Những ngày qua, Quảng Ninh nằm trong các tỉnh, thành phố có số ca mắc mới COVID-19 cao trong cả nước. Chỉ trong vòng một tuần qua, địa phương này ghi nhận trên 12.000 F0; riêng ngày 22/2 ghi nhận 2.087 ca. Sự gia tăng F0 đã kéo theo nhu cầu về các dòng sinh phẩm xét nghiệm nhanh, thuốc hỗ trợ điều trị COVID-19 tăng nhanh. Đã xuất hiện hiện tượng giá sinh phẩm xét nghiệm, thuốc điều trị COVID-19 tăng, khan hàng, hoặc các mặt hàng trôi nổi… trên địa bàn.
Cầu tăng, cung khan… giá leo thang
Bà Bùi Vân Chi, người dân phường Hồng Hà, thành phố Hạ Long, cho biết trước ngày các cháu đi học cần xét nghiệm nhanh để gửi kết quả về nhà trường, bà đến mấy hiệu thuốc mới mua được sinh phẩm xét nghiệm của Trung Quốc với giá 50.000 đồng/bộ. Chỉ vài hôm sau, bà tiếp tục mua cùng loại sinh phẩm xét nghiệm mà giá đã tăng lên 55.000 đồng/bộ,… bây giờ thì là 65.000 đồng/bộ. Giá cả cứ tăng liên tục mà số bộ sinh phẩm xét nghiệm phải dùng cho các thành viên trong gia đình ngày một nhiều nên bà Chi cảm thấy lo lắng.
Không những giá tăng, các mặt hàng sinh phẩm xét nghiệm, thuốc điều trị COVID-19 trôi nổi cũng xuất hiện. Nhiều người dân phản ánh, sinh phẩm xét nghiệm nhanh, thuốc hỗ trợ điều trị COVID-19 còn được rao bán khắp nơi trên các trang mạng xã hội với giá “mềm” hơn các hiệu thuốc. Thế nhưng, nguồn gốc, xuất xứ không rõ ràng và việc giá một số sinh phẩm xét nghiệm nhanh được rao bán trên mạng còn thấp hơn mức bình thường khiến người dân băn khoăn, nghi ngờ về chất lượng sản phẩm.
Ghi nhận tại các hiệu thuốc trên địa bàn thành phố Hạ Long, hiện nay giá các loại sinh phẩm xét nghiệm nhanh có tăng hơn. Nguyên nhân là do đầu vào khan, giá nhập vào hiện đã cao, các nhà thuốc nhập về để có mặt hàng bán, giữ chân khách hàng chứ không lãi nhiều.
Chủ nhà thuốc Kết Nam trên đường Nguyễn Văn Cừ, phường Hồng Hà, thành phố Hạ Long, cho biết hiện giá các loại sinh phẩm xét nghiệm nhanh kháng nguyên nhập về khá cao. Nhưng để phục vụ người dân nên nhà thuốc gần như bán bằng giá nhập chứ không nâng giá.
Một chủ nhà thuốc khác trên địa bàn thành phố Hạ Long cũng chia sẻ, hiện nay do F0 tăng nhanh, cộng với việc các cơ quan, đơn vị, trường học… yêu cầu phải xét nghiệm nhanh để báo kết quả, chủ động phòng, chống COVID-19 nên người dân mua mặt hàng sinh phẩm xét nghiệm nhanh tăng mạnh, nhất là từ sau dịp Tết Nguyên đán dẫn đến tình trạng khan hàng. Giá nhập trước so với sau Tết đã có sự chênh lệch nhưng không có nhiều hàng. Hiện nay, Công ty không có đủ hàng để chia cho các nơi nên nhà thuốc chỉ có thể nhập với số lượng ít, do đó giá sẽ cao hơn.
