Đây là chủ đề của Tọa đàm “Quân đội tích cực phòng, chống tội phạm mua bán người” được Bộ Quốc phòng tổ chức sáng 30/7, tại Sơn La.
Theo Thiếu tướng Nguyễn Văn Thiện, Phó Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, trong những năm qua, hoạt động của tội phạm mua bán người (MBN) ở Việt Nam nói chung, ở khu vực biên giới (KVBG) nói riêng diễn biến phức tạp. Thành phần đối tượng phạm tội đa dạng, bao gồm những đối tượng phạm tội chuyên nghiệp; người thường xuyên qua lại KVBG; người nhà nạn nhân sinh sống và định cư ở nước ngoài và thậm chí là nạn nhân của các vụ MBN trước.
Có sự câu kết, móc nối giữa các đối tượng trong và ngoài nước, hình thành đường dây MBN xuyên quốc gia với phương thức, thủ đoạn tinh vi, như: Lấy danh nghĩa các công ty môi giới hôn nhân, môi giới lao động, sử dụng các nền tảng trực truyến để tiếp cận, lừa bán nạn nhân ra nước ngoài nhằm cưỡng bức lao động và bóc lột tình dục; lợi dụng các quy định về y tế, nhân đạo, cho nhận con nuôi, mang thai hộ để bán trẻ sơ sinh…; lợi dụng hình thức thăm thân, du lịch hoặc tổ chức các đường dây xuất cảnh trái phép, sau đó thu giữ giấy tờ rồi đưa đến các cơ sở lao động cưỡng bức…
Tình hình di dịch cư tự do, tổ chức cho người khác xuất nhập cảnh (XNC) trái phép sang các nước tiếp giáp, các nước trong khu vực, thậm chí sang các nước Châu Âu, Châu Mỹ cũng diễn biến phức tạp, có xu hướng gia tăng cả về số vụ, số nạn nhân và mức độ nghiêm trọng. Từ năm 2019 đến nay, do tình hình liên quan đến dịch bệnh COVID-19 nên số công dân Việt Nam nhập cảnh trái phép về nước cũng như số công dân bị nước ngoài trục xuất tăng. Lực lượng chức năng các tỉnh, thành đã trực tiếp xác minh hơn 100.000 trường hợp công dân Việt Nam lao động bất hợp pháp, vi phạm pháp luật ở nước ngoài và tiếp nhận hơn 25.000 trường hợp bị trục xuất về Việt Nam.
Tại Tọa đàm, các đại biểu đều có chung nhận định, gần đây nổi lên hoạt động của các đối tượng người Việt Nam tại nước ngoài câu kết với đối tượng ở trong nước, sử dụng “chiêu bài” quảng cáo trên các trang mạng xã hội để tuyển lao động “việc nhẹ lương cao”. Sau đó đưa ra nước ngoài (bao gồm cả xuất cảnh hợp pháp và trái phép), bị ép buộc làm việc trong các công ty đánh bạc trực tuyến hoặc lừa đảo sử dụng công nghệ cao. Nếu không hoàn thành chỉ tiêu ở mức cao sẽ bị đánh đập, giam giữ; số lao động này muốn trở về Việt Nam thì bị bắt ký giấy vay nợ, đòi tiền chuộc. Tình hình trên đã ảnh hưởng rất lớn đến an ninh trật tự và đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước ta, để lại hệ lụy rất lớn cho người dân, gia đình và xã hội.
“Tình hình MBN trong nước cũng diễn biến phức tạp, nổi lên là hoạt động lừa gạt, cưỡng bức lao động trên biển tại các tỉnh tuyến biển phía Nam, nhất là Kiên Giang, Cà Mau, Bà Rịa-Vũng Tàu và MBN để ép hoạt động mại dâm trong các cơ sở giải trí trá hình”, Thiếu tướng Nguyễn Văn Thiện cho hay.
Trước đó, ngày 17/5/2022, Bộ Quốc phòng ban hành Kế hoạch số 1495/KH-BQP chỉ đạo các đơn vị trong toàn quân triển khai các hoạt động hưởng ứng “Ngày toàn dân phòng chống MBN” nhằm tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức, hành động cho cán bộ, chiến sĩ toàn quân và nhân dân về tội phạm MBN và nhiệm vụ phòng, chống tội phạm MBN. Qua đó, làm giảm tội phạm MBN, các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan; hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về tái hòa nhập cộng đồng. Nâng cao hiệu quả công tác phát hiện, ngăn chặn, bắt giữ, xử lý đối tượng phạm tội MBN, giải cứu, tiếp nhận nạn nhân bị mua bán, góp phần giữ vững an ninh, trật tự trên các tuyến biên giới, biển, đảo và khu vực đóng quân.