Sản phụ P. D.Tr (30 tuổi, ở quận Ninh Kiều - Thành phố Cần Thơ) nhập viện mổ lấy thai tại Bệnh viện Phụ sản thành phố Cần Thơ ngày 21/3. Tuy nhiên, khi chuyển ra hậu phẫu thì sức khỏe bệnh nhân đột ngột chuyển biến xấu. Bệnh nhân khó thở dữ dội, tím tái, hôn mê, tụt huyết áp rồi choáng nặng, ngưng tim, ngưng thở. Trước khi mổ, sức khỏe chị Tr bình thường, không có bệnh lý về máu, tim mạch.
Ngay khi nhận được thông tin, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa thành phố Cần Thơ đã được tăng cường đến hỗ trợ hội chẩn và hồi sức khẩn cấp. Sau30 phút ấn tim và dùng vận mạch liều cao, bệnh nhân đã có nhịp tim và tri giác. Ngay lập tức, bệnh nhân được chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc Bệnh viện Đa khoa thành phố Cần Thơ. Xác định đây là trường hợp bệnh nhân bị thuyên tắc mạch phổi hiếm gặp, diễn biến tình trạng bệnh lý rất nghiêm trọng, phức tạp, các bác sĩ đã nhanh chóng cho bệnh nhân thở máy, vận mạch và hồi sức chống đông máu, giữ được tính mạng của sản phụ. Sau 6 ngày nằm viện, ngày 27/3, bệnh nhân đã bình phục sức khỏe, các chỉ số sinh hiệu ổn định và được xuất viện.
Theo bác sĩ chuyên khoa II Phan Thị Phụng, Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, nguy cơ tỷ lệ mắc thuyên tắc phổi ở các thai phụ rất thấp, khoảng 0,25 - 0,1%, nhưng có thể tác động tới thai phụ cả trong giai đoạn mang thai lẫn sau khi sinh. Các yếu tố nguy cơ có thể xảy ra như: Phụ nữ bị tình trạng giãn tĩnh mạch nặng ở chân hay âm hộ, dùng thuốc tránh thai hoặc các liệu pháp estrogen, tiểu đường thai kỳ, thai bị nhiễm trùng, cơ thể bị mất nước dẫn đến tình trạng không đủ lưu lượng máu hoặc mắc chứng tiền sản giật, có vấn đề về huyết áp. Nguy cơ mắc thuyên tắc phổi ở phụ nữ mang thai sẽ cao gấp 5 lần phụ nữ bình thường và sau khi sinh là 2 lần...
Ngoài ra, tại thời điểm sinh nở, sự co thắt mạnh trong quá trình chuyển dạ cũng có sự tác động mạnh lên tĩnh mạch ở khung chậu và gây ra các tổn thương nhỏ đối với tĩnh mạch, làm tăng nguy cơ phát triển cục máu đông và thuyên tắc phổi sau sinh...Khi bị thuyên tắc phổi sau sinh, phụ nữ thường bị khó thở với mức độ thay đổi từ nhẹ đến rất nặng. Triệu chứng thuyên tắc phổi sau sinh sẽ phụ thuộc vào vị trí ảnh hưởng của cục máu đông là lớn hay nhỏ và khả năng đối phó với cục máu đông của cơ thể...
Những sản phụ sau sinh hoặc người có sức khỏe yếu thì triệu chứng sẽ nặng hơn, bao gồm: Khó thở sau sinh với mức độ thay đổi từ nhẹ đến rất nặng; đau ngực kiểu màng phổi, đau nhói khi hít vào; người bệnh không thể hít thở sâu, vì cơn đau làm cho người bệnh phải nín thở.... Bệnh nhân bị thuyên tắc phổi lớn có thể bị ngừng tim và dẫn đến tử vong nhanh chóng...
Để tránh nguy cơ huyết khối tĩnh mạch trong quá trình mang thai, thai phụ cần tuân thủ các chỉ định y khoa nhằm đảm bảo sức khỏe thai nhi; thường xuyên vận động, đi lại để thúc đẩy quá trình lưu thông máu, nên uống nhiều nước và thực hiện các động tác căng cơ chân đơn giản.
Những trường hợp thai phụ cao huyết áp, tiền sản giật, có di truyền về bệnh huyết khối, có một người thân hay gia đình có bệnh huyết khối tĩnh mạch hoặc rối loạn đông máu, trên 35 tuổi, hút thuốc lá, bị giãn tĩnh mạch... càng cần tuân thủ nghiêm lịch khám thai định kỳ và các khuyến cáo của bác sĩ để có một thai kỳ khỏe mạnh.