Xử lý nghiêm vi phạm
Theo ông Nguyễn Đình Hưng, Quyền Cục trưởng Cục Quản lý thị trường tỉnh Quảng Ninh, việc F0 tăng nhanh trong cộng đồng khiến người dân có suy nghĩ mua các loại sinh phẩm xét nghiệm nhanh, thuốc hỗ trợ điều trị COVID-19 để sẵn trong nhà. Điều này là một trong những nguyên nhân tạo thành sóng khan hàng, tăng giá. Đơn vị cũng đã giao các đội quản lý trên các địa bàn kiểm tra hóa đơn, cơ bản giá trên hóa đơn và giá bán không chênh lệch vượt mức quy định.
Lãnh đạo Cục Quản lý thị trường thông tin thêm, từ trước Tết Nguyên đán, đơn vị này đã thực hiện các cuộc kiểm tra các cơ sở, nhà thuốc, đơn vị cung cấp vật tư, y tế để nắm bắt, kiểm soát nguồn gốc, giá cả các mặt hàng. Đặc biệt, sau Tết Nguyên đán với diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, số ca nhiễm tăng nhanh ở nhiều địa phương trong tỉnh, nhu cầu về sinh phẩm xét nghiệm nhanh và thuốc chữa COVID-19 của người dân tăng cao, trên thị trường xuất hiện nhiều loại nhập lậu từ Trung Quốc, Nga... chưa được Bộ Y tế cho phép lưu hành.
Trước tình trạng trên, Cục Quản lý thị trường tỉnh ra văn bản về việc tăng cường kiểm tra xử lý vi phạm kinh doanh các bộ sinh phẩm xét nghiệm và thuốc chữa COVID-19 trên địa bàn, yêu cầu các Đội quản lý thị trường tăng cường quản lý địa bàn, rà soát trên các nền tảng thương mại điện tử, thực hiện các biện pháp nghiệp vụ để kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm về niêm yết giá, kinh doanh sinh phẩm xét nghiệm nhanh, thuốc chữa COVID-19 nhập lậu, chưa được phép lưu hành.
Theo ông Lê Bảo Hạnh, Đội trưởng Đội Quản lý thị trường số 3 thành phố Cẩm Phả, sau khi có chỉ đạo thực hiện đợt cao điểm về kiểm tra, xử lý vi phạm trong kinh doanh sinh phẩm xét nghiệm và thuốc chữa COVID-19, đơn vị đã bắt đầu tiến hành kiểm tra, bước đầu chưa phát hiện vi phạm.
Theo các cơ quan chức năng, hiện nay trên thị trường có rất nhiều chủng loại sinh phẩm xét nghiệm nhanh. Giá cả tùy thuộc vào chất lượng, nguồn gốc. Do đó, người dân khi lựa chọn sản phẩm nên kiểm tra các thông tin, nguồn gốc xuất xứ để không mua phải sản phẩm kém chất lượng.
Ông Trịnh Văn Mạnh, Phó Giám đốc Sở Y tế Quảng Ninh khuyến cáo: Thuốc điều trị COVID-19 không phải điều trị như các loại thuốc thông thường mà là thuốc điều trị có kê đơn. Mặt khác, không phải trường hợp nào mắc COVID-19 cũng sử dụng thuốc kháng virus mà cần có chỉ định của bác sĩ. Người dân không nên mua thuốc bán trôi nổi trên thị trường, không được Bộ Y tế cấp phép, vì gây rủi ro rất lớn cho người bệnh.
Ông Mạnh lưu ý: Nếu dùng thuốc mà không nắm được chỉ định và chống chỉ định đối với từng loại thuốc sẽ dẫn đến những tác dụng phụ. Ví dụ, như người suy gan, suy thận, phụ nữ mang thai 3 tháng đầu hoặc người có dự kiến muốn sinh con trong vòng ba tháng không nên dùng thuốc kháng virus, kể cả thuốc Molnupiravir vì nhà sản xuất cũng khuyến cáo chỉ dùng cho người trên 18 và dưới 80 tuổi không có bệnh nền, đặc biệt là không dùng cho người bị suy gan, thận mạn tính. Ngoài ra, còn có các chỉ định riêng của các loại thuốc nên người dân cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng, tránh để lại hậu quả đáng tiếc”.