Ở miền sơn cước bốn bề rừng xanh núi bạc, có một nữ trưởng thôn vang tiếng được đồng bào dân tộc Cơ tu thôn J’Da, xã Lăng, (huyện Tây Giang - Quảng Nam) tín nhiệm, mến yêu vì đã góp công lớn nâng cao đời sống cho bà con thôn bản. Chị là Cơ Lâu Thị Giáp, trưởng thôn J’Da.
Nữ trưởng thôn đầu tiên của đồng bào Cơ tu
Vượt qua “lời nguyền” rằng phụ nữ đời đời kiếp kiếp không được nắm quyền tham gia vào các việc trọng đại của bản làng, Cơ Lâu Thị Giáp đã trở thành người phụ nữ đầu tiên của người Cơ tu huyện vùng cao Tây Giang đảm nhiệm chức vụ trưởng thôn. Chính cái điều tưởng chừng như không thể mà Giáp đã làm được cộng với tiếng lành đồn xa về một cô gái sinh ra và lớn lên ở bản làng nghèo thôn J’Da một thời khốn khó đã vực dậy, đưa kinh tế địa phương nghèo ngày một đi lên thôi thúc chúng tôi vượt gần 200 km băng rừng, vượt núi tìm về bản làng trên rẻo cao chênh vênh giữa núi non.
Trưởng thôn Cơ Lâu Thị Giáp bên kho thóc tình thương. |
Là chị cả trong gia đình có 3 chị em, gia cảnh cơ hàn lúc thiếu thời đã trui rèn cho Cơ Lâu Thị Giáp một ý chí tự cường vượt khó. Ngay từ khi học hết lớp 10, vì điều kiện kinh tế khó khăn nên Giáp đã xin ba mẹ được nghỉ học để phụ giúp việc canh tác nương rẫy kiếm tiền nuôi các em nhỏ ăn học. Tranh thủ thời gian rảnh, cô gái trẻ hăng hái tham gia các phong trào thanh niên, chi đoàn của địa phương, cáng đáng bất cứ công việc dù lớn dù nhỏ mà cấp trên giao phó. Dần dần, lãnh đạo địa phương nhận thấy năng lực và phẩm chất làm “thủ lĩnh” của Giáp nên đã đề cử cô tranh cử chức trưởng thôn J’Da.
Thôn khi đó vừa được tách ra khi cô đoàn viên trẻ mới chân ướt chân ráo về tiếp quản “chiếc ghế trống”. “Hồi đó nghe mấy chú cán bộ trên xã cất nhắc, đề bạt mình làm trưởng thôn, mình thấy bất ngờ lắm. Tự ngẫm mình chẳng tài cán gì không biết lấy sức đâu giúp bà con. Thế nhưng trong ngày bầu cử lấy ý kiến trưng cầu, được sự ủng hộ đồng lòng của toàn thể bà con trong thôn, tôi mạnh dạn hơn. Ban đầu cảm thấy công việc khá vất vả, vì là phận nữ nhi mà ngày nào cũng chạy đôn chạy đáo sâu sát, tìm hiểu tâm tư bà con để hiểu bà con mình có gì khó khăn, thắc mắc”, Giáp chia sẻ.
Những năm qua, nữ trưởng thôn đầu tiên của huyện miền núi Tây Giang đã góp công làm thay đổi bộ mặt đời sống của bà con trong thôn. |
Suốt 6 năm trong cương vị của một trưởng thôn chăm lo mọi mặt đời sống của bà con trong thôn từ đời sống vật chất đến đời sống tinh thần, Cơ Lâu Thị Giáp đã lao động không biết mệt mỏi, ngày đêm trăn trở giúp thôn nhà ngày một đi lên. Nhận thấy công tác dân số là một trong những trọng điểm tối ưu góp phần xóa đói giảm nghèo nên ngay từ khi nhận trách nhiệm của cấp trên, nữ cán bộ trẻ đã bắt tay vạch ra các định hướng nhằm vận động bà con trong thôn thực hiện kế hoạch hóa gia đình, việc làm mà từ trước đây luôn khiến các trưởng thôn nơi khác phải đau đầu gỡ rối.
