Đại úy Phạm Đức Trọng, Trung tâm Giám định ma túy (Viện Khoa học Hình sự - Bộ Công an) cho biết, lái xe thường sử dụng các loại ma túy tổng hợp, ma túy đá, heroine và thuốc lắc. Ma túy tổng hợp có tác dụng kích thích lên thần kinh trung ương. Một số lái xe sử dụng loại ma túy này để tạo cảm giác tỉnh táo, ảo giác, giống như chất caffeine trong cà phê. Theo các lái xe vận tải đường dài, hiện cũng có không ít tài xế sử dụng các chất như vậy để giữ bình tĩnh khi lái xe.
Lực lượng cảnh sát giao thông kiểm tra nồng độ cồn với lái xe trên đường Lê Đại Hành, thành phố Ninh Bình. Ảnh: Ninh Đức Phương/TTXVN
Bám tuyến cùng Cảnh sát Giao thông, chúng tôi mới hiểu việc kiểm tra một lái xe dương tính với ma túy không hề đơn giản. Thượng tá Trần Minh Thu, Phó Trưởng Phòng tuần tra đường bộ cao tốc, Cục Cảnh sát Giao thông, Bộ Công an cho biết, đôi khi lái xe chống đối, không điều khiển phương tiện vào bến bãi… Đối tượng thường có rất nhiều “chiêu” để đối phó với lực lượng chức năng. “Bài” đầu tiên họ thường sử dụng, đó là kể ra một số loại thuốc uống chữa bệnh đang sử dụng, những thuốc này có thể cho kết quả test dương tính.
Đêm 21/1, trên tuyến cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, Tổ công tác thuộc Đội Tuần tra kiểm soát đường bộ cao tốc số 7, Cục Cảnh sát Giao thông (Bộ Công an) phối hợp với Trung tâm Giám định ma túy, Viện Khoa học Hình sự (Bộ Công an) thực hiện kiểm tra nhanh đối với các lái xe sử dụng chất kích thích. Trong vòng gần 2 giờ đồng hồ, tổ công tác đã dừng kiểm tra gần 10 phương tiện ô tô khách và xe container.
Khoảng 22 giờ, dừng xe container biển kiểm soát 60C-204.61, kéo theo rơ-mooc 60R-013.46 thuộc một công ty trách nhiệm hữu hạn ở thành phố Biên Hòa (tỉnh Đồng Nai), Tổ công tác tiến hành test nhanh ma túy trong nước tiểu của lái xe Trần Văn T .Kết quả cho thấy dương tính với ma túy. Tuy nhiên, tài xế này không thừa nhận và quay lại xe lấy một lọ thuốc bổ mang nhãn hiệu Nhật Bản và cho rằng việc dùng thuốc này là nguyên nhân khiến kết quả kiểm tra không chính xác.
Để có kết quả chính xác và bảo đảm tính khách quan, Tổ công tác tiếp tục giám định mẫu thuốc mà tài xế uống và cho kết quả âm tính với ma túy. Lúc này, Trần Văn T thừa nhận đã từng sử dụng ma túy cách đây hơn 20 năm, song đã cai nghiện trong thời gian dài. Không chấp nhận lời giải thích của tài xế xe container, tổ công tác đã lập biên bản tạm giữ phương tiện 7 ngày và đình chỉ tài xế.
Tương tự là trường hợp của lái xe Nguyễn Quốc H (sinh năm 1984 thường trú tại phường Minh Khai, thành phố Hưng Yên). Chiều 25/1, tại km6 cao tốc Nội Bài - Lào Cai, tổ tuần tra thuộc Đội tuần tra kiểm soát đường bộ cao tốc số 1, Cục Cảnh sát Giao thông đã dừng xe tải biển kiểm soát 89C - 024.95, kiểm tra hành chính và thử ma túy, nồng độ cồn với lái xe H.
Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện tài xế H dương tính với ma túy. Nguyễn Quốc H không thừa nhận sử dụng ma túy mà cho rằng trước đó có sử dụng thuốc sốt và đau bụng. Mẫu thử của H đã được niêm phong, đưa về xét nghiệm tại Viện Khoa học Hình sự để làm rõ các thành phần và hàm lượng chất ma túy.
Đỗ Thanh P (sinh năm 1983 tại huyện An Lão, Hải Phòng), lái xe 16 chỗ biển kiểm soát 15B - 015.81, dương tính với que thử ma túy nhóm opiate. P tường trình rằng, tối trước đó, liên hoan đội xe, anh có uống rượu và hút thuốc lá do một số bạn bè mời.
Những lái xe sử dụng ma túy đều viện ra lý do để che đậy vi phạm của mình. Chỉ khi bị cơ quan chức năng phát hiện dụng cụ để sử dụng ma túy đá (nỏ) trên cabin xe như trường hợp lái xe Ngô Gia H (sinh năm 1989 ở huyện Bù Đăng, Bình Phước, điều khiển xe container biển kiểm soát 57M - 3294 kéo theo sơ-mi rơ-mooc biển kiểm soát 51R - 069.97), họ mới thực sự tâm phục, khẩu phục. Đương sự khai sử dụng ma túy đá tại Trạm thu phí Long Thành (Đồng Nai).
Thực tế cho thấy, có lái xe uống cả… thuốc tránh thai để qua mặt lực lượng chức năng, cho kết quả test không đúng. Loại thuốc này phủ lên ảnh hưởng của ma túy, không gây khả năng tương tác giữa ma túy với chất trên que thử nên không xảy ra hiện tượng mất vạch, khi đó trên que thử vẫn hiện đủ các vạch là âm tính. Tuy nhiên, Đại úy Phạm Đức Trọng cho biết, trường hợp này không nhiều. Que thử test nhanh ma túy trong nước tiểu cho kết quả sơ bộ tương đối khách quan, để có kết quả chính xác, đưa ra văn bản chính thức phải giám định trên các thiết bị.
Trung tá Nguyễn Văn Chiêu, Phó Trưởng Phòng Hướng dẫn công tác tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ (Cục Cảnh sát Giao thông) cho rằng, khi đối tượng đối phó bằng cách uống thuốc tránh thai sẽ không thể test qua đường nước tiểu được mà phải lấy máu, song việc lấy mẫu máu không hề đơn giản. Do vậy, muốn giải quyết dứt điểm, triệt để, phải phối hợp với doanh nghiệp để kiểm tra.
Theo Trung tá Tống Thành Văn, Trạm Trưởng Trạm Cảnh sát Giao thông Quảng Xương, Thanh Hóa, để xử lý có hiệu quả lái xe sử dụng chất ma túy, cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, đặc biệt từ khâu cấp đổi giấy phép lái xe và phải phối hợp với ngành Y tế kiểm soát sức khỏe của lái xe định kỳ hàng tháng, hàng năm. Đồng thời, lực lượng Cảnh sát Giao thông cần tăng cường tuần tra kiểm soát, phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp lái xe sử dụng chất ma túy.
Kiểm soát ma túy với lái xe - Bài cuối: Làm từ gốc để triệt xóa lái xe nghiện