Thời điểm cuối năm, bên cạnh các mặt hàng bánh, kẹo, mứt... thì các mặt hàng khô như tôm khô, bò khô, măng khô... cũng được tiêu thụ mạnh. Thế nhưng, hiện chất lượng các loại sản phẩm này lại rất mập mờ và chưa có sự kiểm soát chặt chẽ. Theo ghi nhận tại các chợ Bà Chiểu (quận Bình Thạnh), Phạm Văn Hai (quận Tân Bình), Bình Tây (quận 6)… các loại thủy hải sản khô như tôm, mực, bò, khô nai, sặc, cá cơm... được bày bán đa dạng cả về mẫu mã và giá cả. Mực khô tùy số lượng con có giá dao động từ 400.000 - 700.000 đồng/kg, mực tẩm từ 500.000 - 600.000 đồng/kg; khô bò sợi xé, bò mềm từ hơn 200.000 đến hơn 300.000/kg; tôm đất khô, loại nhỏ xỉn màu có giá 200.000 đồng/kg, loại sáng màu, đỏ tươi từ 350.000 đến hơn 1 triệu đồng/kg tùy kích cỡ...
Chủ sạp kinh doanh các loại thủy hải sản khô này cho biết, hiện giá vẫn chưa tăng nhưng vào gần cuối tháng 1 có thể tăng 20- 30% bởi đã vào cận Tết, lượng người mua về sử dụng hoặc làm quà biếu tăng gấp đôi.
Các loại sản phẩm khô "ba không" được bán tràn lan tại các chợ. |
Tuy nhiên, đặc điểm chung của hầu hết các mặt hàng khô này đều không được đóng gói kỹ càng, không có nhãn mác nên các “thượng đế” không biết nơi sản xuất, hạn sử dụng, cách bảo quản... Đặc biệt, những mặt hàng khô này tiếp xúc trực tiếp với gió, bụi, bày bán hết ngày này qua tháng khác; thậm chí được bày bán dọc lề đường ẩm thấp, nhiều người qua lại.
Tại chợ Bình Tây, hàng mực khô, tôm khô và nhiều loại hải sản khô khác được để trong các túi ni lông mở miệng, trên mỗi sản phẩm chỉ để giá cả và loại mặt hàng như tôm loại 1, loại 2... để cho người mua dễ quan sát. Chủ một cửa hàng tại đây cho biết, những sản phẩm đồ khô này không cần hạn sử dụng, nó có thể để được… vài năm mà vẫn không bị làm sao.
Còn tại chợ Phạm Văn Hai, chủ sạp đồ khô Đại Đồng - chuyên kinh doanh các sản phẩm thủy hải sản khô, đon đả chào mời và giới thiệu cho chúng tôi đủ các loại tôm từ tôm nhỏ đến lớn với giá dao động từ 300.000 - 1,2 triệu đồng/kg. Khi chúng tôi thắc mắc về nguồn gốc và hạn sử dụng của sản phẩm, chị chủ nhanh nhảu: “Em cứ yên tâm, tất cả các loại tôm khô ở đây đều là tôm từ Cà Mau mang về. Nếu em mua, chị sẽ đóng gói, hút chân không, có nhãn mác và hạn sử dụng đàng hoàng để em làm quà biếu".
Bên cạnh các mặt hàng thủy hải sản khô được tiêu thụ mạnh vào dịp tết, còn có các loại nông sản khô như: Măng khô, mộc nhĩ, nấm hương... là những sản phẩm cũng được tiêu thụ nhiều. Thế nhưng, ghi nhận thực tế cho thấy, các sản phẩm trên cũng đều có chung một đặc điểm là không nhãn mác, không hạn sử dụng và đều được giới thiệu là sản phẩm an toàn do nông dân ở các vùng miền tự sản xuất.
Tất cả những thông tin về sản phẩm, người tiêu dùng chỉ có thể biết thông qua người bán, còn để chứng minh về chất lượng cho sản phẩm đó, hầu như là không thể hoặc chủ hàng lấy uy tín của mình ra... bảo đảm!
Đem vấn đề này trao đổi với ông Huỳnh Lê Thái Hòa, Chi cục trưởng Chi cục Vệ sinh an toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh, ông cho biết: “Thường các loại sản phẩm này do ngành nông nghiệp quản lý, chúng tôi chỉ lấy mẫu về kiểm tra xét nghiệm khi có yếu tố nghi ngờ. Để đảm bảo chất lượng hàng hóa và tránh để xảy ra ngộ độc thực phẩm trong dịp Tết, chúng tôi đã thành lập các đoàn thanh kiểm tra liên ngành, tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm những đơn vị sản xuất kinh doanh mặt hàng không đảm bảo chất lượng”.
Ông Hòa cũng khuyến cáo: Theo quy định, bất kỳ mặt hàng khô nào cũng phải có nhãn mác, ngày sản xuất, nơi sản xuất, hạn sử dụng, cách bảo quản... Khi mua thủy hải sản khô, người tiêu dùng nên chọn lựa những sản phẩm không bị vụn nát, không có mùi lạ, không biến đổi màu, có màu sắc tự nhiên và đặc biệt phải rửa kỹ trước khi chế biến.
Bài và ảnh: Đan Phương