Sau một thời gian bung ra như nấm sau mưa với hàng ngàn ha đất ruộng bị thu hồi, nhiều khu công nghiệp, cụm công nghiệp tại các tỉnh đang bị bỏ hoang, nhiều dự án được cấp phép đầu tư nhưng chậm triển khai. Tình trạng đất để “treo”, trong khi người dân thiếu tư liệu sản xuất đang diễn ra khá phổ biến.
Trước thực tế triển khai dự án và sử dụng đất quy hoạch thời gian qua, tại nhiều tỉnh việc thu hồi các dự án và quy hoạch treo đã và đang được đẩy mạnh. Đặc biệt là khi rất nhiều trọng điểm, vùng “nóng” về đầu tư trước đây lại là nơi tập trung nhiều dự án chiếm đất rồi không thực hiện, nhiều quy hoạch “treo” gây bức xúc trong dân.
Mới đây UBND tỉnh Bắc Ninh đã thu hồi chủ trương khảo sát đối với 19 dự án đầu tư xây dựng các doanh nghiệp với tổng diện tích hơn 454 ha. Đây là những dự án đã được đồng ý cho khảo sát từ nhiều năm nay với diện tích nhỏ nhất là 0,08 ha và lớn nhất là 200ha. Những dự án này chủ đầu tư năng lực tài chính đều kém, chậm tiến độ cam kết. Ngoài ra, tỉnh còn chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, rà soát các dự án chậm đầu tư, chậm sử dụng đất trên địa bàn và đề xuất các biện pháp xử lý đối với các dự án này.
Tại tỉnh Thái Nguyên, nhằm tạo động lực mới trong phát triển kinh tế- xã hội giai đoạn 2012- 2015, tỉnh đã xây dựng, triển khai thực hiện 45 dự án trọng điểm. Qua một thời gian thực hiện, đến nay mới chỉ một số ít dự án triển khai đúng tiến độ, còn lại rất nhiều dự án triển khai rất chậm, thậm chí mới chỉ dừng ở mức nghiên cứu, khảo sát, có nguy cơ trở thành những dự án “treo” nếu không có các giải pháp tháo gỡ kịp thời.
Theo thống kê mới nhất của Sở Kế hoạch- Đầu tư tỉnh Thái Nguyên, đến thời điểm này có ít nhất 3 dự án không có khả năng triển khai do nhiều nguyên nhân như: dự án không có chủ đầu tư; dự án không có cơ quan có thẩm quyền phê duyệt... Một số dự án thì mới chỉ nằm trong dự kiến đầu tư hoặc đang trong quá trình nghiên cứu, khảo sát, lập dự án đầu tư.
Ngay cả đối với các dự án đã khởi công nhưng lại thi công rất chậm, gây nhiều bức xúc trong dư luận. Một số dự án thì lại gặp khá nhiều khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ.
Mới đây, UBND tỉnh Thái Nguyên đã xem xét, tiến hành thu hồi một số dự án đầu tư chậm tiến độ, thực hiện không đúng cam kết như trong giấy chứng nhận đầu tư được cấp. Đây là những dự án trọng điểm nên diện tích chiếm đất rất lớn, nếu việc chậm triển khai gây hậu quả không nhỏ cho người dân.
Mặc dù tình trạng trên đã diễn ra trong một thời gian dài, nhưng chỉ đến khi các quy hoạch “treo”, dự án bỏ hoang ngày càng trầm trọng, các địa phương gánh chịu nhiều hậu quả về kinh tế, xã hội thì mới tính chuyện thu hồi. Với chủ đầu tư và chính quyền, quyết định thu hồi coi như chấm dứt số phận một dự án nhưng với người dân thì hậu quả còn kéo dài khi họ đã gánh chịu nhiều thiệt thòi trong nhiều năm dự án treo.