Vĩnh biệt người chỉ huy xe tăng 846

Giữa tháng Tư, khi dịch bệnh chưa ngớt, nói chuyện qua điện thoại, giọng anh nghèn nghẹn:

- Mình trước lái xe tăng, giờ ngồi xe lăn rồi anh ạ!

Gia đình cho biết, anh mới bị tai biến mạch máu não lần hai, sức rất yếu.

Ít ngày trước đây, tôi cùng hai chiến sĩ xe 846 - lái xe Phạm Bình Yên và pháo thủ số 2 Nguyễn Bá Tứ vào thăm anh, anh đã không còn nói được, cặp mắt chỉ khẽ mở theo dõi câu chuyện. Chúng tôi nói về việc lỡ cuộc gặp tháng Tư năm nay vì dịch bệnh, nói về mong muốn tìm ra hai người lính bộ binh của sư đoàn 304 cùng hành tiến khi xe 846 ngang qua cửa dinh Độc Lập trưa ngày 30/4/75!

Vậy mà anh hôm nay anh đã đi xa. Người chỉ huy xe tăng 846 dũng cảm trong đội hình đột kích vào trung tâm Sài Gòn trong những thời khắc lịch sử, người cựu binh như hàng triệu người lính trong cuộc kháng chiến giành độc lập cho tổ quốc, đã ra đi!

Nhớ mãi những câu chuyện anh kể về những năm gian khó ác liệt, và những ngày cuối cùng của chiến tranh trong những lần gặp nhau.

Những năm gần đây, tháng Tư nào tôi và những người lính xe tăng 846 cũng gặp nhau. Khi thì ở Hà Nội - Hà Đông, nơi các gia đình trưởng xe Nguyễn Quang Hoà và Nguyễn Bá Tứ sinh sống; khi ở trang trại ở Ba Sao - Hà Nam của lái xe Trần Bình Yên; khi về Thuỷ Nguyên, Hải Phòng, quê hương pháo thủ số 1 Nguyễn Ngọc Quý. 45 năm đã qua kể từ khi tôi ghi lại hình ảnh chiếc xe tăng 846 của các anh trong đang qua cổng Dinh Độc Lập - bức ảnh đã trở thành một biểu tượng cho ngày chiến thắng của dân tộc. Một hình ảnh rất đẹp. Nắng trưa rực rỡ. Xe tăng vừa vào ngang cổng, cánh cửa sắt đổ sập trên mặt đất, lá cờ nửa đỏ nửa xanh trên tháp pháo tung bay... Một thời khắc đáng tự hào của các anh, một kỷ niệm trong đời làm báo của tôi và một cơ duyên của tôi với Nguyễn Quang Hoà và đồng đội của anh.

Cuộc gặp đầu tiên của chúng tôi diễn ra bốn mươi năm sau ngày chiến thắng, sau khi may mắn tìm thấy nhau. Các phóng viên trong tổ mũi nhọn của TTXVN - Hứa Kiểm, Đinh Quang Thành ,Trần Mai Hưởng và Mạnh Hùng (báo QĐND) sau hàng chục năm có dịp gặp lại các chiến sĩ xe tăng 846. Một buổi gặp mặt rất thân mật, ấm cúng trong ngôi nhà của anh Nguyễn Quang Hoà. Sau đó là những lần gặp khác, luôn ấm áp, chân tình và đầy ắp những kỷ niệm.

Anh Nguyễn Quang Hòa người La Khê, Hà Đông, trước khi lên đường nhập ngũ là sinh viên đại học lâm nghiệp. Sau chiến tranh, anh công tác ở Bộ tư lệnh binh chủng thiết giáp một thời gian, rồi ra quân. Anh về lo công việc đồng áng với vợ, chị Vũ Thị Tiến, nuôi dạy bốn cô con gái, nay đều đã trưởng thành.

Nguyễn Quang Hoà thường ôn lại kỷ niệm ngày cuối cùng của chiến tranh khi cùng anh em trong Lữ đòan 203 đánh những trận cuối cùng ở Long Thành - Nước Trong - Đồng Nai. Đại đội của các anh đã diệt nhiều xe tăng và thiết giáp của quân Sài Gòn. Các anh cũng bị bắn cháy 3 xe. Bản thân anh cũng bị thương ở tay… Khi tiến vào Sài Gòn, các anh vừa đánh vừa hành tiến, có đoạn phải hạ nòng pháo bắn thẳng xuống tàu địch đang rút chạy trên sông Sài Gòn; có lúc hết dầu phải di kiếm từng can để theo kịp đội hình. Khoảnh khắc xe 846 vào ngang cửa Dinh đã được chúng tôi - các phóng viên TTXVN ghi lại.

Qua câu chuyện với anh và các đồng đội, tôi cảm nhận được sự chân thành, thương quý của những người lính dành cho nhau và dành cho chúng tôi, những phóng viên chiến trường.

“Nước sông công lính”. Như muôn vàn người lính khác trở về sau chiến tranh, Nguyễn Quang Hoà và chiến sĩ xe tăng 846 đã chia sẻ, động viên nhau vượt qua mọi khó khăn, tìm niềm vui trong cuộc sống bình thường sau khi cống hiến những năm tháng thanh xuân tươi đẹp nhất cho sự nghiệp vì độc lập tự do cho tổ quốc.

Nguyễn Quang Hoà đã sống một cuộc đời bình dị và cao quý của một người lính và đã ra đi thanh thản!

Xin chúc anh, người cựu binh của cuộc kháng chiến vĩ đại, yên giấc ngàn thu!