Ra mắt hệ thống cảnh báo sớm dông sét, mưa, lũ 

Phát biểu tại chương trình, ông Trần Hồng Thái, Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thuỷ văn cho biết, hoạt động Khí tượng Thủy văn  đã có mặt tại Việt Nam từ năm 1891, tuy nhiên, lịch sử của ngành Khí tượng thủy văn Việt Nam cách mạng được xác định bắt đầu từ ngày 3/10/1945 với sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh ký ban hành Sắc lệnh số 41 đưa Sở Thiên văn và Đài Thiên văn Phủ Liễn về trực thuộc Bộ Công chính và Giao thông với tên gọi Sở Khí tượng, đánh dấu sự sát nhập cơ quan Khí tượng thủy văn  thuộc về Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. 

“Với truyền thống 78 năm xây dựng và phát triển song hành cùng sự phát triển của đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của Chính phủ, sự chỉ đạo trực tiếp từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, ngành khí tượng thủy văn Việt Nam đã từng bước hoàn thiện hơn nữa, có những cống hiến, đóng góp to lớn vào truyền thống lịch sử vẻ vang của đất nước và dân tộc Việt Nam, ngày càng nhận được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo và sự tin tưởng của quần chúng nhân dân”, ông Trần Hồng Thái khẳng định.

Cùng với sự phát triển khoa học, công nghệ trên thế giới, trong 20 năm qua, ngành khí tượng thủy văn đã áp dụng những tiến bộ của khoa học, kỹ thuật vào phục vụ nghiệp vụ như áp dụng công nghệ quan trắc từ xa qua camera, viễn thám, vạn vật kết nối (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI) phục vụ hoạt động giám sát, dự báo, thông tin trên diện rộng nhằm nâng cao năng lực, nâng cao độ tin cậy của các bản tin dự báo, cảnh báo góp phần quan trọng vào công cuộc phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai và phát triển bền vững kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của đất nước. 

Tại lễ kỷ niệm, Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành khẳng định: Trong thời gian qua, ngành khí tượng thủy văn đã nỗ lực không ngừng để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao; góp phần quan trọng trong công cuộc phòng tránh, giảm nhẹ thiên tai, phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an toàn cuộc sống, tài sản của nhân dân. Thứ trưởng Lê Công Thành lưu ý, trong điều kiện biến đổi khí hậu hiện nay, các hình thái thời tiết cực đoan ngày càng diễn biến khó lường. Do đó, yêu cầu về phòng chống thiên tai, bảo đảm an ninh quốc phòng, giữ gìn thành quả phát triển của đất nước cũng như nhu cầu ngày càng cao của nhân dân, doanh nghiệp sẽ ngày càng lớn.

Trong khuôn khổ chương trình, Tổng cục Khí tượng thuỷ văn đã giới thiệu ra mắt “Hệ thống cảnh báo sớm dông sét, mưa lũ”. Đây là một trong những hệ thống tích hợp được nhiều loại số liệu từ hệ thống quan trắc của và hoàn toàn tự động, được xây dựng nhằm cung cấp sớm thông tin hỗ trợ công tác dự báo cảnh báo dông, lốc sét, mưa lớn nhằm phục vụ việc cảnh báo các hiện tượng Khí tượng thuỷ văn  nguy hiểm có tác động tới cộng đồng. 

Từ hệ thống hỗ trợ cảnh báo dông sét, mưa lũ mọi diễn biến về tình hình thời tiết trên tất cả các khu vực lãnh thổ nước ta đều được theo dõi, giám sát liên tục thông qua các bức ảnh thu nhận được từ các vệ tinh quan trắc trái đất, ra đa thời tiết trong nước, mạng lưới đo mưa và mạng lưới định vị sét trên toàn quốc.

Người dự báo viên hay các cơ quan chức năng có thể nhận biết được các quá trình hình thành, phát triển và di chuyển của các đám mây đối lưu có khả năng gây mưa dông cho các khu vực. Từ hình ảnh phân tích, chúng ta thấy khu vực nào đang xuất hiện nhiều sét, thời gian xảy ra sét, phân loại sét và phân bố mật độ như thế nào, khu vực nào đang có mưa lớn, lượng mưa cực đại là bao nhiêu và diễn biến sắp tới như thế nào.

Ngoài ra, hệ thống này cũng theo dõi, kiểm soát chất lượng dữ liệu của tất cả các trạm đo mưa và khí tượng tự động trên toàn mạng lưới. Các dữ liệu quan trắc nhiệt độ và lượng mưa sẽ được so sánh, đánh giá với dữ liệu từ mô hình GSM của Nhật Bản nhằm cung cấp các thông tin đánh giá ban đầu cho các dự báo viên về mức độ tin cậy của những loại dữ liệu phục vụ công tác ra bản tin dự báo, cảnh báo sớm 

Cũng trong dịp này, Tổng cục Khí tượng Thủy văn và Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam đã tổ chức ký kết hợp tác với các nội dung trọng tâm về tăng cường trao đổi, phối hợp trong việc xây dựng, hoàn thiện và triển khai thi hành pháp luật về hoạt động khí tượng thủy văn; Phối hợp nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo thời tiết ở khu vực khai thác, quản lý bay; Thiết lập cơ chế liên lạc và hỗ trợ khẩn cấp trong trường hợp thiên tai nguy hiểm (bão, áp thấp nhiệt đới, gió mạnh, lốc, sét, mưa đá,..) hoặc thảm họa liên quan đến khí tượng; Phối hợp, hợp tác cùng tham gia vào các tổ chức quốc tế có liên quan để thúc đẩy trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm và tìm kiếm nguồn lực hỗ trợ của quốc tế và một số nội dung khác.