Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, sau khi bão Conson đi vào Biển Đông trở thành cơn bão số 5, vào 10 giờ ngày 10/9, vị trí tâm bão số 5 ở khoảng 15,8 độ Vĩ Bắc; 112,6 độ Kinh Đông, ngay trên vùng biển phía Nam khu vực quần đảo Hoàng Sa. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 10 (90-100km/giờ), giật cấp 12. Bán kính gió mạnh từ cấp 6, giật từ cấp 8 trở lên khoảng 160km tính từ tâm bão.
Ngoài ra, trên vùng biển Thái Bình Dương đang tồn tại một cơn bão khác là Chanthu, 2 cơn bão theo sát nhau sẽ gây ra những tác động thế nào, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia vấn đề này.
Xin ông cho biết cập nhật mới nhất về tương tác của hai cơn bão Conson và Chanthu, 2 cơn bão theo sát nhau khả năng gây ra những tác động nguy hiểm như thế nào, thưa ông?
Theo lý thuyết về hiệu ứng Fujiwara thì khi hai cơn bão trong khoảng cách 1.500 km thì sẽ có tương tác. Trong thời điểm bão Conson đang trên Biển Đông ở kinh tuyến 120 độ thì bão Chanthu ở kinh tuyến 130 độ tức là cách nhau 1.100 km, tuy nhiên bão Chanthu có hoàn lưu tương đối nhỏ mặc dù cường độ rất mạnh nên cơ bản không có tương tác với bão Conson.
Thực tế, trong những giờ gần đây, khi bão Chanthu có xu hướng yếu đi và hoàn lưu bão mở rộng ra, trong khi bão Conson bắt đầu tăng cấp thì kích thước và cường độ 2 cơn bão xấp xỉ nhau và bắt đầu có dấu hiệu tương tác nhưng mức độ khá nhỏ và tương đối yếu nên bão Conson di chuyển khá ổn định, trong khi đó bão Chanthu đi chuyển lên phía Bắc nên tác động rất nhỏ.
Theo dự báo khi 2 cơn bão di chuyển sát nhau, khoảng cách cách nhau dưới 1.500 km sẽ xảy ra tương tác, tương tác này khiến cho cả quỹ đạo và cường độ các cơn bão thay đổi khó lường. Dự kiến từ ngày 11-12/9, có khả năng xuất hiện tương tác giữa 2 cơn bão, khi cường độ và kích thước tương đồng khoảng cấp 11, khi đó bão Conson có xu hướng di chuyển chậm lại trước khi 2 cơn tách khỏi nhau và bão Conson tiếp tục di chuyển như dự báo.
Theo các mô hình dự báo hiện tại, liệu siêu bão Chanthu có vào Biển Đông và trở thành bão số 6 năm 2021 không, thưa ông?
Các dự báo mới nhất cho thấy bão Chanthu sẽ di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc sau đó di chuyển theo hướng Bắc nên khả năng vào Biển Đông trở thành cơn bão số 6 là rất ít, chủ yếu là di chuyển về phía Đài Loan (Trung Quốc) sau đó đổi hướng đi ra phía ngoài.
Trong mùa bão năm 2020, sau cơn bão số 5 đã có liên tiếp 5 cơn bão xuất hiện trong vòng 1 tháng. Liệu năm nay có lặp lại kịch bản bão chồng bão như năm 2020 hay không khi thực tế hiện nay đã có cơn bão mạnh theo sát bão Conson, thưa ông?
Có thể nói kịch bản bão chồng bão ít nhất không xảy ra trong tháng 9. Tuy nhiên, thời điểm này không phải cao điểm mùa bão mà tháng 10 và tháng 11 mới là cao điểm của mùa bão năm nay; có thể kéo dài sang tháng 1 năm 2022 và vẫn có khả năng xảy ra bão liên tiếp nhưng kịch bản có tới 5 cơn liên tiếp ít có khả năng xảy ra trong năm nay nhưng 2-3 cơn liên tiếp thì hoàn toàn có thể xảy ra.
Hiện các cơ quan dự báo quốc tế về bão Conson tương đối phân tán, vậy Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia đưa ra dự báo chính thức này dựa vào những căn cứ nào?
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia sử dụng tất cả các sản phẩm dự báo của quốc tế cũng như các đơn vị dự báo khác trong và ngoài Tổng cục Khí tượng Thủy văn để tổng hợp. Riêng Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia hiện đang chạy 4 phiên bản dự báo mỗi ngày; trong mỗi phiên lại chạy 32 mô hình khác nhau, kết hợp với các dự báo quốc tế để ra được dự báo tổ hợp của hàng trăm phương án khác nhau. Các dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia đưa tới các cấp lãnh đạo cũng như Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai là các kịch bản, trong đó có kịch bản có khả năng xảy ra cao nhất, kịch bản có tính chất cực trị như: nguy hiểm nhất và kịch bản ít nguy hiểm nhất, thiên về nam nhất, bắc nhất…
Đối với diễn biến bão số 5 hiện nay, xin ông cho biết sẽ tác động đến đất liền vào thời điểm nào, đã có những dự báo mưa cho đất liền do bão và hoàn lưu bão chưa, thưa ông?
Từ đêm 10/9, vùng biển từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi (bao gồm các huyện đảo Lý Sơn, Cồn Cỏ có gió mạnh dần lên cấp 7-8, sau tăng lên cấp 9-10, giật cấp 12; sóng biển cao từ 4-5m; biển động rất mạnh. Từ đêm 10/9 đến ngày 13/9, các tỉnh Quảng Trị đến Quảng Ngãi có mưa to đến rất to với lượng mưa phổ biến 200-300mm/đợt, có nơi trên 350mm/đợt, tại Quảng Nam-Quảng Ngãi phổ biến 100-200mm/đợt, có nơi trên 200mm/đợt.
Ảnh hưởng của bão số 5, khu vực từ Thanh Hóa đến Quảng Bình sẽ chủ yếu mưa to. Từ ngày 12-14/9, các tỉnh từ Quảng Bình đến Thanh Hóa có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 100-200mm/đợt, riêng Quảng Bình và Hà Tĩnh có nơi trên 250mm/đợt.
Diễn biến của bão số 5 còn phức tạp, chi tiết các dự báo cập nhật sẽ được phát trong các bản tin bão chính thức của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia và các phương tiện thông tin đại chúng để người dân theo dõi.
Trân trọng cảm ơn ông!