Triển lãm 'Con giáp của Tôi': Xuân hạnh phúc - Canh Tý 2020

Triển lãm khai mạc hồi 16h ngày 6/1/2020 tại 46 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội, khách tham quan được chứng kiến một “nghi thức chuyển giao” đặc biệt giữa đại sứ năm 2019 - Nhà sử học Dương Trung Quốc với đại sứ năm 2020 - NSND Quang Thọ. Nhà sử học Dương Trung Quốc đại diện cho những người sinh năm Hợi đã khép lại một năm Sung Túc với bộ sưu tập các chú heo đồ sộ đến từ khắp thế giới. Năm nay, ông sẽ “chuyển giao” năm mới với chủ đề Hạnh Phúc cho NSND Quang Thọ, một giọng ca danh tiếng sinh năm Mậu Tý.

Chủ đề Hạnh Phúc hiện diện trong toàn bộ các vật phẩm triển lãm của Circle Group. Đó có thể là những tác phẩm Chuột gốm tròn trịa, no đủ của nhà làm gốm Nguyễn Văn Toán. Khai thác từ những tích xưa như Chuột cắp trứng, Chuột ôm tiền, Chuột tha cá…, mỗi “ông Tý” dưới bàn tay của nghệ nhân hiện lên với một dáng vẻ, tinh thần khác nhau, nhưng đều có điểm chung là thân hình tròn trịa, thần thái vui tươi. Nếu như ở Con giáp của tôi năm Kỷ Hợi, công chúng đã hào hứng đón nhận những chú Lợn gốm qua đôi tay tài hoa của ông, thì ở Con giáp của tôi năm Canh Tý, bộ tác phẩm Chuột gốm của nhà làm gốm Văn Toán chắc chắn sẽ mang đến những bất ngờ thú vị.

Hay như trong vật phẩm bình rượu Tết Hạnh Phúc cũng vậy. Bình rượu Tết Hạnh Phúc được Circle Group ấp ủ ý tưởng và triển khai hoàn thiện trong thời gian khá dài. Vật phẩm quà Tết này hoàn toàn được Circle Group sáng tạo dựa trên việc tìm hiểu, chắt lọc các hình tượng chuột trong vốn văn hóa cổ dân gian.

Bình rượu gốm Hạnh Phúc tạo hình đôi chuột Âm Dương đã khai thác, kế thừa thế mạnh truyền thống của gốm nặng lửa để tạo nên hai phiên bản với hai màu men khác nhau: Màu men rạn đặc trưng Việt Nam và men chảy màu dưa. Yếu tố Âm Dương thể hiện rất rõ trong bình rượu gốm theo từng cặp, là giới tính Đực - Cái, là màu men Đậm - Nhạt, là vị trí Trên - Dưới… Bình rượu Tết Hạnh Phúc gửi đi thông điệp về sự Hòa Hợp, Sinh Sôi trong năm Canh Tý, thể hiện mong ước và niềm tin vào một năm mới Hạnh Phúc tròn đầy.

Lần đầu tiên ra mắt tại triển lãm là vật phẩm Chuột Hoàng Gia, khai thác ý tưởng từ cặp chuột thời Lê chạm khắc gỗ trên vì kèo làng Trùng Hạ - Ninh Bình. So với nguyên bản, phần lớn các thiết kế của bản gốc được giữ trọn vẹn, chỉ thay đổi một số chi tiết nhỏ để vật phẩm có thể hiện hữu hợp lý dưới dạng vật phẩm trưng bày sống động. Cặp chuột làng Đình Hạ khi được triển khai ứng dụng thành vật phẩm văn hóa đã làm rõ tính Âm-Dương ở các chi tiết đôi tai, đôi mắt, cũng như phần thêm vào của biểu tượng phồn thực của Chuột đực và Chuột cái. Cặp chuột chầu vào chữ Phúc với mong cầu Hạnh Phúc tròn đầy - cũng là lời chúc ý nghĩa mà vật phẩm mang đến cho mọi lứa đôi, gia đình tại triển lãm Con giáp của tôi dịp Tết Canh Tý 2020.

Nếu như bình rượu Tết chủ yếu phục vụ nhu cầu của cánh mày râu thì vật phẩm chậu cây gốm Mẹ Con Nhà Chuột lại là món quà Tết dành tặng cho các chị em năm Canh Tý. Chậu gốm được tạo hình độc đáo với Chuột Mẹ và Chuột Con đang chơi đùa cùng nhau. Thần thái vui tươi của hai mẹ con nhà chuột khiến người ta liên tưởng đến những hạnh phúc giản dị khi xuân về, gia đình quây quần, con cái vui đùa cùng mẹ khi dọn nhà đón Tết. 

Hướng đến mục tiêu ứng dụng các vật phẩm văn hóa vào đời sống, lần đầu tiên bộ Đám cưới chuột phiên bản 4D (tượng tròn) được phát triển dựa trên bức tranh Đông Hồ cùng tên. Vật phẩm lần đầu tiên tái hiện đám rước dâu của nhà chuột với đầy đủ các nhân vật, vai trò, sắc thái… với một quá trình từ lúc còn Lứa đôi, Đám cưới cho đến lúc Viên mãn với Mẹ tròn con vuông.

Ứng dụng bức tranh Đông Hồ nổi tiếng để tạo thành vật phẩm, Circle Group muốn giữ được cái hồn, giá trị cốt lõi của bức tranh này, đồng thời cũng muốn vật phẩm phải mang tính ứng dụng cao giúp người dùng thích thú và mong muốn sở hữu. Bộ vật phẩm đi vào đời sống vừa như một bộ đồ chơi thú vị, vừa gián tiếp lưu giữ di sản văn hóa dân tộc một cách hiệu quả.

Triển lãm cũng trưng bày các bức tranh chủ đề chuột thông qua các bức tranh cổ của danh họa Minh Tuyên Tông, Triệu Bách Câu, Từ Bì Hồng, Phạm Tăng, Tề Bạch Thạch… Một số hoạt động như trò chơi nặn tò he siêu dễ siêu nhanh, gấp chuột giấy và các hoạt động giao lưu giữa một số nhà nghiên cứu hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, lịch sử cũng được mang đến Triển lãm nhằm tạo một không gian đa chiều cho khách tham quan.

Để tạo thành một thông điệp xuyên suốt qua các năm, ngoài hình tượng con giáp Tý người xem sẽ được gặp lại một số vật phẩm trong Con giáp của tôi năm Kỷ Hợi như chậu cây Lợn gốm, bình rượu gốm Tết Kỷ Hợi… và một số vật phẩm Con giáp của tôi cho năm Tân Sửu sắp tới với hình tượng con Trâu.

Khách tham quan có thể tham gia sưu tầm, mua sắm những vật phẩm đẹp, sáng tạo của các con giáp. Và dù đó là vật phẩm gì, người xem cũng có thể cảm nhận sự hân hoan, tươi vui mà mỗi vật phẩm tại Triển lãm mang lại. Đó cũng là tinh thần mà Circle Group - Hội Quán Di Sản muốn gửi gắm đến công chúng trong triển lãm Con giáp của tôi năm 2020, để chào đón một mùa Xuân hạnh phúc trọn vẹn.