Quang cảnh hội thảo.
Hội thảo nằm trong khuôn khổ Chương trình trọng điểm cấp Bộ "Nghiên cứu tổng thể vùng biên giới đất liền ở Việt Nam góp phần phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh, chính trị trong điều kiện hiện nay".
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Chu Văn Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tôn giáo, Chủ nhiệm Chương trình cho biết, thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã cho triển khai một số nghị quyết quan trọng trực tiếp liên quan đến bảo vệ an ninh và phát triển vùng biên giới theo hướng bền vững. Đáng chú ý là Nghị quyết số 33-NQ/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia; Chương trình phát triển hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030; Nghị quyết của Chính phủ số 23/NQ-CP về phát triển kinh tế khu vực biên giới đất liền…
Phó Giáo sư, Tiến sỹ Chu Văn Tuấn nhấn mạnh, việc nhận diện đúng, đầy đủ thực trạng và hiểu rõ hơn bản chất của các vấn đề đang nổi lên cũng như dự báo xu hướng phát triển, đánh giá các yếu tố tác động ở vùng biên giới nước ta hiện nay có ý nghĩa khoa học và giá trị thực tiễn quan trọng, góp phần vào đảm bảo an ninh, chính trị. Từ đó ổn định và phát triển vùng biên giới nói riêng và của quốc gia nói chung. Do đó, Hội thảo nhằm tổng kết và đánh giá những thành tựu nổi bật trong các lĩnh vực trọng yếu này thời quan qua; khái quát, phân tích những khó khăn, thách thức, trở ngại, đề xuất các giải pháp hướng tới hiện thực hóa các mục tiêu của phát triển bền vững.
Theo Tiến sỹ Nguyễn Song Tùng, Viện trưởng Viện Địa lý nhân văn, an ninh môi trường đang bị đe dọa nghiêm trọng và diễn ra phức tạp. Tình hình gia tăng dân số, thâm canh nông nghiệp, nhất là quá trình đô thị hóa trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đang ảnh hưởng lớn đến an ninh môi trường. Thêm vào đó tác động của thiên tai, biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, bệnh dịch đang là nguyên nhân cơ bản gây nên nguy cơ mất an ninh môi trường, đe dọa trực tiếp đến sự phát triển bền vững của nước ta hiện nay. Hầu hết môi trường đất, nước, không khí tại các khu dân cư, khu công nghiệp, từ thành thị đến nông thôn đã và đang bị xuống cấp, trở thành vấn đề bức xúc của toàn xã hội.
Tiến sỹ Nguyễn Song Tùng cho rằng, Đảng và Nhà nước ta đã coi việc bảo đảm an ninh môi trường là một trong những nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài của cả hệ thống chính trị, toàn xã hội. Vì vậy, vấn đề an ninh môi trường vùng biên giới cần phải được quan tâm chú ý để đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội và giữ vững an ninh chính trị hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
Thạc sỹ Trương Thị Hồng Gái, Viện Khoa học xã hội vùng Tây Nguyên đề xuất, Đảng và Nhà nước cần đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội trên cơ sở phát huy tiềm năng thế mạnh của vùng biên giới, gắn với xây dựng “thế trận lòng dân”; tăng cường ý thức quốc gia - dân tộc của người dân bằng cách đẩy mạnh hơn nữa việc xây dựng lực lượng cán bộ nòng cốt vùng biên giới, đẩy mạnh hơn nữa sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc; tiếp tục nâng cao hiệu quả của các chính sách đối với từng tộc người cụ thể; xây dựng một số trung tâm phát triển kinh tế - xã hội vùng biên.