Phong trào sưu tập tem đang gặp nhiều thách thức
Đại diện các Hội tem, câu lạc bộ tem, nhà sưu tập tem đã có những ý kiến tâm huyết, trao đổi, kiến nghị thẳng thắn liên quan đến công tác sưu tập tem, phát hành tem, tổ chức triển lãm tem, nhân rộng và phát triển mô hình sưu tập tem trong trường học, những rào cản pháp lý trong việc sưu tập tem, cung ứng dụng cụ cho người chơi tem, chất lượng của việc sản xuất tem,… với các cơ quan quản lý nhà nước. Bên cạnh đó, những cách làm hay, sáng tạo và linh hoạt cũng được các đại biểu chia sẻ.
Tìm hướng đi để phát triển phong trào sưu tập tem ở Việt Nam.
Điển hình như cách làm hay để giải quyết khó khăn trong việc phát triển đội ngũ nhà sưu tập tem kế cận của ông Nguyễn Văn Tân, chi hội tem Nam Sách, Hội Tem tỉnh Hải Dương. Ông Sơn chia sẻ, xã hội ngày càng phát triển, đồng nghĩa với đó là việc gửi thư, sử dụng tem thư ngày càng ít đi, đã có một thể hệ trẻ không biết đến phong thư, không biết đến con tem. Nhận thấy điều này, chi hội Tem Nam Sách đã phối hợp với các nhà trường tại địa phương tổ chức các buổi trưng bày tem, giới thiệu cho các em các bộ sưu tập cho các em có cảm hứng với con tem; Tổ chức các buổi nói chuyện giới thiệu cái hay, cái đẹp, cái quý của con tem, đồng thời hướng dẫn các em làm các trang tem, các bộ sưu tập. Tiếp đến, chi hội đã triển khai xây dựng các CLB tem bưu chính trong nhà trường, đây sẽ là cầu nối của các em với hội tem đại phương, qua đó, lan tỏa thú chơi tem, phong trào sưu tập tem trong các em học sinh.
Khó khăn về việc phát triển đội ngũ nhà sưu tập tem kế cận cũng chính là chủ đề được nhiều đại diện của các Hội tem, nhà sưu tập tem đề cập đến trong hội thảo. Ông Võ Thế Quân, Chủ tịch Hội đồng trường, Chủ tịch CLB Tem trường THPT Đông Đô cho biết: Có một thực tế là học sinh từ tiểu học đến THPT và các bậc học cao hơn hiện nay ít quan tâm tới tem, không có thói quen gửi thư bằng giấy mà dùng mail, tin nhắn rất nhiều. Do đó, các trường phổ thông cần giới thiệu văn hoá tem cho các thế hệ học sinh như một trải nghiệm sáng tạo. Bên cạnh đó cần định hướng và hướng dẫn văn hoá sưu tập tem cho thế hệ trẻ. Muốn vậy phải có sự vào cuộc của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Còn ông Nguyễn Đức Thuận, CLB Tem Lâm Viên – Lâm Đồng chia sẻ: Thực tế tại cơ sở, số người chơi tem trẻ ít. Việc sưu tập theo chủ đề cũng cần có chiều sâu tri thức, văn hoá. Ngay như chúng tôi muốn mua tem cũng đã phải đăng ký với bưu điện để có phát hành tem mới sẽ biết và lựa mua con tem theo chủ đề mình cần.
Trong khi đó, ông Hoàng Anh Thi, Chủ tịch CLB tem Vietstamp, Hội Tem TP. Hồ Chí Minh cho biết thực tế hiện nay còn tồn tại những rào cản của thủ tục hành chính bất hợp lý, khiến cho người sưu tập tem gặp nhiều khó khăn trong hoạt động sưu tập đặc thù của mình như thư ghi số trong nước không được phép dán tem mà chỉ quay tem máy.
