Lực lượng cứu hỏa đã có mặt rất nhanh dập tắt đám cháy nhưng các nạn nhân đã bị cướp đi sinh mạng do bị ngạt khí trước khi lửa bén tới. Vụ việc như thêm hồi chuông cảnh báo để mọi người nâng cao hơn ý thức cảnh giác với "giặc lửa", nhất là thời điểm mùa nắng nóng đang đến gần.
Đồ đạc trong nhà bị thiêu rụi trong vụ cháy tại Khu B9 Kim Liên. Ảnh: Lê Phú/Báo Tin tức
Còn chủ quan lơ là
Theo cơ quan Công an thành phố Hà Nội, diện tích đám cháy tại Khu B9 Kim Liên chỉ khoảng 10 mét vuông (bằng 1/3 diện tích sàn tầng 1) tại ngôi nhà "ống" 3 tầng. Những thứ bị cháy cũng đơn giản: gỗ ván, nhựa, xe máy... Nhưng với cấu tạo của nhà "ống", khi cháy ở dưới tầng 1 thì khói bốc lên các tầng trên, nếu không có kỹ năng thoát hiểm thì người ở trong nhà dễ tử vong. Cũng phải nói thêm, trong trường hợp có kỹ năng nhưng nhà không có lối thoát hiểm, nguy cơ bị ngạt khói nhiễm khí độc dẫn đến tử vong rất cao.
Tại nhiều chung cư cũ ở Hà Nội đang có tình trạng nhiều hộ dân cơi nới thêm chỗ ở, theo dạng "chuồng cọp" nên không có chỗ thoát hiểm. Tức là gia chủ dùng những lan sắt làm thành khung, hộp gắn vào tường nhà, sau đó đưa những tấm ván gỗ hoặc thanh sắt lớn lát xuống sàn để gia tăng diện tích chỗ ở, chỗ sinh hoạt. Nhưng chính những diện tích cơi nới này đã bịt lối thoát hiểm của mỗi căn hộ chung cư. Vì thế, khi cháy, người trong căn hộ khó thoát ra, còn lực lượng chức năng mất nhiều thời gian để có thể phá "chuồng cọp", tiếp cận được vào trong nhà cứu các nạn nhân đang mắc kẹt. Thực tế cho thấy, các "chuồng cọp" càng kiên cố bao nhiêu càng rủi ro cho chính chủ nhà bấy nhiêu, gây ra hậu quả đau lòng trong các vụ cháy ở Hà Nội thời gian qua.
Trước đó tại quận Đống Đa, vào khoảng 12 giờ 45 phút ngày 4/2/2021, tại một phòng trọ ở ngõ 73, phố Tam Khương, phường Khương Thượng đã xảy ra vụ cháy làm 4 thanh niên tử vong. Theo diễn biến vụ việc, do là dịp cuối năm nên cả 4 thanh niên thuê trọ cùng tổ chức cúng ông Công ông Táo. Sau khi hóa vàng và ăn uống xong, một người ra ngoài uống nước và có khóa cổng khu trọ lại; 4 người khác đi ngủ. Chỉ trong khoảnh khắc, tàn tro bay vào trong nhà, đúng vị trí vật dụng dễ cháy và ngọn lửa bùng lên. Khi đó, 4 người bên trong không thoát kịp vì không có lối thoát, khi cổng khu nhà trọ đã bị khóa từ trước đó, dẫn tới tử vong do ngạt khói và khí độc.
Nhận thức về phòng cháy phải đặt lên hàng đầu
Theo Công an thành phố Hà Nội, công tác phòng cháy luôn phải đặt lên hàng đầu. Bởi mỗi khi cháy xảy ra, nếu may mắn không gây tử vong về người thì đồ vật cũng bị hư hại nghiêm trọng. Do đó, ý thức, trách nhiệm phòng ngừa hỏa hoạn là điều khẩn thiết phải được nâng cao. Công tác tuyên truyền, kiểm tra, hướng dẫn, thậm chí xử lý vi phạm nguyên tắc phòng cháy cũng cần được đẩy mạnh, thường xuyên và quyết liệt hơn nữa. Trong thời gian qua, những nội dung trên đã được Công an thành phố, cùng nhiều cấp ngành triển khai nhưng chưa đem lại hiệu quả như mong muốn. Nhiều người dân vẫn thờ ơ với công tác phòng, chống cháy nổ. Thế nên, vụ cháy ở khu B9 Kim Liên vừa qua như thêm một hồi chuông cảnh báo cho công tác phòng, chống chữa cháy ở Thủ đô.
Để ngăn ngừa những vụ việc tương tự, đại diện UBND phường Kim Liên cho hay, thời gian tới sẽ tuyên truyền vận động người dân tự phá dỡ các "chuồng cọp", mỗi căn hộ cần phải mở lối thoát hiểm để đảm bảo an toàn cháy nổ. Dù chung cư, tập thể cũ có nhiều vấn đề tồn tại nhưng vì an toàn, mọi người cần chung tay đồng lòng.
Còn theo một vị lãnh đạo quận nội đô, ngay sau vụ cháy ở phường Kim Liên, quận đã chỉ đạo các phường trên địa bàn có chung cư cũ, tuyên truyền vận động người dân nâng cao ý thức phòng, chống cháy nổ tại các khu ở. Người dân cần quan tâm đến các điểm đấu nối điện nguy cơ chập cháy và tuyệt đối không được đốt vàng mã trong các căn hộ, đun nấu ở hành lang chung cư… Đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh, nhất là quán karaoke, quận giao lực lượng Công an tiến hành kiểm tra, rà soát các điều kiện về phòng, chống cháy nổ. Trong trường hợp thiếu các thủ tục liên quan, các cơ quan chức năng kiên quyết không cho mở cửa để hạn chế xảy ra những vụ việc đáng tiếc từ cháy nổ.
Bên cạnh những địa phương quan tâm, đâu đó còn có hiện tượng lơ là trong phòng, chống "hỏa tặc". Theo đó, có nhiều quán karaoke, quán bar chưa đủ các điều kiện phòng, chống cháy nổ vẫn hoạt động trước sự "châm trước" của cơ quan chức năng và chính quyền địa phương. Dư luận cho rằng nếu xem nhẹ công tác phòng, chống "bà hỏa" thì những câu chuyện đau lòng về cháy sẽ còn kéo dài.
Vì vậy trong công tác phòng, chống cháy nổ, ngay lúc này, mỗi người dân, mỗi hộ gia đình hãy thay đổi nhận thức, có sẵn phương án chủ động phòng ngừa cho mình và người thân. Mặt khác, cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, giám sát ngăn chặn vi phạm ngay từ khi chủ đầu tư triển khai hệ thống phòng cháy, chữa cháy và trong suốt quá trình vận hành. Những chung cư vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy cần được gắn trách nhiệm liên đới với cơ quan, đơn vị, cá nhân được phân công phụ trách địa bàn. Tránh việc đổ trách nhiệm chung chung, hạn chế cháy xảy ra từ nguyên nhân cũ nhưng để lại nỗi đau mới.