Jon Fosse là tác giả đầu tiên trên thế giới đoạt giải Nobel Văn chương sáng tác bằng tiếng Nynorsk, một ngôn ngữ phổ thông ở Na Uy. Ông được trao giải vì những vở kịch, tiểu thuyết, tập thơ, tiểu luận, tác phẩm kịch và văn xuôi đầy sáng tạo. Các tác phẩm của ông với đa dạng các thể loại đã được xuất bản sang 44 ngôn ngữ; các vở kịch được công diễn trên khắp thế giới.
Trong đó, “Ánh sáng trắng” là tác phẩm đầu tiên được xuất bản tại Việt Nam vào tháng 4/2024, dày 142 trang, do Thiên nga dịch. Đây cũng là tác phẩm mới nhất, được phát hành vào mùa Xuân năm 2023 của Jon Fosse.
Tác phẩm là câu chuyện ngụ ngôn về một người đàn ông đi lạc, được kể ở ngôi thứ nhất. Trong một ngày cuối Thu, anh lái xe đến vùng nông thôn, bị mắc kẹt ở cuối con đường dẫn vào rừng, trong khi trời tối dần và có tuyết rơi. Thay vì tìm kiếm sự giúp đỡ, anh liều lĩnh đi sâu vào trong. Cuối cùng, nhân vật rơi vào ảo ảnh, anh nhìn thấy những sinh vật phát sáng và bóng hình ai đó giống bố mẹ đã mất của mình.
Sau “Ánh sáng trắng”, các ấn phẩm tiếng Việt khác của Jon Fosse sẽ lần lượt được xuất bản tại Việt Nam, gồm “Aliss bên đám lửa” và “Ba màn kịch” sẽ được xuất bản trong tháng 4 và 5/2024.
Tại buổi giao lưu, nhà nghiên cứu, nhà văn Nhật Chiêu cho rằng, các tác phẩm của Jon Fosse rất đặc biệt khi sử dụng ngôn ngữ không phổ biến trên thế giới. Khi chưa đạt giải Nobel, các tác phẩm của ông đã được lan truyền sâu rộng tới nhiều tầng lớp khán giả ở nhiều nơi trên thế giới.
Theo nhà văn này, “Ánh sáng trắng” sử dụng ngôn từ đơn giản, cốt truyện ngắn gọn, nhưng bao hàm ý nghĩa sâu rộng, bao la. Trong đó, 3 từ “Ánh sáng trắng” tạo nên một thế giới của riêng JonFosse, một thế giới cô đọng, mang tính tối giản. Cái cô đọng đó còn cho thấy nỗi bao la và huyền ảo của cõi thực mang tính tâm linh, nơi vô số nghi vấn về hiện hữu đưa ra mà hầu hết không thấy trả lời. Bên cạnh đó, những câu văn trong tác phẩm vừa có vẻ trầm trọng bi thiết, vừa có vẻ nghịch lý hài hước.
Để tác phẩm này đến gần hơn với công chúng, cụ thể là người trẻ, cần đẩy mạnh yếu tố truyền thông, tổ chức thêm nhiều talk show để giao lưu về sách,.. Ông cũng mong rằng với cốt truyện ngắn gọn, “Ánh sáng trắng” cùng các tác phẩm khác sẽ được nhiều người Việt đón nhận.
Nhà nghiên cứu Nhật Chiêu (tên đầy đủ là Phan Nhật Chiêu) sinh năm 1951 tại Sài Gòn, là nhà văn, nhà giáo, dịch giả, học giả có uy tín. Ông nguyên là Ủy viên Hội đồng Lý luận phê bình dịch thuật - Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh khóa VII. Xuất hiện trên văn đàn từ khoảng 2006, Nhật Chiêu nhanh chóng được xem là một hiện tượng của văn xuôi đương đại với các truyện ngắn “Mưa mặt nạ”, “Người ăn gió và quả chuông bay đi”...
Ngoài ra, với vai trò là nhà văn, Nhật Chiêu còn được biết tới qua những tác phẩm như: “Lời tiên tri của giọt sương”, “Tôi là một kẻ khác”, “Người về với như”… Ông cũng thường xuyên được mời làm diễn giả ở các tọa đàm văn chương. Các buổi nói chuyện của ông luôn luôn thu hút khán giả vì những ý tưởng mới mẻ và sự thú vị trong cách thể hiện.
Có mặt tại buổi giao lưu, bạn Lê Minh Kiên (21 tuổi, sinh viên Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh) chia sẻ: “Em ấn tượng với Jon Fosse vì ông luôn tìm ra những cách thức độc đáo để dẫn dắt một cuốn tiểu thuyết, khiến cho độc giả luôn có cảm giác huyền bí, mê hoặc. Trong đó, ‘Ánh sáng trắng’ mang đến cho người đọc những tình tiết mơ hồ của câu chuyện vừa mới mẻ, vừa quen thuộc, vừa mang nhiều tầng lớp nghĩa”.