Việc không cho dán trên thư ghi số trong nước, theo ông Thi, sẽ dẫn đến không có những vật phẩm bưu chính quý hiếm của dòng tem truyền thống Việt Nam để lưu truyền cho các thế hệ mai sau; Không tuyên truyền, quảng bá văn hóa sưu tập tem và tôn vinh giá trị tem bưu chính Việt Nam đến với công chúng được; Không phát huy ý nghĩa của việc phát hành tem với công chúng được, đặc biệt là những mẫu tem có giá cao; Không tiêu thụ được nhiều tem cho người sưu tập tem và công chúng.
Bên cạnh đó, ông Thi cũng cho biết một số bưu cục không chấp nhận thư dán sẵn tem mà yêu cầu quay tem máy, nhất là thư gửi đi nước ngoài, vì bưu cục không thu được tiền khi thư đã dán sẵn tem mua ở nơi khác.
Cũng để phát triển phong trào sưu tập tem, nhiều Hội Tem tỉnh, thành phố đề xuất mở các quầy kinh doanh tem. Ông Đống Lương Sơn, Chủ tịch Hội Tem tỉnh Khánh Hòa cho biết cần mở các quầy kinh doanh tem, đặc biệt là tại các tỉnh, thành phố du lịch để lan tỏa con tem bưu chính nhiều nét đẹp.
Hướng đi mới cho phong trào chơi tem
Để thúc đẩy phong trào sưu tập tem, ông Lê Quốc Việt, Chủ nhiệm CLB Tem Việt - Mỹ, Hội Tem tỉnh Bình Dương cho biết, Hội Tem tỉnh đã kêu gọi các nhà hảo tâm hỗ trợ tổ chức các sự kiện. Sưu tập tem là một công việc nghiêm túc, theo đó, có thể kết hợp với các ban ngành, tổ chức, doanh nghiệp. Những phụ huynh làm chủ doanh nghiệp có thể có thể hỗ trợ mua tem cho các em.
Ông Nguyễn Đức Thuận (bên phải), CLB Tem Lâm Viên – Lâm Đồng chia sẻ về phong trào chơi tem tại địa phương và giới thiệu bộ sưu tập về kiến trúc Việt Nam tại triển lãm tem.
Bà Ngô Hoài Thanh, Trưởng Ban Tem Bưu chính - Tổng công ty Bưu điện Việt Nam cho biết, công nghệ in tem sẽ có những cái tiến sắp tới. Gần đây, Việt Nam đã có hai bộ tem là bộ tem Valetine có mùi hương hoa hồng và bộ tem cafe có mùi hương cafe. Ban Tem sẽ quan tâm hỗ trợ Hội Tem địa phương về các bộ tem.
Lãnh đạo Hội Tem nhiệm kỳ tới 2022 – 2027 cho biết, sẽ tập trung vào hai mảng công việc các đại biểu nêu là tổ chức triển lãm tem. Triển lãm tem thường xuyên là cần thiết, theo đó, thúc đẩy mối quan hệ giữa hội tem và Bưu điện tỉnh. Bên cạnh đó, Hội Tem tỉnh, thành phố cần phải có sự tham gia của các ban ngành. Chiến lược trong giai đoạn tới của Hội Tem là thúc đẩy phong trào sưu tập tem trong trường học và Hội Tem sẽ làm việc với Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Bà Nguyễn Vũ Hồng Thanh, Vụ trưởng Vụ Bưu chính (Bộ Thông tin và Truyền thông – TTTT) cho biết, trong Triển lãm Vietstampex đang diễn ra cho thấy số lượng khung tem, chất lượng, mỹ thuật của các bộ tem đã được nâng lên rất nhiều. Từ đó, các bộ sưu tập có thể tham dự các cuộc thi quốc tế.
Bộ TTTT đánh giá cao các đề xuất để chú trọng phát triển phong trào sưu tập tem ở các trường học và việc phát hành tem tại các triển lãm tại địa phương là cơ hội để các nhà sưu tập tem có cơ hội giao lưu, trao đổi kinh nghiệm sưu tập tem. Hội Tem cần kế hoạch tổng thể trong 5 năm của nhiệm kỳ có bao nhiêu triển lãm tại địa phương và đề xuất phát hành tem tại triển lãm để người sưu tập có những con tem mới.