong Nghị định 178/2004/NĐ-CP ngày 15/10/2004 quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh Phòng chống mại dâm để phù hợp với Luật Xử phạt vi phạm hành chính.
Đồng thời, ngành lao động đã và đang chỉ đạo các địa phương rà soát lại toàn bộ các trung tâm 05, 06 để thống kê có bao nhiêu người hoạt động mại dâm đã đưa vào trung tâm và trình lên các cơ quan có thẩm quyền những hướng để giúp đỡ họ. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cũng chỉ đạo các tỉnh, thành phố triển khai xây dựng các mô hình về phòng ngừa và hỗ trợ trực tiếp tại cộng đồng cho người bán dâm. Thực hiện lồng ghép các chương trình hỗ trợ với công tác phòng, chống HIV/AIDS, xóa đói giảm nghèo, việc làm..., đặc biệt là vai trò của các cơ quan đoàn thể: Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh trong việc giúp đỡ, tạo điều kiện được tiếp cận các dịch vụ xã hội để hòa nhập cộng đồng cho phụ nữ bán dâm hoàn lương, ổn định cuộc sống.
Bên cạnh đó, Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội hướng dẫn các bộ, ngành và địa phương triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm trong công tác phòng chống mại dâm năm 2012. Tiếp tục chỉ đạo các địa phương củng cố, kiện toàn ban chỉ đạo phòng chống AIDS và phòng chống tệ nạn ma túy, mại dâm, tổ công tác liên ngành, đội kiểm tra liên ngành các cấp trong phòng chống tệ nạn mại dâm. Tổ chức kiểm tra, giám sát thực hiện công tác phòng chống mại dâm tại địa phương.
Hoàng Tuyết- Mạnh Minh