Máy bay chiến đấu F-35 tham gia huấn luyện tại căn cứ không quân Barksdale, La., ngày 17/5. Ảnh: U.S. Air Force
Lầu Năm Góc xác nhận thông tin trên trong bối cảnh Washington gia tăng sức ép đối với Ankara khi quốc gia nằm trên cả lục địa Á-Âu này kiên quyết mua hệ thống tên lửa phòng không S-400 từ Nga.
“Bộ Quốc phòng Mỹ biết việc các phi công Thổ Nhĩ Kỳ… không còn được bay. Nếu Thổ Nhĩ Kỳ không thay đổi chính sách, chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với nước này để cắt giảm sự góp mặt của họ trong chương trình F-35”, Người phát ngôn Lầu Năm Góc – Trung tá Mike Andrews – trả lời hãng tin Reuters.
Hiện có 4 phi công và 47 nhân viên quân sự Thổ Nhĩ Kỳ tham gia chương trình huấn luyện tại căn cứ Arizona. Tại đó, họ được Không quân Mỹ hướng dẫn cách sử dụng và bảo dưỡng máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 F-35.
Mỹ đã nhiều lần bày tỏ phản đối việc Nga cung cấp S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ. Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ký hợp đồng trị giá 2,5 tỷ USD về 4 tổ hợp S-400 từ cuối năm 2017. Việc giao hàng dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 7 tới. Washington đe dọa sẽ chấm dứt việc giao các máy bay chiến đấu F-35 cho Ankara, mặc dù Thổ Nhĩ Kỳ đã thanh toán cho hợp đồng mua sắm loại máy bay này.
Trong khi Ankara khẳng định hoàn toàn có chủ quyền khi mua vũ khí từ nhiều bên cung cấp quốc phòng, Washington lại yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ tuân thủ một cách toàn diện khi chỉ được mua các hệ thống vũ khí mà Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) chấp thuận.
Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh việc triển khai S-400 tại lãnh thổ sẽ không ảnh hưởng tới hoạt động của các loại vũ khí phương Tây, cũng như thể hiện thái độ sẵn sàng thành lập một nhóm làm việc chung để giải quyết các mối lo ngại an ninh của Mỹ.
Ankara đã đầu tư 1,25 tỷ USD vào chương trình F-35 trị giá nghìn tỷ đô la, đóng góp sản xuất các bộ phận thân máy bay, thiết bị hạ cánh và màn hình buồng lái cho F-35. Với vai trò quan trọng trong việc phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm, Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định phải nhận đủ 100 chiếc F-35 mà họ đã mua.
Trước đó, Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan đã gửi thư cho người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar, nói rằng Mỹ sẽ đình chỉ việc tham gia chương trình F-35 của Thổ Nhĩ Kỳ từ ngày 31/7 nếu Thổ Nhĩ Kỳ không thay đổi chủ trương. Người đứng đầu Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Ismail Demir ngày 10/6 cho biết Ankara đang xem xét các phản ứng dành cho những lo ngại của Washington.
Video trung tâm đào tạo bay tại căn cứ Căn cứ Không quân Luke, bang Arizona (nguồn: ATC):