Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 70/2012/NĐ-CP quy định thầm quyền, trình tự, thủ tục lập, phê duyệt quy hoạch, dự án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử-văn hóa, danh lam thắng cảnh.
Đây được coi là giải pháp hữu hiệu để khắc phục tình trạng tự ý tu bổ, làm hỏng di tích đã và đang xảy ra thời gian vừa qua; đồng thời tạo ra một khung pháp hỗ trợ hữu hiệu việc quản lý, bảo vệ, khai thác và phát huy giá trị của di tích, danh lam thắng cảnh trên địa bàn cả nước.
|
Nhà Tổ, một trong ba hạng mục quan trọng của chùa Trăm Gian đã bị biến dạng trong quá trình được tu sửa. Ảnh: Đinh Thị Thuận |
Nghị định trên có hiệu lực từ ngày 15/11/2012. Theo đó, nguyên tắc cơ bản trong hoạt động lập, phê duyệt quy hoạch dự án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích là phải phù hợp với mục tiêu của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và quy hoạch phát triển ngành trong phạm vi khu vực quy hoạch đã được phê duyệt nhằm đảm bảo đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, thống nhất và hài hòa về hình thái không gian, kiến trúc khu vực, đảm bảo môi trường cảnh quan bền vững, kết hợp hài hòa giữa bảo tồn và phát triển trong khu vực.
Ðặc biệt, quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích phải được lập, phê duyệt với định hướng lâu dài từ 10 năm đến 20 nãm để làm cõ sở cho các hoạt động đầu tư bảo quản, tu bổ, phục hồi, khai thác, phát huy giá trị di tích. Quy hoạch, dự án, báo cáo kinh tế - kỹ thuật bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích phải xuất phát từ nhiệm vụ giữ gìn tối đa các yếu tố gốc của di tích để phát huy giá trị; đảm bảo tính đồng bộ và phù hợp về không gian kiến trúc, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, môi trường cảnh quan trong khu vực quy hoạch, dự án, báo cáo kinh tế - kỹ thuật…
Theo Nghị định này, trình tự lập, thẩm định, phê duyệt dự án tu bổ di tích cần được hoàn thành theo 6 bước: Xin chủ trương lập dự án tu bổ di tích; khảo sát, thu thập tài liệu về di tích và những vấn đề liên quan đến di tích; lập dự án tu bổ di tích; lấy ý kiến của tổ chức, cá nhân về dự án tu bổ di tích; thẩm định và phê duyệt dự án tu bổ di tích; công bố công khai dự án tu bổ di tích đã được phê duyệt tại địa phương có di tích.
Riêng với dự án tu bổ di tích có mức đầu tư lớn phải được sự chấp thuận về chủ trương của Thủ tướng Chính phủ theo quy định. Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc thủ trưởng bộ, ngành được giao trực tiếp quản lý di tích phê duyệt chủ trương lập dự án tu bổ di tích và có trách nhiệm tổ chức lập dự án tu bổ di tích thuộc thẩm quyền quản lý.
Bộ trưởng Bộ Vãn hóa, Thể thao và Du lịch thỏa thuận chủ trương lập dự án tu bổ di tích, thẩm định dự án tu bổ di tích quốc gia đặc biệt, dự án tu bổ di tích quốc gia.
Dự án tu bổ di tích và báo cáo kinh tế - kỹ thuật tu bổ di tích sau khi đã được phê duyệt và triển khai thực hiện chỉ được điều chỉnh khi có quy định mới của pháp luật về xây dựng, pháp luật về di sản vãn hóa và pháp luật khác có liên quan; có sự bổ sung phát hiện mới về di tích; có sự điều chỉnh lớn về quy hoạch di tích và phương án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích; có sự xuất hiện yếu tố tác động mới của môi trường có khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng hoặc gây nguy cơ hủy hoại di tích; các trường hợp khác theo quy định của pháp luật về xây dựng.
Mỹ Bình