“Người trên đây lúc trước cứ suy nghĩ đơn giản sinh con càng nhiều càng được phúc tuổi về già. Họ cho rằng đó là lộc của trời ban nên nhà nào nhà nấy cứ ồ ạt sinh con trong khi mần ruộng cuốc rẫy thì không tài nào nuôi nấng con cái mà vẫn sung túc được. Những ngày đầu, mình tổ chức họp chi bộ thôn, khuyên răn bà con đủ điều nhưng chẳng ăn thua, về sau mình tranh thủ mỗi buổi tối gõ cửa từng nhà bắt chuyện rồi giãi bày cho họ hiểu tầm quan trọng của sinh đẻ kế hoạch, một thời gian sau bà con cũng hiểu và thực hiện”.
Từ một thôn luôn có tỉ lệ sinh đẻ hằng năm cao, kể từ khi có trưởng thôn Giáp, thôn J’Da đã thực hiện tốt chủ trương kế hoạch hóa gia đình và trong 3 năm trở lại đây, thôn J’Da tuyệt nhiên không có hộ sinh con thứ 3, điều hiếm gặp của một địa phương ở vùng cao. Năm nào, Cơ Lâu Thị Giáp cũng đại diện cho xã đi tập huấn học tập các mô hình phát triển kinh tế nông nghiệp, nhờ được đi nhiều, tiếp thu nhiều nên các loại hình trồng trọt chăn nuôi hiệu quả nhận thấy có thể đem lại lợi ích cho bà con, Giáp đem về truyền đạt và khuyến khích mọi người trong thôn thử nghiệm.
Không ít hộ dân trong thôn đã vươn lên làm giàu nhờ sự hướng dẫn của Giáp. “Trước đây đồng bào nơi đây chỉ quen phát nương làm rẫy, từ ngày trưởng thôn Giáp khuyên chăn nuôi lợn bằng thức ăn hỗn hợp, lợi nhuận cao hơn hẳn. Làng J’Da may mắn vì đã có một trưởng thôn trẻ tuổi nhiệt huyết, giỏi giang, luôn tận tâm với bản làng”, già làng Bnướch Hồng, thôn J’Da, vui vẻ bộc bạch.
Kho thóc tình thương giúp người nghèo
Ngay trung tâm bản làng J’Da có một kho thóc mà đồng bào nơi đây gọi bằng cái tên nghĩa tình là kho thóc tình thương. Gần 5 năm qua, kho thóc chính là “vị cứu tinh” của nhiều hộ dân còn khốn khó trong thôn, giúp họ vượt qua cảnh ngặt nghèo. Kho thóc này cũng do nữ trưởng thôn đầu tiên của huyện miền núi xa xôi này đề xướng rồi tự mình cất công xây dựng, sau đó vận động bà con trong thôn hàng năm trích mỗi hộ 30 kg gạo quyên góp về kho thóc khi vụ mùa kết thúc.
“Một lần đi công tác dưới xuôi, thấy người dân dưới đó một số nơi có chương trình hũ gạo tình thương nên khi về trên này, tôi đã đi thuyết phục, kêu gọi người dân trong thôn hưởng ứng xây dựng kho thóc tình thương với mục đích nhường cơm xẻ áo, chung tay góp sức cứu giúp những hoàn cảnh còn khó khăn trong thôn. Từ năm 2008 đến nay, kho thóc tình thương của thôn J’Da đã đi vào đời sống bà con nhân dân và được nhiều địa phương khác học tập noi theo”, giọng hồ hởi, nữ trưởng thôn chia sẻ.
Cơ Lâu Thị Giáp cho biết, năm 2007, tỉ lệ hộ nghèo thôn J’Da chiếm 15%, nhưng kể từ khi có kho thóc tình thương, tỉ lệ trên đã giảm và hiện nay số hộ nghèo trong thôn chỉ còn 2 hộ trên tổng số 37 hộ dân. “Cũng nhờ kho thóc tình thương hỗ trợ mỗi tháng 10 kg gạo nên những hộ khó khăn như tôi mới xóa được cái đói. Đây là một nghĩa cử cao đẹp trong tinh thần tương thân tương ái của đồng bào làng này, tất cả cũng nhờ có trưởng thôn Giáp không ngại lao tâm vì kho thóc”. Một người dân nói.
Chia tay nữ thủ lĩnh miền sơn cước, chúng tôi quả thực vui mừng cho đồng bào nơi đây vì đã may mắn có được một cán bộ năng nổ, hết lòng vì bà con. Chúng tôi tin chắc rằng trong một tương lai không xa, bản làng của vị nữ thủ lĩnh này sẽ khoác lên mình một diện mạo mới vì đơn giản họ đang có một “báu vật” ngày đêm vạch hướng tìm lối đi đến tương lai tươi sáng.
Bài và ảnh:Tam Ca - Nguyễn Lệ