Nghị định 42/2023/NĐ-CP của Chính phủ mới ban hành quy định việc điều chỉnh tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng.
Chi trả lương hưu tại một điểm giao dịch của Hà Nội. Ảnh: XC
Theo đó, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH) và trợ cấp hằng tháng sẽ tăng từ 12,5% đến 20,8%, từ ngày 14/8/2023.
Đáng chú ý, ngoài mức tăng trên, những người hưởng lương hưu, trợ cấp từ trước ngày 1/1/1995 mà có mức hưởng dưới 3 triệu đồng/tháng sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng lương hưu thêm một lần nữa.
Cụ thể, những người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động và trợ cấp hằng tháng từ trước ngày 1/1/1995 sau khi điều chỉnh tăng thêm 12,5% theo mức điều chỉnh chung, mà có mức hưởng thấp hơn 3 triệu đồng/tháng thì mức hưởng được điều chỉnh tăng thêm 300.000 đồng/người/tháng đối với những người có mức hưởng lương hưu từ 2,7 triệu đồng/tháng trở xuống.
Mức hưởng tăng lên bằng 3 triệu đồng/tháng đối với những người có mức hưởng từ 2,7 triệu đồng đến dưới 3 triệu đồng/tháng.
Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH), có khoảng 230.000 người hưởng lương hưu, trợ cấp hằng tháng từ trước ngày 1/1/1995 thuộc đối tượng điều chỉnh do ngân sách Nhà nước chỉ trả với kinh phí khoảng 330 tỷ đồng.
Đây là chính sách ưu đãi của Nhà nước đối với những người đã có thời gian làm việc, cống hiến trong khu vực Nhà nước giai đoạn trước năm 1995 có mức hưởng thấp hơn so với mặt bằng chung.
Theo Bộ LĐTBXH, thực tiễn thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội đối với đối tượng hưởng lương hưu, trợ cấp hằng tháng từ trước ngày 1/1/1995 cho thấy, mức lương hưu, trợ cấp hằng tháng đã được xác định dựa trên thời gian công tác thực tế và mức tiền lương tháng trước khi nghỉ việc của người lao động.
Tuy nhiên, với đặc thù của chính sách tiền lương giai đoạn trước năm 1995, cùng với các quy định của pháp luật về BHXH tại thời điểm đó, phần lớn người lao động nghỉ hưu, nghỉ việc theo chế độ mất sức lao động với thời gian làm việc ngắn và mức tiền lương trước khi nghỉ việc thấp.
Từ đó ảnh hưởng đến mặt bằng chung về mức hưởng lương hưu, trợ cấp hằng tháng của nhóm đối tượng này.
Ngoài ra, một số nhóm đối tượng đã dừng hưởng theo quy định, sau đó được nhà nước ban hành chính sách cho tiếp tục hưởng trợ cấp hằng tháng từ nguồn ngân sách Nhà nước, nên mức hưởng khá thấp so với mặt bằng chung.
Theo Bộ LĐTBXH, việc xác định mốc 3 triệu đồng/người/tháng đề làm căn cứ điều chỉnh được tính toán dựa trên mức 2,5 triệu đồng/người/tháng quy định tại Nghị định số 108/2021/NĐ-CP, và thực hiện việc điều chỉnh tăng 20,8% theo mức tăng của mức lương cơ sở và các chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở theo Nghị quyết số 69/2022/QH15. Do đó, những người nghỉ hưu trước năm 1995 đã được điều chỉnh theo số tiền tuyệt đối.
Việc điều chỉnh thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với những người nghỉ hưu, trợ cấp trước năm 1995, góp phần thu hẹp khoảng cách chênh lệch lương hưu giữa người có mức lương hưu thấp và lương hưu cao.
Trước đó, lần gần nhất Chính phủ thực hiện điều chỉnh chính sách này là từ ngày 1/1/2022 theo quy định tại Nghị định số 108/2021/NĐ-CP về điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng.
Cụ thể, điều chỉnh tăng thêm đối với người nghỉ hưu trước ngày 1/1/1995 sau khi đã thực hiện điều chỉnh tăng thêm 7,4% mà có mức hưởng dưới 2,3 triệu đồng/tháng thì được tăng thêm 200.000 đồng/người/tháng.
Người có mức hưởng lương hưu trên 2,3 triệu đồng/người/tháng và dưới 2,5 triệu đồng/người/tháng thì được tăng lên bằng 2,5 triệu đồng.