Máy bay chiến đấu F-22 thuộc hãng sản xuất vũ khí Lockheed Martin của Mỹ bay diễn tập tại Hampton, bang Virginia. Ảnh: AFP/TTXVN
Cụ thể, Ủy ban Quan hệ đối ngoại Thượng viện Mỹ đã ủng hộ đạo luật SAFE, vài ngày sau khi toàn bộ thượng viện do phe Cộng hòa kiểm soát thông qua 22 nghị quyết riêng rẽ phản đối các thương vụ kể trên. Tuy nhiên, những nghị quyết này được cho là chưa đủ hiệu lực để vượt qua quyền phủ quyết mà Tổng thống Trump tuyên bố sẽ sử dụng để bảo vệ các thương vụ.
Các nghị sĩ thượng viện đã cam kết sẽ không bỏ qua vấn đề này, bác bỏ quan điểm của Ngoại trưởng Mike Pompeo rằng các hợp đồng bán vũ khí cho Saudi Arabia và UAE "xuất phát từ quan ngại rằng Iran đang gây ra nguy cơ tại khu vực".
Trong khi đó, các nghị sĩ lo ngại các vũ khí mà Mỹ bán cho 2 đồng minh Arab trên được sử dụng trong các chiến dịch quân sự do Saudi Arabia đứng đầu tại Yemen, dẫn tới gây thương vong cho dân thường tại quốc gia vùng Vịnh này.
Đạo luật SAFE nhằm hạn chế việc sử dụng các điều khoản khẩn cấp trong luật kiểm soát xuất khẩu vũ khí, vốn cho phép Nhà Trắng bán vũ khí cho các đồng minh mà không cần Quốc hội phê chuẩn trong những "trường hợp khẩn cấp".
Theo Thượng nghị sĩ Dân chủ Bob Menendez, một trong các nhà bảo trợ dự luật trên, các "điều khoản khẩn cấp" sẽ chỉ được sử dụng với các đối tác an ninh thân cận của Mỹ như các đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Australia, Israel, Nhật Bản, Hàn Quốc và New Zealand.
Các quyền lực này cũng sẽ chỉ được áp dụng với các loại vũ khí và dịch vụ quân sự ứng phó trực tiếp với một mối đe dọa hiện hữu và chỉ được sử dụng nếu hầu hết các vật liệu có thể được chuyển giao trong vòng 2 tháng.
Hầu hết những thiết bị chuyển tới Saudi Arabia và UAE phải mất tới vài tháng hoặc nhiều năm mới có thể chuyển giao hết. Hiện vẫn chưa rõ khi nào dự luật này được đưa ra bỏ phiếu toàn thể tại thượng viện.
Cùng ngày, Hạ nghị sĩ Dân chủ Steny Hoyer, người được cho là có tầm ảnh hưởng thứ hai tại Hạ viện Mỹ do phe Dân chủ kiểm soát, cũng cho biết cơ quan này sẽ bỏ phiếu những nghị quyết phản đối các thỏa thuận bán vũ khí cho Saudi Arabia và UAE khi làm việc trở lại vào ngày 9/7 sau kỳ nghỉ lễ Quốc khánh Mỹ.