Toàn cảnh khu trưng bày triển lãm. Ảnh: Tùng Lâm/TTXVN.
Tại đây, hơn 200 hình ảnh, tài liệu, hiện vật mang giá trị lịch sử, kiến trúc, nghệ thuật, khảo cổ học nổi bật gắn liền với lịch sử phát triển của tỉnh Bắc Giang, quá trình hình thành, hưng thịnh của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử và Hoằng dương Phật pháp của ba vị Tam Tổ Trúc Lâm được giới thiệu tới đông đảo du khách như: Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm, nhóm đồ gia dụng giai đoạn Lý Trần, một số hiện vật gốm sứ thời Nguyễn, bộ sưu tập bát đĩa thời Lê, nhóm cấu kiện kiến trúc thế kỉ XVII- XVIII, các hình ảnh về lễ hội truyền thống…
Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Giang Nguyễn Sĩ Cầm khẳng định, dọc sườn Tây Yên Tử hiện nay còn lưu lại rất nhiều di tích, công trình lịch sử văn hóa liên quan đến quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc, nhất là vào thời Lý - Trần.
Đặc biệt, phía sườn Tây Yên Tử thuộc các huyện: Lục Nam, Lục Ngạn, Sơn Động của tỉnh Bắc Giang vào thời Trần còn có hàng loạt các di tích liên quan chặt chẽ đến quá trình hình thành và hưng thịnh của Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử, được chính các vị Tổ sư của Thiền phái Trúc Lâm cho xây dựng, tu tạo, mở mang để trở thành các chốn tùng lâm lớn như: Chùa Vĩnh Nghiêm, Am Vãi, Hồ Thiên, Yên Mã…
Song hành với các danh lam cổ tự là các danh thắng và văn hóa phi vật thể gắn với không gian văn hóa Phật giáo, nhiều lễ hội truyền thống, nhiều thắng cảnh kỳ thú với những cánh rừng nguyên sinh cùng hệ động, thực vật phong phú đã tạo nên những tiềm năng, lợi thế lớn cho phát triển du lịch của tỉnh.
Trưng bày “Không gian văn hóa Phật giáo Trúc Lâm vùng Tây Yên Tử” góp phần giáo dục lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc cho các thế hệ; nâng cao nhận thức của cộng đồng về bảo tồn, phát huy truyền thống lịch sử văn hóa của dân tộc. Đồng thời, quảng bá tiềm năng về du lịch, tiếp tục thu hút đầu tư xây dựng Khu Du lịch tâm linh - sinh thái Tây Yên Tử.
Khách tham quan các hiện vật khảo cổ thời Trần. Ảnh: Tùng Lâm/TTXVN.
Cũng tại buổi lễ, Ban Tổ chức ra mắt cuốn sách “Di tích và danh thắng Tây Yên Tử” của Nhà xuất bản Văn hóa dân tộc. Tác phẩm gồm 87 trang, với các bài viết, hình ảnh minh họa của nhiều tác giả, giới thiệu về 12 di tích, danh lam thắng cảnh dọc sườn Tây Yên Tử. Tiêu biểu như: “Chùa Vĩnh Nghiêm trong hành trình về non thiêng Yên Tử” (Đỗ Tuấn Khoa); “Dấu tích những ngôi chùa cổ trên sườn Tây Yên Tử” (Trần Văn Lạng); “Linh thiêng Am Vãi” (Dương Thị Ánh).
*Chuẩn bị cho Lễ khai hội Xuân Tây Yên Tử sẽ diễn ra vào ngày 16/2 và Tuần Văn hóa - Du lịch tỉnh Bắc Giang năm 2019, ngày 14/2 (tức mùng 10 Tết), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Giang phối hợp với Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Bắc Giang tổ chức Lễ rước tượng Trúc Lâm Tam Tổ từ chùa Vĩnh Nghiêm (Yên Dũng) lên chùa Thượng - Tây Yên Tử (xã Tuấn Mậu, huyện Sơn Động).
Theo nghi thức Phật giáo, từ chùa Vĩnh Nghiêm, các pho tượng được đặt trên xe trang trí cờ hoa, dọc đường đi có tiếng nhạc lưu thủy. Ba pho tượng Trúc Lâm Tam Tổ gồm tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông, Pháp Loa và Huyền Quang được rước lên và an tọa trang nghiêm tại chùa Thượng - Tây Yên Tử. Trong đó, tượng Phật Hoàng Trần Nhân Tông ở tư thế tọa sen cao 110 cm nặng hơn 250 kg; trên áo, tòa sen có khắc hoa văn núi non, rồng bay, rừng trúc… Tượng Pháp Loa và Huyền Quang tư thế đứng, mỗi pho nặng khoảng 100 kg.
Thiền phái Trúc Lâm gắn với tên tuổi của các vị tổ có công khai sáng, xây dựng gồm: Tổ đệ nhất (Trần Nhân Tông), Tổ đệ nhị (Pháp Loa) và Tổ đệ tam (Huyền Quang). Ba pho tượng Trúc Lâm Tam Tổ được đúc cách đây khoảng 3 tháng do Công ty Trách nhiệm hữu hạn Cơ khí Đúc Tân Tiến, thị trấn Lâm, huyện Ý Yên (Nam Định) thi công. Toàn bộ được đúc bằng đồng, bên ngoài dát vàng.
Trước đó, vào ngày 30/1, ba pho tượng Trúc Lâm Tam Tổ được rước từ Nam Định và an tọa tại Tòa Tam Bảo (Chính điện) chùa Vĩnh Nghiêm.